Download PDF (391KB) - Springer

344 Pedagogische adviezen voor speciale kinderen
Kernbegrippen in dit artikel zijn ‘pedagogische grondhouding’, ‘gedragsproblemen
en emotionele problemen’ en ‘Pedagogische Kijk- en Handelingswijzers’.
Pedagogisch vakmanschap
Een docent is meer dan een kennisoverdrager. Tenminste, dat wordt in de
meeste lerarenopleidingen tegen de studenten gezegd. Studenten wordt dan
verteld dat ze een pedagogische grondhouding of ‘attitude’ moeten hebben
of zich moeten aanleren. Afhankelijk van het pedagogisch kaliber van die
opleiding wordt diepgang gegeven aan het begrip ‘pedagogische grondhouding’,
bijvoorbeeld door aan te geven dat een docent ‘empathisch moet kunnen
reageren’ of ‘door de leerling te blijven zien achter het vervelende gedrag’
of ‘door te differentiëren’.
Hieronder staat een Top-40 van pedagogisch vakmanschap. Haartmans
benadrukt dat alle kenmerken uit de Top-40 even belangrijk zijn.
Top-40 Pedagogisch vakmanschap
1 Duidelijk en consequent zijn.
2 Gevoel voor humor hebben.
3 Vriendelijk zijn.
4 Niet bang zijn om fouten toe te geven.
5 Leerlingen niet overvragen.
6 Geen lesboer zijn.
7 Vastberaden zijn, maar geen ‘generaal’.
8 Het goede belonen en complimenten maken.
9 Zinvol bestraffen en aangeven waarom.
10 Iets hebben voor leerlingen die sneller klaar zijn.
11 Zorgen voor een aantrekkelijke klas.
12 Geen voorkeursbehandelingen geven: eerlijk verdelen.
13 Interessante lessen geven.
14 Eigen lessen (laten) bekijken.
15 Schoolwelbevinden meten.
16 Een klassenvergadering houden.
17 Leerlingen niet klassikaal voor schut zetten.
18 Niet (te snel) uit het lokaal sturen.
19 De schoolregels kennen, toepassen en controleren op naleving.
20 Goed luisteren; niet zelf alsmaar het woord hebben.
21 De klas inlopen; niet voortdurend achter die lessenaar zitten.
22 Enthousiasme en tevredenheid uitstralen.
23 De namen van de leerlingen kennen en noemen.
24 De leerlingen als persoon nooit afkeuren, maar wel hun gedrag als dat
nodig is.
25 De pester bestraffen in plaats van de zondebok in bescherming nemen.