DOSSIER 20 - Instituut Samenleving en Technologie

48
hoofdstuk 3: copingstrategieën
al is de informatie die mensen op het internet vinden
correct, daarom wordt zo nog niet altijd juist begrepen
of gekaderd. Het risico op desinformatie en mythevor-
ming is dus groot.
Bijgeloof en magische handelingen
De drang om het probleem aan te pakken uit zich ook in
allerlei vormen van bijgeloof en magische handelingen.
Met name in de luteale fase van de behandeling hebben
patiënten maar zeer weinig houvast. Ze weten niet wat
ze moeten doen om ervoor te zorgen dat de inseminatie
die heeft plaatsgevonden of het embryo dat is terug-
geplaatst tot een doorgaande zwangerschap leidt. Waar
de vele handelingen in het eerste deel van de behande-
ling (puffen, spuiten zetten, bloedprikken en echo’s laten
nemen…) hen het gevoel geven dat ze aan hun probleem
werken, staan ze nu met lege handen. Psychologe
Patricia Baetens vertelt dat veel patiënten dan hun heil
zoeken in bijgeloof en magische handelingen.
‘Ik ben al in Scherpenheuvel een kaars gaan branden
voor een van mijn patiënten. Die vrouw had het gevoel
dat haar volgende poging zeker niet zou lukken, omdat
de grootmoeder die iedere keer een kaarsje ging bran-
den overleden was. Ik ben vrijzinnig, maar ik was in de
buurt en ging ervan uit dat dat kaarsje hen gemoeds-
rust zou geven. Zoiets is onschuldig: helpt het om die
periode door te komen, dan is dat des te beter. Maar bij
mensen die al in een zeer lange behandelingsgeschie-
denis zitten, zie je soms de neiging om zichzelf te straf-
fen. “Als ik mij dit of dat ontzeg, zal het me deze keer
misschien gegund zijn…” Je ziet ze dingen opgeven die
ze graag doen. Deels omdat ze er de tijd niet meer voor
hebben door de intensieve behandelingen, maar deels
ook als een soort offer. Terwijl die bezigheden – sport,
hobby’s, uitgaan met vriendinnen – net nodig zijn om
de behandelingen beter aan te kunnen.’ psychologe
Patricia Baetens.
‘Iemand had Samira verteld dat het hielp om gedurende
negen dagen iedere avond een gekookt ei met warme
honing te eten. Ze wou het meteen uitproberen. Het
koste me enorm veel moeite om haar te overtuigen dat
niet te doen. Door de behandelingen is ze al veel bij-
gekomen, zo’n ‘middeltjes’ zijn zeker geen goed idee.’
Karel in een persoonlijk gesprek.
Stressreductie
Stress is een heikel onderwerp voor fertiliteitspatiënten.
Vaak krijgen ze te horen dat ze wat moeten ontspan-
nen en dan ‘zal het wel lukken’. Die boodschap helpt
veel patiënten net dieper in de put, omdat ontspan-
nen allesbehalve eenvoudig is en stress gedurende
de behandelingen nagenoeg onvermijdelijk. Patiënten
voelen zich bijgevolg schuldig omdat ze er maar niet in
slagen te ontspannen.
Het effect van stress afdoen als een mythe is echter ook
contraproductief. Over de invloed van stress op de con-
ceptiekansen is er nog heel wat debat. De onderzoeken
lijken elkaar tegen te spreken. Maar stressreductie kan
minstens helpen om de periode van de behandelingen
draaglijker te maken. Een aantal Vlaamse artsen en
psychologen gaat er daarnaast van uit dat stressreduc-