Commissie Cohen: deelrapport overheid - EenVandaag

Ordehandhaving door Mobiele Eenheden
De ME-organisatie is opgebouwd uit pelotons onder leiding van een pelotonscommandant. Een
peloton bestaat uit zes groepen van ieder acht personen (inclusief een groepscommandant en een
chaueur) 55 . Drie groepen vormen samen een sectie onder leiding van een sectiecommandant, maar
een groep kan ook zelfstandig optreden wanneer het niet nodig is om tot sectie- of pelotonsniveau
op te schalen. Een ME-groep treedt niet per denitie op in volledige ME uitrusting met helm, lange
wapenstok, schild en beschermende middelen, maar kan ook exibel op andere wijze ingezet
worden om zo nodig snel op te schalen naar volledige ME-uitrusting en groepsverband volgens het
zogenaamde ex-concept. Ook in de drie noordelijke regio’s wordt gewerkt in dergelijk ex-ME
verband. De ME kan ondersteund worden door ME-ruiters en ME-hondengeleiders. De ME kan ook
ondersteund worden door aanhoudingseenheden (AE) die in burger optreden en tot taak hebben
aanhoudingen te verrichten.
In de aanloop naar 21 september wordt diverse keren gesproken over de vraag of het nodig is om ME
in te zeen. In eerste instantie, voordat sprake is van een SGBO, is het antwoord dat dat niet nodig
is. Nadat het SGBO is ingesteld en de scenario’s zijn doorgesproken wordt besloten een peloton ME
op de achterhand gereed te houden voor het worst case scenario. Dat betekent dat een groep AE en
drie groepen ME uit Groningen op piket gezet worden en dat zo nodig een beroep gedaan kan
worden op drie groepen ME uit Friesland en Drenthe die de avond van 21 september dienst doen bij
voetbalwedstrijden in Leeuwarden en Emmen. Naast de ME op piket wordt een groep ex-ME uit
Friesland als spoers ingezet op de invalswegen van Haren, maar zij krijgen nadrukkelijk de opdracht
mee dat zij dienst moeten doen in dagelijks tenue, het is niet de verwachting dat zij daadwerkelijk als
ME ingezet hoeven te worden. De AC gee aan dat zij wil dat dit maximaal een half uur is. In verband
hiermee zijn verschillende mensen geraadpleegd om meer zekerheid te krijgen over de exacte
opkomsijden van de ME, waaruit blijkt dat een half uur opkomsijd niet haalbaar is. Hierbij is een
misverstand ontstaan tussen opkomsijd en inzeijd. Uiteindelijk is de AC van het SGBO uitgegaan
van een inzeijd van 1 uur en besluit zij het piket ME zo te laten.
Naderhand blijkt dat de terminologie “er is ME op de achterhand”, die in briengs gehanteerd wordt,
verschillend geïnterpreteerd wordt. Bij velen op straat lee het idee dat de ME in Groningen klaar zit
om zo nodig op te treden in Haren.
De pelotonscommandant is op donderdag 19 september bij een voetbaloverleg als daar gesproken
wordt over de vraag of project X Haren opgeschaald moet worden naar een SGBO. Op donderdagavond
belt het SGBO de pelotonscommandant met de vraag of hij op piket wil staan, met als
diensijd 15:00 tot 23:00 uur. Op donderdag en vrijdag (niet iedereen weet meer exact wanneer hij
gevraagd is) worden ook diverse groepscommandanten gebeld om een ME groep te formeren. Op
vrijdagmiddag vraagt de pelotonscommandant een draaiboek op om zich te kunnen voorbereiden,
hij krijgt dat via de mail toegestuurd.
In de loop van de middag (tussen 16:00 en 17:00 uur) wordt een van de ME-groepen die op piket
staan in dienst geroepen. Vanwege de oproep van de locoburgemeester van Groningen dat mensen
naar Groningen kunnen komen is extra inzet in Groningen vereist. De ME groep krijgt de opdracht in
55 Tot voor kort bestond een peloton uit vier groepen van ieder 12 personen (inclusief groepscommandant, en chaueur). Veel
politiemensen op allerlei niveaus zijn nog niet bekend met deze wijziging en waren in Haren verrast dat een groep uit “maar” 8
personen bleek te bestaan
136 | COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN