DOSSIER 20 - Instituut Samenleving en Technologie

Inleiding
Uit de vorige twee hoofdstukken mag reeds blijken dat
fertiliteitsbehandelingen zeker geen louter medische
aangelegenheid zijn. Zoals J. Boivin et al. het in hun
‘Guidelines for counselling in infertility’ viii stellen, zouden
fertiliteitscentra het daarom ‘als hun taak moeten zien
om zowel aan de psychosociale en emotionele noden
van hun patiënten als aan hun medische noden tege-
moet te komen.’
Behalve een multidisciplinaire benadering binnen de cen-
tra, kan er ook gekeken worden naar vormen van preven-
tie, informatie en zelfs ondersteuning die centrumoverstij-
gend worden aangeboden. Het gaat dan om acties die de
(potentiële) patiënten kunnen bereiken nog vóór deze de
stap naar het fertiliteitscentrum hebben gezet.
Dit hoofdstuk overloopt een aantal terreinen waarop de
patiënt geholpen kan worden of de weg gewezen kan
worden, van sensibilisering en informatieverstrekking
over het stimuleren van lotgenotencontact en stress-
reductie en lifestylebegeleiding tot psychologische
counseling.
Het put behalve uit de gesprekken met zorgverleners
en patiënten ook uit de hoger genoemde Guidelines for
counselling in infertility.
Belangrijk bij al deze acties is dat niet zozeer een even-
tuele verhoogde slaagkans bij behandelingen centraal
staat dan wel een verhoogde levenskwaliteit van de
patiënt.
1. Mediacampagnes en sensibilisering
Sensibilisering is uiteraard een eerste belangrijke stap.
Het gaat dan om sensibiliseren rond vruchtbaarheid
enerzijds, en rond de mogelijkheden, beperkingen en
impact van fertiliteitsbehandelingen anderzijds.
‘Een slimme meid krijgt haar kind op tijd’
Zowat alle artsen die voor dit dossier werden gecon-
tacteerd schreeuwen om een betere bewustmaking van
vrouwen over hun (beperkte) vruchtbaarheid. Een groot
deel van de vruchtbaarheidsproblemen zijn immers te wij-
ten aan het feit dat mensen, en dan met name vrouwen, te
lang wachten vooraleer ze aan kinderen beginnen.
In het najaar van 2009 lanceert het netwerk voor fer-
tiliteit De Verdwaalde Ooievaar in opdracht van de
Vlaamse overheid en in samenwerking met een aantal
verwante organisaties een website die precies deze
sensibilisering als doel heeft. Uit groepsgesprekken ter
voorbereiding van deze website met mensen tussen
15 en 35 jaar, blijkt eens te meer dat ze nauwelijks op
de hoogte zijn van de beperkte duur van de vruchtbare
periode, de factoren die vruchtbaarheid beïnvloeden,
enz. De onwetendheid over het onderwerp is overigens
opvallend groot bij hoogopgeleiden.
Er heerst een groot misverstand over de mogelijkheden
van vruchtbaarheidsbehandelingen. Veel mensen den-
ken ten onrechte dat deze behandelingen aangewend
kunnen worden om de periode dat mensen kinderen
kunnen krijgen te verlengen.
61