23. Planschade en Nadeelcompensatie Wro - Congres- en ...
23. Planschade en Nadeelcompensatie Wro - Congres- en ...
23. Planschade en Nadeelcompensatie Wro - Congres- en ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
VNG Juridische 2-daagse<br />
Deelsessie:<br />
Titel deelsessie:
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Stichting Adviesbureau<br />
Onroer<strong>en</strong>de Zak<strong>en</strong><br />
• Drs. Peter van Bragt, s<strong>en</strong>ior adviseur, sinds 2005<br />
• Onafhankelijk adviesbureau inzake<br />
overheidsaansprakelijkheidsrecht (planschade,<br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie, milieuschade)<br />
• advisering aan overhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> particulier<strong>en</strong>
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Te besprek<strong>en</strong> onderwerp<strong>en</strong><br />
• Vorm<strong>en</strong> van overheidsaansprakelijkheid<br />
• Vergelijking planschade <strong>en</strong><br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie adhv toepasselijke criteria
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse 2011<br />
Overheidsaansprakelijkheid<br />
Onrechtmatig handel<strong>en</strong> (6:162 BW)<br />
• In geval van overtreding van wettelijke voorschrift<strong>en</strong><br />
• Onrechtmatige besluit<strong>en</strong> (na vernietiging)<br />
Rechtmatig handel<strong>en</strong><br />
• Wettelijke grondslag (<strong>Wro</strong>, Waterwet, Wm, Wabo)<br />
• Ge<strong>en</strong> wettelijke grondslag > Nadeelcomp<strong>en</strong>satie
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Juridische grondslag<strong>en</strong><br />
• <strong>Planschade</strong> ex artikel 6.1 <strong>Wro</strong><br />
• Nadeelcomp<strong>en</strong>satie obv égalité-beginsel
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Grondslag <strong>Planschade</strong><br />
• Wettelijk schadevergoedingsstelsel<br />
• Rechtmatig overheidshandel<strong>en</strong><br />
• Alle<strong>en</strong> planologische maatregel<strong>en</strong>
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Grondslag <strong>Planschade</strong><br />
• Artikel 6.1 <strong>Wro</strong><br />
Burgemeester <strong>en</strong> wethouders k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> deg<strong>en</strong>e die in de<br />
vorm van e<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong>sderving of e<strong>en</strong> vermindering<br />
van de waarde van e<strong>en</strong> onroer<strong>en</strong>de zaak schade lijdt of<br />
zal lijd<strong>en</strong> als gevolg van e<strong>en</strong> in het tweede lid g<strong>en</strong>oemde<br />
oorzaak, op aanvraag e<strong>en</strong> tegemoetkoming toe, voor<br />
zover de schade redelijkerwijs niet voor rek<strong>en</strong>ing van<br />
de aanvrager behoort te blijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> voor zover de<br />
tegemoetkoming niet voldo<strong>en</strong>de anderszins is<br />
verzekerd.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Grondslag <strong>Planschade</strong><br />
• Artikel 6.1 <strong>Wro</strong><br />
E<strong>en</strong> oorzaak als bedoeld in het eerste lid is:<br />
a. e<strong>en</strong> bepaling van e<strong>en</strong> bestemmingsplan of inpassingsplan, niet zijnde e<strong>en</strong> bepaling als bedoeld<br />
in artikel 3.6, eerste lid, of van e<strong>en</strong> beheersverord<strong>en</strong>ing als bedoeld in artikel 3.38;<br />
b. e<strong>en</strong> bepaling van e<strong>en</strong> planwijziging of e<strong>en</strong> planuitwerking, onderscheid<strong>en</strong>lijk e<strong>en</strong> nadere eis als<br />
bedoeld in artikel 3.6, eerste lid, onder a, b <strong>en</strong> d;<br />
c. e<strong>en</strong> omgevingsvergunning voor e<strong>en</strong> activiteit als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onderdeel c,<br />
van de Wet algem<strong>en</strong>e bepaling<strong>en</strong> omgevingsrecht;<br />
d. de aanhouding van e<strong>en</strong> besluit omtr<strong>en</strong>t het verl<strong>en</strong><strong>en</strong> van e<strong>en</strong> omgevingsvergunning ingevolge<br />
artikel 3.3, eerste lid, of 3.4 van de Wet algem<strong>en</strong>e bepaling<strong>en</strong> omgevingsrecht;<br />
e. e<strong>en</strong> bepaling van e<strong>en</strong> provinciale verord<strong>en</strong>ing als bedoeld in artikel 4.1, derde lid, of van e<strong>en</strong><br />
algem<strong>en</strong>e maatregel van bestuur als bedoeld in artikel 4.3, derde lid, voor zover die bepaling<br />
e<strong>en</strong> weigeringsgrond bevat als bedoeld in artikel 2.10, eerste lid, onder c, of 2.11, eerste lid,<br />
van de Wet algem<strong>en</strong>e bepaling<strong>en</strong> omgevingsrecht;<br />
f. e<strong>en</strong> bepaling van e<strong>en</strong> exploitatieplan als bedoeld in artikel 6.12, eerste lid, voor zover die<br />
bepaling e<strong>en</strong> weigeringsgrond bevat als bedoeld in artikel 2.10, eerste lid, onder c, 2.11,<br />
eerste lid, of 2.12, eerste lid, onder b, van de Wet algem<strong>en</strong>e bepaling<strong>en</strong> omgevingsrecht;<br />
g. e<strong>en</strong> koninklijk besluit als bedoeld in artikel 10.4.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Grondslag Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
• Buit<strong>en</strong>wettelijk schadevergoedingsstelsel<br />
• Egalitébeginsel<br />
• Rechtmatig overheidshandel<strong>en</strong><br />
• Ontstaan op basis van jurisprud<strong>en</strong>tie ABRS<br />
<strong>en</strong> HR (?)
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie égalitébeginsel<br />
“E<strong>en</strong> bestuursorgaan is gehoud<strong>en</strong> tot<br />
comp<strong>en</strong>satie van onev<strong>en</strong>redige –buit<strong>en</strong> het<br />
maatschappelijk risico vall<strong>en</strong>de <strong>en</strong> op e<strong>en</strong><br />
beperkte groep burgers of instelling<strong>en</strong><br />
drukk<strong>en</strong>de – schade als gevolg van hun op de<br />
behartiging van het op<strong>en</strong>baar belang gerichte<br />
optred<strong>en</strong>”<br />
ABRS 18 februari 1997, AB1997, 143 <strong>en</strong> later HR 30 maart<br />
2001, AB 2001, 412 Staat-Lavrijs<strong>en</strong>
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie égalitébeginsel<br />
“Iedere rechtmatige aanw<strong>en</strong>ding door e<strong>en</strong> bestuursorgaan<br />
van e<strong>en</strong> publiekrechtelijke bevoegdheid, zoals in dit geval<br />
het nem<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> besluit tot vergunningverl<strong>en</strong>ing (…),<br />
strekt tot behartiging van (e<strong>en</strong> aspect van) het algeme<strong>en</strong><br />
belang, dat de desbetreff<strong>en</strong>de wet, waarop de aanw<strong>en</strong>ding<br />
van die bevoegdheid is gebaseerd, beoogt te di<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Daaraan doet niet af dat e<strong>en</strong> dergelijke aanw<strong>en</strong>ding mede<br />
of in overweg<strong>en</strong>de mate het individuele belang van de<br />
aanvrager(s) kan di<strong>en</strong><strong>en</strong>”<br />
ABRS 21 december 2005 inzake Held<strong>en</strong>
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse 2011<br />
Verhouding planschade /<br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
In beginsel eig<strong>en</strong> werkingsgebied.<br />
•<strong>Planschade</strong> bij ruimtelijke maatregel<strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>oemd in de wet<br />
•Nadeelcomp<strong>en</strong>satie bij niet ruimtelijke<br />
maatregel<strong>en</strong>, soort van vangnetconstructie<br />
•In beginsel ge<strong>en</strong> forumkeuze
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse 2011<br />
Verhouding planschade /<br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
(ABRS 17 juli 2002 inzake Egmond):<br />
“(...) nu artikel 49 van de WRO e<strong>en</strong> uitputt<strong>en</strong>de regeling<br />
geeft voor de vergoeding van schade, veroorzaakt door op<br />
de WRO gebaseerd veroorzaakt bestuursoptred<strong>en</strong> <strong>en</strong> vast<br />
staat dat de gestelde schade is veroorzaakt door het<br />
bestemmingsplan Boulevard, heeft de raad het verzoek om<br />
schadevergoeding in de vorm van e<strong>en</strong> zuiver<br />
schadebesluit daarom af kunn<strong>en</strong> wijz<strong>en</strong>”.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse 2011<br />
Sam<strong>en</strong>loop planschade /<br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
Sam<strong>en</strong>loop is mogelijk als er naast e<strong>en</strong><br />
planologische maatregel als opgesomd in artikel<br />
6.1 <strong>Wro</strong> óók e<strong>en</strong> besluit is g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> c.q.<br />
handeling is verricht waarop het stelsel van<br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie van toepassing is<br />
(bijvoorbeeld e<strong>en</strong> verkeersbesluit)<br />
Zie ABRS 14 september 2005 V<strong>en</strong>lo, zaaknr 200406844
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse 2011<br />
Sam<strong>en</strong>loop planschade /<br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
ABRS 14 september 2005 V<strong>en</strong>lo, zaaknr 200406844<br />
•Café, verzoek planschade ivm bestemmingsplan ><br />
parkeergarage<br />
•Café, verzoek nadeelcomp<strong>en</strong>satie ivm verkeersbesluit<strong>en</strong> ><br />
gewijzigde verkeersstrom<strong>en</strong><br />
•Verzoek planschade afgewez<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarna<br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie ook, omdat planschade was afgewez<strong>en</strong>
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse 2011<br />
Sam<strong>en</strong>loop planschade /<br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
ABRS 14 september 2005 V<strong>en</strong>lo, zaaknr 200406844<br />
De verkeersbesluit<strong>en</strong> zijn ge<strong>en</strong> besluit<strong>en</strong>, waarop artikel 49 van<br />
de Wet op de Ruimtelijke Ord<strong>en</strong>ing betrekking heeft <strong>en</strong> het<br />
verzoek om comp<strong>en</strong>satie van gesteld nadeel als gevolg van de<br />
besluit<strong>en</strong> mag niet in dat kader word<strong>en</strong> beoordeeld. Dat het<br />
verzoek om vergoeding van planschade moet word<strong>en</strong><br />
afgewez<strong>en</strong>, leidt dan ook niet zonder meer tot de conclusie dat<br />
ev<strong>en</strong>min grond bestaat voor nadeelcomp<strong>en</strong>satie. De beslissing<br />
op bezwaar, waarbij de afwijzing van het verzoek om<br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie is gehandhaafd, berust aldus niet op e<strong>en</strong><br />
draagkrachtige motivering.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Sam<strong>en</strong>loop planschade <strong>en</strong><br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie 2<br />
Biedt het recht voldo<strong>en</strong>de om hiermee goed om<br />
te gaan ?
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Sam<strong>en</strong>loop planschade <strong>en</strong><br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie 3<br />
• Nee…sam<strong>en</strong>loop kan leid<strong>en</strong> tot problem<strong>en</strong> bij<br />
grootschalige project<strong>en</strong>.<br />
• <strong>Planschade</strong> (inkom<strong>en</strong>sschade) <strong>en</strong><br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satie k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> andere materiele<br />
norm<strong>en</strong><br />
• Indi<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> regeling wordt getroff<strong>en</strong> kan dat<br />
tot onw<strong>en</strong>selijke situaties leid<strong>en</strong> >><br />
verord<strong>en</strong>ing ?
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Inhoudelijke beoordeling<br />
• <strong>Planschade</strong>: op zoek naar e<strong>en</strong> verslechtering<br />
van de rechtspositie die toerek<strong>en</strong>baar is aan<br />
planologische maatregel<br />
• Nadeelcomp<strong>en</strong>satie: op zoek naar<br />
verslechtering rechtspositie die toerek<strong>en</strong>baar<br />
is aan feitelijke handeling of uitvoering (niet<br />
planologisch) besluit
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> causaal verband<br />
Uitsluit<strong>en</strong>d direct ruimtelijke gevolg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
planologische maatregel als g<strong>en</strong>oemd in de wet!<br />
Dus niet<br />
•Directe maar niet ruimtelijke gevolg<strong>en</strong><br />
•Indirecte ruimtelijke gevolg<strong>en</strong><br />
•Feitelijke gevolg<strong>en</strong><br />
•Gevolg<strong>en</strong> van niet planologische maatregel<strong>en</strong>
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> causaal verband<br />
• Ge<strong>en</strong> direct ruimtelijke gevolg<strong>en</strong><br />
gedraging<strong>en</strong> van person<strong>en</strong> (baldadigheid <strong>en</strong><br />
vandalisme)<br />
hoedanigheid van person<strong>en</strong> (AZC’s e.d.)<br />
fysieke schade zoals scheurvorming <strong>en</strong> wateroverlast<br />
(verstoring van) concurr<strong>en</strong>tieverhouding<strong>en</strong><br />
overtreding van milieu- of andere regels<br />
bouw of gebruik in strijd met vergunning/bestemming<br />
niet nakoming van toezegging<strong>en</strong><br />
fout<strong>en</strong> in de (planologische) procedure
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> causaal verband<br />
• Wel direct ruimtelijke gevolg<strong>en</strong><br />
(verlies van) uitzicht<br />
(verlies van) bezonning c.q. Lichtinval<br />
(verlies van) privacy<br />
(verlies van) situeringswaarde c.q. “ligging”<br />
milieuhinder (met name geluid- <strong>en</strong> stankhinder)<br />
(verlies van) aanw<strong>en</strong>dingsmogelijkhed<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> object
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> causaal verband<br />
Maximale invulling betrokk<strong>en</strong> planologische<br />
regimes<br />
•Ge<strong>en</strong> feitelijke vergelijking<br />
•Maximale invulling bebouwingsmogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
gebruiksmogelijkhed<strong>en</strong> (abstract), toch ? ABRS 12 april<br />
2012 (201107694)! > bouwhoogte bouwwerk<strong>en</strong>?<br />
•Feitelijke aanwezigheid niet relevant<br />
•Saldering voor- <strong>en</strong> nadel<strong>en</strong> van dezelfde planologische<br />
maatregel >>> ook achteraf!!
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> causaal verband<br />
Maximale invulling betrokk<strong>en</strong> planologische<br />
regimes<br />
ABRS 12 april 2012 (201107694)<br />
•Tuinc<strong>en</strong>trum, bouwwerk<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> gebouw<strong>en</strong> zijnde 8 meter<br />
•Stellages<br />
•Afdeling: max 4 meter <strong>en</strong> niet aane<strong>en</strong>geslot<strong>en</strong>
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie causaal verband<br />
• De schade di<strong>en</strong>t direct veroorzaakt te zijn door de<br />
uitvoering van de rechtmatig uitgevoerde<br />
werkzaamhed<strong>en</strong><br />
• Indi<strong>en</strong> de schade door andere oorzak<strong>en</strong> (bijvoorbeeld<br />
branche brede ontwikkeling<strong>en</strong>) is veroorzaakt, di<strong>en</strong>t<br />
deze voor eig<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing te blijv<strong>en</strong>.<br />
• Bewijslast ligt in beginsel bij de aanvragers (in<br />
teg<strong>en</strong>stelling tot bij planschade)
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie causaal verband<br />
ABRS 13-02-2008 (Betuweroute), zaaknr 200703544.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie causaal verband<br />
ABRS 13-02-2008 (Betuweroute), zaaknr 200703544.<br />
“Hoewel aannemelijk is dat [appellant] de nieuwe tractor nog niet zou<br />
hebb<strong>en</strong> gekocht indi<strong>en</strong> het viaduct niet zou zijn gebouwd op de<br />
verbindingsroute die hij gebruikt om de noordkant van het tracé van de<br />
Betuweroute te bereik<strong>en</strong>, br<strong>en</strong>gt dat niet met zich dat de door [appellant]<br />
gestelde schade in zodanig verband staat met de aanleg van dat viaduct<br />
dat zij de minister, mede gezi<strong>en</strong> de aard van de aansprakelijkheid <strong>en</strong> van<br />
de gestelde schade, als e<strong>en</strong> gevolg van deze gebeurt<strong>en</strong>is kan word<strong>en</strong><br />
toegerek<strong>en</strong>d”.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie causaal verband
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> schadebepaling<br />
Onderscheid direct <strong>en</strong> indirecte planschade<br />
•Directe planschade:<br />
• Waardevermindering als gevolg van e<strong>en</strong> nadelige<br />
wijziging van de aanw<strong>en</strong>dingsmogelijkhed<strong>en</strong> op<br />
eig<strong>en</strong> perceel<br />
•Indirecte planschade:<br />
• Waardevermindering als gevolg van e<strong>en</strong><br />
beinvloeding van woong<strong>en</strong>ot door wijziging van de<br />
aanw<strong>en</strong>dingsmogelijkhed<strong>en</strong> op nabij geleg<strong>en</strong><br />
perceel.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> schadebepaling<br />
• Waardering onroer<strong>en</strong>de zaak in oude situatie<br />
<strong>en</strong> nieuwe situatie, op basis van planologische<br />
omstandighed<strong>en</strong> (maximaal ingevuld)<br />
• Waardering per peildatum<br />
• Waardering onroer<strong>en</strong>de zaak overe<strong>en</strong>komstig<br />
eig<strong>en</strong> bestemming<br />
• Veel discussie over waardebepaling <strong>en</strong><br />
waardering waardedaling (WOZ)
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> schadebepaling<br />
Categorie indeling Licht<strong>en</strong>voorde<br />
Bandbreedt<strong>en</strong> waardevermindering (bij “indirecte<br />
planschade”), afkomstig uit jurisprud<strong>en</strong>tie (zie o.a.<br />
uitsprak<strong>en</strong> ABRS 28 april 2004 inzake Licht<strong>en</strong>voorde):<br />
0% t/m 5% : “lichte” gevall<strong>en</strong>;<br />
5% t/m 10% : “zware” c.q. “ernstige” gevall<strong>en</strong>;<br />
10% t/m 15% : “bov<strong>en</strong>matige” gevall<strong>en</strong><br />
Bov<strong>en</strong> 15% komt vrijwel nooit voor. De inbreuk is dan zo groot<br />
dat deze praktisch niet zonder aankoop of onteig<strong>en</strong>ing plaats had<br />
kunn<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> schadebepaling<br />
• Veel discussie over waardebepaling <strong>en</strong><br />
waardering waardedaling (WOZ)<br />
• Waarde advies adviseur, nut second opinion!!!<br />
• Deskundig<strong>en</strong>kost<strong>en</strong> aanvrager (zie ABRS 11<br />
juli 2012 201109124)
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> schadebepaling<br />
Waarde advies adviseur, nut second opinion!!!<br />
ABRS 25 juli 2012 (201112776)<br />
Indi<strong>en</strong> uit e<strong>en</strong> advies van e<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> bestuursorgaan<br />
b<strong>en</strong>oemde deskundige op objectieve <strong>en</strong> onpartijdige wijze blijkt<br />
welke feit<strong>en</strong> <strong>en</strong> omstandighed<strong>en</strong> aan de conclusies ervan t<strong>en</strong><br />
grondslag zijn gelegd <strong>en</strong> deze conclusies niet onbegrijpelijk zijn,<br />
mag dat bestuursorgaan volg<strong>en</strong>s vaste rechtspraak bij het<br />
nem<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> besluit op e<strong>en</strong> verzoek om vergoeding van<br />
planschade van dat advies uitgaan, t<strong>en</strong>zij concrete<br />
aanknopingspunt<strong>en</strong> voor twijfel aan de juistheid of volledigheid<br />
ervan naar vor<strong>en</strong> zijn gebracht
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> schadebepaling<br />
Deskundig<strong>en</strong>kost<strong>en</strong> aanvrager (zie ABRS 11 juli<br />
2012 201109124)<br />
Ingevolge artikel 6.5, onder a, van de <strong>Wro</strong> vergoedt het college, indi<strong>en</strong> het e<strong>en</strong><br />
tegemoetkoming, als bedoeld in artikel 6.1 toek<strong>en</strong>t, daarbij tev<strong>en</strong>s de redelijkerwijs<br />
gemaakte kost<strong>en</strong> van rechtsbijstand <strong>en</strong> andere deskundige bijstand. Onder<br />
redelijkerwijs gemaakte kost<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t niet te word<strong>en</strong> verstaan de kost<strong>en</strong> die de<br />
aanvrager met betrekking tot de indi<strong>en</strong>ing van de aanvraag heeft gemaakt, maar wel<br />
de kost<strong>en</strong> die de aanvrager maakt vanaf het mom<strong>en</strong>t dat de door het college<br />
ingeschakelde deskundige e<strong>en</strong> concept-advies dan wel advies over de aanvraag aan<br />
het college heeft uitgebracht tot het mom<strong>en</strong>t dat het college op de aanvraag e<strong>en</strong><br />
besluit heeft g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> waarteg<strong>en</strong> rechtsmiddel<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingesteld. Daarbij<br />
is niet van belang of het comm<strong>en</strong>taar van de aanvrager heeft geleid tot aanpassing<br />
van het advies. Aangezi<strong>en</strong> [appellant] de kost<strong>en</strong> van de door hem ingeschakelde<br />
deskundige Van der Wel <strong>en</strong> de kost<strong>en</strong> van rechtsbijstand heeft gemaakt t<strong>en</strong> behoeve<br />
van de aanvraag, kom<strong>en</strong> die kost<strong>en</strong> niet voor vergoeding in aanmerking. De<br />
rechtbank is tot dezelfde conclusie gekom<strong>en</strong>.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> schadebepaling<br />
Deskundig<strong>en</strong>kost<strong>en</strong> aanvrager (zie ABRS 1<br />
augustus 2012 (201109480/1/A2).<br />
Er bestaat ge<strong>en</strong> grond voor het oordeel dat het conceptadvies<br />
van het K<strong>en</strong>nisc<strong>en</strong>trum - naar wijze van totstandkoming - niet<br />
zorgvuldig of - naar inhoud - niet inzichtelijk <strong>en</strong> conclud<strong>en</strong>t was.<br />
Voorts heeft [appellant] ge<strong>en</strong> concrete aanknopingspunt<strong>en</strong> voor<br />
twijfel aan de juistheid of volledigheid van het conceptadvies<br />
naar vor<strong>en</strong> gebracht. Onder die omstandighed<strong>en</strong> was er voor<br />
[appellant] in redelijkheid ge<strong>en</strong> aanleiding om e<strong>en</strong> deskundige in<br />
te schakel<strong>en</strong> om de waardevermindering te lat<strong>en</strong> taxer<strong>en</strong>. Het<br />
college heeft het verzoek om vergoeding van de kost<strong>en</strong> van het<br />
taxatierapport van Roetert terecht afgewez<strong>en</strong>.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
schadeberek<strong>en</strong>ing<br />
• Soort<strong>en</strong> schade: vermog<strong>en</strong>sschade <strong>en</strong><br />
inkom<strong>en</strong>sschade<br />
• Alle<strong>en</strong> daadwerkelijk geled<strong>en</strong> schade wordt vergoed:<br />
• géén vergoeding van “gemiste winst” uit e<strong>en</strong> nog niet<br />
begonn<strong>en</strong> bedrijfsvoering.<br />
ABRS 16 maart 2005 inzake Wyckerveste:<br />
“… de jurisprud<strong>en</strong>tie van de Afdeling (biedt) ge<strong>en</strong><br />
aanknopingspunt<strong>en</strong> voor de juistheid van de opvatting dat<br />
gemist voordeel uit niet aangevang<strong>en</strong> bedrijfsvoering voor<br />
vergoeding in aanmerking komt”.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
schadeberek<strong>en</strong>ing<br />
• Bepaling van de refer<strong>en</strong>tieperiode <strong>en</strong> refer<strong>en</strong>tieomzet<br />
• Bepaling van de schadeperiode (inclusief naijlperiode)<br />
• De berek<strong>en</strong>ing van de omzetdaling <strong>en</strong> de<br />
brutowinstderving<br />
• De berek<strong>en</strong>ing van comp<strong>en</strong>seerbare besparing<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
vergoedbare extra kost<strong>en</strong><br />
• Deskundig<strong>en</strong>kost<strong>en</strong>
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
schadeberek<strong>en</strong>ing<br />
Bepaling van de refer<strong>en</strong>tieperiode, refer<strong>en</strong>tieomzet <strong>en</strong><br />
schadeperiode<br />
•Uitgangspunt, gemiddelde 3 voorafgaande jar<strong>en</strong><br />
•Afwijking mogelijk<br />
•Ess<strong>en</strong>tie is, het bepal<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> “niet besmette” omzet<br />
•Periode van daadwerkelijke werkzaamhed<strong>en</strong><br />
•Naijlperiode
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
schadeberek<strong>en</strong>ing<br />
De berek<strong>en</strong>ing van de schade<br />
•Omzetdaling door omzetvergelijking<br />
•Schadebepaling door brutowinstderving<br />
•Causaal verband!<br />
•Besparing<strong>en</strong><br />
•Kost<strong>en</strong><br />
•Deskundig<strong>en</strong>kost<strong>en</strong>
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
schadeberek<strong>en</strong>ing<br />
De berek<strong>en</strong>ing van de schade<br />
Refer<strong>en</strong>tieomzet 200<br />
Werkelijke omzet 150<br />
Brancheontwikkeling -10%<br />
Brutowinstmarge 30%<br />
Schade?<br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
schadeberek<strong>en</strong>ing<br />
De berek<strong>en</strong>ing van de schade<br />
Refer<strong>en</strong>tieomzet 200<br />
Werkelijke omzet 150<br />
Brancheontwikkeling -10%<br />
Brutowinstmarge 30%<br />
Schade?<br />
((90/100*200)-150) = 30<br />
30 * 0,3 = 9
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> vergoedbaarheid<br />
Wanneer komt de waardevermindering voor<br />
vergoeding in aanmerking:<br />
•Niet voorzi<strong>en</strong>baar (actief <strong>en</strong> passief)<br />
•Niet anderszins is verzekerd<br />
•Het normaal maatschappelijk risico overstijg<strong>en</strong>d<br />
(ex artikel 6.2 <strong>Wro</strong>)
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
vergoedbaarheid<br />
Wanneer komt de waardevermindering voor<br />
vergoeding in aanmerking:<br />
•Niet voorzi<strong>en</strong>baar<br />
•Niet anderszins is verzekerd<br />
•Het normaal maatschappelijk risico overstijg<strong>en</strong>d<br />
(op basis van jurisprud<strong>en</strong>tie)
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> vergoedbaarheid<br />
Voorzi<strong>en</strong>baarheid <strong>en</strong> risicoaanvaarding<br />
Ingevolge vaste jurisprud<strong>en</strong>tie van de Afdeling<br />
bestuursrechtspraak van de Raad van State di<strong>en</strong>t t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van<br />
de voorzi<strong>en</strong>baarheid van de schadeveroorzak<strong>en</strong>de planologische<br />
maatregel <strong>en</strong> de actieve risicoaanvaarding daarvan word<strong>en</strong><br />
onderzocht of t<strong>en</strong> tijde van de aankoop(beslissing) van de<br />
onroer<strong>en</strong>de zaak voor e<strong>en</strong> redelijk d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>d <strong>en</strong> handel<strong>en</strong>d koper<br />
aanleiding bestond om rek<strong>en</strong>ing te houd<strong>en</strong> met de kans dat de<br />
planologische situatie ter plaatse in ongunstige zin zou<br />
verander<strong>en</strong>. Daarbij di<strong>en</strong>t rek<strong>en</strong>ing te word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> met<br />
ruimtelijk relevante concrete beleidsvoornem<strong>en</strong>s die van<br />
overheidswege op<strong>en</strong>baar zijn gemaakt.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> vergoedbaarheid<br />
Voorzi<strong>en</strong>baarheid <strong>en</strong> risicoaanvaarding<br />
Lijn Sev<strong>en</strong>um ABRS 16 december 2009<br />
“… dat (op basis van het t<strong>en</strong> tijde van aankoop viger<strong>en</strong>de<br />
bestemmingsplan) t<strong>en</strong> tijde van de aankoop van het perceel<br />
[locatie 1], voorzi<strong>en</strong>baar was dat op het perceel [locatie 2] e<strong>en</strong><br />
glasopstand tot 29.300 m² (…) kon word<strong>en</strong> gerealiseerd. Dat<br />
nadi<strong>en</strong> het planologisch regime meermal<strong>en</strong> is gewijzigd, al dan<br />
niet in voor [appellant] gunstige zin, maakt dat niet anders, nu in<br />
het geval van aanvaarding van de bouwmogelijkhed<strong>en</strong> van het<br />
geld<strong>en</strong>de plan alle<strong>en</strong> de planologische situatie op de datum van<br />
aankoop van belang is.”
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
voorzi<strong>en</strong>baarheid/risicoaanvaarding<br />
ABRS 9 februari 2011 (201002871/1/H2)<br />
“Ev<strong>en</strong>tuele schade komt niet voor vergoeding in aanmerking<br />
indi<strong>en</strong> de aanvrager zich ter plaatse heeft gevestigd of e<strong>en</strong><br />
andere ingrijp<strong>en</strong>de investeringsbeslissing heeft g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> op<br />
het mom<strong>en</strong>t dat reeds publiekelijk bek<strong>en</strong>d was dat de<br />
werkzaamhed<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitgevoerd. De aanvrager<br />
heeft dan actief het risico op de ev<strong>en</strong>tuele schade aanvaard,<br />
zodat deze schade voor zijn of haar rek<strong>en</strong>ing di<strong>en</strong>t te blijv<strong>en</strong>”
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> vergoedbaarheid<br />
Anderszins verzekerd<br />
•Profijtelijke verkoop<br />
• Grond<strong>en</strong> geleg<strong>en</strong> in plangebied<br />
•Profijtelijke aankoop<br />
• Reststrok<strong>en</strong> grond<br />
•Vergoeding in natura<br />
• Erfafscheiding (wel op kadastrale gr<strong>en</strong>s)<br />
•Planologische verslechtering verminderd<br />
• Aanpassing schadeveroorzak<strong>en</strong>d regime
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> vergoedbaarheid<br />
Normaal maatschappelijk risico<br />
Artikel 6.2. <strong>Wro</strong>, eerste lid<br />
Artikel 6.2 <strong>Wro</strong>, tweede lid
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> vergoedbaarheid<br />
Artikel 6.2. <strong>Wro</strong>, eerste lid<br />
Binn<strong>en</strong> het normale maatschappelijke risico vall<strong>en</strong>de<br />
schade blijft voor rek<strong>en</strong>ing van de aanvrager.<br />
Uitspraak Tilburg!!
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> vergoedbaarheid<br />
uitspraak ABRS 29 februari 2012 inzake Tilburg<br />
•Zelfstandige werking 1e lid artikel 6.2 <strong>Wro</strong><br />
•had betrekking op e<strong>en</strong> aanvraag, ingedi<strong>en</strong>d vóór 1<br />
september 2010, ter zake van e<strong>en</strong> planologische maatregel<br />
die vóór 1 juli 2008 in werking was getred<strong>en</strong>.<br />
•Daardoor miste artikel 6.2, tweede lid van de <strong>Wro</strong><br />
toepassing
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> vergoedbaarheid<br />
Artikel 6.2. <strong>Wro</strong>, tweede lid<br />
In ieder geval blijft voor rek<strong>en</strong>ing van de aanvrager:<br />
a. van schade in de vorm van e<strong>en</strong> inkom<strong>en</strong>sderving: e<strong>en</strong> gedeelte gelijk<br />
aan twee proc<strong>en</strong>t van het inkom<strong>en</strong> onmiddellijk voor het ontstaan van de<br />
schade;<br />
b. van schade in de vorm van e<strong>en</strong> vermindering van de waarde van e<strong>en</strong><br />
onroer<strong>en</strong>de zaak: e<strong>en</strong> gedeelte gelijk aan twee proc<strong>en</strong>t van de waarde van<br />
de onroer<strong>en</strong>de zaak onmiddellijk voor het ontstaan van de schade, t<strong>en</strong>zij<br />
de vermindering het gevolg is:<br />
– 1°. van de bestemming van de tot de onroer<strong>en</strong>de zaak behor<strong>en</strong>de<br />
grond, of<br />
– 2°. van op de onroer<strong>en</strong>de zaak betrekking hebb<strong>en</strong>de regels als<br />
bedoeld in artikel 3.1.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> vergoedbaarheid<br />
Artikel 6.2. <strong>Wro</strong>, tweede lid >> toekomst ?<br />
Drempel hoger dan 2% ??
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
<strong>Planschade</strong> vergoedbaarheid<br />
Drempel hoger dan 2% ?? ABRS 5 september<br />
2012 (Heiloo)<br />
1. Betreft het e<strong>en</strong> “normale maatschappelijke ontwikkeling”?<br />
2. Had de eig<strong>en</strong>aar daarmee rek<strong>en</strong>ing te houd<strong>en</strong> in die zin dat de<br />
ontwikkeling "in de lijn der verwachting<strong>en</strong> lag”, ook al bestond ge<strong>en</strong><br />
concreet zicht op de omvang, plaats <strong>en</strong> mom<strong>en</strong>t van realisering?<br />
3. Past de ontwikkeling in de ruimtelijke structuur van de omgeving?<br />
4. Past de ontwikkeling in het door de geme<strong>en</strong>te gevoerde<br />
planologische beleid?<br />
5. Wat is de afstand van de ontwikkeling tot de onroer<strong>en</strong>de zaak?<br />
6. Wat is de omvang van het door de ontwikkeling veroorzaakte<br />
nadeel?
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Speciale last:<br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
e<strong>en</strong> last, die e<strong>en</strong> naar verhouding kleine groep<br />
rechtssubject<strong>en</strong> wèl treft <strong>en</strong> andere rechtssubject<strong>en</strong> niet.<br />
Abnormale last :<br />
e<strong>en</strong> last (schade) die zo hoog is dat die het normaal<br />
maatschappelijk risico overstijgt
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Speciale last :<br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
e<strong>en</strong> last, die e<strong>en</strong> naar verhouding kleine groep rechtssubject<strong>en</strong><br />
wèl treft <strong>en</strong> andere rechtssubject<strong>en</strong> niet.<br />
• B<strong>en</strong>adeeld<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> vergelek<strong>en</strong> met ander<strong>en</strong>,<br />
maar welke ander<strong>en</strong> ?<br />
• Deze keuze voor e<strong>en</strong> refer<strong>en</strong>tiegroep is lastig <strong>en</strong> is<br />
zeld<strong>en</strong> expliciet zichtbaar in de bestuurs- of<br />
rechtspraktijk
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Speciale last :<br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Abnormale last<br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Het treff<strong>en</strong> van rechtmatige overheidsmaatregel<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t als<br />
e<strong>en</strong> normale maatschappelijke ontwikkeling te word<strong>en</strong><br />
beschouwd, waarmee e<strong>en</strong> ieder kan word<strong>en</strong> geconfronteerd <strong>en</strong><br />
waarvan de nadelige gevolg<strong>en</strong> in beginsel voor rek<strong>en</strong>ing van<br />
de daardoor getroff<strong>en</strong><strong>en</strong> mog<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gelat<strong>en</strong>. Dat neemt<br />
niet weg dat zich feit<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of omstandighed<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
voordo<strong>en</strong>, waardoor e<strong>en</strong> individueel belang t<strong>en</strong> gevolge van<br />
e<strong>en</strong> dergelijke maatregel zodanig zwaar wordt getroff<strong>en</strong>, dat<br />
het uit die maatregel voortvloei<strong>en</strong>de nadeel redelijkerwijs niet<br />
t<strong>en</strong> laste van betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> di<strong>en</strong>t te blijv<strong>en</strong>.”
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Abnormale last : uitgangspunt<strong>en</strong><br />
•Deelname maatschappelijk verkeer leidt ertoe dat wie de<br />
voordel<strong>en</strong> heeft, ook de nadel<strong>en</strong> moet drag<strong>en</strong>.<br />
•Overheidslast<strong>en</strong> zoveel als mogelijk gelijkelijk verdel<strong>en</strong> over<br />
bevolking.<br />
•Redelijker om de (onev<strong>en</strong>redige) schade van de één t<strong>en</strong> laste te<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van het collectief.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Abnormale last :<br />
Er di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> bezi<strong>en</strong> of er bijzondere feit<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of<br />
omstandighed<strong>en</strong> zich hebb<strong>en</strong> voorgedaan, op basis waarvan<br />
sprake kan zijn van e<strong>en</strong> overstijging van het normaal<br />
maatschappelijk risico.<br />
Bij deze beoordeling di<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> bestuursorgaan voorts rek<strong>en</strong>ing<br />
te houd<strong>en</strong> met alle relevante feit<strong>en</strong> <strong>en</strong> omstandighed<strong>en</strong>, zowel<br />
met betrekking tot de aard van de schadeveroorzak<strong>en</strong>de<br />
gebeurt<strong>en</strong>is, als met de aard van het geschade belang<br />
(zie 14 juli 2004 in zaak nr. 200306296/1) <strong>en</strong> 24 juni 2009<br />
(200807251/)).
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Abnormale last :<br />
•Aard schadeveroorzak<strong>en</strong>de gebeurt<strong>en</strong>is<br />
• duur werkzaamhed<strong>en</strong><br />
• Karakter van de werkzaamhed<strong>en</strong><br />
• invloed om de omgeving<br />
•Aard geschade belang<br />
• Invloed op de bedrijfsvoering<br />
• Aard <strong>en</strong> omvang van de schade<br />
• Karakter/type bedrijf (filial<strong>en</strong>)
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Abnormale last :<br />
–Rek<strong>en</strong>kundige bepaling abnormale last<br />
–Kortingb<strong>en</strong>adering (uitsprak<strong>en</strong> Paul Krügerbrug I, II <strong>en</strong> III (AB<br />
1984, 154) <strong>en</strong> rec<strong>en</strong>t ABRS 11 juni 2008 <strong>en</strong> 24 juni 2009)<br />
–Drempelb<strong>en</strong>adering (ABRS 1 juni 1987, 5 september 2001 (zie<br />
ook 23 juni 2003 <strong>en</strong> 19 november 2003 Haagse Tramtunnel))<br />
–Beleidsvrijheid bestuursorgaan<br />
–Gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> bepaald door égalitébeginsel
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Abnormale last : rek<strong>en</strong>casus<br />
Omzet jaarbasis: € 100.000,--<br />
Omzet schadeperiode:<br />
Bruto winstmarge = 40%<br />
€ 70.000,--<br />
Schadevergoeding bij korting 25%? <br />
Schadevergoeding bij drempel 15% jaaromzet ?
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Abnormale last : rek<strong>en</strong>casus<br />
Omzet jaarbasis: € 100.000,--<br />
Omzet schadeperiode: € 80.000,--<br />
Bruto winstmarge = 40%<br />
Schadevergoeding bij korting 25%?
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Abnormale last : rek<strong>en</strong>casus<br />
Omzet jaarbasis: € 100.000,--<br />
Omzet schadeperiode: € 80.000,--<br />
Bruto winstmarge = 40%<br />
Schadevergoeding bij korting 25%? <br />
Omzetdaling is € 20.000,--<br />
Brutowinstderving is € 8.000,--<br />
Schadevergoeding is € 6.000,--
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Abnormale last : rek<strong>en</strong>casus<br />
Omzet jaarbasis: € 100.000,--<br />
Omzet schadeperiode: € 80.000,--<br />
Bruto winstmarge = 40%<br />
Schadevergoeding bij drempel 15%?
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie normaal<br />
maatschappelijk risico<br />
Abnormale last : rek<strong>en</strong>casus<br />
Omzet jaarbasis: € 100.000,--<br />
Omzet schadeperiode:<br />
Bruto winstmarge = 40%<br />
€ 80.000,--<br />
Schadevergoeding bij drempel 15%? <br />
Omzetdaling is € 20.000,--<br />
Drempel is 15.000,--<br />
Drempel overschrijd<strong>en</strong>de omzetdaling 5.000,--<br />
Brutowinstderving is 2.000,--<br />
Schadevergoeding is 2.000,--
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Rechtsbescherming<br />
• <strong>Planschade</strong> > op basis van Wet ruimtelijke<br />
ord<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> Algem<strong>en</strong>e wet bestuursrecht appellabel<br />
bij bestuursrechter<br />
• Nadeelcomp<strong>en</strong>satie > wat ingewikkelder
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie voorbereiding<br />
<strong>en</strong> besluitvorming<br />
• Besluit ex artikel 1.3 Awb<br />
• Zorgvuldige voorbereiding<br />
• Motiveringsvereiste<br />
• Zuiver <strong>en</strong> onzuiver schadebesluit<br />
• Rechtsbescherming >> connexxiteitsleer
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
rechtsbescherming<br />
Connexiteitsleer<br />
•Materiële connexiteit;<br />
•Procedurele connexiteit;
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
rechtsbescherming<br />
ABRS 19 juli 2006 inzake V<strong>en</strong>ray (1):<br />
“Zoals de Afdeling eerder heeft overwog<strong>en</strong> (…) is de<br />
schriftelijke beslissing van e<strong>en</strong> bestuursorgaan op e<strong>en</strong><br />
verzoek om vergoeding van schade, die veroorzaakt zou<br />
zijn binn<strong>en</strong> het kader van de uitoef<strong>en</strong>ing door dat orgaan<br />
van e<strong>en</strong> aan het publiekrecht ontle<strong>en</strong>de bevoegdheid - ook<br />
indi<strong>en</strong> dat verzoek niet op e<strong>en</strong> specifieke wettelijke<br />
grondslag is gebaseerd - e<strong>en</strong> besluit als bedoeld in artikel<br />
1:3, eerste lid, van de Algem<strong>en</strong>e wet bestuursrecht (hierna:<br />
de Awb)”.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
rechtsbescherming<br />
ABRS 19 juli 2006 inzake V<strong>en</strong>ray (2):<br />
“De bestuursrechter is slechts bevoegd k<strong>en</strong>nis te nem<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
beroep teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dergelijk zog<strong>en</strong>oemd zuiver schadebesluit,<br />
indi<strong>en</strong> die rechter dat ook is t<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> van de<br />
schadeveroorzak<strong>en</strong>de uitoef<strong>en</strong>ing van de publiekrechtelijke<br />
bevoegdheid zelf. Indi<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de schadeveroorzak<strong>en</strong>de<br />
uitoef<strong>en</strong>ing van e<strong>en</strong> publiekrechtelijke bevoegdheid ge<strong>en</strong> beroep<br />
bij de bestuursrechter kan word<strong>en</strong> ingesteld, staat ook ge<strong>en</strong><br />
beroep op<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> besluit naar aanleiding van e<strong>en</strong> verzoek<br />
om schade die daardoor zou zijn veroorzaakt <strong>en</strong> kan teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
afwijz<strong>en</strong>de beslissing op het verzoek om schadevergoeding ge<strong>en</strong><br />
bezwaar word<strong>en</strong> gemaakt”.
Ver<strong>en</strong>iging van Nederlandse Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
VNG Juridische 2-daagse| Deelsessie 6b | P.A.J.M. van Bragt<br />
Nadeelcomp<strong>en</strong>satie<br />
rechtsbescherming<br />
Rechtsbescherming bij civiele rechter<br />
feitelijke handeling of ge<strong>en</strong> appellabel<br />
schadeveroorzak<strong>en</strong>d besluit<br />
Rechtsbescherming bij bestuursrechter<br />
Schadeveroorzak<strong>en</strong>d besluit is appellabel of<br />
nadeelcomp<strong>en</strong>satieverord<strong>en</strong>ing aanwezig<br />
Toekomst : Nadeelcomp<strong>en</strong>satie in Awb