DOSSIER 20 - Instituut Samenleving en Technologie

More documents

Recommendations

Info

26 hoofdstuk 2: hoe patiënten de vruchtbaarheidsbehandelingen beleven sen is de kinderwens al van in hun eigen kindertijd aanwezig. Zo’n kinderwens is erg diep geworteld’, stelt psychiater Eric Van Hoof Die wens kan bijzonder krachtig zijn en is ook een alles- behalve rationeel gegeven. Je kan er niet voor kiezen om een beetje minder graag een kind te willen. ‘Ik heb vaak gedacht: ik wou dat ik niet zo’n grote kinderwens had, dan was alles veel gemakkelijker.’ Brit in de focusgroep Ex-Patiënten hoofdstuk 2: ‘Ik kon rationeel niet uitleggen waarom ik kinderen wilde. Het overkwam me, het was een oerinstinct. Het was enorm emotioneel en ik wist er mij geen blijf mee.’ Kaat in De Verdwaalde Ooievaar Voor de meeste mensen is het zeer moeilijk te formu- leren waarom ze precies kinderen willen. Aan de basis van die kinderwens liggen diverse verlangens, fanta- sieën, behoeften. Het verlangen om een zwangerschap en een bevalling mee te maken, voor een kind te kunnen zorgen, het geslacht voort te zetten, een opvolger te hebben voor het familiebedrijf, zich te behoeden voor een eenzame oude dag, pater of mater familias te zijn van een grote clan. Het geheel van die verschil- lende motivaties en fantasieën wordt in de psychody- namische literatuur ‘het imaginaire kind’ genoemd. Dat imaginaire kind kan in de loop van de tijd evolueren en verschilt van mens tot mens. Psychiater Koen Demyttenaere stelt dat de kinderwens bij een vrouw vaak nog fundamenteler is dan bij mannen. ‘Het gaat niet alleen om het hebben en zien opgroeien van een kind, maar ook over de intense ervaring van zwanger zijn, bevallen, borstvoeding geven. Dat zijn fundamentele ervaringen die mannen niet delen. Infertiliteit spreekt bij vrouwen diepere lagen aan. Het leed is daardoor ook groter.’ Ongewild kinderloos zijn speelt mensen overigens een leven lang parten.‘Het is een van de pijnlijkste ervaringen die een mens kan meemaken,’ stelt Eric Van Hoof. ‘Het betekent niet alleen geen eigen kind kunnen baren, hoe patiënten de vruchtbaarheidsbehandelingen beleven koesteren, opvoeden en zien opgroeien, het betekent ook dat je geen kleinkinderen zal hebben. Ongewenst kinderloos zijn is met andere woorden een probleem waar je de rest van je leven telkens opnieuw mee geconfronteerd wordt. Het is net omdat men erkent dat een onvervulde kinderwens zo’n groot lijden inhoudt, dat men in ons land beslist heeft om vruchtbaarheidsbehandelingen terug te betalen.’ Eric Van Hoof wijst erop dat een kinderwens de indivi- duele verlangens en behoeften van mensen ook over- stijgt. Er is altijd ook een maatschappelijke component, een al dan niet expliciete sociale druk om kinderen te krijgen. Koppels kunnen ervaren dat ze een kind ver- schuldigd zijn, aan hun ouders die ze het grootouder- schap niet willen ontzeggen, aan de maatschappij… Tekenend daarvoor zijn uitspraken van fertiliteitspatiën- ten als ‘We hebben alles gedaan wat we konden. Zo hebben we onszelf niets te verwijten.’ Deze uitspraak
suggereert dat mensen het gevoel hebben dat ze zich moeten verantwoorden voor het feit dat ze geen kinderen hebben. En dat ze zich daardoor ook gedwongen voelen om steeds verder te gaan in hun pogingen om voor nageslacht te zorgen. Eric Van Hoof: ‘Het feit dat er technisch steeds meer mogelijk is om iets te doen aan de onvruchtbaarheid, stimuleert mensen, of zet ze onder druk, om zo ver mogelijk te gaan in het gebruik van deze technieken. Je neerleggen bij kinderloosheid wordt daardoor moeilijker.’ Kinderwens en behandeling De aard van de kinderwens – het karakter van het imaginaire kind – heeft een enorme invloed op hoe vruchtbaarheidsbehandelingen ervaren worden. De meeste koppels presenteren zich in het fertiliteitscentrum met een eendimensionale vraag. Eric Van Hoof: ‘ Ze willen een kind, liefst zo snel mogelijk, liefst met hun eigen genetisch materiaal.’ Maar onder die eendimensionale vraag schuilen grote verschillen. Deze maken dat niet elke ‘oplossing’ om tot een kind te komen voor elke persoon of voor ieder koppel een bevredigend ant- woord biedt. Een vrouw die haar vrouwzijn identificeert met de beleving van haar vruchtbare lichaam zal het moeilijker hebben met bijvoorbeeld een ivf-behandeling dan een vrouw die daar minder belang aan hecht. Voor iemand bij wie kunnen zorgen voor een kind primeert, kan adoptie een even goede of zelfs wenselijkere oplossing zijn dan een met veel moeite verkregen biologisch kind. Adoptie of een kind verwekt met donormateriaal kan dan weer heel moeilijk liggen voor een man voor wie “het geslacht verder zetten” belangrijk is. Voor wie zich altijd heeft ingebeeld aan het hoofd van een volle familietafel, betekent een succesvolle behandeling niet het einde van de lijdensweg, aangezien de kinderwens nog niet (helemaal) vervuld is. In de loop van de behandelingen kan de kinderwens verdiepen, maar kan men er ook van vervreemd gera- ken. Bij een koppel dat herhaaldelijk geconfronteerd wordt met behandelingen zonder resultaat, kan het verdriet of de frustratie om dat falen de bovenhand krijgen op de kinderwens zelf. Of die kinderwens kan ongezonde proporties aannemen. ‘De kinderwens wordt door de behandelingen opge- dreven’, stelt Koen Demyttenaere. Je krijgt dan een soort van Messiasverwachting. Als je er zoveel voor moet over hebben, al die emoties, dat pillen slikken, in je lichaam laten prikken, je hormoonhuishouding over- hoop laten halen… wat een fantastisch kind moet het dan niet zijn dat dit alles kan teruggeven.’ 2. Machteloosheid : een existentiële confrontatie ‘Vruchtbaarheidsproblemen is een zaak van jonge koppels. Vaak is het de eerste keer dat ze geconfronteerd worden met de existentiële ervaring van iets niet in de hand te hebben. In een wereld waarin alles maakbaar lijkt, en waar de illusie wordt gewekt dat ook kinderen 27
Page 1: Dossier 20 9 Fertiliteitsbehandelin
Page 5 and 6: De voorbije decennia heeft de ferti
Page 7 and 8: delen voorzien zijn om aan die verp
Page 9 and 10: 1. Subfertiliteit: om hoeveel mense
Page 11 and 12: Een andere mogelijke factor is een
Page 13 and 14: vrouw is het meest vruchtbaar tusse
Page 15 and 16: In-vitrofertilisatie (ivf) houdt in
Page 17 and 18: af van hoe men enerzijds de cyclus
Page 19 and 20: Het behandelingsschema van een klas
Page 21 and 22: lijden kort na de geboorte of blijv
Page 23 and 24: Een ander belangrijk motief om bepa
Page 25 and 26: Het Belgisch project: een voorbeeld
Page 27: Inleiding Mensen met vruchtbaarheid
Page 31 and 32: Net dat verschil in startpositie ma
Page 33 and 34: De luteale fase: emotionele stress
Page 35 and 36: soort meDicijn merknamen toeDiening
Page 37 and 38: meer en hebben gevoelens van contro
Page 39 and 40: wat hij als man moet doen is dat sp
Page 41 and 42: edenen, maar ze gaf er de boodschap
Page 43 and 44: ‘We zijn nog vrienden, maar het o
Page 45 and 46: Zijn koppels die zoveel hebben meeg
Page 48 and 49: 46 hoofdstuk 3: copingstrategieën
Page 62 and 63: 60 hoofdstuk 4: de draagkracht van
Page 78 and 79:
76 hoofdstuk 4: de draagkracht van
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
84 hoofdstuk 5: de psychologische b
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
92 Fertiliteitsbehandelingen: De re
Page 96 and 97:
94 Wie is Wie? Dit dossier is gebas
Page 98 and 99:
96 Wie is Wie? Dr. Eric Van Hoof is
Page 100:
Het Instituut Samenleving & Technol
show all

DOSSIER 20 - Instituut Samenleving en Technologie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?