Tot op de dag van vandaag heb ik - Rooilijn

Rooilijn
Recensie
Evelien van Rij
Ruimtelijke ordening
geordend
Jg. 40 / Nr. 1 / 2007
Hidding M. (2006) Planning voor stad en
land (derde druk), Coutinho, Bussum,
295 p., ISBN 97-89-0469-001-47, 24,00
euro
In het boek Planning voor stad en land
willen Marjan Hidding en mede-auteur
Adri van den Brink theorie en praktijk
van ruimtelijke planning beschrijven.
Het boek is geschreven voor studenten
aan het HBO en de universiteit die opgeleid
worden om een bijdrage te leveren
aan de inrichting van Nederland. Omdat
het boek in eerste instantie bedoeld
is voor studenten Landinrichtingswe
tenschappen uit Wageningen ligt de
nadruk op het landelijk gebied en het
overgangsgebied tussen stad en land.
Dit betekent niet dat het alleen geschikt
is als studieboek. Doordat de belangrijkste
planologische thema’s van dit
Recensie
moment op een goed leesbare manier
aan de orde komen, kan Planning voor
stad en land ook interessant zijn voor
een breder publiek.
Het boek voorziet duidelijk in een
bepaalde behoefte; op dit moment ligt
de derde herziene druk in de boekhandel.
Deze editie snijdt nieuwe thema’s
aan en alle teksten zijn geactualiseerd.
De eerste hoofdstukken gaan in op de
belangrijkste ruimtelijke ontwikkelingen
in Nederland en de geschiedenis
van de ruimtelijke planning. Vervolgens
komt de Europese dimensie aan de
orde. De volgende hoofdstukken
behandelen het verschijnsel ruimtelijke
planning (zowel inhoudelijk als procesmatig),
planstelsels voor water, ruimte
en milieu en planconcepten. Daarna
wordt aandacht besteed aan gebiedsgericht
beleid, ontwikkelingsplanologie en
nieuwe perspectieven voor complexe en
lange-termijnvraagstukken. De laatste
twee hoofdstukken behandelen twee
specifieke gebieden: de Blauwe stad en
het Groene Hart.
Eén van de sterke punten van het
boek is de keuze voor verschillende
invalshoeken. Zo gebruiken de
schrijvers onder andere een historisch,
bestuurskundig en juridisch
perspectief. Het sterkst is het boek als
het planconcepten beschrijft. Het boek
heeft moeite met het hanteren van het
juridische perspectief. De simpele
en voor de praktijk belangrijke vraag
‘welke beperkingen beïnvloeden mijn
planologische keuzeruimte en hoe hard
zijn deze beperkingen’ wordt niet helder
beantwoord. Vaak zullen die ruimtelijke
keuzes gemaakt worden bij het
P. 70
opstellen van een bestemmingsplan en
dan is het handig als de afgestudeerde
landinrichter weet met welke bepalingen
uit provinciaal beleid hij wel of geen
rekening hoeft te houden. Om zeker te
zijn van juridische onderwerpen, kan
de student beter een ander boek ter
hand nemen. Zo wordt in Planning voor
stad en land ten onrechte beweerd dat
onder de nieuwe Wet op de ruimtelijke
ordening gemeenten, als zij langer dan
tien jaar geleden een bestemmingsplan
hebben vastgesteld, geen vergunningen
meer kunnen afgeven.
Het boek kent een goede selectie
van onderwerpen. Gevolgen voor de
ruimtelijke ontwikkeling van Europees
beleid, milieuregelgeving, gebiedsgerichtbeleid,
het Investeringsbudget
Landelijk Gebied, het zijn allemaal
thema’s die op dit moment, zowel op
nationaal strategisch als op een lokaal
en praktisch niveau, de planning
beïnvloeden. Op het praktische niveau
is er voor een eventuele vierde editie
nog wat te winnen. Het boek zou een
scherper antwoord kunnen geven op de
vraag hoe bijvoorbeeld Europees beleid
en milieuregelgeving doorwerken in
de praktijk. Moet Europees beleid eerst
omgezet worden in nationale wetgeving
of is er sprake van directe werking?
Mag een bestemming zo gewijzigd
worden dat er gebouwd kan worden
naast een fabriek met geluidsoverlast?
Omdat het boek beoogt praktijkgericht
te zijn, valt ook op dat de voor de praktijk
zeer belangrijke artikel 19-procedure
slechts één keer wordt genoemd en dat
men het dan heeft over “de beruchte
artikel 19-procedure”. Wellicht komen
deze onderwerpen in het onderwijs aan