Commissie Cohen: deelrapport overheid - EenVandaag

Het SGBO hee zelf het beeld dat het zodra het (tussen 19.30 en 19.45 uur) signalen binnen kreeg dat
de collega’s op linie staan direct besloten is ME op te roepen om direct in te kunnen zeen.
De ervaringen van de agenten die op linie staan lopen uiteen. Er zijn agenten die het als zeer bedreigend
ervaren. Anderen geven aan dat het allemaal wel meevalt en dat dit ook hoort bij politiewerk
Hoewel de sfeer grimmig was, werd niet geprobeerd de linie te doorbreken. Er werd wel eens wat gegooid vanuit het
publiek naar ons toe, maar ja zolang we hier staan en zolang er niets verandert, dan komt het publiek de
Stationsweg niet in. (Motorrijder)
Het moment van escalatie
Om 20:49 uur komt de eerste groep ME aan bij de linie plae peen. Voor de mensen die op linie
staan is, hoewel er om is gevraagd, het moment van verschijnen van de ME een verrassing. Zij krijgen
dat niet in de verbindingen mee. Enkele plae peen schuiven direct het hek aan de kant en op het
moment dat de ME voor de plae peen linie gaat staan start de geweldsexplosie.
De rol van de plae peen verandert op dat moment. Gezien het geweld is het voor hen, onbeschermd
als ze zijn, onmogelijk om op te treden, maar ze doen toch hun best om de ME te ondersteunen,
net als de aanwezige bikers, motorrijders en voetbalcoördinator.
Er was een heel sterk gevoel van de collega´s: wij gaan hier niet weg. Het hee iets van stratego, noem het landje
veroveren, ‘dit is van ons, wij gaan hier niet weg’ en laten onze zes, zeven collega’s ME hier ook niet staan tegenover
drieduizend van die idioten. (Medewerker BPZ)
Op het moment dat wij in de linie stonden werden wij ondersteund door collega’s BPZ, motorrijders en bikers. Met
gevaar voor eigen leven stonden ze de ME linies bij, op het moment dat het echt nodig was. (ME
groepscommandant)
Vaak bevinden de plae peen zich achter de ME-linie. Ze jagen mensen uit tuinen en werken allerlei
rommel waar mee gegooid zou kunnen worden aan de kant. Daarnaast houden zij zich ook bezig
met zaken als het verwijderen van mensen die achter de ME-linie terecht zijn gekomen, het begeleiden
van mensen die weg willen in de richting van het station, het ondersteunen van gewonden en de
opvang van arrestanten. Van incident naar incident verplaatsen ze zich zo verder Haren in.
Gedurende de avond, vanaf half negen, melden tientallen gealarmeerde noodhulpmedewerkers uit
de rest van de noordelijke regio’s zich bij het bureau in Haren om ondersteuning te verlenen.
Sommigen worden gevraagd, anderen besluiten zelf om naar Haren te gaan omdat zij over de
portofoon de noodsignalen horen van hun collega’s. Vier hondengeleiders gaan ook naar Haren.
Ondanks dat ze onbeschermd zijn, vormen ze op verschillende momenten een belangrijke ondersteuning
voor een ME-linie, vooral bij het afschermen van zijstraten en parkeerterreinen zodat de
linie veilig naar voren kan bewegen.
Je wilt op een gegeven moment een straat schoon vegen en als ze daar tussen blijven staan, dan zeg je tegen die
jongens: wegwezen, opzouten en dan prik je ze nog een keer met de stok. Ja, als ze dat op een gegeven moment niet
doen en weigeren en dan ook nog zeggen: waarom? Dan zeg je: weg of de hond wordt ingezet en als ze dan nog
blijven staan, dan wordt de hond ingezet. (hondengeleider)
COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN | 133