Maart '13 - Tanuki

4 februari 2013. In Nederland een maandag
zoals alle andere. Aan de andere kant van de
aardbol vindt echter een bijzondere gebeurtenis
plaats. In het stadhuis van de Japanse stad
Nagasaki, zet de burgemeester van Leiden zijn
handtekening onder een verdrag dat de reeds
400 jaar durende band tussen beide steden
zal versterken. Hoewel dit verdrag in Japan
de nodige media-aandacht verkreeg, was een
klein artikeltje in het Leidsch Dagblad aan
Nederlandse kant voldoende. Omdat dit op zijn
minst eigenaardig te noemen is, besloot ik de
cultuurverschillen in deze kwestie eens aan een
nadere blik te onderwerpen.
Toen de Nederlanders in Japan aankwamen, was
dit vooral vanuit economische motieven. De
Verenigde Oost-Indische Compagnie had zilver
en koper nodig om voldoende liquide middelen te
hebben in Azië en hoopte deze edelmetalen in ruil
voor zijde te verkrijgen. Op slinkse wijze hielpen
VOC-Mentaliteit
32 太狸記・十二月号
ze de Japanners om de Portugese handelaren
voor hen te verjagen. Die begingen namelijk
de fout om de Japanners tot het Katholieke
geloof te willen bekeren. De protestantse
Nederlanders hadden echter geen last van deze
bekeringsdrang en mochten vervolgens als enige
Europese natie handel drijven met Japan, eerst
vanuit Hirado, later vanuit het eilandje Deshima
in de baai van Nagasaki. Voor de Japanners
waren de Nederlanders gedurende meer dan
200 jaar een venster op de westerse wereld.
Want hoewel er zijde werd verkocht, bereikte
ook een hoop westerse wetenschap Japan in de
vorm van geneeskundige boeken, technieken
over oorlogvoering en westerse wapens Japan.
Doordat Japan via Nederland in aanraking
kwam met kennis die enorme voordelen
bood in geneeskunde en oorlogsvoering, is
het niet verwonderlijk dat de Japanners deze
kennisoverdracht tot op dag van vandaag
respecteren en blijven gedenken.