DOSSIER 20 - Instituut Samenleving en Technologie
DOSSIER 20 - Instituut Samenleving en Technologie DOSSIER 20 - Instituut Samenleving en Technologie
32 hoofdstuk 2: hoe patiënten de vruchtbaarheidsbehandelingen beleven trische vormen aan. De klachten situeren zich hoog in het normale gebied, maar dicht op de drempel met de pathologie.’ Koen Demyttenaere. De aantasting van het zelfbeeld Langdurige behandelingen kunnen een enorm effect hebben op de lichaamsbeleving en het zelfbeeld, vooral bij vrouwen. In de meeste gevallen is het immers de vrouw die behandeld wordt, ongeacht of de oorzaak van de onvruchtbaarheid bij haar of bij haar partner ligt. Sabine Markovitz, psychologe verbonden aan het hoofdstuk 2: Genkse Institute for fertility technology, vertelt dat dit de belangrijkste reden is waarom vrouwen bij haar voor een individuele begeleiding komen. ‘Ivf heeft zo aan hun zelfbeeld zitten knagen dat er nog maar heel weinig van hen over blijft. De kern van hun persoon is aange- tast. Ze hebben een sterk gevoel van falen, niet alleen als vrouw maar ook als seksuele partner, als persoon in de maatschappij… Dat heeft heel ruime gevolgen.’ ‘Je hebt geen controle op de behandelingen. Na een tijdje veralgemeent dat gevoel zich en heb je de indruk dat je over niets in je leven nog controle hebt.’ Karima in een persoonlijk gesprek. 2. De lichamelijke impact van fertiliteitsbehandelingen In de loop van de voorbije jaren zijn de protocollen voor het toedienen van medicatie bij hormonale stimu- latie, bij inseminaties en de ivf- of icsi-behandelingen sterk geëvolueerd en verfijnd. Met de zogenaamde soft-ivf-protocollen probeert men de lichamelijke en indien mogelijk ook de praktische ongemakken zo veel mogelijk te reduceren. De mate waarin patiënten last hebben van lichamelijke ongemakken en pijn varieert van persoon tot persoon. hoe patiënten de vruchtbaarheidsbehandelingen beleven Lichamelijke klachten als gevolg van de behan- delingen De opeenvolgende hormonen en medicijnen die vrou- wen moeten innemen als onderdeel van het behande- lingsprotocol kunnen diverse lichamelijke ongemakken met zich meebrengen. In de volgende tabel* sommen we enkele van de veel- gebruikte medicijnen, hun werkzaamheid en mogelijke neveneffecten op.
soort meDicijn merknamen toeDieningsWijze Functie bijWerkingen Geneesmiddelen gebruikt in het kader van een hormonale stimulatie van de eierstok Antioestrogenen Bv. Clomid Inname van 1 tablet gedurende 5 dagen, eventuele aanpassing van de dosering Geneesmiddelen gebruikt in het kader van een ivf/icsi-behandeling GnRHanalogen hMG of rec-FSH Suprefact Een neusspray die gedurende een aantal dagen om de drie uur afwisselend in het ene en het andere neusgat wordt verstoven Menopur (hMG), Puregon, Gonal-F hCG Pregnyl, Profasi Gedurende ongeveer 10 dagen onderhuids inspuiten op een vast tijdstip van de dag Eenmalige inspuiting op een precies bepaald tijdstip Progesteron Utrogestan Capsules die drie maal per dag vaginaal worden ingebracht, ingeval van zwangerschap gedurende enkele weken tot max. drie maanden Stimuleert de groei van de follikels Het onderdrukken van de natuurlijke cyclus bij ivf/icsi Stimulatie van de eierstokken Stimulatie van de eisprong De opbouw van het baarmoederslijm-vlies en de innesteling bevorderen - kan de kwaliteit van het baarmoeder- slijm-vlies verminderen - vergroting van de eierstokken en cyste vorming in de eierstokken - warmteopwellingen, een opgeblazen gevoel, misselijkheid, hoofdpijn, gezichtsstoornissen, slapeloosheid - Typische menopauzeverschijnselen zoals warmteopwellingen, prikkelbaarheid en hoofdpijn. - onregelmatig vaginaal bloedverlies - opgeblazen gevoel of pijn in de onderbuik. - risico op overstimulatie - vaginale afscheiding als gevolg van de toedieningsvorm - Mogelijke bijwerkingen zijn typische premenstruele symptomen zoals pijnlijke borsten, braken, depressieve stemming, doorbraakbloedingen, duizeligheid, hoofdpijn, huiduitslag, jeuk, misselijkheid, slaperigheid (*) Deze tabel is gebaseerd op de gecombineerde informatie van het boek Baby’s gevraagd, over de mogelijkheden en beperkingen van vruchtbaarheidsbehandelingen; uitgeverij Acco; onder redactie van Thomas D’Hooghe, Paul Enzlin en Dirk Vanderschueren en op de brochure Medisch geassisteerde bevruchting, een gids door uw behandeling, verstrekt door het Centrum voor Reproductieve Geneeskunde van het UZ Brussel. Ze beoogt geen volledigheid – ieder centrum gebruikt eigen protocollen – en dient enkel ter illustratie gelezen te worden. 33
- Page 1: Dossier 20 9 Fertiliteitsbehandelin
- Page 5 and 6: De voorbije decennia heeft de ferti
- Page 7 and 8: delen voorzien zijn om aan die verp
- Page 9 and 10: 1. Subfertiliteit: om hoeveel mense
- Page 11 and 12: Een andere mogelijke factor is een
- Page 13 and 14: vrouw is het meest vruchtbaar tusse
- Page 15 and 16: In-vitrofertilisatie (ivf) houdt in
- Page 17 and 18: af van hoe men enerzijds de cyclus
- Page 19 and 20: Het behandelingsschema van een klas
- Page 21 and 22: lijden kort na de geboorte of blijv
- Page 23 and 24: Een ander belangrijk motief om bepa
- Page 25 and 26: Het Belgisch project: een voorbeeld
- Page 27 and 28: Inleiding Mensen met vruchtbaarheid
- Page 29 and 30: suggereert dat mensen het gevoel he
- Page 31 and 32: Net dat verschil in startpositie ma
- Page 33: De luteale fase: emotionele stress
- Page 37 and 38: meer en hebben gevoelens van contro
- Page 39 and 40: wat hij als man moet doen is dat sp
- Page 41 and 42: edenen, maar ze gaf er de boodschap
- Page 43 and 44: ‘We zijn nog vrienden, maar het o
- Page 45 and 46: Zijn koppels die zoveel hebben meeg
- Page 48 and 49: 46 hoofdstuk 3: copingstrategieën
- Page 50 and 51: 48 hoofdstuk 3: copingstrategieën
- Page 52 and 53: 50 hoofdstuk 3: copingstrategieën
- Page 54 and 55: 52 hoofdstuk 3: copingstrategieën
- Page 56 and 57: 54 hoofdstuk 3: copingstrategieën
- Page 58 and 59: 56 hoofdstuk 3: copingstrategieën
- Page 60 and 61: 58 hoofdstuk 3: copingstrategieën
- Page 62 and 63: 60 hoofdstuk 4: de draagkracht van
- Page 64 and 65: 62 hoofdstuk 4: de draagkracht van
- Page 66 and 67: 64 hoofdstuk 4: de draagkracht van
- Page 68 and 69: 66 hoofdstuk 4: de draagkracht van
- Page 70 and 71: 68 hoofdstuk 4: de draagkracht van
- Page 72 and 73: 70 hoofdstuk 4: de draagkracht van
- Page 74 and 75: 72 hoofdstuk 4: de draagkracht van
- Page 76 and 77: 74 hoofdstuk 4: de draagkracht van
- Page 78 and 79: 76 hoofdstuk 4: de draagkracht van
- Page 80 and 81: 78 hoofdstuk 4: de draagkracht van
- Page 82 and 83: 80 hoofdstuk 4: de draagkracht van
soort<br />
meDicijn<br />
merknam<strong>en</strong> toeDi<strong>en</strong>ingsWijze Functie bijWerking<strong>en</strong><br />
G<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong> gebruikt in het kader van e<strong>en</strong> hormonale stimulatie van de eierstok<br />
Antioestrog<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
Bv. Clomid Inname van 1 tablet<br />
gedur<strong>en</strong>de 5 dag<strong>en</strong>,<br />
ev<strong>en</strong>tuele aanpassing<br />
van de dosering<br />
G<strong>en</strong>eesmiddel<strong>en</strong> gebruikt in het kader van e<strong>en</strong> ivf/icsi-behandeling<br />
GnRHanalog<strong>en</strong><br />
hMG of<br />
rec-FSH<br />
Suprefact E<strong>en</strong> neusspray die<br />
gedur<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> aantal<br />
dag<strong>en</strong> om de drie uur<br />
afwissel<strong>en</strong>d in het <strong>en</strong>e<br />
<strong>en</strong> het andere neusgat<br />
wordt verstov<strong>en</strong><br />
M<strong>en</strong>opur<br />
(hMG),<br />
Puregon,<br />
Gonal-F<br />
hCG Pregnyl,<br />
Profasi<br />
Gedur<strong>en</strong>de ongeveer<br />
10 dag<strong>en</strong> onderhuids<br />
inspuit<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> vast<br />
tijdstip van de dag<br />
E<strong>en</strong>malige inspuiting<br />
op e<strong>en</strong> precies bepaald<br />
tijdstip<br />
Progesteron Utrogestan Capsules die drie maal<br />
per dag vaginaal word<strong>en</strong><br />
ingebracht, ingeval van<br />
zwangerschap gedur<strong>en</strong>de<br />
<strong>en</strong>kele wek<strong>en</strong> tot<br />
max. drie maand<strong>en</strong><br />
Stimuleert de groei van<br />
de follikels<br />
Het onderdrukk<strong>en</strong> van<br />
de natuurlijke cyclus bij<br />
ivf/icsi<br />
Stimulatie van de eierstokk<strong>en</strong><br />
Stimulatie van de<br />
eisprong<br />
De opbouw van het<br />
baarmoederslijm-vlies<br />
<strong>en</strong> de innesteling<br />
bevorder<strong>en</strong><br />
- kan de kwaliteit van het baarmoeder-<br />
slijm-vlies verminder<strong>en</strong><br />
- vergroting van de eierstokk<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
cyste vorming in de eierstokk<strong>en</strong><br />
- warmteopwelling<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> opgeblaz<strong>en</strong><br />
gevoel, misselijkheid, hoofdpijn,<br />
gezichtsstoorniss<strong>en</strong>, slapeloosheid<br />
- Typische m<strong>en</strong>opauzeverschijnsel<strong>en</strong><br />
zoals warmteopwelling<strong>en</strong>, prikkelbaarheid<br />
<strong>en</strong> hoofdpijn.<br />
- onregelmatig vaginaal bloedverlies<br />
- opgeblaz<strong>en</strong> gevoel of pijn in de<br />
onderbuik.<br />
- risico op overstimulatie<br />
- vaginale afscheiding als gevolg van<br />
de toedi<strong>en</strong>ingsvorm<br />
- Mogelijke bijwerking<strong>en</strong> zijn typische<br />
prem<strong>en</strong>struele symptom<strong>en</strong> zoals<br />
pijnlijke borst<strong>en</strong>, brak<strong>en</strong>, depressieve<br />
stemming, doorbraakbloeding<strong>en</strong>,<br />
duizeligheid, hoofdpijn, huiduitslag,<br />
jeuk, misselijkheid, slaperigheid<br />
(*) Deze tabel is gebaseerd op de gecombineerde informatie van het boek Baby’s gevraagd, over de mogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> beperking<strong>en</strong> van<br />
vruchtbaarheidsbehandeling<strong>en</strong>; uitgeverij Acco; onder redactie van Thomas D’Hooghe, Paul Enzlin <strong>en</strong> Dirk Vanderschuer<strong>en</strong> <strong>en</strong> op de brochure<br />
Medisch geassisteerde bevruchting, e<strong>en</strong> gids door uw behandeling, verstrekt door het C<strong>en</strong>trum voor Reproductieve G<strong>en</strong>eeskunde<br />
van het UZ Brussel. Ze beoogt ge<strong>en</strong> volledigheid – ieder c<strong>en</strong>trum gebruikt eig<strong>en</strong> protocoll<strong>en</strong> – <strong>en</strong> di<strong>en</strong>t <strong>en</strong>kel ter illustratie gelez<strong>en</strong> te<br />
word<strong>en</strong>.<br />
33