Commissie Cohen: deelrapport overheid - EenVandaag

In de twintig minuten die volgen wordt de ME-groep aangevuld met nog eens drie andere van de
gealarmeerde ME-groepen (elk bestaande uit acht man inclusief groepscommandant en chaueur).
Om 21.11 uur vegen de vier ME-groepen de kruising schoon, waarbij een deel linksaf gaat in zuidelijke
richting (Jachtlaan) en een deel rechtsaf in noordelijke richting (Kromme Elleboog). Tussen 21.30 en
21.45 uur worden zij aangevuld door de twee andere groepen die in eerste instantie gealarmeerd zijn.
Direct na deze escalatie besluit het SGBO een tweede peloton en meer AE te alarmeren. De groepen
van dit peloton zijn vanaf 22.30 actief ingezet in Haren. Via het landelijke LOCC worden ook pelotons
uit andere regio’s gealarmeerd. Deze arriveren na 24.00 uur.
Vanaf half negen arriveren geleidelijk steeds meer politiemensen van het KLPD en uit Groningen,
Friesland en Drenthe in Haren, in totaal 104 (36 uit Groningen inclusief vier hondengeleiders, dertien
uit Drenthe, 47 uit Friesland en negen van het KLPD). De coördinerende Chef van Dienst hee geen
beeld van de situatie op straat, geen contact met de leidinggevenden op straat en het lukt hem maar
af en toe om telefonisch in contact te komen met het SGBO. Er is op dat moment ook geen politievertegenwoordiger
in het COPI aanwezig. Hij besluit de plae peen met gele hessen aan in
viertallen in de richting van het centrum te sturen om te kijken waar ze kunnen helpen. Vanaf het
moment dat er sprake is van een geweldsescalatie en optreden van de ME hebben deze plae peen
door het geweld en in verband met hun eigen veiligheid maar beperkte mogelijkheden om op te
treden.
Het geweld op straat duurt intussen voort en verplaatst zich. De heigheid van het geweld in
combinatie met de infrastructuur in Haren (brede straten, grote tuinen, zijstraten) maakt het de
ME-groepen niet mogelijk controle over de situatie te krijgen. Een aantal keren vragen
ME-commandanten om de inzet van traangas. De burgemeester verleent de formele toestemming
zonder aarzeling, maar het komt niet tot gebruik van traangas. De plae peen verzamelen zich
achter de ME-linies en houden zich bezig met het wegleiden van bezoekers die niets van de rellen
moeten hebben en met de eerste opvang van arrestanten. Waar mogelijk ondersteunen ze de ME
door na een ME-charge mensen uit tuinen te halen en gooivoorwerpen te verwijderen . Het
politieoptreden wordt bemoeilijkt doordat verschillende eenheden geen contact met elkaar of het
SGBO kunnen krijgen via hun verbindingsmiddelen. Dat leidt er toe dat de meldkamer in Drachten
overspoeld wordt met berichten en verzoeken. Omdat het C2000 netwerk overbelast dreigt te raken
door het grote aantal eenheden (en dientengevolge gespreksgroepen) dat zich in Haren verzameld
hee, besluit de netwerkbeheerder omstreeks tien uur dat gewisseld moet worden van kanaal.
Op twee momenten wordt een auto in brand gestoken. Om tien uur wordt een ruit bij de Albert Heijn
in de Kerkstraat ingeslagen, waarna mensen daar naar binnen gaan en pakjes sigareen wegnemen.
Later verplaatst het geweld zich verder naar de Rijksstraatweg en het Raadhuisplein. Ook daar
worden winkelruiten ingeslagen en wordt brand gesticht (om 00.16 uur). De leden van het GBT
aanschouwen vanuit het gemeentehuis de gebeurtenissen op het Raadhuisplein. Bij het GBT melden
zich in de loop van de avond ook de korpsleiding van de regio Groningen en de Hoofdocier van
Justitie.
Terwijl de gewelddadigheden voortduren, blijven bezoekers gedurende de hele avond naar Haren
toekomen, met de auto, met de trein, etsend, lopend (de politie signaleert groepen lopend vanaf
Groningen en Eelde). Bij het station in Haren staan drie agenten van de Spoorwegpolitie, samen met
medewerkers van Prorail en van Veiligheid & Service van de NS. De spoorwegpolitie hee geen
handhavende taak daar en is er uitsluitend om toezicht te houden en informatie over aantallen
COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN | 29