Tot op de dag van vandaag heb ik - Rooilijn

Rooilijn
Jg. 40 / Nr. 1 / 2007 Naoorlogse probleemwijken in Stockholm
P. 31
Op dit moment wordt ook in Zweedse steden veel
aandacht besteed aan naoorlogse woonwijken.
Deze aandacht is deels het gevolg van de fysieke
staat van de buurt, maar vooral een gevolg
van sociaaleconomische verschijnselen in dit
type buurten. Net als in Nederland worden
deze verschijnselen met gebiedsgericht beleid
te lijf gegaan. In Zweden speelt echter ook de
afbraak van de verzorgingsstaat een belangrijke
rol. Kunnen we in Nederland leren van deze
Zweedse aanpak?
Sinds de jaren dertig van de vorige eeuw is
in Zweden, onder invloed van de sociaal
democratie en het corporatisme, een
sterke sociale verzorgingsstaat ontstaan,
die uiteindelijk zou uitgroeien tot één van
de meest omvangrijke in Europa. In de
jaren zestig en zeventig kwam het Zweedse
model volledig tot wasdom tijdens een
periode van mondiale economische groei.
Gedurende deze jaren was Zweden een
staat die zowel veel welvaart, als een grote
mate van sociale gelijkheid kende. In het
begin van de jaren negentig kwam het
model in moeilijkheden. Het bleek niet
langer betaalbaar bleek en saneringen van
overheidsuitgaven waren nodig. Deze saneringen,
geïnitieerd door een neoliberale
regeringscoalitie, hadden grote gevolgen
voor de huisvestingssector. Deze sector
werd tot dan toe sterk gedomineerd door
de staat, die zich de taak had gesteld om
voor alle burgers gelijke kansen te creëren
op de woningmarkt. Dit betekende dat de
staat garant stond voor de bouw en verhuur
van goedkope woningen voor alle burgers.
Daarom sprak men ook niet van sociale,
maar van publieke woningbouw. Deze
redenering, waarbij alle burgers gelijke
kansen krijgen, past binnen de universele
principes van de Zweedse verzorgingsstaat.
In de praktijk kwamen deze solidaire
principes tot uitdrukking in een wettelijke
voorkeurspositie voor de gemeentelijk
woningcorporaties, die konden rekenen op
aanzienlijke overheidssteun voor bouw en
exploitatie.
De huisvestingssector is ingrijpend
veranderd door de maatregelen die sinds de
crisis van de jaren negentig zijn ingevoerd.
Door de privatisering van vele gemeentelijke
woningcorporaties, deregulering van
de huurmarkt, het snijden in subsidies, en
de verkoop van publieke huurwoningen in
vele gemeenten (waaronder Stockholm),
wordt het universele huisvestingsbeleid
samen met de sociaaldemocratische
verzorgingsstaat langzaam afgebroken. In
dit proces wordt publieke woningbouw
langzaam sociale woningbouw. Deze