VAIS Activiteitenverslag 2008.pdf - Kauri

Zuidwerking
MOZAMBIQUE
mag je niet zomaar afleiden dat ze met de therapie
gestopt zijn”, zegt Laura, “de zieke kan ondertussen
gestorven zijn of te ziek zijn om naar het
gezondheidscentrum te komen en er zijn geneesmiddelen
af te halen of de stad uit zijn, dat weten
we niet, je mag uit de overgebleven steekkaarten
niet afleiden dat de patiënt zijn therapie opgegeven
heeft.” Maar uitval is en blijft dus wel degelijk
een groot probleem, al zijn er daarvoor zoveel
verschillende redenen aan te geven dat het moeilijk
is om de vinger op de wonde te leggen.
GEdECENTRALISEERdE ZIEkENZORG
Op bezoek in gezondheidscentrum nr. 3, een
van de vier in de stad Tete, samen met Dr. Infurnari.
Laura verdeelt haar tijd over alle centra,
zodat ze minstens een keer per week overal
aanloopt. Haar werkwijze is identiek aan die van
Ester Casas in het ziekenhuis: ze doet zelf geen
consultaties maar begeleidt en adviseert de verpleegkundigen
en de medische assistenten. Bij
doorverwijzing van een patiënt, behandelt Laura
hem altijd samen met hen. On the job training is
het wachtwoord.
Dat is ooit anders gewest. AZG is in Tete begonnen
met een mobiele aidskliniek, die los stond
van de toen nog zo goed als onbestaande Mozambikaanse
gezondheidsstructuur. Sinds enkele
tijd heeft AZG, zoals ITG en ICRH, haar werking
in het gezamenlijke netwerk geïntegreerd. En juist
ja, wat was er ons op het hart gedrukt: dat er in
elk district een Mozambikaans dokter aan de slag
is? Als bij toverslag loopt Cecilia binnen (rechts op
foto pag. 15), jong, klein en vrolijk, joviaal lachend.
Binnen de kortste keren staat de Mozambikaanse
met haar Italiaanse confrater rechtstaand in de
gang enkele gevallen door te nemen. Vandaag
heeft gezondheidscentrum nr. 3 recht op de aanwezigheid
van twee dokters, wat een luxe.
Maar niet alles loopt van een leien dakje in het
centrum. Zo had ik het bordje bij het binnenkomen
meteen zien hangen, “vandaag geen aidstesten”.
Het materiaal is niet beschikbaar en dat
16 | Activiteitenverslag 2008
REpORTAGE
gebeurt wel meer, krijg ik als antwoord op mijn
vraag. Gewoonlijk nemen ze van elke vrouw, die
hier voor het eerst op consultatie komt, zwanger
of net bevallen, een gratis aidstest af. Vandaag
is die service dus niet voorhanden. Zo’n onderzoek
is beslist geen luxe want de aidsprevalentie
in dit centrum over de jaren heen is alarmerend.
In 2007 was ze met 19% precies gelijk aan het
hoge gemiddelde van de stad Tete. Ze was dan in
vergelijking met het verleden al een stuk gezakt,
want in 2004 lag het percentage in centrum nr.
3 op 26 en in 2002, net als in 2000, op 22. 2001
vormde met 17% een uitzondering.
Er is in het centrum ook geen koudeketen, wat zorgen
baart voor de malaria-, aids- e.a. soa-testen,
die voor een goede bewaring een temperatuur
van minder dan 30° vereisen. Aan de straaltjes
zweet gemeten, die in sommige kamers vrijwel
onmiddellijk van mijn rug stromen, halen ze die
norm zeker niet. Die broeikasttemperatuur is in
Laura’s ogen nog voor andere zaken problematisch,
in de eerste plaats voor wie er in de slecht
verluchte en verlichte wachtzaal op zijn beurt
wacht. Daar loopt alles dooreen, zowel de tbcpatiënten,
voor wie centrum nr. 3 een referentiepunt
is, als alle andere. Een andere klacht is dat
een eenvoudig middel als magnesiumhydroxide,
in gebruik tegen maagklachten en als laxeermiddel,
evenmin in voorraad is. Dat is een landelijk
probleem, laat ik me vertellen. In een arm land
als Mozambique valt zoiets wel eens voor, daarmee
moeten Laura en haar equipe leren leven.
Een en ander belet niet dat directeur Angelo en
hoofdverpleegster Magdalena me trots van de
ene naar de andere afdeling leiden. Van de apotheek,
waar ze alle geneesmiddelen gratis verstrekken,
op enkele na, waarvoor je 5 meticais
remgeld betaalt, zo’n 15 eurocent, tot de urgentiedienst,
die 24 uur op 24 bemand is, of liever
bevrouwd, want in Mozambique is gezondheidszorg
meer en meer een vrouwenzaak.
In het laboratorium treffen we vijf studenten aan,
die aan een opleiding van 18 maanden bezig zijn