Nieuwsbrief maart 2005 - AZ Sint-Lucas Brugge

Nieuwsbrief A.Z. Sint-Lucas Brugge
dr. Paul Kestelijn
Op 15.1.2005 sloot dr. Paul Kestelijn een loopbaan af als
orthopedisch chirurg in het A.Z. Sint-Lucas Brugge.
Zijn opleiding bracht hem van Leuven naar Kalamazoo in
Michigan. Hij startte in 1972 als tweede orthopedist in
associatie met dr. Ignace Vanden Berghe. De prothesechirurgie
was pas sinds enkele jaren in België geïntroduceerd.
De differentiatie tegenover de algemene heelkunde was nog
een zoekproces.
Van 1980 tot 1992 was hij bestuurslid van de Belgische
Vereniging Orthopedie en Traumatologie. In 1984 werd hij
diensthoofd orthopedie. In 1986 werd hij stagemeester voor
de partiële opleiding van twee artsen orthopedie in
opleiding. In 1992 werd hij lid en in 1998 voorzitter van de
erkenningscommissie orthopedische heelkunde.
Zijn werkveld strekte zich uit over het wetenschappelijke,
organisatorische en klinische terrein. De prothesechirurgie
kende een explosieve ontwikkeling. De reputatie van de
dienst orthopedie groeide. Daar staat een belangrijke
politiek van stafuitbreiding en dienstorganisatie achter.
Dr. Kestelijn vat z'n loopbaan samen met: “Ik deed gewoon
mijn werk”. Bij nader toezien komen toch buitengewone
dr. Staf Dotremont
Op 2 mei 1972 vatte dr. Staf Dotremont in het A.Z. Sint-
Lucas Brugge z'n loopbaan aan als internist. Hij werd in
Hoegaarden geboren, maar zijn kindertijd maakte van hem
een Vlaamse Brusselaar. Hij bracht de traditie van de dienst
inwendige geneeskunde van het UZ Leuven naar Brugge.
Na zijn opleiding van vijf jaar tot internist-cardioloog, bleef
hij nog twee jaar als adjunct-kliniekhoofd verbonden aan
het UZ Leuven bij de dienst nefrologie.
Hij ligt aan de basis van de hemodialyse in het A.Z. Sint-
Lucas Brugge. Zijn interesse ging vrij vlug terug naar de
cardiologie. Dit bleef zijn hoofdactiviteit tijdens zijn verdere
loopbaan in het ziekenhuis.
Dr. Dotremont maakte een “bypass” over twee generaties.
Aan de ene kant staat de periode waar het diagnostisch
arsenaal door de stethoscoop en de anamnese werd
uitgemaakt. Het therapeutisch arsenaal bestond uit een
beginnend spectrum van medicatie (digitalis, diuretica,
betablokkers) dat echter vaak aangevuld werd met “rust”.
Er ging veel aandacht naar kleplijden, al dan niet na acuut
gewrichtsreuma. De interesse voor angor groeide.
De diagnostische procedures werden meer invasief.
De tweede generatie in de cardiologie staat voor superspecialisatie,
acute en invasieve tussenkomsten. Samenwerken
binnen de regio zou een belangrijke keuze worden, om de
snelle groei van technische ontwikkelingen het hoofd te
bieden en steeds de optimale zorgen aan de patiënten te
kunnen blijven bieden. Dr. Dotremont kijkt tevreden terug
op de taakverdeling en samenwerking met de collega's in
het ziekenhuis en de cardiologische en cardiochirurgische
dienst in het AZ Sint-Jan.
Symposia 17/03/05 Pentalfa: Ziekenhuisinfecties - de tol van de moderne geneeskunde?
24/03/05 Pentalfa: Faecale incontinentie
14/04/05 Pentalfa: Kinderreuma
10/05/05 Bekkenbodemkliniek
12/05/05 Pentalfa: Leverfalen (acuut of chronisch)
Telkens om 20.00 u in het auditorium van het A.Z. Sint-Lucas.
aspecten naar boven. Dr. Kestelijn stelde steeds hoge eisen
aan z'n werk. Hij denkt dat het nog beter kon, trouwens.
Hij wilde de beste collega's in de associatie.
Hij bewaart de beste herinneringen aan de samenwerking
met het verpleegteam. De verpleegkundigen speelden een
essentiële rol in de werkzaamheden in het operatiekwartier
en op de verpleegeenheid.
We wensen dr. Kestelijn veel succes in z'n toekomstplannen.
Deze situeren zich o.a. in reizen en kunst.
dr. Emmanuël Nelis , hoofdgeneesheer
Dr. Dotremont was meer dan 10 jaar diensthoofd inwendige
geneeskunde. Hij maakte een gestage groei mee van de
dienst. Z'n stelregel is dat een stafuitbreiding telkens moet
uitgaan naar een collega die beter is dan uzelf.
In de cardiologie van vandaag en morgen blijft het menselijke
engagement voor de patiënt erg belangrijk.
We bewaren van dr. Dotremont graag de herinnering van
dit hartelijke in het contact met de patiënt.
Op 10 december 2004 vierde de dienst inwendige geneeskunde
z'n loopbaan met een schitterend symposium waar
z'n generatiegenoot prof. dr. Fevery geflankeerd werd door
prof. dr. Van De Werf, prof. dr. Peeters en prof. dr. Verslype.
Zij brachten een multidisciplinaire bijdrage over de inwendige
geneeskunde, maar ook over de loopbaan van
dr. Dotremont.
We wensen dr. Dotremont de komende jaren veel
voldoening.
dr. Emmanuël Nelis, hoofdgeneesheer
Colofon
Verantwoordelijke uitgever: Dr. Emmanuël Nelis, hoofdgeneesheer
Redactieleden: Dr. Roger Crombez (radiotherapie-oncologie), Dr. Stefaan Geerts (psychiatrie), Dr. Johan Robbrecht (labo), Dr. Henk Thieren (heelkunde), Dr. Jan Victor (orthopedie),
Dr. Griet De Brabanter (reumatologie), Dr. Thierry De Schrijver (radiologie), Dr. Philippe Van Hootegem (gastroënterologie), Dr. Christoph Verhoye (orl), Dr. Daniel De Coninck (heelkunde),
Dr. Kristof Ramboer (radiologie), Dr. D. Wynsberghe (huisarts)
B01NBH (maart)
Nieuwsbrief A.Z. Sint-Lucas Brugge
Viermaandelijks tijdschrift
Jaargang 9, nummer 27
Maart 2005
Afgiftekantoor Brugge 1, 2 e afdeling
Editoriaal
In deze bijdrage van de Nieuwsbrief gaat de meeste aandacht
naar artsen.
Drie artsen beëindigden hun loopbaan. Dit geeft ons de kans
onze waardering te uiten voor de carrière van cardioloog
dr. Staf Dotremont, orthopedist dr. Paul Kestelijn en radioloog
dr. Paul Mattelaer. Het doet ons terugblikken op een
portie geschiedenis van de naoorlogse ontwikkelingen in de
gezondheidszorg.
De staf verjongt zich ondertussen onafgebroken. Dr. Pieter
Vandaele, een nieuwe radioloog, stelt zich voor.
In de vorige nieuwsbrief las u reeds over de samenwerking
urologie-gynaecologie in de bekkenbodemkliniek. Nu komt
de dienst urologie met haar Prostaat Centrum naar buiten.
Geïntegreerde projecten met een patiëntgericht aanbod
verdienen onze aandacht.
U treft ook de geactualiseerde artsenlijst aan, die we u jaarlijks
aanbieden. Op deze manier kunt u de zoektocht naar
informatie en de weg naar communicatie aanzienlijk sneller
laten verlopen.
Informatie en communicatie is ook het onderliggend
thema in het samenwerkingsprogramma van het A.Z. Sint-
Lucas met de huisartsenkringen HABO en West-Meetjesland
(tot vorig jaar vertegenwoordigd door de kringen Maldegem
en Knesselare-Beernem) en SIT regio Brugge.
“Medicine is an art, based on science”
(sir William Osler)
Verschillende initiatieven in het ziekenhuis streven ernaar
het wetenschappelijke aspect van de medische praktijk te
ondersteunen. De wetenschappelijke commissie van de
Medische Raad is reeds vele jaren actief om dit te stimuleren
en te coördineren.
1. Symposia
Jaarlijks wordt een viertal symposia voor stafleden en huisartsen
georganiseerd. Nieuwe diagnostische en therapeutische
mogelijkheden worden dan toegelicht en de interactie
tussen huisarts en specialist wordt benadrukt. Ook in
2005 wordt terug een interessant programma voorbereid
waarover u nog verdere details zal krijgen.
2. Medische bibliotheek
De medische bibliotheek, gesitueerd op de gelijkvloerse
verdieping naast de inkomhal, bevat naast de klassieke
medische tekstboeken en enkele toonaangevende tijdschriften
ook de nodige informaticatechnologie voor elektronische
toegang tot de medische literatuur. Ook huisartsen die
dit wensen, kunnen hiervan gebruik maken.
(contacteer: dr. R. Crombez, verantwoordelijke medische
bibliotheek, 050 36 90 71)
Algemeen Ziekenhuis Sint-Lucas vzw
Sint-Lucaslaan 29, 8310 Brugge
tel. 050-36 91 11, fax 050-37 01 27
e-mail : info@stlucas.be
website : www.stlucas.be
We geven even een overzicht van de realisaties van het
afgelopen jaar.
We realiseerden een samenwerkingsprotocol rond ADHD,
samen met 6 andere voorzieningen uit de regio (zie
www.stlucas.be/info_artsen/downloads.htm). Een afstemming
van het pre- operatief onderzoek tussen meerdere ziekenhuizen
uit Noord- en Midden West-Vlaanderen heeft de
ambitie dit jaar te kunnen afgewerkt worden. Een proefproject
om samen te werken rond de opvolging van de gastrointestinale
oncologiepatiënt moet worden geëvalueerd.
Op het vlak van telematica overwegen we de toegankelijkheid
voor de huisarts in de resultatenserver van opgenomen
patiënten.
Dit zijn meteen de meest tastbare resultaten van het overleg.
Tussendoor blijft het open debat tussen de partners belangrijk.
We gaan dit jaar terug rond de tafel zitten. Ik doe graag
een oproep naar u om uw ideeën en verlangens aan te
brengen, zodat onze agenda terug op een zo gevarieerd
en boeiend mogelijke manier samengesteld wordt:
ene@stlucas.be .
Deze Nieuwsbrief begint met een bijdrage van
dr. Van Hootegem over de wetenschappelijke activiteiten
in het A.Z. Sint-Lucas.
dr. Emmanuël Nelis
hoofdgeneesheer
Wetenschappelijke activiteiten in het A.Z. Sint-Lucas
3. Medische stafvergaderingen
Ieder jaar volgen een twintigtal artsen-specialisten in opleiding
(GSO) of stagiairs (studenten 6de jaar) een deel van hun
opleiding in het A.Z. Sint-Lucas.
In het kader van deze opleidingsfunctie worden regelmatig
door de diverse disciplines wetenschappelijke stafvergaderingen
georganiseerd. Hierbij worden casuïstische mededelingen
afgewisseld met meer theoretische uiteenzettingen.
De multi-disciplinaire oncologische consulten hebben dit
aanbod de laatste jaren nog uitgebreid.
4. Pentalfa
Als lid van het Vlaams Ziekenhuisnetwerk K.U. Leuven is het
A.Z. Sint-Lucas de gastlocatie (tweemaal per maand) voor het
interactief postgraduaat afstandsonderwijs “Pentalfa”, ingericht
door de verschillende diensten van het U.Z. Leuven. Dit
laat in onze regio toe zonder verre verplaatsing interessante
symposia bij te wonen over gevarieerde onderwerpen.
Meer info op : http://www.med.kuleuven.ac.be/pentalfa
5. Klinische studies
Heel wat disciplines in het ziekenhuis nemen regelmatig deel
aan onafhankelijk klinisch onderzoek (studies, of met de
Engelse term “trials”). Dit kan ongetwijfeld de globale
kwaliteit van de behandeling in het ziekenhuis verbeteren.
Studies vereisen immers goed omschreven behandelings-

Nieuwsbrief A.Z. Sint-Lucas Brugge
protocollen en afspraken die ook buiten studieverband blijven
gelden. Externe organisaties die de studie superviseren
en beoordelen, stimuleren de kwaliteit van de geleverde
zorg. Door deelname aan studies kunnen vaak nieuwe
veelbelovende behandelingen aan patiënten aangeboden
worden vooraleer ze algemeen beschikbaar zijn.
De meeste studies in het ziekenhuis zijn zogenaamde fase
III-studies. Hierbij worden medicaties die bewezen hebben
aanvaardbaar te zijn voor menselijk gebruik (fase I) en een
potentieel gunstig effect te hebben (fase II), onderzocht en
vergeleken met een standaardbehandeling. Dit gebeurt
Nieuwe arts:
dr. Pieter Vandaele, radioloog
Begin 2005 startte ik als radioloog in het A.Z. Sint-Lucas in
associatie met dr. Verhaeghe, dr. De Schrijver, dr. Ramboer,
dr. Goris en dr. Dekimpe.
Hoewel een deel van de roots van mijn familie zich in de
Westhoek situeert, ben ik afkomstig uit Duffel. Het grootste
deel van mijn jeugd bracht ik door in de regio Mechelen.
Na mijn studies geneeskunde in Namen en Leuven koos ik
voor een verdere opleiding in de radiologie. Deze bracht me
op vele plaatsen - AZ Damiaan Oostende, UZ Gasthuisberg
Leuven, Boston en Rijsel - waar ik telkens zoveel mogelijk
radiologische kennis en levenservaring trachtte op te doen.
Samen met de collega's van de dienst wil ik me inzetten voor
een verdere uitbouw van een kwalitatief hoogstaande en
patiëntvriendelijke dienstverlening. Radiologie speelt meer
dan ooit een zeer centrale rol in de geneeskunde.
In het huidige tijdperk van informatisering en snelle technologische
evolutie in de geneeskunde - a fortiori in de medische
beeldvorming - mag de menselijke communicatie niet
verwaarloosd worden. Multidisciplinair overleg en feedback
Nieuwe artsen-consulenten in het ziekenhuis
Consulentschap pijntherapie
Sinds 10 januari verzorgen twee artsen van het chronisch
multidisciplinair pijncentrum van het A.Z. Sint-Jan een
consultatie pijntherapie in ons ziekenhuis.
Dr. Ann Ver Donck en dr. dokter Mayken Gorissen
houden afwisselend spreekuur op maandagmorgen van
9.00 tot 11.00 uur. De raadplegingen vinden plaats in de
consultatieruimte van dr. Myny (derde verdieping -
centrale hal). De artsen-consulenten verrichten verder ook
nog therapeutische prestaties in het operatiekwartier.
Een afspraak kan worden gemaakt via het secretariaat
anesthesie (tel. 050/36 90 05). Ook voor consulten aan bed
wordt liefst een gewone consultaanvraag op het
secretariaat anesthesie bezorgd.
meestal door randomisatie waarbij door toevalsbeslissing
uitgemaakt wordt of de patiënt de experimentele nieuwe
behandeling dan wel de standaardbehandeling zal krijgen.
De uitleg aan de patiënt over de potentiële waarde van de
studie en van het principe van randomisatie vraagt heel wat
communicatie en tijd. De huisarts wordt hier best zoveel
mogelijk bij betrokken.
dr. Philippe Van Hootegem
voorzitter Medische Raad
050 36 90 40
blijven noodzakelijk om het complexe raderwerk van de
gezondheidszorg goed geolied te laten verder draaien.
We zullen dus ook in de toekomst ons best blijven doen
om de relatie met de verwijzende artsen te optimaliseren.
Ik ben zeer verheugd in dit gezond ambitieuze ziekenhuis
te kunnen starten en hoop alvast een waardige opvolger
te zijn van mijn voorganger dr. Paul Mattelaer.
Tot bij gelegenheid,
Pieter Vandaele
Consulentschap radiotherapie
Dr. Isabel Hutsebaut is sinds 1 januari gestart als
consulent radiotherapie. Zij houdt afwisselend met dokter
Staelens raadpleging op donderdagnamiddag vanaf
14.00 uur. De consultaties vinden plaats in het lokaal op
de tweede verdieping. Dr. Hutsebaut woont ook de MOC
krans van de dienst gastro-enterologie bij.
Afspraken kunnen worden gemaakt via het secretariaat
isotopen (tel.nr. 050/36 92 70).
Langs deze weg willen wij dr. Ver Donck, dr. Gorissen
en dr. Hutsebaut van harte welkom heten.
We wensen hen veel succes toe.
dr. Emmanuël Nelis
hoofdgeneesheer
dr. Ann Ver Donck dr. Mayken Gorissen
dr. Isabel Hutsebaut
dr. Lorenzo Staelens
Nieuwsbrief A.Z. Sint-Lucas Brugge
Prostaat Centrum Brugge
Sinds 1 februari 2005 is de dienst urologie (dr. Vanden
Bussche en dr. Kimpe) gestart met een Prostaat Centrum.
Mevrouw Martien Ameye is hiervoor verantwoordelijk als
verpleegkundige.
Het doel is tweeërlei.
In eerste instantie richt het centrum zich naar de oudere
patiënten met plasklachten ten gevolge van benigne
prostaathypertrofie. We willen deze groep vooral informeren
over klachten en mogelijke behandelingen en bij
wie ze hiervoor terechtkunnen. Dit initiatief is vooral
geboren uit de vaststelling dat er bij mannen nog een grote
desinformatie en zelfs taboe rust op alles wat met plasklachten
en de prostaat verband houdt. Het gaat hierbij
vooral over informatie over en sensibilisatie rond de problematiek.
Zoals u weet is er een goede medicale therapie
voor deze problematiek, maar worden dergelijke medicijnen
nog steeds niet terugbetaald. Bij het geven van informatie
benadrukken wij steeds dat de huisarts het eerste aanspreekpunt
is. De gegeven informatie kunt u trouwens terugvinden
op de website van het A.Z. Sint-Lucas: www.stlucas.be.
dr. Paul Mattelaer na een bloeiende
radiologische praktijk doorgelicht
Dr. Paul Mattelaer ontvangt mij niet in een traditioneel
kantoor. Kantoren zijn verdwenen ten voordele van onderzoekslokalen
die met hun gesofisticeerd materiaal meer weg
hebben van stuurcabines van vliegtuigen en van een verslagkantoor
of “protocolzaal”.
Dr. Baert heeft de dienst radiologie in de tijd geopend, maar
na korte tijd werd hij prof aan de KU Leuven. Toen werd
dr. Jacky Van Mulders de eerste resident-radioloog in het A.Z.
Sint- Lucas. Dr. Mattelaer associeerde met dr. Van Mulders
in 1972. In die tijd was de medische staf vrij beperkt.
In z'n eerste periode heeft dr. Mattelaer zich intens toegelegd
op de angiografie. Deze nieuwe technologie kende
diverse toepassingen, nu grotendeels verdrongen door de
niet-invasieve CT en MRI. Angiografie was erg intensief en
tijdrovend. Naast de viscerale angiografie legde hij zich
vooral toe op de pulmonale en cerebrale angiografie, gestimuleerd
door respectievelijk dr. Dotremont en dr. Goethals.
Interventionele radiologie had toen ook een belangrijke
plaats in de courante medische praktijk. Onder impuls van
wijlen dr. Vanfleteren begon hij de permictionele suprapubische
cystografie om urinereflux naar de nieren op te sporen
bij zuigelingen en kleine kinderen. In totaal heeft hij meer
dan 4 000 van die onderzoeken uitgevoerd. Percutane transhepatische
cholangiografie (opspuit-Röntgenfoto van de
galwegen met een naald door huid en lever) was in die tijd
de enige methode om een obstructieve van een niet-obstructieve
icterus te onderscheiden. Soms werd overgegaan tot
het plaatsen van een percutane stent in de galwegen of
werden slokdarmvarices percutaan geëmboliseerd.
De tweede helft van z'n loopbaan is getekend door de realisatie
van de afdeling Echografie en de Computer Tomografie
(CT-scan). Dr. Mattelaer zocht de nodige opleiding en vond
deze in universiteiten van Leuven, Besançon, Cardiff,
Nijmegen en Eindhoven. De impact van deze nieuwe technologieën
veranderde op een uiterst drastische wijze de
In tweede instantie richt het centrum zich naar de prostaatkankerpatiënt
met vaststaande diagnose. Hierbij gaat het
vooral om de begeleiding van patiënt en familie vanaf het
“slecht nieuws”-gesprek tot peri-operatieve hulp en desnoods
terminale hulp. In deze fase is er samenwerking met onze
palliatieve verpleegkundigen en het Palliatief Support Team.
De contactpersoon is mevrouw Martien Ameye via het
nummer 050 36 98 22.
dr. Ludo Vanden Bussche en dr. Bart Kimpe.
diagnostische oppuntstelling van vele ziekten.
In Brugge werd voor het eerst in Europa gebruik gemaakt
van de laserprinter die snel transparante foto's maakt van
gedigitaliseerde beelden. Ook voor het eerst in België werd
een injectiepomp gebruikt om met afstandsbediening
contraststof toe te dienen bij CT-onderzoeken. “Een van
mijn belangrijkste keuzes is de associatie met dr. Verhaeghe
om de dienst verder uit te bouwen”, zegt mij dr. Mattelaer.
Dr. Mattelaer heeft veel interesses. Hij is niet zomaar te
vatten in één omschrijving. Hij is een renaissancewetenschapper
die zich niet laat vastpinnen op één gebied.
Binnen de radiologie hield hij er aan te publiceren, zelfs tot
in 2004. Tweemaal was hij voorzitter van de “Belgische
Vereniging van Radiologie”. Hij organiseerde meerdere
symposia. In de aanvangsjaren van het ziekenhuis organiseerde
hij multidisciplinaire kransen en als lezer, ook buiten
de radiologie, was hij als vanzelfsprekend de stichter van de
“Medische Bibliotheek”.
Dr. Mattelaer kijkt met tevredenheid terug op z'n loopbaan.
Het A.Z. Sint-Lucas kijkt eveneens dankbaar terug op de
medische en geheel-menselijke bijdrage van Dr. Mattelaer.
Ik noteer z'n slotzin van het gesprek: “Ik laat een florissante
dienst achter!”.
dr. Emmanuël Nelis
hoofdgeneesheer
De parkeerperikelen blijven een grote zorg. Daar verneemt de huisarts ongetwijfeld geregeld klachten over.
Of de huisarts blijft zelf in de file aanschuiven. Op korte termijn blijft het voorlopig werken met onvolledige
oplossingen. Op langere termijn wordt de bouw van een parkeertoren voorzien. Voor huisartsen zijn er vóór de
hoofdingang vier parkeerplaatsen voorbehouden.