Bouworganisatie- en contractvormen - NLingenieurs

10
>
1.
2.
3.
4.
Vijf vormen van bouworganisatie,
processen en contractvormen
Een bouworganisatievorm is een strategische visie op het organiseren en contracteren van partijen. De
keuze van een bouworganisatievorm vloeit dan ook voort uit een aantal strategische overwegingen. De
beslissingscriteria die hierbij van belang zijn, staan in het voorgaande hoofdstuk vermeld.
Het overzicht met de vijf hoofd bouworganisatie-, proces- en contractvormen
Alle contractvormen zijn terug te voeren op een vijf bouworganisatievormen:
1. Gefi nancierde geïntegreerde contracten
2. Geïntegreerde aannemerscontracten
3. Traditionele contracten
4. Geïntegreerde engineerscontracten
5. Management contracten
Bij deze indeling spelen onder andere de FIDIC contractreeksen een belangrijke rol. Deze contractreeksen
worden op dit moment omgezet in standaarden voor de Wereldbank. Ook in Europa is de trend dat er meer
naar FIDIC contracten wordt gevraagd, ook al zijn deze niet geheel toegesneden op de Europese situatie. De
Europese situatie kent meer standaard basiswetgeving, de Engelse laat meer aan de partijen onderling over.
De processen zijn echter identiek. Een eventuele standaardisering in Europa op basis van de FIDIC reeksen,
toegesneden op de Napoleontische wetgeving, ligt dus voor de hand. De vertaling van FIDIC processen naar
de Europese situatie is de uitdaging.
Elke bouworganisatievorm herbergt meerdere contractvormen, deze staan hieronder genoemd.
Bij de Gefi nancierde geïntegreerde contracten zijn twee partijen in het spel: de opdrachtgever en de
totaalaanbieder. Deze laatste biedt een totaalpakket aan, inclusief fi nanciering, ontwerp, uitvoering,
onderhoud en/of exploitatie. Bij deze contracten zijn de beide partijen gelijkwaardiger aan elkaar. Deze
bouworganisatievorm is ontstaan vanuit de aannemers in combinatie met grote fi nanciers. Voorbeelden zijn
FBOOMT, BOOT, FBOT, DBFO, BFO, DBFM en DBM. De nieuwste integrale vorm is die van integraal facility
manager en/of full service company.
De Geïntegreerde aannemerscontracten gaan ook uit van twee partijen, maar hierbij biedt de opdrachtnemer
een geïntegreerd contract aan. Daarbij biedt hij een complete oplossing op basis van een integraal
ontwerp- en uitvoeringstraject. Een uitgebreide functionele en/of technische vraagspecifi catie is opgesteld
door de opdrachtgever. Dit is de zogenoemde voorwaartse integratie van aannemers. Voorbeelden zijn Main
contracting, Turnkey Contracting, Engineering Procurement Contracting, Design & Construct, Detailed Design
and Construct en Design & Build.
De Traditionele contracten gaan uit van de klassieke contractvorm. Hierbij gelden gescheiden
verantwoordelijkheden voor opdracht geven – ontwerpen – uitvoeren. Voorbeelden hiervan aan de zijde van
adviseurs, architecten en consulting engineers, zijn alle traditionele rolpatronen. Aan aannemerszijde:
General Contracting, Bouwteam, Mono- of multidisciplinaire Partnering en Joint Venturing en Subcontracting
door samenwerkende of ondergeschikte specialistische bedrijven.
De Geïntegreerde engineerscontracten gaan uit van de adviesdiensten van adviseurs en/of consulting
engineers-, waarbij meer taken in het bouwproces betrokken worden om zodoende een meer geïntegreerd
proces aan te kunnen bieden. Dit noemt met ook wel de achterwaartse integratie van de adviseurs. Voor-