De casus Inburgering en Nationaliteitswetgeving

de casus inburgering en nationaliteitswetgeving: iconen van nationale identiteit
Bij de vaststelling van het feit of een persoon voldoet aan de inburgeringseis bij
naturalisatie waren derhalve twee factoren relevant: primair voldoende mondelinge
taalkennis en secundair sociale contacten. of de naturalisandus aan het inburgeringsvereiste
voldoet, werd vóór 1 april 2003 nog getoetst aan de hand van een
eenvoudig gesprek over alledaagse dingen tussen een gemeenteambtenaar en de
verzoeker, het zogenaamde inburgeringsgesprek. Aangezien ‘het inburgeringsbegrip
zich niet leent voor uniforme en rigide toepassing’ wordt ten aanzien van analfabeten,
personen met een beperkte opleiding, ouderen en degenen met een geestelijke
of lichamelijke handicap ‘enige soepelheid’ betracht (Handleiding Rijkswet op het
nederlanderschap juni 2001, A1: 21). ook bij gehuwde vrouwen van wie de inburgering
is achtergebleven bij die van de man, gaat men coulanter om met de eis van
redelijke kennis van de nederlandse taal.
in dergelijke gevallen strekt taalkennis van de man tot voordeel van de vrouw.
Afwijzing van een naturalisatieverzoek acht men hier te hard, aangezien naturalisatie
doorgaans geen individuen betreft, maar hele gezinnen. De “nu eenmaal bij sommige
minderheidsgroepen bestaande opvattingen over de rol van de vrouw” dienen
volgens de Handleiding geen belemmering te vormen voor naturalisatie (Handleiding
Rijkswet op het nederlanderschap juni 2001, A1: 21; zie ook Toelichting naturalisatierichtlijnen,
Besluit van 27 januari 1981, Stcrt. 1981, 20: 2).
in de Handleiding uit 2001 kunnen we lezen dat het proces waarin verbondenheid
met de nederlandse samenleving ontstaat, op het moment van naturalisatie nog
niet hoeft te zijn voltooid (Handleiding Rijkswet op het nederlanderschap juni
2001, A1: 19). nationaliteit wordt gezien als een stap op weg naar voltooide integratie
en daarmee als een middel om volledige integratie te bereiken. in deze handleiding
wordt bovendien nog het volgende vermeldt:
152
“Het begrip inburgering dient om een ontwikkelingsproces aan te duiden dat
leidt tot een daadwerkelijke participatie in de samenleving die men heeft aanvaard
en waarin men zijn weg heeft leren vinden.” (Handleiding Rijkswet op
het nederlanderschap juni 2001, A1: 19).
in de rechtspraak wordt bij de beoordeling van de inburgering bezien of de vreemdeling
zich opzettelijk afzijdig houdt van alles wat nederlands is. Zo is het veelvuldig
weg zijn uit nederland een reden om aan te nemen dat de betrokkene nog niet
is ingeburgerd (Weekoverzicht Afdeling Rechtspraak 1988: nr. 2.85). Het biljarten
met autochtone buurtbewoners kan daarentegen een bewijs zijn voor de opname
van de vreemdeling in de nederlandse samenleving (Weekoverzicht ARRvS 1987,
nr. 2: 195). De eis tot inburgering reikt echter niet zover dat de vreemdeling zijn