Commissie Cohen: deelrapport overheid - EenVandaag

Opsporing
Voor de opsporing van straare feiten is het Wetboek van Strafvordering van toepassing.
Aangehouden verdachten moeten worden voorgeleid aan een hulocier van Justitie. Deze bepaalt
de rechtmatigheid en doelmatigheid van de aanhouding en vervolgens of de verdachte wordt
heengezonden, wordt opgehouden voor onderzoek of in verzekering wordt gesteld. Bij het ophouden
voor onderzoek mag een verdachte zes uur worden opgehouden. De tijd tussen middernacht en
negen uur ‘s morgens wordt hierbij niet meegerekend. Dat betekent dat de politie een verdachte in
totaal maximaal vijien uur kan ophouden voor onderzoek. Het ophouden voor onderzoek hee als
doel de identiteit van de verdachte vast te stellen en waarheidsvinding naar betrokkenheid van deze
verdachte bij het straare feit. Binnen de periode van ophouden vindt het verhoor plaats. Volgens
de wet hee de verdachte recht op een advocaat en moet hij zoveel mogelijk in de gelegenheid
worden gesteld om contact en overleg met een advocaat te hebben. Een familielid of huisgenoot van
een ingeslotene moet zo spoedig mogelijk op de hoogte worden gebracht van de insluiting, behalve
als dit strijdig is met het belang van strafvordering. De politieambtenaar doet dit uit eigen beweging
als de ingeslotene minderjarig is en op verzoek van de ingeslotene als deze meerderjarig is. Als
vaststaat dat het onderzoek niet binnen zes uur kan worden afgerond, kan de (hulp)ocier van
justitie de verdachte voor een periode van maximaal drie dagen in verzekering stellen. Deze periode
kan eventueel op last van de ocier van justitie met drie dagen worden verlengd 56 .
Bij de besprekingen in het SGBO op donderdag 20 september ziet het hoofd Opsporing HOPS dat er
in het best case scenario geen sprake is van aanhoudingen, dat er in het realistische scenario mogelijk
wat aanhoudingen verricht zullen worden en dat in het worst case scenario zeker meerdere
aanhoudingen verricht zullen worden. Het hoofd opsporing organiseert zich op basis van de beslissing
uit te gaan van het realistische scenario (met personeel voor het worst case scenario op piket).
Hij werkt in een deeldraaiboek de te volgen werkwijze uit voor zowel het realistische als het worst
case scenario vanuit de gedachte dat er bij een snelle omschakeling geen tijd meer is om de opschaling
te organiseren. Uitgaande van het realistische scenario zal op Bureau Rademarkt een hulpocier
van justitie aanwezig zijn en worden arrestantenzorg, een B-rechercheur en twee A-rechercheurs op
piket gezet. Het hoofd opsporing gaat er van uit dat de door het hoofd Informatie in te zeen
verkenners ook observeren op straare feiten. Voor het worst case scenario is er aanvullend een
aanhoudingseenheid op piket gezet en houdt het hoofd Opsporing rekening met de inzet van een
extra HOvJ en het organiseren van een arrestantenaandeling ARAF .57 In het deeldraaiboek is
personeel voor de intake en werkvoorbereiding opgenomen. In totaal staan er vier rechercheurs -
een B-rechercheur, twee A-rechercheurs en een leidinggevende - voor de arrestantenaandeling op
piket. Voor zaterdag 22 september is vanaf 8:00 uur een rechercheteam voorzien zijn om eventuele
zaken af te handelen. Met het OM vindt afstemming plaats over de snelrechtprocedure. Er wordt nog
gesproken over camera’s in Haren om daar ter plekke beeldmateriaal te verzamelen, maar omdat
eventuele pleegplaatsen niet op voorhand aan te geven zijn wordt niet gekozen voor de inzet van
camera’s.
Het hoofd Opsporing zoekt op vrijdagochtend contact met het OM om meer duidelijkheid te krijgen
over het noodbevel. Hij vraagt de ocier van Justitie welke straare feiten er gehanteerd moeten
worden op het moment dat er arrestanten zouden worden gemaakt en of er snelrecht moet worden
56 Politiekennisnet: Opsporing - Algemene bevoegdheden/Rechten verdachte - Verdachte ophouden voor onderzoek
57 De inzet van een ARAF “wasstraat” houdt in dat er een gestructureerde intake van verdachten is, dat de formulieren behorende bij
de arrestanten op de juiste manier worden geclusterd en collega’s die de aanhouding hebben verricht gecoached worden zodat alle
benodigde informatie direct beschikbaar komt.
COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN | 143