De casus Inburgering en Nationaliteitswetgeving

de casus nationaliteitswetgeving
systeem ten grondslag, hetgeen er overigens niet aan in de weg staat dat vrijwel
altijd een van beide domineert (TK, vergaderjaar 1990-1991, 21 971, nr. 14, 21-22;
Broeders 2001). Zo worden canada en de Verenigde Staten doorgaans als belangrijke
voorbeelden van staten beschouwd waar naturalisatie als een logisch uitvloeisel
van immigratie wordt beschouwd en het ius soli beginsel de boventoon voert.
Zwitserland en Duitsland worden vaak aangehaald als voorbeelden van landen
waarin de overheid van oudsher (zeer) restrictief is geweest in de toekenning van de
nationaliteit aan vreemdelingen. Het ius sanguinis beginsel was in deze twee laatstgenoemde
landen in beginsel doorslaggevend, hoewel hier ook onmiddellijk dient te
worden aangetekend dat zich hier de laatste jaren de nodige wijzigingen ten gunste
van het ius soli beginsel hebben voorgedaan.
nederland vormt traditioneel een voorbeeld van een staat die een tussenpositie
inneemt binnen deze onderverdeling. in dit land wordt de nationaliteit bij geboorte
primair op basis van afstamming toegekend. Een belangrijk handvat voor verkrijging
van de nationaliteit is na verloop van tijd echter ook de geboorte op nederlands
grondgebied. De nederlandse nationaliteitswetgeving bepaalt namelijk in art.
3 lid 3 RWn het volgende:
“nederlander is het kind van een vader of moeder die ten tijde van de geboorte
van het kind zijn of haar hoofdverblijf heeft in nederland, de nederlandse
Antillen of Aruba en die zelf geboren is als kind van een vader of moeder die
ten tijde van zijn of haar geboorte in een van die landen hoofdverblijf had, mits
het kind ten tijde van zijn geboorte zijn hoofdverblijf heeft in nederland, de
nederlandse Antillen of Aruba.”
De tweede generatie heeft onder condities een optierecht, zo volgt uit het in het
volgende hoofdstuk nog te bespreken art. 6 lid 1 sub b RWn.
in de literatuur, en in het bijzonder in de dissertatie van Heijs over de toekenning
van het nederlandse staatsburgerschap door de tijd heen, wordt nationaliteitsverlening
aan vreemdelingen ook wel gekarakteriseerd als een spanningsveld
tussen twee belangrijke politieke principes die beide grote invloed uitoefenen op
de nationaliteitsverlening: het ideaal van de natiestaat en het gelijkheidsbeginsel
(Heijs 1995: 9 e.v.). 1 Het ideaal van de natiestaat is hoofdzakelijk gebaseerd
op de gedachte dat de wereld er het meest bij gebaat is indien elke natie een eigen
staat vormt en elke staat uit één volk bestaat. Dit principe impliceert idealiter een
homogeen volk, een gemeenschap waarin de leden zich nauw met elkaar verbonden
voelen, zich met elkaar identificeren en zich loyaal inzetten voor de instandhouding
en ontwikkeling van het soeverein voortbestaan van hun staat. Het belang van de
111