Karel Boddeweg_1.pdf - Buro Plot
Karel Boddeweg_1.pdf - Buro Plot
Karel Boddeweg_1.pdf - Buro Plot
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
[<br />
Gemeente Tilburg januari 2011<br />
Ontwikkelingsvisie<br />
<strong>Karel</strong> Boddenweg<br />
Openbare Begraafplaats en Crematorium<br />
Gebiedsteam West<br />
Beheer en Onderhoud<br />
Stedenbouw<br />
1
Het Populierenbos Het crematorium<br />
De begraafplaats Dela<br />
Monuta<br />
Volkstuinencomplex Hoflaan<br />
2<br />
De Bodde<br />
Tuincentrum Wandelbos
Inhoudsopgave<br />
1. Inleiding<br />
[[<br />
2. Onderzoek<br />
2.1 Huidige situatie<br />
2.2 Onderzoek<br />
2.3 Opgaven<br />
3. Visie<br />
3.1 Visie<br />
3.2 Ingrepen<br />
4. Ontwikkeling<br />
4.1 Randvoorwaarden en uitgangspunten voor vervolg<br />
4.2. Risicoanalyse<br />
4.3. Vervolg<br />
Bijlage<br />
Verslagen geïnterviewde belanghebbenden<br />
Variant fotomontage<br />
Schetsen verkeerskundige inpassingen<br />
Burgemeester Baron van Voorst tot Voorstweg<br />
<strong>Karel</strong> Boddenweg<br />
Jozef Platteweg<br />
De topografische kaart<br />
Op de linkerpagina staan afbeeldingen van enkele<br />
functies en voorzieningen rondom de <strong>Karel</strong> Bod-<br />
denweg. Dit geeft een snelle sfeerimpressie van<br />
het gebied.<br />
3
1976 Struktuurschets Reeshof 1978 Autostuktuur Reeshof<br />
1978 Fietsstruktuur Reeshof 1989 Stadsbeheerplan<br />
1992 Groenstructuurplan<br />
2001 Groene Mal<br />
4<br />
1996 Groenstructuurplan Plus<br />
2003 Structuurplan 2020
1. Inleiding<br />
De <strong>Karel</strong> Boddenweg is een bekende straat in Tilburg.<br />
Het crematorium en de gemeentelijke begraafplaats<br />
van Tilburg zijn er gevestigd en bijna alle Tilburgers<br />
moeten hier eens in de zoveel jaar (helaas) wel eens<br />
naar toe.<br />
Deze rapportage bevat een visie op de toekomst van<br />
het gebied rond de <strong>Karel</strong> Boddenweg.<br />
[[<br />
De <strong>Karel</strong> Boddenweg ligt in de groene buffer tussen<br />
Tilburg-West en de Reeshof die circa 20 jaar als stadsrand<br />
fungeerde. Er zijn stadsrandfuncties gevestigd<br />
zoals een begraafplaats en volkstuintjes. Later zijn er<br />
een crematorium, rouwinstellingen, een politiebureau<br />
en een school bijgekomen.<br />
In de late jaren ‘70 werden schetsen gemaakt voor de<br />
aanleg van een nieuwe, grote woonwijk westelijk van<br />
het gebied. Om autoverkeer van en naar de Reeshof te<br />
beperken, werd besloten om in de toevoerweg een paar<br />
bochten te leggen, om het de auto ‘moeilijk’ te maken<br />
en het fietsen te stimuleren. De <strong>Karel</strong> Boddenweg was<br />
geboren. Later werd de busbaan Jozef Platteweg alsnog<br />
voor auto’s toegankelijk gemaakt. De <strong>Karel</strong> Boddenweg<br />
bleef behouden om de functies die eraan liggen te ontsluiten.<br />
Doordat alle functies aan de <strong>Karel</strong> Boddenweg<br />
in de loop der jaren drukker en talrijker zijn geworden,<br />
is de verkeersveiligheid behoorlijk afgenomen. De aansluiting<br />
van de <strong>Karel</strong> Boddenweg op de Jozef Platteweg<br />
bij de school is onveilig, De schoollocatie wordt doorsneden<br />
door een rijbaan, welke regelmatig volgeparkeerd<br />
staat. Het crematorium kent een parkeertekort.<br />
Veel bezoekers van het crematorium parkeren in de<br />
berm van de <strong>Karel</strong> Boddenweg. De parkeerproblematiek<br />
kan alleen in samenwerking met de andere bedrijven<br />
en instellingen goed verholpen worden.<br />
De parkeer- en verkeersproblematiek vormen de directe<br />
aanleiding voor het opstellen van deze visie.<br />
In de binnenbocht van de <strong>Karel</strong> Boddenweg ligt een<br />
voor de houtproductie aangeplant populierenbos dat<br />
bijna kaprijp is. Het populierenbos maakt onderdeel<br />
uit van de EHS. De instellingen in het gebied hebben<br />
hun maximale bouwcapaciteit bereikt en zouden op<br />
de plek van dit bos graag uitbreiden. In 2004 is in het<br />
populierenbos een uitbreiding van school De Bodde<br />
gebouwd. Monuta heeft -buiten het bos- een opbouw<br />
gerealiseerd die in het recente beheerbestemmingsplan<br />
is meegenomen. Ook Dela heeft toekomstplannen. Elke<br />
nieuwe bouwinitiatief dat niet in het beheerbestemmingsplan<br />
past, moet ad hoc worden beoordeeld en<br />
kan niet meer gehonoreerd worden zonder complexe<br />
procedures. De instellingen in het gebied, al hebben ze<br />
een eigen bedrijfsvoering, hebben er baat bij dat er een<br />
transformatie komt waarbij zowel de individuele bedrijfsbelangen<br />
tot hun recht komen als de collectieve<br />
uitstraling verbeterd wordt. De grond van het populierenbos<br />
e.o. is in eigendom van de gemeente Tilburg.<br />
De vraag van het gebiedsteam West aan het planteam<br />
Noord-West van Stedenbouw is om de ontwikkelingspo-<br />
tenties van de <strong>Karel</strong> Boddenweg (en het populierenbos)<br />
e.o. in beeld te brengen. Deze ontwikkelingsvisie moet<br />
bijdragen aan het creëren van synergie.<br />
Een andere aanleiding voor het opstellen van de visie<br />
is de beleidsstatus van de groene buffer tussen stad<br />
en Reeshof. In de achtereenvolgende beleidsdocumenten<br />
wordt het plangebied wisselend rood of groen<br />
beschouwd, , of gemengd, of zelfs als een witte, lege<br />
vlek op de kaart weergegeven. In 2001 moest er een<br />
ecologische verbinding komen, die in 2004 alweer als<br />
onrealistisch is betiteld (Alterra, Noordzuidstudie). In<br />
het vigerende bestemmingsplan heeft het populierenbos<br />
een EHS-status. Deze EHS-status is momenteel weer<br />
verwijderd uit de provinciale verordening Ruimte terwijl<br />
in de Nota Biodiversiteit (vastgesteld 19 juli 2010)<br />
weer gesproken wordt over een “Ecologische Corridor”.<br />
Deze visie moet, behalve over ontwikkelingspotenties,<br />
een kansrijke, houdbare uitspraak doen over de<br />
omvang en het karakter van het groen en de ecologie<br />
in het gebied.<br />
In 2009 is in opdracht van Gebiedsontwikkeling, afdeling<br />
Beheer en Onderhoud, een onderzoek uitgevoerd<br />
(door Genius Loci) naar de ontwikkelingsmogelijkheden<br />
van de gemeentelijke begraafplaats. Aanleiding<br />
voor dit onderzoek zijn de uitbreidingswensen van het<br />
crematorium, afgezet tegen de begraafbehoefte op de<br />
begraafplaats, nieuwe ontwikkelingen in de uitvaartbranche<br />
en beheers- en organisatieaspecten van de<br />
royaal opgezette begraafplaats.<br />
De visievorming door Stedenbouw en de uitkomsten<br />
van het onderzoek van Beheer en Onderhoud zijn<br />
onderling niet strijdig. Het onderzoek bevestigt de<br />
uitgangspunten van deze visie en is aanvullend ten<br />
aanzien van de toekomst van de gemeentelijke begraafplaats.<br />
Links is te zien hoe het gebied in de afgelopen 35<br />
jaar beleidsmatig is beschouwd. Ooit bedoeld voor<br />
verkeer en stadsrandfuncties. Later voor gemengde<br />
functies, zelfs wonen. Daarna weer groen en eco-<br />
logie. De gemeentelijke perceptie over het gebied<br />
wisselt dus behoorlijk en soms wordt er bewust of<br />
onbewust ‘niets’ over het gebied gezegd.<br />
5
Huidige functies<br />
6
2. Visie<br />
[[<br />
2.1 Huidige situatie<br />
Het plangebied “<strong>Karel</strong> Boddenweg e.o.” wordt begrensd<br />
door Josef Platteweg, Burgemeester Baron van Voorst<br />
tot Voorstweg, het Wilhelminakanaal en de westrand<br />
van de Kruidenbuurt.<br />
Het ligt tussen de woonbuurten Kruidenbuurt (Wandelbos)<br />
en Gesworen Hoek (Reeshof), die veel aandacht<br />
nodig hebben voor het behouden en op peil krijgen van<br />
de sociaal-maatschappelijke en fysieke woonkwaliteit.<br />
Het plangebied maakt deel uit van de noordzuid-groenstructuur,<br />
die van het Stadsbos in zuidwest Tilburg, via<br />
de Drijflanen tot het Wilhelminakanaal loopt en die de<br />
oude(re) stad van de Reeshof scheidt. Ter hoogte van<br />
de <strong>Karel</strong> Boddenweg heeft deze noordzuid-groenstructuur<br />
de smalste maat, een zogeheten flessenhals.<br />
In het plangebied liggen:<br />
• Openbare Begraafplaats West (formele ingang aan de<br />
Hoflaan);<br />
• Crematorium Tilburg;<br />
• Rouwcentrum Dela;<br />
• Rouwcentrum Monuta;<br />
• Politiebureau;<br />
• ZML De Bodde, een school voor verstandelijk beperkte<br />
leerlingen van 4 tot 20 jaar;<br />
• AMO (actieve middagopvang), gekoppeld aan De<br />
Bodde.<br />
Alle bijbehorende gebouwen en parkeerplaatsen liggen<br />
aan de buitenzijde van de <strong>Karel</strong> Boddenweg. Eén van<br />
beide schoolgebouwen, de buitenruimte van de school<br />
en de buitenruimte van de AMO liggen ín het populierenbos.<br />
Om de functies aan de <strong>Karel</strong> Boddenweg heen liggen:<br />
• Volkstuinvereniging Hoflaan, omsloten door beide<br />
delen van de openbare begraafplaats en bereikbaar via<br />
het Dillepad;<br />
• Tuincentrum ‘Het Wandelbos’ aan het Dillepad;<br />
• Kwendelhofflat met bijbehorende parkruimte;<br />
• Een bosgebiedje waarin een woonwagenlocatie met 6<br />
woonwagens.<br />
Ten noorden van het plangebied loopt het Wilhelminakanaal<br />
en hier ligt ook de monumentale sluis III. In het<br />
kader van de verbreding van het kanaal vinden hier in<br />
de nabije toekomst grote transformaties plaats.<br />
Het gebied tussen <strong>Karel</strong> Boddenweg en Josef Platteweg<br />
vormt een lager gelegen kom die is aangeplant met<br />
populieren voor de kap. Dit populierenbos is ca 3,2<br />
hectare groot.<br />
De populieren zijn haast kaprijp. Een deel is al gekapt<br />
t.b.v. de aanleg van De Bodde. Het populierenbos heeft<br />
potentiële natuurwaarde; het is bestemd als ‘Open-<br />
luchtrecreatie en sport’ en was tot december 2010 onderdeel<br />
van de provinciale ecologische hoofdstructuur<br />
EHS. Het gebied heeft een zeer groen karakter en wordt<br />
door enkele diersoorten als verbindingszone gebruikt<br />
(mobiele soorten: vleermuizen en vlinders e.d., maar<br />
in dit geval ook reeën). In de nota Biodiversiteit die de<br />
gemeente in juli 2010 heeft vastgesteld, is dit leefgebied<br />
daarom aangewezen als Ecologische Corridor.<br />
Bestemmingsplan Wandelbos 2007<br />
De bestemmingen zijn:<br />
Lichtgroen: Openluchtrecreatie en Sport<br />
Oranje: Rustplaats<br />
Bruin: Maatschappelijke doeleinden<br />
Grijs: Verkeer en Vervoer, Verkeer en Verblijf<br />
Hiernaast een weergave van de huidige functies,<br />
op een recente luchtfoto. Duidelijk is te zien dat de<br />
bebouwing zich in een ring om het populierenbos<br />
concentreert, dat de westvleugel van de Bodde een<br />
onnatuurlijke hap maakt in het populierenbos, en<br />
dat de volkstuinen als een eiland zich bevinden te<br />
midden van het uitvaartgedeelte.<br />
7
2.2 Onderzoek<br />
In de studiefase zijn alle belanghebbenden geïnterviewd,<br />
met uitzondering van de politie (vanwege de<br />
enigszins perifere ligging en het type functie). Hiermee<br />
ontstaat een beeld van de wensen en beperkingen van<br />
de bedrijven en instellingen, gevestigd in het plangebied.<br />
De verslagen van de volledige interviews zijn<br />
opgenomen in de bijlage. Hieronder volgt een samenvatting.<br />
Het grootste deel van het plangebied wordt gebruikt<br />
voor het nemen van afscheid: opbaren, rouwbezoek,<br />
begraven en cremeren, en herdenken. Het crematorium<br />
en de beide rouwcentra kampen met parkeer- en<br />
bereikbaarheidsproblemen en hebben uitbreidingsbehoefte.<br />
Ze denken na over nieuwe concepten voor het<br />
begeleiden van dood en rouw en oriënteren zich op<br />
(verdergaande) samenwerking.<br />
1.<br />
Het beleid van het Crematorium Tilburg is o.a. gericht<br />
op het creëren van meer mogelijkheden voor nabestaanden<br />
om te herdenken in het crematorium.<br />
Het crematorium wil uitbreiden, maar heeft daarvoor<br />
geen ruimte. Specifieke wensen van het crematorium<br />
zijn:<br />
• uitbreiding grond erfpacht voor:<br />
- extra strooivelden;<br />
- uitbreiding urnentuin;<br />
- natuurbegraafplaats/strooiplaatsen in natuur/bos;<br />
- ruimte voor uitbreiding met kleine aula (25 á 30<br />
personen);<br />
- realisatie van een ontmoetingsplaats voor bezoekers<br />
van begraafplaats en urnentuin/columbarium<br />
met gebruik van koffie en thee (rouwcafé);<br />
- ruimte voor verkoop van asbestemmingsproducten,<br />
bloemen en planten;<br />
- overdekt fietsenrek voor personeel;<br />
- bij de huidige omvang is er behoefte aan 100 extra<br />
parkeerplaatsen;<br />
• goede verbinding tussen het crematorium en de<br />
begraafplaats;<br />
• stimuleren OV/taxi;<br />
• intensievere samenwerking met de begraafplaats en<br />
de uitvaartcentra; eventueel een overname<br />
van een aantal beheertaken en/of exploitatie<br />
van de gemeentelijke begraafplaats (administratie, opvangruimte,<br />
onderhoud, personeel, uitvaartplanning).<br />
Dela, dat grond in ondererfpacht heeft van het crematorium,<br />
heeft behoefte aan groeimogelijkheden. Op<br />
korte termijn wil Dela het bestaande uitvaartcentrum<br />
uitbreiden, zodat het gehele rouwproces inclusief<br />
horeca zich onder één dak bevindt. Voor Dela is een<br />
integrale aanpak op het vlak van rouwverwerking<br />
gewenst in samenwerking met het crematorium. Dela<br />
heeft echter ook eigen crematoria en denkt ook na over<br />
een eigen crematorium in Tilburg.<br />
Monuta heeft inmiddels voldoende parkeer- en bedrijfsruimte<br />
gerealiseerd en heeft geen concrete wensen<br />
meer.Wel is het belangrijk dat de busverbindingen<br />
verbeterd worden en de parkeergelegenheid van de<br />
andere uitvaartinstellingen, zodat het terrein van Monuta<br />
wordt ontlast. Bovendien wil men in alle geval het<br />
eigen pand en de eigen identiteit behouden, inclusief<br />
uitstraling naar de Van Voorst tot Voorstweg.<br />
2.<br />
Over de Openbare Begraafplaats is een rapportage<br />
beschikbaar die is opgesteld in opdracht van GO,<br />
Beheer en Onderhoud. In deze rapportage staat dat de<br />
gemeente, in samenwerking met de andere betrokken<br />
partijen, de mogelijkheden voor lijkbezorging en gedenken<br />
wil optimaliseren en het gebied Begraafplaats<br />
West een sterke, eigen identiteit wil geven.<br />
• De begraafplaats heeft tot ca 2050 voldoende ruimte<br />
om in de groei te voorzien bij ongewijzigd beleid.<br />
• Met een actief ruimingsbeleid kan zelfs max. 6,5 ha<br />
ruimte worden vrijgemaakt, bijvoorbeeld voor de uitvoering<br />
van wensen van het crematorium. Zij het dat<br />
de ruiming met name mogelijk is op de oostelijke helft<br />
van de begraafplaats, waar de oudste graven liggen,<br />
terwijl het crematorium op de westelijke helft van de<br />
begraafplaats ligt.<br />
• De grafkosten en onderhoudskosten zijn te hoog.<br />
• Op de begraafplaats kampt men met (grond-)wateroverlast.<br />
• De verbinding tussen de oostelijke en westelijke helft<br />
is omslachtig, voor bezoekers en personeel.<br />
• De beheerders van de begraafplaats zien dat wild<br />
(reeën) de begraafplaats passeert en zij vinden dat er<br />
er voor deze dieren ruimte op de begraafplaats zou<br />
moeten worden gecreëerd.<br />
3.<br />
De schoolgebouwen van De Bodde liggen aan weerszijden<br />
van de <strong>Karel</strong> Boddenweg. De Bodde en AMO kampen<br />
met behoorlijke parkeerproblemen, vooral van de<br />
busjes die de kinderen halen en brengen, en ervaren<br />
verkeers- en veiligheidsproblemen rond de kruising<br />
met de Platteweg. Vooral de AMO heeft uitbreidingsbehoefte,<br />
bijvoorbeeld aan een Cruijff Court.<br />
De resultaten van de interviews met de verschil-<br />
lende belanghebbenden in het gebied zijn sche-<br />
matisch op de pagina hiernaast weergegeven.<br />
Idaeliter vervult deze visie alle wensen en behar-<br />
tigt alle belangen.<br />
9
Historische kaart circa 1910, de zwarte cirkel is ongeveer de <strong>Karel</strong> Boddenweg, het kanaal ontbreekt op de oosthelft.<br />
Historische luchtfoto 1934, met ongeveer dezelfde uitsnede<br />
10
4.<br />
Het politiebureau ligt op de kruising met de Burgemeester<br />
Baron van Voorst tot Voorstweg-Josef Platteweg<br />
en ontsluit op de <strong>Karel</strong> Boddenweg. Enerzijds<br />
is dit ideaal vanwege de directe ontsluiting op de<br />
hoofdstructuur, anderzijds erg dicht tegen de verkeerslichten<br />
met kans op blokkade door wachtende auto’s.<br />
Verkeerskundig gezien is het het meest wenselijk om<br />
de uitrit van de <strong>Karel</strong> Boddenlaan hier alleen nog voor<br />
de politie te gebruiken. Verkeer voor het crematorium<br />
en de andere functies zou centraal via één inrit op de<br />
Jozef Patteweg geregeld moeten zijn. Een secundaire<br />
ontsluiting, bijvoorbeeld voor bij calamiteiten, via de<br />
politie blijft mogelijk.<br />
5.<br />
De volkstuinvereniging bloeit momenteel. Er is geen<br />
wachtlijst, maar ook geen leegstand. Circa 5 leden<br />
overlijden per jaar; circa 10% (25) van de tuinen verandert<br />
jaarlijks van gebruiker. De tuinders komen uit<br />
alle lagen van de bevolking; veel jonge mensen, gezinnen<br />
met kinderen, zijn lid, en ouderen. De helft van<br />
de tuinders (48%) is van allochtone afkomst: Irakees,<br />
Afghaans, Koerdisch en Turks. Het botst onderling wel<br />
eens. De leden komen uit de wijk, maar ook uit andere<br />
stadsdelen, Tilburg Noord en Zuid, want na verhuizing<br />
houdt men de tuin vaak aan. Tuinhuisjes zijn toegestaan,<br />
er is water en elektriciteit; de huisjes mogen<br />
alleen voor dagrecreatie worden gebruikt. Het complex<br />
is na zonsondergang gesloten. Er zijn problemen met<br />
de veiligheid van het terrein: er wordt ingebroken, m.n.<br />
aan de schoolzijde en via de begraafplaats. De grond<br />
wordt voor onbepaalde tijd gepacht van de gemeente.<br />
Men ontvangt een deel van de pachtprijs retour vanwege<br />
de groene longfunctie van het terrein [?; Peter<br />
Hems]. Met subsidie voorkomt men splitsing van de<br />
tuinen.<br />
6.<br />
Er is weinig of geen functionele relatie tussen tuincentrum<br />
en volkstuinvereniging. Het tuincentrum wil<br />
(de kas) met 60m2 uitbreiden. In het hoogseizoen<br />
(mei-juli) is er te weinig ruimte op de parkeerplaats en<br />
parkeren mensen voor het tuincentrum op straat. Er<br />
vinden inbraken plaats; men ervaart het gebied als te<br />
besloten. Men heeft hinder van het bestaande hoogteverschil<br />
in het terrein, de achterzijde van het terrein is<br />
bijna 1 meter lager.<br />
7.<br />
Bij de aankomende verbreding van het kanaal zal de<br />
sluis worden veranderd en oversteekbaar gemaakt voor<br />
voetgangers en fietsers. Het schutten van de schepen<br />
in de extra grote nieuwe sluis is immers voor velen<br />
leuk om naar te kijken. De monumentale delen van de<br />
sluis en bijbehorende gebouwen kunnen na verbreding<br />
niet alleen vanaf de oever, maar ook van bovenaf<br />
worden bekeken. De sluisomgeving wordt hierdoor een<br />
2.3 Opgaven<br />
Vanuit de problematiek in het gebied (de aanleidingen),<br />
het huidige beleid, en de individuele wensen van de<br />
belanghebbenden zijn de volgende opgaven geformuleerd<br />
voor de visie.<br />
1. Ruimtelijk:<br />
• creëer meer verblijfskwaliteit in het gebied, beredeneerd<br />
vanuit het hoofdgebruik: rouwverwerking;<br />
• ontwikkel een sterke eigen identiteit voor de Openbare<br />
Begraafplaats West c.a.;<br />
• onderzoek hoeveel verstedelijking het gebied aan<br />
kan.<br />
2. Functioneel:<br />
• realiseer een Ecologische Corridor, als schakel tussen<br />
Drijflanen en Wilhelminakanaal;<br />
• creëer voldoende parkeergelegenheid voor het crematorium<br />
en andere functies;<br />
• verbeter de OV-bereikbaarheid van begraafplaats en<br />
crematorium;<br />
• verbind het gebied met sluis III en de recreatieve<br />
fietsroute langs het Wilhelminakanaal;<br />
• verbeter de bereikbaarheid vanuit aangrenzende<br />
groengebieden;<br />
• verbeter de bereikbaarheid vanuit aangrenzende<br />
woongebieden;<br />
• verbeter de bereikbaarheid en veiligheid rond de<br />
school;<br />
• verbeter de veiligheid rond begraafplaats, volkstuinvereniging<br />
en tuincentrum.<br />
3. Programmatisch:<br />
• wat kan het gebied bieden als uitloopgebied?<br />
• wat zijn de mogelijkheden om te bouwen in het gebied<br />
of andere manieren om opbrengsten te genereren<br />
en voor wie?<br />
• wat levert een (grotere) samenwerking tussen begraafplaats<br />
en andere partijen op?<br />
• zijn de begraafplaats en de volkstuinen onaantastbare<br />
functies?<br />
• zouden deze functies (deels) getransformeerd kunnen<br />
worden?<br />
Links een historische kaart en foto waarop te zien<br />
is hoe het oorspronkelijke landschap was. Deze<br />
plek ligt op de overgang van hoog naar laag (12<br />
+NAP > 7 +NAP), en van droog naar nat.<br />
11
0-scenario De Huidige Situatie<br />
scenario De Gewenste Situatie<br />
12<br />
scenario De Ongewenste Situatie<br />
scenario Een Fantastische Situatie
In de fase van ontwerpend onderzoek zijn scena-<br />
rio’s ontwikkeld. Bij de interviews, paragraaf 2.2,<br />
zijn deze scenario’s als hulpmiddel gebruikt.<br />
Bij een autonome ontwikkeling ontstaat een onge-<br />
wenst scenario. Het gebied zal in dat geval op korte<br />
of middellange termijn vollopen met instituten en<br />
instellingen met parkeerterreinen op particuliere<br />
omheinde terreinen, waarbij de groene functie of<br />
uitstraling onder druk kan komen te staan, en de<br />
ontsluitingsproblematiek bijkans verslechtert.<br />
In het scenario op basis van gerichte sturing, ont-<br />
staan nieuwe mogelijkheden, bestaande functies<br />
kunnen meegaan met de tijd en komen beter tot<br />
hun recht in een aantrekkelijke landschappelijke<br />
setting.<br />
In een ‘ droomscenario’ ontwikkelt het gebied zich<br />
tot een natuurpark, met originale landschappen<br />
en ecologische waarden. Hierin is ruimte voor een<br />
regionaal grootschalig centrum voor Afscheid, met<br />
alle denkbare typen rustplaats en herdenking, en<br />
een groot centraal paviljoen voor samenkomsten,<br />
waarin tevens ruimte voor uitvaartcentra, horeca,<br />
verkoop en overige nevenactiviteiten. Een scenario<br />
als dit is op zeer lange termijn ook denkbaar, als<br />
bijvoorbeeld de vraag naar volkstuinen door bevol-<br />
kingskrimp daalt, en het aantal overledenen door<br />
demografie stijgt.<br />
13
Luchtfoto van de huidige situatie<br />
14
Fotobewerking met een mogelijk eindbeeld, in de bijlage is een variant opgenomen<br />
15
Het gebied heeft zich ontwikkeld tot natuur-rouwpark. De begraafplaats en het crematorium werken intensief<br />
samen in ‘Openbare Begraafplaats & Crematorium West’, ook met de rouwcentra, en hebben gezamenlijk<br />
de noodzakelijke vernieuwing van de uitvaart doorgevoerd.<br />
De Openbare Begraafplaats & Crematorium West heeft een nieuwe entree, de <strong>Karel</strong> Boddenlaan: een brede<br />
bomenlaan, op eigen grond gerealiseerd. Er zijn voldoende parkeerplaatsen tijdens begrafenissen en<br />
crematies, die gedurende de gehele dag goed worden benut en er is een nieuwe Bus-Tophalte aan de Josef<br />
Platteweg.<br />
De Openbare Begraafplaats & Crematorium West heeft een sterke nieuwe identiteit als natuurpark de<br />
Nieuwe Drijflanen. Het park is beperkt bebouwd, met een nieuwe aula voor intieme afscheidsbijeenkomsten<br />
en een horecapaviljoen. De Openbare Begraafplaats & Crematorium West biedt natuurbegraafplaatsen<br />
aan en er zijn strooivelden en een nieuwe urnenmuur in de natuur. Het oostelijk deel van de Openbare Begraafplaats<br />
heeft zijn indeling en inrichting behouden. Er lopen nieuwe openbare paden tussen de volkstuinen<br />
door van de ene naar de andere helft van Openbare Begraafplaats & Crematorium West. Het terrein is<br />
logisch en mooi ingedeeld en het beheer en onderhoud zijn vereenvoudigd. Een deel van de begraafplaats<br />
kan nog actief worden geruimd. Zo wordt eventueel grondruil mogelijk tussen begraafplaats en volkstuinvereniging.<br />
Ook zijn delen van het volkstuincomplex door de vernieuwde bereikbaarheid eventueel in te<br />
zetten voor bebouwing, zoals een vernieuwd tuincentrum of een extra uitvaartcentrum.<br />
De Nieuwe Drijflanen vormen een ecologische en recreatieve buffer tussen de Reeshof en de oude stad en<br />
tussen De Drijflanen en het Wilhelminakanaal/De Mast. Het padennetwerk in De Nieuwe Drijflanen sluit<br />
aan op de omgeving. Daarvoor is ook een voetgangersbrug over de verbrede Burg. Baron van Voorst tot<br />
Voorstlaan gebouwd. Sluis III is goed bereikbaar. Het Paletplein en de nieuwe MFA Kruispunt zijn nu snel<br />
door de woonwijk te bereiken. De paden zijn openbaar toegankelijk, verlicht en veilig, ook rond de begraafplaats,<br />
volkstuinvereniging en het tuincentrum. De Bodde is aan de westzijde ontsloten. De schoolgebouwen<br />
zijn verbonden door een schoolplein dat ruimte biedt aan sport en spel (AMO). Het halen en brengen<br />
van de kinderen is nu veilig en vindt plaats ten noorden van de school.<br />
16
3. Visie<br />
[[<br />
3.1 Visie<br />
De <strong>Karel</strong> Boddenweg e.o. wordt een natuurpark<br />
voor afscheid: een aantrekkelijk, sober, veilig en<br />
(ecologisch) waardevol verblijfsgebied, waar alle<br />
Tilburgers wel eens komen.<br />
Als thema voor gebiedsontwikkeling wordt geadviseerd<br />
de bestaande hoofdfunctie te blijven accommoderen<br />
en de toekomstige ontwikkelingen te faciliteren. Dit<br />
thema is “afscheid” en houdt in: alles rondom afscheid<br />
nemen van overleden geliefden, familie en vrienden,<br />
van het moment van overlijden tot en met de samenkomst<br />
na begraven of cremeren, en het vormgeven van<br />
de rustplaats. Maar het kan ook gaan om leven, ouderdom,<br />
reflectie, bezinning of religie. De onderdelen die<br />
daarin momenteel vooral ontbreken, zijn de faciliteiten<br />
voor samenkomst en een alternatieve manier van begraven<br />
of urnenbewaarplaats, namelijk in de natuur.<br />
Er wordt voorgesteld om het gebied van het crematorium<br />
en begraafplaats functioneel naar het zuiden<br />
uit te breiden, en tegelijkertijd het landschap van de<br />
Drijflanen naar het noorden door te trekken. Op die<br />
manier ontstaat er een aantrekkelijk landschap, dat<br />
past bij de omgeving en de historie van het gebied, en<br />
waarin de bestaande functies tot ver in de toekomst<br />
kunnen blijven functioneren. In dit gebied is plaats<br />
voor het rouwcafé, natuurbegraafplaats, wandelroute<br />
en parkeren.<br />
De huidige begraafplaats kan in omvang gehandhaafd<br />
blijven, zodat de gemeente ook na 2050 in de behoefte<br />
aan grafruimte kan voorzien. Wanneer bovendien gekozen<br />
wordt voor actieve grafruiming, kan ruimte worden<br />
gemaakt, allereerst om te voorzien in de behoefte<br />
aan natuurbegraafplaatsen. Het is echter nog niet<br />
bekend hoeveel en waar actieve grafruiming ruimte<br />
oplevert en wat de exacte ruimtebehoefte of -wens is.<br />
Geadviseerd wordt de ruimtelijke structuur van het<br />
oostelijke deel van de begraafplaats te handhaven. Het<br />
deel ten westen van de volkstuinen kan heringericht<br />
worden. Intensivering van de samenwerking met het<br />
crematorium maakt het wellicht mogelijk om samen<br />
een nieuwe inrichting voor het westelijk deel te bedenken,<br />
waarin ruimte wordt gezocht voor uitbreiding van<br />
de zalen van het crematorium en van de urnentuin, op<br />
een geschiktere locatie dan de huidige, en voor nieuwe<br />
strooivelden.<br />
Om ruimte te maken voor landschap en parkeren, maar<br />
ook om de hoofdfunctie van het gebied te benadrukken,<br />
wordt voorgesteld de <strong>Karel</strong> Boddenweg te ver-<br />
vangen door een <strong>Karel</strong> Boddenlaan. Een rechtstreekse<br />
verbinding vanaf de Jozef Platteweg naar het crematorium<br />
met laanbeplanting voor de vliegende soorten,<br />
en die tevens extra ruimte biedt voor parkeren. De<br />
begraafplaats, het crematorium en Monuta en Dela<br />
kunnen uitbreiden naar het zuiden door gronden van<br />
de gemeente af te nemen of te pachten, gronden uit te<br />
wisselen of samen te gebruiken en in te richten.<br />
Politie en De Bodde liggen buiten deze gronden en<br />
worden ontsloten vanaf de nieuwe toegangsweg of<br />
(met name voor de politie, desgewenst vanaf de Jozef<br />
Platteweg).<br />
De visie is verbeeld in een manipulatie van de<br />
luchtfoto (vorige pagina) en in een tekening. Het<br />
is niet gezegd dat het gebied er écht zo uit komt<br />
te zien. Dat is vanwege de lange planhorizon, tot<br />
2050, moeilijk te voorzien. Het is echter wel een<br />
reële mogelijkheid, de ontwikkeling hangt af van<br />
de samenwerking tussen betrokkenen en hoe de<br />
voorgestelde ingrepen worden uitgewerkt.<br />
17
Ingrepen<br />
18
3.2 Ingrepen<br />
Hieronder worden de mogelijke ingrepen beschreven.<br />
Doel van de voorgestelde ingrepen is de hoofdfunctie<br />
van het gebied, het “afscheidspark”, te benadrukken.<br />
Door deze ingrepen uit te werken, zal het eindbeeld<br />
zoals geschetst het meest benaderd kunnen worden. Er<br />
wordt ruimte gemaakt voor nieuw landschap, ecologie<br />
en parkeren als basis voor de ontwikkeling van de<br />
begraafplaats, het crematorium en de rouwcentra. De<br />
nummering is niet per se een strikte fasering, maar<br />
geeft wel een prioritering.<br />
In de bijlage is een schetstekening opgenomen met een<br />
indicatie van de verkeerskundige ingrepen. Deze laat<br />
de verhouding zien tot de huidige situatie.<br />
1. Nieuwe natuur en landschap<br />
De populieren worden gekapt. Vervolgens worden de<br />
‘Nieuwe Drijflanen’ aangelegd. In de Nieuwe Drijflanen<br />
is ruimte voor hoogteverschillen (gebruik makend van<br />
de bestaande hoogteverschillen, door ze te benadrukken),<br />
naald- en loofbomen, poelen en wandelpaden.<br />
De populieren kunnen niet zomaar worden gekapt<br />
vanwege de ecologische functie ervan. Het verdient<br />
aanbeveling om een proces te bedenken in samenwerking<br />
met bijvoorbeeld de school of de buurt, waarbij<br />
het rooien van de bomen bijvoorbeeld een ceremoniële<br />
status krijgt en het hout dienst doet als bouwmateriaal<br />
voor hutten, het snijden van klompen en andere<br />
ambachtelijke, creatieve of fysieke activiteiten. Het is<br />
immers de afsluiting van een periode en het begin van<br />
een nieuwe, waardoor meer betekenis gerechtvaardigd<br />
is.<br />
Daarnaast kan er landschappelijke omvorming komen<br />
op het terrein van het crematorium.<br />
2. Nieuwe hoofdentree en parkeren<br />
De <strong>Karel</strong> Boddenweg wordt vervangen door een <strong>Karel</strong><br />
Boddenlaan, een rechtstreekse verbinding vanaf de<br />
Jozef Platteweg naar het crematorium. Een statige weg,<br />
recht of rond, met laanbeplanting die meteen dient als<br />
route voor de vliegende en andere mobiele diersoorten,<br />
met daaronder ruimte voor parkeren, ongeveer<br />
80 plaatsen. De begraafplaats en de bedrijven worden<br />
ontsloten door deze nieuwe, nader vorm te geven laan.<br />
De entree van de gezamenlijke bedrijven (de zwarte<br />
stippellijn op de kaart) kan dan worden verplaatst naar<br />
het zuiden, waardoor deze dichterbij de aansluiting op<br />
de Jozef Platteweg komt te liggen of erop aansluit. Dit<br />
is ook de plek voor een nieuwe bushalte.<br />
Politie en De Bodde worden zijdelings ontsloten vanaf<br />
(het openbare gedeelte van) de nieuwe toegangsweg.<br />
De <strong>Karel</strong> Boddenweg wordt geheel of gedeeltelijk gesaneerd<br />
en/of afgewaardeerd tot openbaar pad (mede<br />
afhankelijk van exacte postionering riolering en kabels<br />
en leidingen).<br />
3. Ruimte voor uitbreiding van de instellingen<br />
Het crematorium en Dela krijgen ruimte door gronden<br />
van het populierenbos van de gemeente af te nemen<br />
of te pachten, door gronden uit te wisselen met de<br />
begraafplaats en/of gronden samen te gebruiken en in<br />
te richten.<br />
De huidige weg tussen de gebouwen van De Bodde en<br />
AMO verdwijnt. De tussenruimte kan worden ingezet<br />
als speelruimte voor de school. De AMO kan uitbreiden<br />
ten noorden of oosten van de school. Waar exact is nog<br />
nader uit te werken. Aan de nieuwe toegangsweg naar<br />
de school ligt een veilige plek voor het parkeren van de<br />
(AMO-)busjes en het halen en brengen van de kinderen.<br />
Op langere termijn kan het zuidelijk deel van de volkstuinen<br />
worden verplaatst, bijvoorbeeld via grondruil<br />
met de begraafplaats of een ander terrein, of geheel<br />
afgestoten, en ingezet voor uitbreiding van Dela, De<br />
Bodde, AMO en/of andere nieuwe functies. Voor Dela<br />
kan al op kortere termijn uitbreidingsruimte worden<br />
gecreëerd aan de westzijde van het bestaande pand.<br />
De daartoe noodzakelijke parkeerruimte kan worden<br />
gevonden aan de zuidzijde en/of – bij voorkeur – door<br />
samenwerking en efficiënter gebruik van alle bestaande<br />
parkeerterreinen in het gebied.<br />
4. Aanleg verbinding tussen delen begraaf-<br />
plaats en extra parkeren<br />
De beide delen van de begraafplaats, ten oosten en<br />
westen van de volkstuinen, kunnen worden verbonden<br />
met elkaar. Het beheer en onderhoud van de begraafplaats<br />
wordt hierdoor minder tijdrovend.<br />
Om deze verbinding te realiseren, zijn 6 à 18 volkstuinen<br />
nodig. De verbinding moet ’s avonds worden<br />
afgesloten. De verbinding kan bijvoorbeeld het karakter<br />
krijgen van een promenade met rijbaan, gras en<br />
bomen, zoals die al te zien is op de huidige begraafplaats.<br />
De bestaande parkeerfaciliteiten van begraafplaats en<br />
crematorium kunnen naar het westen worden uitgebreid<br />
langs deze verbinding over het volkstuinenterrein.<br />
Voor een rij haakse parkeerplaatsen (circa 32<br />
stuks) zijn, per zijde, 6 tuinen nodig.<br />
Door deze parkeerverbinding wordt het volkstuinterrein<br />
in tweeën gedeeld. De noord-zuid lopende paden<br />
van de volkstuinvereniging kruisen de weg, zij verbinden<br />
de tuinen boven en beneden de weg.<br />
De ingreep vergt nogal wat beheersmaatregelen van zowel<br />
begraafplaats(/crematorium) als volkstuinen. Het<br />
voorstel is (nog) niet aan de tuinvereniging voorgelegd.<br />
5. Aanleg fiets-/voetpad naar de woonbuur-<br />
ten<br />
Het volgende voorstel is de aanleg van een voetpad tussen<br />
Kruidenbuurt en Gesworen Hoek dat de hoogtever-<br />
19
schillen in het terrein en andere landschappelijkheden<br />
zichtbaar en beleefbaar maakt. Om het te realiseren<br />
moet de zuidrand van het volkstuincomplex worden<br />
ingezet: dit kost 6 tuinen.<br />
Dit pad verbindt biedt een veilige route tussen De<br />
Bodde en de MFA in de Kruidenbuurt. Het voert ook<br />
langs het tuincentrum en winkelcentrum Paletplein en<br />
MFA Kruispunt. Indien goed en veilig uitgevoerd, kan<br />
het pad de sociale veiligheid rondom tuincentrum, Dillepad<br />
en Kwendelhof verhogen.<br />
Tegen de tijd dat deze wordt verbreed, kan er een<br />
voetgangersbrug over de Burgemeester Baron van<br />
Voorst tot Voorstweg worden gemaakt, ter hoogte van<br />
de bestaande voetgangersbrug achter de geluidwal. De<br />
route wordt dan verknoopt met een bestaande route<br />
centraal door de Gesworen Hoek naar de centrumfuncties<br />
rondom het Buurmalsenplein. De buurten en de<br />
voorzieningen worden zo beter verbonden en bereikbaar<br />
voor fiets- en voetgangers.<br />
6. Groene verbinding Drijflanen-Wilhelmina-<br />
kanaal, ecologische corridor<br />
Om het gebied als groene buffer tussen Tilburg en<br />
de Reeshof te behouden en om recht te doen aan de<br />
huidige landschappelijke en ecologische kwaliteiten<br />
moet ook gewerkt worden aan de groenstructuur in<br />
noord-zuidrichting. De aanwezige groenelementen<br />
kunnen eenvoudig worden aangepast of uitgebreid om<br />
als corridor te gaan fungeren. Het volstaat vaak om in<br />
lineaire richting een systeem te hebben van kruinen,<br />
onderbeplating en kruidenlaag. De toekomstige inrichting<br />
(op lange termijn) van het westelijk deel van de<br />
begraafplaats kan beter aansluiten op het landschap<br />
van de (Nieuwe) Drijflanen.<br />
Voor wild kan ruimte worden gemaakt aan weerszijden<br />
van het nieuwe gedeelte van de begraafplaats. Hiermee<br />
moet rekening worden gehouden bij de verdubbeling<br />
van de B. B. van Voorst tot Voorstweg.<br />
Voor verder uitbreiding van de bestaande urnenbewaarplaatsen<br />
op de grens met het terrein van de<br />
volkstuinvereniging moet een andere locatie worden<br />
gezocht in samenwerking met de begraafplaats.<br />
7. Aansluiten op paden naar Drijflanen en<br />
Wilhelminakanaal/sluis III<br />
De voorgestelde oostwest-route over de begraafplaats<br />
en de volkstuinvereniging sluit aan op een langzaam<br />
verkeersroute langs de oostzijde van de begraafplaats,<br />
die uitkomt bij de monumentale sluis III en het fietspad<br />
langs het Wilhelminakanaal.<br />
Bij de nieuwe OV-halte aan de nieuwe Boddenlaan<br />
komt een oversteekplaats over de Jozef Platteweg.<br />
Deze kan met een voetpad tussen de woningen door<br />
worden aangesloten op de padenstructuur van De<br />
Drijflanen. De padenstructuur van de Drijflanen wordt<br />
voortgezet op het terrein van crematorium/begraafplaats.<br />
8. Openbare Begraafplaats West<br />
Geadviseerd wordt de ruimtelijke structuur van het<br />
oostelijke deel van de begraafplaats te handhaven. De<br />
structuur van het westelijk deel kan nu of op termijn<br />
gewijzigd worden.<br />
Links zijn voorbeelden ingevoegd van een pavil-<br />
joen (rouwcafé), een natuurbegraafplaats en een<br />
Platanenallee.<br />
21
4. Ontwikkeling<br />
4.1 Randvoorwaarden en uitgangspunten<br />
voor het vervolg<br />
[[<br />
1. Stedenbouw:<br />
• bebouwingspercentage [voor het hele crematoriumbegraafplaatsterrein]<br />
maximaal 5%<br />
• bouwhoogte bijvoorbeeld maximaal 6 meter<br />
• bij voorkeur handhaven structuur Openbare Begraafplaats<br />
West, deel ten oosten van de volkstuinvereniging<br />
• het gebied blijft zo openbaar mogelijk.<br />
2. Verkeer:<br />
• bestaande lus <strong>Karel</strong> Boddenweg met twee aansluitingen<br />
vervangen door één centrale volledige aansluiting,<br />
eerste deel loodrecht op de Jozef Platteweg.<br />
• bestaande aansluiting <strong>Karel</strong> Boddenlaan tussen de<br />
scholen opheffen.<br />
• aansluiting bij politiebureau handhaven, primair<br />
gebruiken voor politie en secundair voor het gebied.<br />
• eventueel verkeersveilige privé-aansluiting politiebureau<br />
op Josef Platteweg<br />
• aansluiting politiebureau en De Bodde vanaf het<br />
openbare deel van de nieuwe erftoegangsweg <strong>Karel</strong><br />
Boddenlaan<br />
• parkeernormen worden vastgelegd in een apart beleidsstuk,<br />
dat momenteel wordt geactualiseerd.<br />
• realiseren van een aansluiting voor langzaam verkeer<br />
vanaf de <strong>Karel</strong> Boddenweg op de fietspaden in de Kruidenbuurt<br />
en langs het Wilhelminakanaal<br />
• realiseren van openbare (voet)paden tussen <strong>Karel</strong><br />
Boddenweg en kruidenbuurt enerzijds en Gesworen<br />
Hoek anderzijds<br />
3. Ecologie:<br />
• ehs-status vervangen door ecologische corridor<br />
• doelsoorten: mobiele soorten als vogels, vleermuizen,<br />
insecten. Ook kleine zoogdieren.<br />
• Nader onderzoek nodig, inclusief een maatoplossing.<br />
• geen vaste maten, de gelaagdheid is leidend: kruinen,<br />
onderbeplanting en kruidenlaag. Veel van deze<br />
lijnen zijn al aanwezig, waar onderbroeken mogen ze<br />
ook omgeleid worden.<br />
4. Landschappelijk<br />
• droog boslandschap met grote (lager gelegen) open<br />
plekken en poelen als basis<br />
• verschillen in terreinhoogte zichtbaar maken<br />
• robuust raamwerk voor hoofdfunctie vormen<br />
• openbare padenstructuur die voldoende sociaal<br />
veilig is<br />
5. Financieel<br />
• budgettair neutraal ontwikkelen<br />
• zoveel mogelijk ontwikkelen op (aan te kopen/pach-<br />
ten) eigen terrein<br />
kosten<br />
• sanering <strong>Karel</strong> Boddenweg: nog geen kostenraming<br />
• kabels en leidingen: nog geen kostenraming<br />
• (verplaatsen en) saneren volkstuinen; kostprijs per<br />
tuin: nader te onderzoeken.<br />
opbrengsten<br />
• uitgifte gemeentelijke gronden: opbrengsten.<br />
• bebouwing<br />
4.2 Risicoanalyse<br />
Bestemmingsplan<br />
Het vigerende bestemmingsplan biedt onvoldoende<br />
titel om de visie te realiseren. De bedrijven en instellingen<br />
hebben geen uitbreidingsruimte meer. Er is een<br />
ontwikkelbestemmingsplan nodig als basis. Hiertoe<br />
is een overeenkomst nodig met de gemeente waarin<br />
de eventuele samenwerking wordt vastgelegd en de<br />
afspraken worden gemaakt over de grondexploitatie.<br />
Voor het aanpassen van het bestemmingsplan is wellicht<br />
een Dienstverleningsovereenkomst nodig.<br />
In dit bestemmingsplan wordt een herbegrenzing van<br />
de EHS verwerkt. Er kan planschade optreden, bijvoorbeeld<br />
door bewoners van de Langendijk.<br />
Ecologische status<br />
Aanleg landschappelijke basis: de keuze voor een<br />
Natuurpark Nieuwe Drijflanen ligt niet vast, omdat<br />
er geen ecologisch beleidsuitgangspunt voor is. De<br />
ecologische status van het gebied moet worden uitgewerkt<br />
in uitgangspunten en randvoorwaarden voor de<br />
wijziging van de inrichting van het populierenbos, dat<br />
in het vigerend bestemmingsplan nog is begrensd als<br />
ecologische hoofdstructuur. E.e.a. moet worden afgestemd<br />
met provincie en groene mal overleg.[kirsti]<br />
Volkstuinvereniging<br />
De leden van de volkstuinvereniging komen deels<br />
van buiten de wijk Wandelbos, bijvoorbeeld omdat<br />
ze verhuisd zijn. De vereniging heeft dus een groter<br />
Links een collage van beelden die de landschappe-<br />
lijke kwaliteit van het gebied weergeven, nu en in<br />
de toekomst.<br />
23
edieningsgebied. De haalbaarheid van een verplaat-<br />
sing kan vanuit die optiek nader worden onderzocht.<br />
De vraag is of dit opweegt tegen de maatschappelijke<br />
onrust die het teweeg brengt, het procedureel risico,<br />
de verplaatstingskosten en de saneringskosten. Actieve<br />
ruiming op de begraafplaats is gemakkelijker en maakt<br />
een geleidelijke transformatie via grondruil (wellicht<br />
ook afbouw) tot een haalbaarder alternatief.<br />
Kosten<br />
1. De aanleg van de nieuwe <strong>Karel</strong> Boddenlaan<br />
vergt een relatief een grote investering in een vroege<br />
fase van het project. Dit is nodig om het crematorium<br />
op korte termijn aan de noodzakelijke parkeercapaciteit<br />
van 100 parkeerplaatsen te helpen. Daarom wordt<br />
voorgesteld tot een overeenkomst te komen tussen<br />
gemeente/begraafplaats en crematorium waarin de<br />
gronden van het huidige populierenbos worden uitgegeven<br />
of verpacht aan het crematorium zodat het<br />
crematorium zijn ingang naar het zuiden kan verplaatsen<br />
en (zelf of in samenwerking) een inrichtingsplan<br />
kan maken waarin het parkeren wordt opgelost. Deze<br />
oplossing kan er dus anders uitzien dan in deze visie<br />
als mogelijkheid is geschetst. Voorwaarde is wel dat<br />
de problemen van veiligheid en ruimte tekort rond de<br />
school De Bodde worden opgelost.<br />
2. Wanneer gekozen wordt voor een oplossing<br />
zoals in deze visie wordt geschetst, zal de <strong>Karel</strong> Boddenweg<br />
moeten worden afgewaardeerd en/of gesaneerd.<br />
Onder deze weg liggen rioleringen en kabels en<br />
leidingen en huisaansluitingen naar de aanliggende<br />
gebouwen. Als eerste stap richting ontwerp en uitvoering<br />
zouden de opties voor al of niet wijzigen van de<br />
ondergrondse infrastructuur in beeld moeten worden<br />
gebracht. Complicerende factor is het bestaande<br />
hoogteverschil tussen de Josef Platteweg en <strong>Karel</strong> Boddenweg<br />
dat met leidingen “overbrugd” moet worden.<br />
Dit aspect kan van invloed zijn op de uit te werken<br />
inrichting.<br />
Hiaat<br />
Met deze visie is nog geen antwoord geboden op de<br />
waterhuishouding op de begraafplaats. Hierover zullen<br />
in het vervolg gesprekken gevoerd moeten worden om<br />
tot evntuele maatregelen te komen. Indien in de nabije<br />
toekomst het Wilhelminakanaal (slechts een vijftigtal<br />
meters verwijder van de noordelijke graven) verdiept<br />
wordt en er een grote sluis bijkomt, kan de plaatselijke<br />
waterhuishouding ook wijzigen.<br />
4.3 Vervolg<br />
1. Vaststellen van de ontwikkelingsvisie<br />
Als basis voor verdere ontwikkelingen rondom crematorium<br />
en begraafplaats kan deze visie vastgesteld<br />
worden als beleidskoers. Daarmee zijn de uitgangspunten<br />
en randvoorwaarden voor verdere uitwerking<br />
in een stedenbouwkundig en inrichtingsplan bekend.<br />
2. Haalbaarheid<br />
Voor uitwerking ter hand kan worden genomen, is het<br />
nodig tot een overeenkomst te komen met de partijen.<br />
Daarin wordt de (mate van) samenwerking vastgelegd<br />
en de financiele en inhoudelijke randvoorwaarden.<br />
Voor de uitwerking wordt een DVO afgesloten.<br />
3. Uitwerking<br />
Voor een uitsnede uit het plangebied - het terrein van<br />
begraafplaats en crematorium, Dela, De Bodde/AMO<br />
en de binnenzijde van de <strong>Karel</strong> Boddenweg - wordt een<br />
stedenbouwkundig plan en inrichtingsplan gemaakt.<br />
Het programma behelst voorlopig: een derde aula,<br />
een rouwcafé, een overdekte fietsenstalling, een uitbreiding<br />
van Dela; 100 parkeerplaatsen inclusief de<br />
ontsluiting daarvan, strooivelden, urnenbewaarplaats,<br />
natuurgraven; wandelpaden; uitbreidingsruimte voor<br />
AMO; een betere ontsluiting en parkeerruimte voor De<br />
Bodde.<br />
4. Bestemmingsplan, exploitatieovereenkomst<br />
De uitwerking wordt vastgelegd in een bestemmingsplan<br />
met bijbehorende exploitiatieovereenkomst. Voor<br />
omvorming van het populierenbos tot een landschappelijke<br />
basis voor de verdere ontwikkelingen is geen<br />
procedure vereist. Alle andere ingrepen vereisen een<br />
bestemmingsplanherziening.<br />
25
Bijlage<br />
[[<br />
Interviews met belanghebbenden<br />
Er zijn interviews gehouden met alle belanghebbenden<br />
in het gebied, met uitzondering van de politie.<br />
1. crematorium<br />
2. Dela<br />
3. Monuta<br />
4. begraafplaats<br />
5. De Bodde<br />
6. tuincentrum<br />
7. volkstuinvereniging<br />
1. Crematorium<br />
Huidige situatie<br />
• huidige aantal crematies 1685 per jaar<br />
• groei met 100 per jaar<br />
• max. capaciteit 2000 crematies<br />
Vereisten nu:<br />
• 100 extra ppl bij huidige omvang<br />
• OV & taxi stimuleren<br />
• verbinding crematorium en begraafplaats<br />
Dromen voor de (middel) lange termijn<br />
• Het gehele rouwproces integraal faciliteren op deze<br />
locatie: het opbaren, de afscheidsdienst, het begraven<br />
of cremeren en de koffietafel; natuurbegraafplaats.<br />
• kleine aula<br />
• rouwcafe<br />
• natuurbegraafplaats/strooiplaatsen in natuur/bos<br />
• samenwerking met begraafplaats<br />
• samenwerking Dela/Monuta (concurrentie consumpties)<br />
2. Dela<br />
Huidige situatie<br />
• 1100 overledenen per jaar waarvan ca. 600 crematies<br />
• pand geschikt voor 800<br />
• 3 functies:<br />
- rouwbezoek<br />
- aan- en afvoer overledenen<br />
- kisten<br />
• Dela heeft ook eigen crematoria<br />
• uitvaartverzorgers footloose kantoor<br />
Vereisten nu:<br />
• op korte termijn het huidige centrum uitbreiden.<br />
Wensen<br />
• ecologie in strikte zin werkt belemmerend<br />
• behoefte aan groen gebied, uitstraling en kwaliteit<br />
• integrale aanpak rouwverwerking, m.n. met crematorium<br />
horecafunctie gewenst<br />
• alles rondom uitvaart & rouwproces onder 1 dak,<br />
inspelen op individuele wensen<br />
26<br />
Dela deelt de ambities van het crematorium.<br />
3. Monuta<br />
Huidige situatie<br />
• aandacht nodig voor aansluitingen en files op Jozef<br />
Platteweg<br />
• Monuta heeft net parkeerterrein en uitbreiding van<br />
het gebouw gerealiseerd<br />
• zicht op het pand moet gewaarborgd blijven<br />
Vereisten nu:<br />
• in de nabije toekomst is aanpassing niet nodig (dit<br />
maakt Monuta minder afhankelijk)<br />
• voorkeur voor uitbreiding openbaar parkeren<br />
• school werkt remmend voor de bedrijfsvoering<br />
• busverbindingen moeten verbeterd worden<br />
Wensen<br />
• samenvoegen panden geen optie, zeker niet met Dela<br />
• er zijn overigens ook veel kleine ondernemers bijgekomen<br />
4. Begraafplaats<br />
Huidige situatie<br />
• Van 350 in 1975 naar 100 begrafenissen per jaar nu<br />
• tarieven zijn hoog<br />
• graven zijn voorgeschreven (C. Loing)<br />
• parkachtige omgeving is uitgangspunt<br />
• per graf 13 m2 groen etc.<br />
• professioneel opgezet, dus ruim, voor machinaal<br />
werken<br />
• liggende monumenten belemmeren bereikbaarheid<br />
en onderhoud<br />
• ecologische potentie is aanwezig!: reeën, vossen en<br />
groene spechten<br />
Vereisten nu<br />
• jaarrond ecologisch onderzoek is gewenst<br />
• oostwest doorsteek is gewenst; in dagelijks gebruik<br />
als transportroute en voor bezoekers; kan nu al met 2<br />
volkstuinen<br />
• Noordzuid laan is ook gewenst, met p-vakken.<br />
• waterprobleem moet opgelost worden.<br />
Wensen<br />
• Behoud oude begraafplaats en af laten lopen nieuwe<br />
begraafplaats: 2/3e van de nieuwe begraafplaats kan al<br />
anders ingevuld worden: meer eco, meer beslotenheid<br />
en natuurbegraafplaats zijn dan optie.<br />
5. De Bodde<br />
Huidige situatie<br />
• SO in oude gebouw voor leerlingen 4 tot 12-13 jaar<br />
• VSO in nieuwe gebouw voor leerlingen 12/13 tot 20<br />
jaar<br />
• Ambulante begeleiding van leerlingen op andere<br />
scholen<br />
• 300 lln, 260 met bussen of auto’s<br />
• NSO 15.00 tot 19.00<br />
• AMO (actieve middagopvang) 15.00 tot 17.30 uur,<br />
staat los van De Bodde, maakt wel gebruik van accom-
modatie<br />
• Plannen voor brede schoolachtige ontwikkeling voor<br />
eigen lln en vergelijkbare lln van andere scholen/instituten<br />
• Groen/horeca/techniek/schoonmaak<br />
• VSO leerlingen participeren in MFA Kruidenbuurt<br />
Problemen<br />
• Verkeersveiligheid rond school, veiligheid staat<br />
voorop; van hand tot hand begeleiding<br />
• Parkeren en zoen en zoef ruimte beperkt<br />
• Ruimte voor sport en spel/beweging voor alle leeftijden<br />
• Capaciteit gebouw voldoende<br />
• Hoogteverschil is beperkend, door wateroverlast,<br />
sportveld kan modderig worden, voor leerlingen geaccidenteerd<br />
terrein is leerzaam, maar niet teveel<br />
Wensen/kansen<br />
• Hoogteverschil en water als kwaliteit niet beperking<br />
• Speelruimte en verbinding tussen de gebouwen<br />
• Fietsenstalling voor VSO<br />
• Buitenberging<br />
• Cruyff-court<br />
• Uitbreiding AMO: sport en spel/beweging, centrale<br />
opvang met keuzemogelijkheden, bv zwemmen, teamsport,<br />
individuele sport, sportschool, ook buitenshuis<br />
onder begeleiding; aanvragen voor oud leerlingen<br />
6. Tuincentrum<br />
Huidige situatie<br />
• gebouw, kas, verkoopruimte buiten, kwekerij<br />
• last van helling in terrein<br />
• weinig relatie met volkstuinen noch met begraafplaats<br />
en crematorium<br />
• hoogseizoen mei-eind juli<br />
• parkeren meestal op straat voor de deur<br />
Problemen<br />
• inbraken, m.n. vanaf volkstuinen<br />
Wensen<br />
• Overkapping (60 m2), past niet in bestemmingsplan<br />
• verbetering bereikbaarheid<br />
• verbetering veiligheid<br />
• nivelleren hoogteverschil<br />
7. Volkstuinvereniging<br />
Huidige situatie<br />
• het bestuur van de vereniging heeft een toekomstnota<br />
geschreven<br />
• www.tilburgsevolkstuinen.nl<br />
• er zijn zeven bestuursleden voor drie jaar; er is een<br />
allochtoon bestuurslid; het bestuur maakt jaarplanning<br />
• 250 tuinen; door een subsidie wordt voorkomen dat<br />
de tuinen worden gesplitst(?)<br />
• de vereniging pacht van de gemeente voor onbepaalde<br />
(?) tijd en krijgt een deel van dat bedrag terug<br />
vanwege de groene long functie van de vereniging<br />
• de bezetting is goed; er is geen leegstand, er wisselen<br />
plus minus 25 tuinen (10%) per jaar van gebruiker;<br />
ca 5 leden overlijden jaarlijks; er zijn geen wachtlijsten<br />
• leden komen uit de buurt en ook uit noord en zuid,<br />
ze houden ook na verhuizing de tuin aan<br />
• alle lagen van de bevolking bevolken de tuinen: jonge<br />
gezinnen (veel jonge mensen en kinderen), ouderen,<br />
40% allochtonen (Irakezen, Afghanen, Koerden, Turken<br />
en dat botst onderling ook wel)<br />
• na zonsondergang is het complex gesloten; tuinhuisjes<br />
zijn toegestaan, er is water en electra, er is alleen<br />
dagrecreatie toegestaan<br />
Problemen<br />
• veiligheid is het probleem, men heeft last van vandalisme,<br />
o.a. naast de school; vandalen komen binnen via<br />
de begraafplaats<br />
Wensen<br />
• toegankelijkheid voor scootmobiels verbeteren<br />
Genius Loci,<br />
rapportage iov Beheer en Onderhoud, Gebiedsontwikkeling<br />
gemeente Tilburg, in<br />
separaat rapport.<br />
27
Bijlage<br />
Variant op de fotomontage, met invulling zuidelijk deel<br />
van de volkstuinen<br />
29
Bijlage<br />
verkeerskundige inpassing van enkele ingrepen:<br />
- nieuwe <strong>Karel</strong> Boddenlaan<br />
- aftakkingen De Bodde, Monuta en Dela<br />
- verbinding over de volkstuinen<br />
- voetpad vanaf Kwendelhof via rouwcafe naar Gesworen<br />
Hoek.<br />
30
Bijlage<br />
Idem vorige pagina, met luchtfoto.<br />
31