De casus Inburgering en Nationaliteitswetgeving

de casus inburgering en nationaliteitswetgeving: iconen van nationale identiteit
(Van oers 2006: 108). Uit deze interviews blijkt echter ook dat de introductie van
de naturalisatietoets nieuwe rechtsongelijkheden teweeg heeft gebracht. Zo zijn
de kosten voor de toets voor veel migranten een belangrijke belemmering. Verder
vormt het niveau van de toets voor bepaalde groepen vreemdelingen een grotere
belasting dan voor andere. Dit geldt met name voor de minder zelfredzamen onder
hen, zoals ouderen en analfabeten. Alleen degenen met een opleiding lijken nog in
aanmerking te kunnen komen voor naturalisatie, hetgeen de indruk wekt dat de
naturalisatietoets als selectie-instrument werkt. Andersom geldt dat degenen die
het nederlands zeer goed beheersen, maar niet de juiste diploma’s kunnen overleggen,
verplicht worden de in hun visie veel te gemakkelijke naturalisatietoets te
maken. in de vrijstellingsregeling is namelijk geen rekening gehouden met de verscheidene
manieren waarop een persoon taalkennis en kennis van de samenleving
kan verwerven. net als bij inburgering wordt ook hier geen differentiatie binnen de
grote groep vreemdelingen aangebracht.
Ten aanzien van de zelfredzaamheid meldt een groot deel van de respondenten dat
de zelfredzaamheid van nieuwe staatsburgers met de komst van de toets is vergroot
(Van oers 2006: 108-109). om te slagen is immers een hogere mate van beheersing
van het nederlands vereist dan voorheen. Uit de interviews blijkt echter dat de zelfredzaamheid
van twee groepen niet is toegenomen met de introductie van de toets.
Dit betreft in de eerste plaats vreemdelingen die reeds zelfredzaam waren. Bij hen
levert de toetsverplichting slechts frustratie op. in de tweede plaats moet worden
gedacht aan degenen die aanmerkelijk meer problemen ondervinden bij het vinden
van hun weg in de samenleving, zoals ouderen, vrouwen in achterstandsposities en
migranten zonder of met een beperkte opleiding. De toetsverplichting werkt bij hen
moedeloosheid in de hand; in plaats van beter nederlands te leren, besluiten zij af
te zien van naturalisatie en hun bestaan als vreemdeling te continueren (Van oers
2006: 109).
Het ‘zich hebben doen opnemen in de nederlandse samenleving’ is naast kennistoetsing
de tweede voorwaarde voor inburgering die in art. 8 lid 1 sub d RWn wordt
genoemd. Gezien de nadruk op taal en de toetsbaarheid van inburgering – een
aspect dat bij de casus inburgeringswetgeving reeds aan de orde is geweest – lijkt
deze voorwaarde, zoals gezegd, van meer secundair belang te zijn geworden binnen
de huidige naturalisatiepraktijk. in het begin van dit hoofdstuk is aangegeven dat
opname in de maatschappij wordt afgemeten aan sociale contacten met nederlanders.
Van volledige terugtrekking binnen de eigen bevolkingsgroep dient in ieder
geval geen sprake te zijn. Verder wordt in de rechtspraak ook veelvuldig gerefereerd
aan een contra-indicatie van inburgering: polygaam gehuwde vreemdelingen (zie
onder andere ARRvS 10 november 1993, nr. Ro2.92.5993; ARRvS 6 april 1998, nr.
156