thema klimaat - H2O - Tijdschrift voor watervoorziening en ...
thema klimaat - H2O - Tijdschrift voor watervoorziening en ...
thema klimaat - H2O - Tijdschrift voor watervoorziening en ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Extra waterberging in één van de grote doorgaande<br />
rivier<strong>en</strong> in Tokyo (foto: Frans van de V<strong>en</strong>).<br />
manier van bouw<strong>en</strong>. Om zoiets in gang te<br />
kunn<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> is, behalve radicaal andere<br />
werkwijz<strong>en</strong>, <strong>voor</strong>al e<strong>en</strong> radicale gedragsverandering<br />
in de bouwsector, bij geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> waterbeheerders nodig. De projectdeelnemers<br />
will<strong>en</strong> deze gedragsverandering tot<br />
stand lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> aan de hand van ‘actief<br />
ler<strong>en</strong>’. Door int<strong>en</strong>sieve sam<strong>en</strong>werking in<br />
kleine k<strong>en</strong>nisteams ontwikkel<strong>en</strong> partij<strong>en</strong><br />
nieuwe, door h<strong>en</strong> zelf ondersteunde k<strong>en</strong>nis<br />
<strong>en</strong> werkwijz<strong>en</strong>.<br />
Het projectteam richt zich daarom behalve<br />
op de wet<strong>en</strong>schap ook op de dagelijkse<br />
bouwpraktijk. Sam<strong>en</strong> met betrokk<strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, waterschapp<strong>en</strong>, ontwikkelaars,<br />
bouwbedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere partij<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
breedgedrag<strong>en</strong> method<strong>en</strong> <strong>en</strong> werkwijz<strong>en</strong><br />
opgesteld die bijdrag<strong>en</strong> aan de daadwerkelijke<br />
totstandkoming van de waterrobuuste<br />
stad. Het is aan de betrokk<strong>en</strong> partij<strong>en</strong> uit<br />
de bouwpraktijk om deze vervolg<strong>en</strong>s in<br />
concrete project<strong>en</strong> t<strong>en</strong> uitvoer br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
De eerste fase omvat e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>onderzoek<br />
waarin mogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> opties word<strong>en</strong><br />
verk<strong>en</strong>d. In de tweede fase zull<strong>en</strong> de<br />
betrokk<strong>en</strong> partij<strong>en</strong> de sterke <strong>en</strong> zwakke<br />
punt<strong>en</strong> van de method<strong>en</strong> <strong>en</strong> werkwijz<strong>en</strong><br />
evaluer<strong>en</strong>. Op die manier ontstaat e<strong>en</strong> kruisbestuiving<br />
tuss<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> praktijk,<br />
waarbij over <strong>en</strong> weer van elkaar wordt<br />
geleerd.<br />
Kwetsbaarheid<br />
De <strong>klimaat</strong>verandering zal naar verwachting<br />
leid<strong>en</strong> tot meer <strong>en</strong> tot zwaardere<br />
zomerbui<strong>en</strong>. De vraag in hoeverre <strong>en</strong> in<br />
welke mate zich meer schadelijke gevolg<strong>en</strong><br />
zull<strong>en</strong> op<strong>en</strong>bar<strong>en</strong>, hangt af van de kwetsbaarheid<br />
van de stedelijke sam<strong>en</strong>leving<strong>en</strong><br />
<strong>voor</strong> dreig<strong>en</strong>d watertekort <strong>en</strong> -overlast.<br />
Deze kwetsbaarheid van sam<strong>en</strong>leving<strong>en</strong> of<br />
maatschappelijke system<strong>en</strong> kan gekoppeld<br />
word<strong>en</strong> aan vier zogehet<strong>en</strong> ‘capacities’:<br />
threshold, coping, recovery <strong>en</strong> adaptive 6) .<br />
De mate waarin e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>leving hieraan<br />
invulling geeft, bepaalt de mate waarin deze<br />
bestand is teg<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tuele calamiteit<strong>en</strong>. Dit<br />
Vijf tred<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> het straat- <strong>en</strong> vloerpeil in e<strong>en</strong><br />
woonwijk in Saga in het zuidwest<strong>en</strong> van Japan (foto:<br />
Frans van de V<strong>en</strong>).<br />
kader vormt de theoretische basis <strong>voor</strong> het<br />
project Waterrobuust Bouw<strong>en</strong>.<br />
‘Threshold capacity’ is het vermog<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong>leving om e<strong>en</strong> drempel op te bouw<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de typ<strong>en</strong> wateroverlast <strong>en</strong><br />
zo schade te <strong>voor</strong>kóm<strong>en</strong>. Sted<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
schade als gevolg van drinkwatertekort<strong>en</strong><br />
bij<strong>voor</strong>beeld <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong> door drinkwateropslag<strong>en</strong><br />
te bouw<strong>en</strong>. En door grotere<br />
rioolbuiz<strong>en</strong> kan schade door water op straat<br />
soms word<strong>en</strong> <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong>.<br />
‘Coping capacity’ is het vermog<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong>leving om schade zoveel mogelijk te<br />
beperk<strong>en</strong> op het mom<strong>en</strong>t dat de gevolg<strong>en</strong><br />
van e<strong>en</strong> calamiteit niet meer door di<strong>en</strong>s<br />
‘threshold capacity’ zijn op te vang<strong>en</strong>. Met<br />
andere woord<strong>en</strong>: hoe <strong>voor</strong>komt e<strong>en</strong> land,<br />
stad of regio schade <strong>en</strong> slachtoff ers vanaf<br />
het mom<strong>en</strong>t dat de dijk doorbreekt? Of hoe<br />
*<strong>thema</strong> platform<br />
Water heeft e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> plek in het stedelijk landschap<br />
van Saga (foto: Frans van de V<strong>en</strong>).<br />
beperk je de schade door water op straat<br />
zoveel mogelijk?<br />
‘Recovery capacity’ is het vermog<strong>en</strong> van<br />
e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>leving om de inrichting <strong>en</strong> het<br />
functioner<strong>en</strong> van de maatschappij weer op<br />
hetzelfde niveau terug te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> als waarop<br />
deze zich <strong>voor</strong> het watertekort of -overschot<br />
bevond. Wanneer bij<strong>voor</strong>beeld de stad New<br />
Orleans overstroomt, dan bepaalt de mate<br />
waarin m<strong>en</strong> beschikt over ‘recovery capacity’,<br />
óf <strong>en</strong> hoe snel de maatschappij na afl oop van<br />
de overstroming weer herstelt.<br />
‘Adaptive capacity’ is het vermog<strong>en</strong> van<br />
e<strong>en</strong> natie, rivierdelta of stad om zich aan te<br />
pass<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> verander<strong>en</strong>de omgeving<br />
<strong>en</strong> vanuit e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>zorgsprincipe rek<strong>en</strong>ing<br />
te houd<strong>en</strong> met zeer zeldzame <strong>en</strong> wellicht<br />
nooit optred<strong>en</strong>de ramp<strong>en</strong>. Ontwikkeling<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> verandering<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> zekere bedreiging<br />
vorm<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het functioner<strong>en</strong> van de<br />
Water op straat daags na e<strong>en</strong> fi kse reg<strong>en</strong>bui in Biancavilla op Sicilië (foto: Mieke de Gunst).<br />
H 2O / 22 - 2007<br />
53
Change language