juni - Emmaüsbodegraven

Wat boeit mij in Luther?
Waarom kwam ik op het idee om samen met
ds. Van Veen een Lutherproject te starten?
Nou gewoon, omdat Luther mij boeit! Daarom willen
we er aan meewerken dat protestanten niet
vergeten wat God door middel van vooral Luther
op gang bracht in 1517 toen de beweging van de
kerkhervorming ontstond in Wittenberg. Dat is al
weer bijna 500 jaar geleden! Nu is het zo dat als
wij ons als verschillende soorten protestanten laten
boeien door die ene Luther en samen op reis
gaan in zijn spoor. Van D.V. 28 april tot 5 mei 2014
staat een busreis gepland. Wij hopen dan mede
daardoor dat wij elkaar beter leren begrijpen en
gaan waarderen.
Luther is vanwege de vele
boeken en preken die hij naliet
nog steeds springlevend
voor mij. Luther is een heel
verstandig exegeet. Hij klemt
zich vast aan de beloften in
de Bijbel. Tegelijk is hij een
gevoelsmens en heeft snel
last van twijfels en aanvechtingen.
Hij kan het zo raak
zeggen.
Bijvoorbeeld: ‘De oude Adam
is een machtig goede zwemmer.
Die gaat niet zomaar kopje onder en spartelt
nog een leven lang tegen’.
Of: ‘Wie door het doopvont gekropen is, heeft de
dood achter zich en het leven voor zich.’
In mijn boekje ‘Van kracht tot kracht’ citeer ik
hem als het gaat over de relatie van geloof en gevoel.
Hij zegt:
‘Soms geloof ik met heel mijn gevoel. Dan ben ik
echt blij. Vaker echter voel ik niet datgene wat ik
geloof. Dat is lastig. Toch geef ik het geloven dan
niet op of misschien moet ik zeggen: dan begint
het geloven pas écht. Nog vaker voel ik en zie ik
het tegenovergestelde van wat ik geloof. Dat is
een ramp. En toch geloof ik dan dwars tegen mijn
gevoelens in!’ (pag. 25)
Een van zijn mooiste boekjes vind ik
‘Von der Freiheit eines Christenmenschen’.
Centraal daarin staan twee paradoxale zinnen:
Geloof op maandag
‘Een christenmens is een vrij heer over alle
dingen en onderdaan van niemand.
Een christen is een dienstbare knecht van alle
dingen en onderdaan van iedereen.’
Het is een vreemde vrijheid, die nooit tot losbandigheid
(eigenlijk weer onvrijheid) mag verworden.
Het is heer-zijn én knecht-zijn. Het is geloof én
liefde. Vrijheid én dienstbaarheid. Mijn moeder
vertaalde dat vrij door een goede raad voor dominees:
‘Wees kinderlijk afhankelijk van God en
koninklijk onafhankelijk van mensen.’
Luther was voor de duivel
niet bang. Toch waren voor
hem aan het eind van de
middeleeuwen de verzoekingen
van de duivel en de antichrist
reëel. Diep is het boek
van dr. H.A. Oberman,
‘Luther, mens tussen God en
duivel’. Zijn geloofsleven
werd gestempeld door strijd.
Nog steeds staat de eindtijd
waarin wij leven niet los van
eindstrijd. Wij hebben allereerst
God, maar ook elkaar
broodnodig om staande te
blijven nu de vloedgolven van de verwereldlijking
over ons heen spoelen.
In de eerste Lutherlezing liet ds. Van Wijngaarden
ons zien hoe Luther de Bijbel en vooral de Psalmen
niet alleen vertaalt, maar vooral doorvertaalt naar
zijn eigen tijd. Daarin wordt hij gedreven door
‘Wass Christum treibet’. Zijn passie voor Christus
stempelt zijn (gezins)leven en werk(en).
In de tweede (13 juni) en de derde (20 november)
Lutherlezing zullen ds. H.J. Lam en dr. S. Hiebsch
ons doorgeven wat hen in Luther boeit. Luther is
een eye-opener voor ieder die Jezus wil volgen in
een zeer spannende tijd. De Turken stonden aan
de poort van Europa te rammelen. De Boerenoorlog,
de revolutie van de ‘Schwärmer’, de
‘zwevers’, de dopers radicalen, het waren allemaal
door Luther zo niet bedoelde gevolgtrekkingen
van zijn opnieuw ontdekte Evangelie, dat het
leven op zondag en maandag met elkaar wil verbinden.
Ga je mee in het spoor van Luther?
Ds. L.W. Smelt
KERKMAGazine BODEGRAVEN 5 juni 2013