Download basisboek_ondernemern_paardenhouderij.pdf - NHK.nl

11.2 Aandachtspunten stalklimaat
De paardenstallen worden intensief gebruikt. Hierdoor is het belangrijk dat het stalklimaat goed in
orde is, dit bevordert het welzijn van de paarden en van de mensen die er werken.
Temperatuur
Paarden zijn oorspronkelijk steppe dieren en hebben voldoende weerstand om lage temperaturen en
vrij hoge temperatuurschommelingen te verdragen.
Paarden zijn warmbloedige dieren met een lichaamstemperatuur tussen de 37,2 en 38 °C. Ze
produceren continu warmte voor een constante lichaamstemperatuur.
De optimale temperatuur voor paarden die prestaties leveren is tussen de 10 en 15°C.
Temperatuur in de stal is te regelen door isolatie, ventilatie en verwarming.
In een koude periode voorkomt de isolatie de warme lucht weg te laten stromen. In een warme
periode voorkomt de isolatie warme lucht binnen te komen. Ventilatie zorgt er voor dat de verse
buitenlucht binnen gehaald word en dat de stallucht afgevoerd word.
Luchtvochtigheid
De relatieve luchtvochtigheid is de verhouding tussen de hoeveelheid waterdamp die in de lucht
aanwezig is en de hoeveelheid waterdamp die bij een temperatuur maximaal aanwezig kan zijn,
uitgedrukt in procenten. De ademhaling van de paarden, de vochtigheid van de buitenlucht en de
staltemperatuur hebben invloed op de relatieve luchtvochtigheid.
De optimale luchtvochtigheid ligt tussen de 60-70 %.
Bij een hoge relatieve luchtvochtigheid kunnen paarden hun warmte moeilijker kwijt. De kans op
ziekte is bij een hoge relatieve luchtvochtigheid ook verhoogd. Ziekteverwekkers kunnen zich hierin
goed vermenigvuldigen.
Bij een lage relatieve luchtvochtigheid is de lucht droog en dit kan hoesten veroorzaken. Waarom?
Een goede ventilatie is belangrijk om de relatieve luchtvochtigheid op peil te houden.
Ventilatie
Doormiddel van ventilatie wordt:
Waterdamp afgevoerd
Overtollige warmte afgevoerd
De vrijkomende gassen uit mest en de uitgeademde CO2 afgevoerd.
Verse lucht aangevoerd
Er kan op een natuurlijke en mechanische wijze geventileerd worden. Mechanische ventilatie kan
beter geregeld worden, maar natuurlijke ventilatie is een lagere investering en verbruikt weinig
energie.
Bij natuurlijke ventilatie wordt de stallucht opgewarmd door de paarden. De opgewarmde lucht stijgt
op en verdwijnt door de opening in de nok van de stal. Via de openingen in de zijkanten van de stal
komt de koelere buitenlucht naar binnen.
Er wordt gebruik gemaakt van mechanische ventilatie indien de natuurlijke ventilatie niet goed
mogelijk is en als de ondernemer een constant stalklimaat wil.
Een koude of frisse windstroom wordt tocht genoemd. Tocht moet in de stallen voorkomen worden.
Verlichting
Licht is belangrijk voor goede verzorging en controle van de paarden. Licht heeft ook invloed op de
voortplanting en gezondheid van de paarden. Een lichtsterkte van minimaal 80 lux kunst of daglicht
gedurende de dag is vereist. Dit betekent dat er één lamp 150 Watt per box moet hangen. Het meest
aangename voor de verzorgers en de paarden is daglicht.
39