De casus Inburgering en Nationaliteitswetgeving

de casus nationaliteitswetgeving
ligt in het verlengde hiervan (cf. TK, vergaderjaar 2004-2005, 28 689, nr. 7; Han-
delingen TK, vergaderjaar 2004-2005, nr. 98: 6044-6045; Handelingen TK, verga-
derjaar 2004-2005, nr. 98: 6070-6070; TK, vergaderjaar 2004-2005, 28 689, nr.
35; TK, vergaderjaar 2004-2005, 28 689, nr. 34). Bijzonderheid kan in dit verband
worden gerealiseerd door migranten ondubbelzinnig de keuze te laten maken voor
het nederlanderschap. Staatsburgerschap lijkt binnen deze benadering een exclusief
concept te zijn en laat, gelijk in met name de negentiende eeuw het geval was,
geen of weinig andere loyaliteiten toe dan aan nederland. Vermeldenswaardig is
overigens dat bijvoorbeeld in het internationaal privaatrecht reeds geruime tijd wel
degelijk rekening wordt gehouden met de permeabiliteit van landsgrenzen en dat
de betekenis van ‘nationaliteit’ als aanknopingspunt voor rechten en plichten steeds
meer aan belang inboet; verblijfplaats en domicilie winnen als handvat steeds
meer terrein ten koste van nationaliteit (Jessurun d’oliveira 1991: 1737). De regering
erkent dit ook als zodanig en geeft aan dat in het kader van het nederlandse
internationaal privaatrecht aanknoping aan het recht van de nationaliteit van een
persoon slechts in beperkte mate plaatsvindt (TK, vergaderjaar 2004-2005, 28 689,
nr. 33: 7).
PvdA, D’66 en Groen Links, tonen zich een belangrijk tegenstander van de kabinetsplannen
(TK, vergaderjaar 2004-2005, 28 689, nr. 33). De PvdA huldigt het
uitgangspunt dat er sprake is van een toenemende hybriditeit van identiteiten, hetgeen
impliceert dat de identiteit van de ‘moderne burger’ uit diverse elementen is
opgebouwd. Door de verschillende rollen die deze burger kan vervullen zou hij bijna
als vanzelfsprekend de maatschappij met een meer open blik kunnen tegemoet
treden. De sociaal-democraten zijn er verre van overtuigd dat meervoudige nationaliteiten
de loyaliteit aan nederland zouden verminderen, integendeel. Sterker nog,
zij houden een pleidooi voor automatische toekenning van het nederlanderschap
aan de tweede generatie migranten, als symbool van het onbetwistbare recht om
in nederland te zijn en vorm en inhoud te geven aan het gegeven dat nederland
ook hun land is (zie ook TK, vergaderjaar 2005-2006, 30 166, nr. 5: 4). Dit streven
heeft uiteraard de nodige consequenties voor het aantal meervoudige nationaliteiten.
in een latere discussie wordt de mogelijkheid van meerdere loyaliteiten nog
eens onderstreept door deze partij en wordt ervan uitgegaan dat een individuele
burger lotsverbondenheid kan hebben met meerdere landen, bijvoorbeeld omdat
het land van geboorte altijd het moederland blijft en het land waar de toekomst ligt
het nieuwe vaderland kan zijn. Deze fractie vraagt zich in dit verband bovendien af
of identiteit niet meer is dan nationaliteit en of niet veel meer de mate waarin het
nieuwe vaderland onderdeel is geworden van de identiteit een graadmeter is van
verbondenheid en integratie dan de vraag of de formele juridische banden met het
oude moederland zijn doorgesneden (TK, vergaderjaar 2005-2006, 30 166, nr. 5:
133