Download PDF (391KB) - Springer

Bijlage 2 Verschillen in gedrag tussen jongens en meisjes
gerespecteerd worden. We moeten niet de fout maken het ene alleen maar als
goed te zien en het andere als slecht. Beide kwaliteiten – zich kunnen inleven,
verzorgen, én daadkracht, agressie – zijn waardevolle zaken .
Het gaat hier over de ‘gemiddelde’ man en vrouw, jongen en meisje, maar
er zijn natuurlijk grote afwijkingen van deze gemiddelden. Iedere kwaliteit
heeft vaak ook een negatieve kant. Meisjes en vrouwen kunnen zich beter
inleven en daardoor anderen ook beter bespelen en manipuleren, en verfi jnder
liegen en bedriegen. Jongens en mannen zijn meer rigide, waardoor ze
zich langduriger kunnen concentreren. Ook zijn ze in het algemeen directer,
‘recht voor zijn raap’ en daadkrachtiger.
Oorzaken voor het veel agressievere jongensgedrag, dat al vanaf vierjarige
leeftijd optreedt, liggen op drie vlakken:
1 Verschil in taalontwikkeling. Met de taalontwikkeling neemt in het algemeen
zowel bij jongens als bij meisjes het probleemgedrag af. Ze leren zich
beter uiten, waardoor fysieke agressie niet meer nodig is. Bij jongens ontwikkelen
de taalvaardigheden zich doorgaans later, met als gevolg dat zij
langer blijven steken in fysieke agressie.
2 Biologische factoren. Hoge concentraties van het mannelijk geslachtshormoon
testosteron, lage concentraties van het stresshormoon cortisol en de
neurotransmitter serotonine hangen samen met meer agressief, antisociaal
gedrag.
3 Manier van omgaan met elkaar. Jongens gebruiken in de omgang fysieke
kracht, willen confl icten uitvechten, bepalen wie de leiding heeft en zijn
ingesteld op competitie. Meisjes hebben veel meer behoefte aan saamhorigheid,
aan uitpraten en onderhandelen, wat escalatie kan voorkomen
(Prinzie, 2007).
Jongens hebben meer last van – deels – biologisch bepaalde kwetsbare
persoonlijkheidskenmerken. Bij hen is empathie minder ontwikkeld en
impulsiviteit juist meer. Daarom zitten er in de jeugdinstellingen en jeugdgevangenissen
veel meer jongens dan meisjes. Ook bij meisjes stijgt de
criminaliteit, al heeft dat waarschijnlijk te maken met omgevingsfactoren.
Tegenwoordig worden meisjes minder beschermd opgevoed, met minder
ondersteuning en supervisie. Daardoor gaan meisjes met een reeds aanwezige
genetische kwetsbaarheid voor afwijkend gedrag zich eerder crimineel
gedragen (Vermeiren, 2007).
Daarnaast komt er steeds meer aandacht voor ‘ meidenvenijn’ . Meisjes die net
zo hard pesten als jongens, maar strijden met hun tong en niet zozeer met
hun vuisten. Hun pestgedrag is minder zichtbaar, het gaat stiekemer, met
een blik of met briefjes. Dit ondergrondse venijn wordt vaak onderschat, terwijl
de effecten zeer schadelijk kunnen zijn. Het populairste meisje, dat aantrekkelijk
en sociaal intelligent is, laat anderen voor zich lopen en weet ook
volwassenen in te pakken. Omdat iedereen bij haar in de gunst wil komen,
kan zij zich ontwikkelen tot de zogenoemde Queen Bee (bijenkoningin). Voor
355