VAIS Activiteitenverslag 2008.pdf - Kauri

Vanzelfsprekend koesteren de partners uit Vlaanderen
hun eigen, specifieke inbreng. Het Gentse
ICRH trekt zich de soa- en aidsproblematiek aan
en vooral de moeder-en-kindzorg, de preventie
van de transmissie van moeder op kind. AZG
bouwt voort op de gedecentraliseerde dienstverlening
aan de bevolking, die het in de gezondheidscentra
in de stad Tete en in enkele districten
uit de grond gestampt heeft. Het ITG neemt het
management van het provinciale ziekenhuis onder
de loep en heeft medewerkers uitgestuurd
om er de kwaliteit van de laboratoriumtesten te
verhogen.
“Tegen het einde van het programma moet mijn
rol hier uitgespeeld zijn”, vertrouwt apotheker
Jocelijn Stokx me toe. De geest van de ware
ontwikkelingssamenwerking is ook hier doorgedrongen.
Zoals Ester Casas geen eigen consultaties
doet maar haar confraters ondersteunt
en adviseert, en beleidslijnen uitstippelt, springt
Jocelijn haar Mozambikaanse collega’s bij in het
ziekenhuislab. Voor sommige testen is de allernieuwste
apparatuur beschikbaar, de cd4-teller
bv., de machine die meet hoeveel van dergelijke
witte bloedcellen per microliter een patiënt nog
heeft. Ze zijn bepalend voor iemands immuniteit,
het hiv-virus neemt ze als doelwit. Het gehalte
aan cd4-cellen is een maatstaf om met ART van
start te gaan. Omgaan met die apparatuur vergt
opleiding en daarin investeert Jocelijn. Even later
loop ik een jonge Mozambikaanse, die in Beira
voor laborante studeert, tegen het lijf. Ze loopt
stage op het lab. Nog even doorbijten en de opvolging
is verzekerd.
Groot probleem in het lab zijn de defecten en
het onderhoud, want dan moet er iemand uit de
hoofdstad Maputo afzakken, 1800 km zuidelijker,
twee uur vliegen. Het ligt voor de hand dat er iemand
opleiding krijgt om zelf af en toe een euvel
te verhelpen,. “Het punt is”, waarschuwt Jocelijn,
“zo gauw hij zich die kennis eigen gemaakt heeft,
zwicht hij makkelijk voor de hogere lonen van de
particuliere sector of een ngo en zijn we hem
kwijt”.
Zuidwerking
MOZAMBIQUE
Ook aan andere zaken in het lab is het goed te
merken dat Mozambique een land uit het Zuiden
is, met alle problemen die daarmee gepaard
gaan. Jocelijn wijst me de lege plekken in de
koelkast aan, waarin de bloedvoorraad opgeborgen
is. Wie er bloedgroep B rh+ heeft, hoeft zich
geen zorgen te maken - ik voel me meteen een
stuk geruster - maar andere bloedgroepen ontbreken
volledig. “In zulke gevallen moeten we
op de patiënt zijn familie een beroep doen”, zegt
Jocelijn. Haar collega van het ITG, Philippe Gillet,
voor enkele dagen op bezoek, had gemerkt dat er
geen zwavelzuur voorradig was, een noodzakelijk
scheikundig middel bij tbc-testen. Philippe is het
goedje gaan kopen in een naburige garage. Wie
arm is, moet inventief zijn.
dE NAChTkLINIEk
Met 19 percent ligt de prevalentie in de stad Tete
een pak hoger dan het gemiddelde voor de provincie,
13, en voor het hele land, 16. Volgens Dr.
Temmerman is de strategische ligging van Tete,
op de doorgangsroute van Mozambiques buurlanden
naar de havens aan de Indische Oceaan,
een belangrijke verklarende factor. Alleen in Tete
kunnen trucks uit Malawi, Zambia en Zimbabwe
de Zambezirivier over. Ze vormen er kilometerlange
files voor ze met mondjesmaat over de enige
brug in de wijde omgeving mogen. Gezien die de
zware last van verscheidene tien- en twintigtonners
tegelijk niet aankan, gebeurt de overtocht
één voor één. Je kunt je voorstellen wat voor
vertragingen dat veroorzaakt in een land waar de
economische activiteit met sprongen vooruitgaat
en ze het leeuwendeel van de goederen over de
weg transporteren.
Veel passage van vrachtwagens en uren-, soms
dagenlang oponthoud voor de chauffeurs, daarmee
zijn er enkele evidente voorwaarden vervuld
voor welig tierende prostitutie en de snelle
verspreiding van het aidsvirus. Eén keer de brug
overrijden volstaat om te beseffen dat Marleen
Temmerman met haar analyse de nagel op de kop
slaat. Uit die vaststelling is binnen het ICRH het
Activiteitenverslag 2008 | 11