Huis van Bewaring Zwolle 1813-1940 - Mijn Stad Mijn Dorp

dat jaar ook geen katholieke vrouwelijke gevangenen arbeid kregen van het Comité, geen
bemiddeling bij het vinden van werk bij ontslag, geen kledingstukken bij ontslag e.d.
Als dan na enkele jaren de Landelijk Inspecteur der Gevangenissen na een inspectie deze toch
grove rechtsongelijkheid signaleerde 145 bij het Col. Reg. gaf het Col.Reg. weer even
klakkeloos deze klacht van de Inspecteur over aan het Comité van Dames.
Als door een adder gebeten reageerde het Comité dat het juist het Col. Reg. was dat het het
Comité had verboden katholieke vrouwen te helpen met reclasseringsactiviteiten.
Het Comité was wel bereid te zien in hoeverre ze katholieke dames zou kunnen vinden om te
helpen bij de reclasseringsactiviteiten 146 maar dat lukte niet. Ook het Nederlands Genootschap
tot Zedelijke Verbetering (reclassering) klaagde in 1874 weer over het feit dat het Comité van
Dames bij ontslag van katholieke vrouwelijke gevangenen deze geen kleren meegaf 147 .
In 1914 blijkt het Comité nog steeds actief, maar mogelijk is het een onderdeel geworden van
de plaatselijke afdeling van het Nederlands Genootschap tot Zedelijke Verbetering van
Gevangenen.
(Leden van het Comité van Dames zie bijlage I)
Kinderen in het gevang
Als er gevangenen werden opgenomen met kinderen, was het vooralsnog geen probleem als
het zuigelingen waren (“zuigende kinderen”), die drukten immers niet op de begroting der
verzorging. Was het kind nog afhankelijk van de gedetineerde ouder en was er geen familie
die het kind kon onderhouden, dan diende het onderhoud van het kind betaald te worden door
de zogenaamde “gemeente van onderstand”, waar de gedetineerde thuis hoorde. Hoe met de
kinderen om te gaan was centraal geregeld bij KB 2-2-1822 No.34.
Als het betrokken kind de leeftijd van 3 tot 6 jaar had bereikt kon het worden opgestuurd naar
een Kolonie van Weldadigheid of worden overgedragen aan het armenbestuur van de
gemeente van onderstand.. Ook kinderen van gedetineerde vreemdelingen konden naar de
Kolonie worden gestuurd 148 .
Vanaf 1870 kwamen de armlastige kinderen die niet van hun gedetineerde ouders gescheiden
konden worden ten laste van het Rijk, maar als ze wel gescheiden konden worden werd de
verantwoordelijkheid aan de gemeente van onderstand overgedragen, of de gemeente nu
wilde of niet, getuige een brief van de CdK 149 met opdracht het kind van Jan Coert Jansen en
Femmigje Bakker bij het gemeentehuis af te leveren ook al wenste de gemeente het kind niet
in ontvangst te nemen.
De mobilisatie van 1939
In 1939 werden vanuit de Artillerie Inrichtingen der Hembrug 3 gasmaskers geleverd
(legermodel) en werd overwogen “in verband met de tijdsomstandigheden” het aantal
revolvers uit te breiden. Er verscheen een uitgebreide instructie van het MvJ 150 hoe te
handelen bij luchtalarm, verduistering, het opzetten van luchtbeschermingsgroepen voor de
ontruiming, de EHBO etc.
19