Meyer, S. 20 jaar Humanistisch Verbond - Universiteit voor ...

de resolute afwijzlnq van het sectarisme.
Iedere opvatting, die met recht de naam
humanisme draagt, kan in het Humanistisch
Verbond haar plaats vinden.
Niettemin hebben ons voortdurend betweters
voor de voeten gelopen, die meenden dat
slechts hun opvatting van het humanisme
de enige juiste was."
"ZU zijn het die het hardste roepen over de
beperktheid van het "humanisme van het
Humanistisch Verbond" als wij proberen te
ontsnappen aan hun eenzijdtqhetd. Maar zo
zUn wU er in geslaagd het Verbond te
maken tot e·en oase in de schotjeswoestijn.
waar nog een open ontmoeting rnoqelljk is
tussen mensen van verschillend temperament,
verschillende belangstelling en verschillende
politiek, die 'gezamenlUk werken aan een
gemeenschappelUke taak
Die taak bestaat uit het wekken van het
besef van volledig menszijn in ieder mens.
ZU wordt verricht door middel van bezinning
zowel als praktisch werk."
"Alle werkelijk menselijke verstandhouding
is immers onmogelijk, tenzij een beroep
gedaan kan worden op wat in ieder mens
fundamenteel aanwezig is: de drang naar
zinvolle ontplooiing, het verlangen naar
medemenselijkheid, de bereidheid tot
eerbiediging van de ander."
"Op die grondslag hebben zl] tot elkeen
iets te zeggen. Het humanisme verleent zin
aan de arbeid van intellectueel en kunstenaar
en schept een klankbord voor hun werk.
Maar het spreekt evenzeer de gewone man
aan door de poging tot vormgeving van het
dagelijks leven en de bevordering van
menswaardige verhoudingen. De rebel vindt
weerklank voor zijn afkeer van
onwaarachtigheid en zijn behoefte ruimte te
scheppen voor het echte en spontane. Het
is bereid de jeugd tegemoet te treden in haar
neiging tot vrlje aaneensluiting in kleine
groepen en haar een mogelijkheid te bieden
tot samenwerking en aanvaarding van
concrete taken.
Wij moeten ons ervan bewust zijn dat wi] te
voldoen hebben aan velerlei - schijnbaar
tegenstrUdige - verlangens: naar intellectuele
onafhankelijkheid en kritische ontieding,
zowel als naar gemeenschapsbeleving en
stijlvorming; naar wereldbeschouwelijke
verdieping en humanistische vorming, zowel
als naar praktische arbeid en emotionele
bezieling."
"Er vindt thans een ongekende ontmoeting
plaats tussen godsdienst en humanisme, niet
alleen in Nederland, maar over de gehele
wereld. Jonge volkeren zijn ontwaakt en
zoeken hun weg, los van alle godsdienst en
traditie. Dat is een pijnlijk proces waarin het
humanisme een basis van verstandhouding
te bieden heeft tussen Oost en West, blank
en gekleurd, welvarend en nog
onderontwikkeld, teneinde een volwassen
menselijkheid mogelijk te maken in een vrije
wereld.
Als het humanisme niet te kort wil schieten,
moet het zijn geluid laten horen in de
internationale organen, moet het meewerken
in de internationale samenleving. Daartoe
is het nodig, dat het internationaal, ook
organisatorisch, iets betekent. Het kan dat
alleen als het nationaal iets is, en dat hangt
af van de plaatselijke gemeenschappen,
van iedere humanist afzonderlijk. Zij
moeten de grondslag leggen voor een nieuwe
menselijkheid. Want de mensen van vandaag
zijn niet slechter dan de mensen van vroeger,
maar zij moeten hun plaats vinden in ·geheel
veranderde levensverhoudingen, waarop de
oude patronen eenvoudig niet meer passen."
"Gezien tegen deze achtergrond staan wij
nog pas aan het begin. Het komt er op aan
de bultenkerkelijken hier en nu te
doordringen van de betekenis die het moderne
humanisme, ook voor hen, heeft. Tegen alle
weerstanden in zullen we de grondidee van
ons humanisme in alle klaarheid aan de orde
moeten stellen met de noodzaak daarvoor
opofferingen, groot of klein, over te hebben.
Dat bereiken we niet door resoluties, maar
door élan, niet door theorie, maar door
persoonlijke overtuiging.
Want élan en overtuiging zijn een uitdaging
aan de bultenkerkelijke wereld, die
doordrongen moet worden van het besef, dat
het ook hun zaak is, die wij voorstaan; niet
27