Meyer, S. 20 jaar Humanistisch Verbond - Universiteit voor ...

Het jaar 1957
De belangrijkste thema's voor het jaar 1957
waren de organisatorische versterking van
het Verbond, de geestelijke doordenking van
het humanisme, de problematiek van het
openbaar onderwijs en het tweede congres
van de Internationale Humanistische en
Ethische Unie te Londen.
Op 1 januari 1957 telde het Verbond 11.660
leden in 71 gemeenschappen; op 31 december
1957 bleek een lichte terugval: 11.011 in
73 gemeenschappen. Het Hoofdbestuur had
op een zeker ledenverlies gerekend in verband
met de contributieverhoging, maar toonde
zich niettemin duidelijk bezorgd. Voor het
eerst in de geschiedenis van het Verbond was
er van een verlies sprake. In de
gemeenschappen werd een grote enquete
gehouden; men beried zich op
kaderconferenties, gewijd aan "Taak en
mogelijkheden der gemeenschappen" (februari)
en "Ledenwerving" (september); drie
weekends met gemeenschapsbestuurders
werden belegd op het Verbondsconferentieoord
"De Ark" te Nunspeet. Helaas zou het nog
enkele jaren duren, voordat er weer een
aanmerkelijke groei kon worden geconstateerd.
De Stichting "Socrates" hield haar
traditionele Zomerschool, dit jaar gewijd aan
"Humanistische vormgeving aan het leven".
In plaats van een voorjaarslanddag werd een
voorjaarsconferentie georganiseerd, waar de
onderwerpen van het internationale congres
te Londen ter discussie stonden:
"Levensovertuiging", "Persoonlijk leven",
"Sociaal leven", "Organisatie". Het onderwerp
van de najaarslanddag op 8 december was
"Kunst, kritiek, moraal", ingeleid door
Prof. Dr. G. Stuiveling.
In de sector der geestelijke verzorging
dienden zich ook dit jaar nieuwe taken aan.
De politieke moeilijkheden tussen Nederland
en Indonesië in verband met de nog nooit
definitief geregelde status van het eiland
Nieuw Guinea hadden in 1956 geleid tot de
komst van een golf "repatrianten" naar
Nederland. Zij waren veelal onbekend met de
Nederlandse maatschappelijke verhoudingen
en hun overplanting ging gepaard met tal
van sociale en geestelijke problemen. Het
vraagstuk van de geestelijke verzorging van
de buitenkerkelijken onder deze
"gerepatrieerden" kostte de Centrale
Commissie Praktisch Humanisme veel tijd
en energie. Deze Commissie kwam verder tot
de conclusie dat dubieuze activiteiten van
commerciële bureaus voor
huwelijksbemiddeling de oprichting wettigden
van een bonafide humanistisch bureau voor
dit doel, zoals er in recente jaren ook van
kerkelijke zijde in het leven waren geroepen.
Het Hoofdbestuur droeg de commissie op een
dergelijk bureau voor te bereiden. De
geestelijke verzorging van arbeiders werd
veelomvattender, doordat raadsman Schonk
en zijn medewerkers toegang kregen tot een
eerste 'kamp in het kader van het Deltaplan
en tot de 'kampen die 's zomers voor
oogstarbeiders werden ingericht. Ook de
geestelijke verzorging van gedetineerden
breidde zich aanmerkelijk uit: 109 aanvragen
in 1955, 391 in 1956, 550 in 1957. Veertig
vrijwilligers bezochten in hun vrije tijd de
gevangenissen en huizen van bewaring.
Op 27 en 28 april confereerden de beroeps- en
vrijwillige raadslieden te Nunspeet over
"De invloed van de film" en "Beroepsgeheim".
Vermeld kan tenslotte worden, dat
mevr. M. van Gorkom-Lechner, sinds de
installatie van de Centrale Commissie haar
secretaresse, afscheid moest nemen en dat de
algemeen voorzitter van het Verbond,
Dr. J. P. van Praag, het voorzitterschap
overnam van de centraal geestelijk raadsman
d'Angremond.
Het congres 1957 werd gehouden te
Amsterdam op 13 en 14 april. Aanwezig waren
140 afgevaardigden uit 67 gemeenschappen.
De algemeen voorzitter sprak onder meer
over consolidatie. "Na de eerste jaren van
spectaculaire opkomst heeft het Verbond zich
te consolideren als humanistische
gemeenschap. Nu we onze plaats in de
samenleving min of meer hebben veroverd,
eist onze eigen taak de volle aandacht."
Maar anderzijds: "Een volledige erkenning
van het humanisme als geestelijke stroming
7