Vwo Nederlands oefenexamen 2 - DUO

Vwo Nederlandse taal
Schrijfvaardigheid oefenexamen 2
Algemene instructie bij onderwerp 1 en 2
Als onderdeel van het college-examen maakt u een schrijfopdracht. De
toets duurt 150 minuten.
U kiest onderwerp 1 of 2. Het is de bedoeling dat u aan de hand van de
aangeboden teksten een artikel schrijft. U kiest daartoe slechts één
opdracht en maakt in geen geval meerdere opdrachten. Geef bovenaan
uw tekst duidelijk aan voor welke opdracht u gekozen hebt door de letter
A, B, C of D te noteren.
Gebruik de volgende richtlijnen:
• Ga uit van de tekstsoort en het publiek, zoals in de opdracht is
aangegeven.
• Zorg voor een duidelijke alinea-indeling.
• Bedenk een pakkende titel.
• Bedenk minstens drie tussenkopjes van maximaal zes woorden.
• Het is niet de bedoeling dat u de inleiding bij onderwerp 1 of 2
klakkeloos overneemt in uw eigen schrijfproduct.
• Let op zinsbouw, stijl en spelling.
• Gebruik minimaal 600 woorden en niet meer dan 750 woorden.
Vermeld het aantal woorden onder uw tekst.
Veel succes.

Onderwerp 1
Inleiding
Vrijheid van onderwijs
Artikel 23 van de Grondwet biedt aan iedereen de mogelijkheid om een
eigen school te stichten. Deze mogelijkheid bestaat al sinds 1917. Door
deze vrijheid van onderwijs bestaan er bijzondere scholen naast openbare
scholen. Beide worden door de overheid gesubsidieerd.
Tegenwoordig gaan er echter steeds meer stemmen op om die vrijheid
van onderwijs aan banden te leggen. Moet het bijzonder onderwijs naast
het openbaar onderwijs blijven bestaan of moet er alleen openbaar
onderwijs komen met aandacht voor levensbeschouwing en geloof? Biedt
een onverzuild onderwijsbestel niet betere kansen aan alle leerlingen?
Wordt door de vrijheid van onderwijs de integratie in de samenleving
bevorderd of juist gehinderd?
Opdracht A
Schrijf voor de lezers van een regionale krant een betoog waarin u uw
mening geeft over de vrijheid van onderwijs. U neemt in ieder geval de
volgende informatie-elementen op:
1. Een inleiding waarmee u de aandacht van de lezers trekt en waarin
u uw standpunt aan de orde stelt door middel van een stelling.
2. Drie argumenten die pleiten voor uw standpunt. Gebruik hierbij een
relevant citaat uit onderstaande bronnen. Zet dit citaat tussen
aanhalingstekens.
3. Twee tegenargumenten waarvan u er een weerlegt. Gebruik een
relevant citaat uit onderstaande bronnen. Zet dit citaat tussen
aanhalingstekens.
4. Een slot met een conclusie die aansluit bij uw stelling.
Opdracht B
Schrijf voor de lezers van een regionale krant een beschouwing over de
vrijheid van onderwijs. U neemt in ieder geval de volgende informatieelementen
op:
1. Een inleiding waarmee u de aandacht van de lezers trekt en waarin
u het verschijnsel beschrijft. Besluit de inleiding met de hoofdvraag.

2. Een visie van voorstanders onderbouwd met drie argumenten.
Gebruik een relevant citaat uit onderstaande bronnen. Zet dit citaat
tussen aanhalingstekens.
3. Een visie van tegenstanders onderbouwd met drie argumenten.
Gebruik een relevant citaat uit onderstaande bronnen. Zet dit citaat
tussen aanhalingstekens.
4. Een samenvattend slot waarin u uw eigen visie opneemt.
De teksten die u kunt gebruiken, zijn:
Limper, R. (2009, 27 oktober). Vrijheid van onderwijs belemmert de
integratie. Trouw.
Beek, G. van der (2009, 28 oktober). Bijzonder onderwijs werkt juist aan
integratie. Trouw.
Soest, A. van (2010, 26 juli). Polarisatie belemmert debat artikel 23.
Nederlands Dagblad.
Vergeet niet de richtlijnen uit de algemene instructie in acht te
nemen!

Tekst 1
Vrijheid van onderwijs belemmert de integratie
Haal de naambordjes weg in het verzuilde onderwijs, dan kan elk kind
naar elke school, ongeacht zijn achtergrond.
Het is onbestaanbaar dat vandaag de dag, terwijl integratie in onze
samenleving zo'n belangrijk thema is, scholen grondwettelijk mogen
segregeren. Kinderen van vier jaar oud worden op basis van de
vermeende overtuiging van hun ouders verdeeld over openbare,
katholieke, protestants-christelijke, reformatorische, islamitische, joodse
of scholen van een andere denominatie. Op voorhand belemmert ons
verzuilde en achterhaalde onderwijsbestel zo de integratie van onze
kinderen.
Alle basisscholen in Nederland hebben de opdracht, vastgelegd in een
kerndoel, een bijdrage te leveren aan integratie en burgerschap. Dat doe
je vooral door kinderen met verschillende achtergronden en overtuigingen
(voor zover van een overtuiging bij een kind al sprake is) van jongs af aan
samen naar school te laten gaan. Niet voor niets was de slogan van de
Vereniging Openbaar Onderwijs jarenlang niet "a-p-a-r-t, maar samen".
Maar terwijl openbare scholen zich al sinds jaar en dag openstellen voor
elk kind en iedere leerkracht, hebben scholen op een religieuze grondslag
(met artikel 23 van de Grondwet aan hun zijde) nog steeds het recht om
leerlingen of leerkrachten te weigeren, wanneer hun overtuiging
onverenigbaar zou zijn met de grondslag van de school. Zo weigeren
confessionele scholen niet zelden allochtone leerlingen, zogenaamd
vanwege die grondslag. De eigenlijke reden is veelal te ordinair om te
noemen: scholen zitten bijvoorbeeld niet te wachten op leerlingen met
een taalachterstand.
Onlangs liet Wim Kuiper, directeur van de Besturenraad, in 'Trouw' weten
zich grote zorgen te maken over de vrijheid van onderwijs. Artikel 23 is
volgens hem in gevaar. Dat ben ik met hem eens maar vanuit een geheel
andere optiek. Het verzuilde onderwijsbestel is namelijk volledig
achterhaald. Liever vandaag dan morgen schroef ik de "katholieke,
protestants-christelijke, islamitische of openbare" naambordjes van de
schoolmuren. Dan kan elk kind gewoon naar school. Iedereen is welkom,
zijn sociale, culturele, levensbeschouwelijke achtergrond en seksuele
geaardheid inbegrepen. Dat is op openbare scholen al jaren
vanzelfsprekend. Een bijkomend voordeel is dat scholen zich meer dan nu
moeten onderscheiden in hun pedagogisch-didactisch concept. Dat komt
de kwaliteit ten goede.

Het verzuilde onderwijsbestel is niet meer van deze tijd. Het zijn namelijk
allang niet meer de ouders die hun overtuiging aan een school willen
opleggen, maar de instituties zelf, waaronder Kuipers eigen Besturenraad.
Die is zijn positie als werkgeversorganisatie kwijtgeraakt aan de pas
opgerichte (niet verzuilde) PO-raad en VO-raad, de sectororganisaties
voor het primair en voortgezet onderwijs, en richt zich nu min of meer
noodgedwongen op zijn ideologische grondslag.
Maar kennelijk is de samenleving buiten het gezichtsveld van Kuiper
veranderd of is de Besturenraad niet van plan zich iets aan te trekken van
die ontwikkeling. Uit de Onderwijsmeter van het ministerie blijkt namelijk
al jaren dat de levensbeschouwelijke overtuiging van ouders bij de
schoolkeuze een volstrekt ondergeschikte rol speelt. De afstand naar de
school, de sfeer en de kwaliteit van de school zijn voor vrijwel iedere
ouder de belangrijkste selectiecriteria. Na kwaliteit komt een tijdje niets
en dan pas doemt de denominatie (grondslag) van de school op. Hiermee
is de maatschappelijke rechtvaardiging voor het verzuilde onderwijsbestel
volledig verdwenen.
Kuiper maakt zich dus terecht zorgen over de houdbaarheid van artikel
23. Volgens hem is de vanzelfsprekendheid van het artikel weg. Daar ben
ik blij mee. De Vereniging Openbaar Onderwijs is al sinds 1866 de
belangenbehartiger van het openbaar onderwijs, maar sluit haar ogen niet
voor de veranderde samenleving. Als het lukt om in 2017, honderd jaar na
de onderwijspacificatie (toen het openbaar en bijzonder onderwijs
financieel werden gelijkgesteld), het verzuilde onderwijsbestel af te
schaffen, dan heft deze vereniging zichzelf ook op. Dan is er wat ons
betreft "school" voor elk kind. Op die school is ruimte voor ieders
overtuiging en is er actief aandacht voor de vele overeenkomsten en
verschillen die in onze samenleving en dus op de school voorkomen.
Bron: Limper, R. (2009, 27 oktober). Vrijheid van onderwijs belemmert de integratie.
Trouw.

Tekst 2
Bijzonder onderwijs werkt juist aan integratie
Het is merkwaardig om te pleiten voor alleen openbaar onderwijs.
Bijzondere scholen zijn samenbindend, inspirerend en van goede kwaliteit.
De vrijheid van onderwijs belemmert de integratie, poneerde Rob Limper,
directeur van de Vereniging Openbaar Onderwijs. Hij noemt het
onbestaanbaar dat scholen grondwettelijk mogen segregeren, terwijl
integratie in de samenleving zo'n belangrijk thema is. Als voorman van de
openbare scholen in Nederland geeft Limper zo wel een erg scheef beeld
van de vrijheid van onderwijs.
De grondwet zegt helemaal niet dat scholen mogen segregeren. Artikel 23
geeft de ruimte aan scholen die vanuit een bepaalde religieuze of
pedagogische overtuiging willen werken, zogenaamde "bijzondere"
scholen. Als die scholen een bepaald minimum aan leerlingen hebben en
verder voldoen aan de eisen van de wet, worden ze financieel gelijk
gesteld aan andere scholen. Dat is alles.
Dat die scholen vervolgens aan potentiële leerlingen en hun ouders vragen
de religieuze of pedagogische overtuiging van de bijzondere school op zijn
minst te respecteren, is niet meer dan logisch. Als je een school opricht op
grond van zo'n overtuiging, dan sta je daar ook voor. Ouders die hun kind
aanmelden, moeten zich dat realiseren. Dat heeft niets te maken met het
verstrekken van een vrijbrief om te segregeren.
De praktijk laat ook zien dat bijzondere scholen niet segregeren. De
suggestie van de Vereniging van Openbaar Onderwijs dat ze de grondslag
misbruiken om bijvoorbeeld leerlingen met een taalachterstand te weren,
kan hij niet met feiten staven. Er zullen in incidentele gevallen - op wat
voor school ook - wel eens dingen gebeuren die niet in de haak zijn. Voor
beleidsmatige overwegingen moet je niet naar incidenten kijken, maar
naar het algemene beeld op basis van feiten. En die zijn duidelijk: er is
geen sprake van segregatie op of door bijzondere scholen. Ze besteden
niet minder dan openbare scholen aandacht aan de noodzaak van
integratie, verdraagzaamheid en samenwerking.
Volgens Rob Limper is de maatschappelijke rechtvaardiging voor het
verzuilde onderwijssysteem volledig verdwenen, omdat ouders bij de
schoolkeuze vooral letten op de afstand, de sfeer en de kwaliteit en pas
daarna op de denominatie.
Ik ken die lijstjes van keuzemotieven ook. Boeiend is dan bij ouders door
te vragen wat men met de belangrijke items "sfeer" en "kwaliteit" bedoelt.
Als reactie komen er dan allerlei omschrijvingen die direct te maken

hebben met de religieuze of pedagogische overtuiging van de school. Dat
is ook niet verwonderlijk, want een religieus of pedagogisch uitgangspunt
heeft alleen betekenis als het doorwerkt in alles wat de school tot die
bijzondere school maakt. Het bijzondere van de school vertaalt zich dus
onmiddellijk in (onder meer) de sfeer en de kwaliteit en beperkt zich
geenszins tot het begrip denominatie.
Het op grond van de lijstjes met keuzemotieven opheffen van het
bijzonder onderwijs mist daarom elke overtuigingskracht. Laten we ook
hier de feiten maar laten spreken: het percentage ouders dat voor een
bijzondere school kiest, blijft onveranderd hoog.
De laatste tijd klinkt wel vaker het geluid dat bijzonder (christelijk en
islamitisch) onderwijs beter afgeschaft kan worden. Rob Limper ziet als
"bijkomend voordeel" dat scholen zich dan meer gaan onderscheiden op
hun pedagogisch didactisch concept. Dat is tegenstrijdig: onderscheid op
grond van een bepaald concept was toch juist uit den boze? Het is dus
merkwaardig om ineens te pleiten voor onderscheid tussen scholen en
daarvan een stimulans te verwachten voor de kwaliteit.
Dat is wel logisch, gezien de praktijk van bijzondere scholen. Het zijn
meer dan gemiddeld scholen met een goede kwaliteit. Dat komt omdat ze
ervaren, dat hun duidelijke uitgangspunt samenbindend en inspirerend is.
Consequent bijzonder onderwijs is daarom de beste garantie voor
kwalitatief goed onderwijs. Organisaties als de Besturenraad, de koepel
van christelijke onderwijsinstellingen, zijn er niet alleen ter verdediging
van de ruimte voor bijzonder onderwijs, maar ook om te ondersteunen
samenbindend en inspirerend te zijn. Ook als het gaat om integratie van
de samenleving is daarom niemand gediend met het verdwijnen van
bijzonder onderwijs. Integendeel: het is beter om alle onderwijs bijzonder
te maken.
Bron: Beek, G. van der (2009, 28 oktober). Bijzonder onderwijs werkt juist aan
integratie. Trouw.

Tekst 3
Polarisatie belemmert debat artikel 23
Het debat over de vrijheid van onderwijs is in zowel de politiek als het
onderwijs zelf gepolariseerd en zit daardoor vast. Wetenschappers en de
onafhankelijke Onderwijsraad moeten nu proberen de bezinning op artikel
23 van de Grondwet een stap verder te helpen. Het initiatiefwetsvoorstel
dat christelijke scholen en andere richtingen in het bijzonder onderwijs wil
dwingen alle leerlingen te accepteren, kan volgens de meeste
deskundigen de prullenbak in. Na verschillende onderwijsjuristen, heeft
ook de Onderwijsraad geadviseerd dit voorstel te "heroverwegen". Dat is
onderwijsraadtaal voor: het is een nutteloos voorstel.
Principieel
Maar of de indieners van de wet (PvdA, SP, GroenLinks en D66) hun plan
daadwerkelijk zullen opgeven, is de vraag. Zij beseffen zelf vermoedelijk
ook wel dat het voorstel niet bijdraagt aan de bestrijding van segregatie in
het onderwijs (het ontstaan van "zwarte" en "witte" scholen), maar willen
onder dat mom vooral een principieel puntje scoren. Margot Kraneveldt,
die toen het voorstel enkele maanden geleden weer van stal werd gehaald
nog onderwijswoordvoerster was van de PvdA, ontkende dat het plan
slechts symbolisch was. "Maar," voegde ze er direct aan toe, "ik ben er
wel van overtuigd dat symbolen soms ook heel belangrijk zijn."
Boris van der Ham (D66) was in een interview met het 'Reformatorisch
Dagblad' nog openhartiger over de werkelijke motivatie achter het
wetsvoorstel. Hij wees op een groepje "hardnekkige scholen" - onder
meer reformatorische, gereformeerde en joodse - dat nog leerlingen
weigert op basis van identiteit. Daar is het wetsvoorstel eigenlijk op
gericht. "Het is geen oplossing van de segregatie. Maar het is een
principieel punt dat we een keer willen maken in de richting van dat soort
scholen."
Algehele discussie
De discussie over acceptatieplicht staat dus symbool voor een
fundamentelere kwestie. Terecht heeft de Onderwijsraad geconcludeerd
dat achter het voorstel een behoefte schuilt aan een algehele discussie
over artikel 23 van de Grondwet dat gaat over de vrijheid van onderwijs.
Het debat daarover is de laatste jaren gepolariseerd. Zo profileert de
Vereniging voor Openbaar Onderwijs zich met de wens dat artikel 23
(ontstaan in 1917) zijn honderdste verjaardag niet haalt. De vereniging
wil een type school in plaats van een variëteit aan (confessionele en
pedagogische) richtingen. Een aantal seculiere politieke partijen heeft zich
bij deze visie aangesloten.

Tegen deze achtergrond dreigt het bijzonder onderwijs in de verdediging
te schieten. De afgelopen jaren is een aantal wetsvoorstellen gepasseerd
waarin de overheid meer grip probeerde te krijgen op de inrichting van
scholen. Deze waren met name bedoeld om effectiever te kunnen
ingrijpen op zwakke scholen. Koepelorganisaties in het bijzonder
onderwijs staan kritisch tegenover deze sterkere overheidsinmenging. Die
huiverige houding is wel aangeduid als een "artikel 23-reflex", ingegeven
door de angst dat langzamerhand de vrijheid van onderwijs wordt
beperkt.
Afschaffing van bijzonder onderwijs zou nogal "on-Nederlands" zijn, omdat
ons land zich altijd heeft laten voorstaan op pluraliteit en diversiteit. Ook
zou deze vermoedelijk de onderwijskwaliteit niet bevorderen.
Bezinning
Toch blijft de vraag of de huidige inrichting van het onderwijs - vooral
langs de lijnen van de oude zuilen: protestants, rooms-katholiek en
daarnaast nog een aantal kleine confessionele en pedagogische richtingen
- nog past bij een steeds meer ontzuilde tijd. Bijzondere scholen zoeken
steeds opnieuw naar een relevante invulling van het etiket "katholiek" of
"christelijk".
Bezinning op de inrichting van het onderwijs en het grondwetsartikel 23
moet wel plaatsvinden en die blijkt in de gepolariseerde sfeer van de
politiek of het onderwijs zelf lastig te zijn. Daarom is het goed dat
onafhankelijke wetenschappers en instellingen de vrijheid van onderwijs
tegen het licht houden. Aanvankelijk zou de Wetenschappelijke Raad voor
het Regeringsbeleid (WRR) zich over dit thema buigen. Maar door het
opstappen van WRR-voorzitter Wim van de Donk - die het thema religie
hoog op de agenda had gezet - werd dat afgeblazen. Momenteel zet CDApoliticus
Van de Donk die bezinning voort met een groep wetenschappers
uit Nederland en Vlaanderen. De tendens binnen deze denkgroep lijkt te
zijn dat religie en levensbeschouwing een belangrijke rol moet blijven
spelen in het onderwijs. Neutraliteit bestaat niet en dus moet er bijzonder
onderwijs blijven bestaan, maar wel aangepast aan die nieuwe
verschijningsvormen van religie in Nederland. Eventueel kunnen zelfs alle
scholen "bijzonder" worden. Van de Donk wil daarom artikel 23
"doorontwikkelen". Het is opvallend dat voor een bezinningsbijeenkomst
die door Van de Donk en anderen onlangs werd georganiseerd, nauwelijks
vertegenwoordigers uit het bijzonder onderwijs werden uitgenodigd. Het
toont de ambitie om tot een onafhankelijke visie te komen. Wel waren er
vertegenwoordigers van instituten als de WRR en de Onderwijsraad.
Advies
Op verzoek van de Tweede Kamer zal de Onderwijsraad in de toekomst
komen met een advies over artikel 23 van de Grondwet. Dit moet leiden
tot een "gezaghebbende interpretatie". In het verleden heeft de
Onderwijsraad zich in een aantal adviezen sterk gemaakt voor het behoud

van de variëteit in het scholenlandschap. Niet alleen confessionele, maar
ook pedagogische richtingen moeten de mogelijkheid hebben om eigen
scholen te stichten, stelde de raad nadrukkelijk. Het valt niet te
verwachten dat de Onderwijsraad nu sterk van deze lijn zal afwijken. Wel
is de vraag of alle partijen in politiek en onderwijs deze als gezaghebbend
zullen accepteren.
Bron: Soest, A. van (2010, 26 juli). Polarisatie belemmert debat artikel 23. Nederlands
Dagblad.

Onderwerp 2
Inleiding
Vakantiespreiding in het onderwijs
De vakantiespreiding in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs is
ingesteld om te voorkomen dat alle leerlingen tegelijk op vakantie gaan.
Hierdoor vermindert de verkeersdrukte en raken recreatieparken en
campings minder overbelast. Voor de spreiding van de schoolvakanties is
Nederland verdeeld in drie regio's: noord, midden en zuid. De
zomervakanties in de verschillende regio's overlappen elkaar gedeeltelijk,
zodat mensen uit verschillende regio's met elkaar op vakantie kunnen.
Uit diverse reacties blijkt, dat niet iedereen gelukkig is met de bestaande
regeling.
Opdracht C
Schrijf voor de lezers van een regionale krant een betoog waarin u uw
mening geeft over vakantiespreiding in het onderwijs. U neemt in ieder
geval de volgende informatie-elementen op:
1. Een inleiding waarmee u de aandacht van de lezers trekt en waarin
u uw standpunt aan de orde stelt door middel van een stelling.
2. Drie argumenten die pleiten voor uw standpunt. Gebruik hierbij een
relevant citaat uit onderstaande bronnen. Zet dit citaat tussen
aanhalingstekens.
3 Twee tegenargumenten waarvan u er een weerlegt. Gebruik een
relevant citaat uit onderstaande bronnen. Zet dit citaat tussen
aanhalingstekens.
4. Een slot met een conclusie die aansluit bij uw stelling.
Opdracht D
Schrijf voor de lezers van een regionale krant een beschouwing over
vakantiespreiding in het onderwijs. U neemt in ieder geval de volgende
informatie-elementen op:
1. Een inleiding waarmee u de aandacht van de lezers trekt en waarin
u het verschijnsel beschrijft. Besluit de inleiding met de hoofdvraag.

2. Een visie van voorstanders onderbouwd met drie argumenten.
Gebruik een relevant citaat uit onderstaande bronnen. Zet dit citaat
tussen aanhalingstekens.
3. Een visie van tegenstanders onderbouwd met drie argumenten.
Gebruik een relevant citaat uit onderstaande bronnen. Zet dit citaat
tussen aanhalingstekens.
4. Een samenvattend slot waarin u uw eigen visie opneemt.
De teksten die u kunt gebruiken, zijn:
Bron: Thijssen, W. (2010, 28 april). ANVR: Geef leerling extra
snipperdagen.
http://www.volkskrant.nl/archief_gratis/article1354310.ece/ANVR_Geef_l
eerling_extra_snipperdagen.
ANVR pleit voor handhaving vakantiespreiding (2010, 17 februari).
http://www.toerismenieuws.nl/2010/02/anvr-pleit-voor-handhavingvakantiespreiding.
Hinke, B. (2009, 24 juli). De rest werkt in de zomer wel door. NRC
Handelsblad.
Vergeet niet de richtlijnen uit de algemene instructie in acht te
nemen!

Tekst 1
ANVR: Geef leerling extra snipperdagen
Leerlingen moeten snipperdagen krijgen die ze kunnen opnemen als ze
met hun ouders buiten de reguliere vakanties op vakantie willen. Dat
bepleit de vereniging van reisondernemingen ANVR in een brief aan alle
Kamerfracties, die donderdag is verstuurd. De ANVR, die ongeveer 200
touroperators en 1500 reisbureaus vertegenwoordigt, is fel gekant tegen
opheffing van de vakantiespreiding, zoals het CDA bepleit.
Sinds 1986 worden schoolvakanties gespreid over drie regio’s, zodat
leerlingen in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs niet allemaal
tegelijk op vakantie zijn. Doel hiervan is het beperken van
(vlieg)verkeersdrukte en het voorkomen van overvolle campings en
hotels.
Het nadeel van de spreiding is dat gezinnen in grensgebieden, met
meerdere kinderen verdeeld over meerdere scholen in verschillende
regio’s, daardoor niet gezamenlijk op vakantie kunnen. Ouders vragen om
die reden vaak om verlof buiten de vakantieperiodes, waardoor kinderen
verplichte lesdagen missen.
Het CDA wil om die reden af van de vakantiespreiding en heeft op zijn
website een meldpunt geopend waarop klachten en opmerkingen van
ouders worden verzameld.
"Wij willen juist meer flexibiliteit," zegt woordvoerder Mirjam Dresmé van
de ANVR, "maar wel met vaste dagen, in plaats van adviesvakantiedagen,
zodat ouders ruim van tevoren een vakantie kunnen boeken zonder het
risico te lopen dat de school aan het begin van het schooljaar andere data
heeft bepaald."
Dit laatste komt geregeld voor, met name in Zuid-Nederland, waar de
schoolvakantie vaak wordt afgestemd op carnaval.
Bron: Thijssen, W. (2010, 28 april). ANVR: Geef leerling extra snipperdagen.
http://www.volkskrant.nl/archief_gratis/article1354310.ece/ANVR_Geef_leerling_extra_s
nipperdagen.

Tekst 2
ANVR pleit voor handhaving vakantiespreiding
De reisbrancheorganisatie ANVR, belangenbehartiger van de circa 200
touroperators en zo’n 1500 reisbureaus, is fel tegenstander van het
afschaffen van de vakantiespreiding, zoals nu wordt voorgesteld door het
CDA.
"Niet minder, maar juist meer flexibiliteit zou ouders helpen bij het
boeken van hun vakantie", aldus Frank Oostdam, directeur van de
overkoepelende brancheorganisatie. De reisbranche pleit naast meer
vakantiespreiding ook al jaren voor de invoering van snipperdagen. De
huidige schoolvakanties zorgen o.a. voor grote pieken in het
vakantieverkeer. De zomervakantie is berucht om zijn zwarte zaterdag en
op de eerste dagen van de vakantie ontstaan nu al enorme wachttijden
voor consumenten op luchthavens en snelwegen. Daarnaast zijn voor
bijvoorbeeld de meivakantie of de herfstvakantie al vaak maanden van
tevoren geen vliegtuigstoelen of accommodaties meer beschikbaar.
"Op het moment dat iedere Nederlander in dezelfde week of weken op
vakantie moet vanwege schoolgaande kinderen, wordt de beschikbare
capaciteit aan vliegtuigstoelen en accommodaties ontoereikend. Daardoor
worden vakanties in die periodes ongetwijfeld vele malen duurder", licht
Frank Oostdam toe.
De ANVR pleit wel voor coördinatie vanuit de overheid, maar dan om in
een bredere, aangewezen periode de mogelijkheid te hebben op vakantie
te gaan. Een vakantiepiek creëren, strookt ook niet met het
overheidsbeleid om meer duurzaam te leven. Een piekbelasting, zowel op
de weg, in de lucht als op de bestemming, zal schadelijk zijn voor het
milieu.
Bron: ANVR pleit voor handhaving vakantiespreiding (2010, 17 februari).
http://www.toerismenieuws.nl/2010/02/anvr-pleit-voor-handhaving-vakantiespreiding.

Tekst 3
De rest werkt in de zomer wel door
In de zomermaanden gaan met name werknemers met kinderen op
vakantie. De kinderlozen werken door. Dat gaat niet altijd zonder morren.
In de maand juli is het vakantietijd voor ouders van schoolgaande
kinderen. Dat is logisch: zij zijn gebonden aan de schoolvakanties.
Kinderloze werknemers of werknemers met oudere kinderen die de deur
uit zijn, werken door. Wie buiten het hoogseizoen met vakantie kan, doet
dat graag, want wie wil er in juli op vakantie als de campings vol en de
prijzen hoog zijn?
Toch kan de verdeling van de vakanties leiden tot ergernissen, blijkt uit
vragen die www.arbeidsrechter.nl, een site voor juridisch advies, de
afgelopen jaren toegestuurd kreeg. Wat als je partner leraar is en om die
reden gebonden is aan het hoogseizoen, of als je gehecht bent aan de
maand juli?
Uit een onderzoek van maandblad 'J/M' van vorig jaar augustus onder 529
kinderloze werknemers bleek liefst 62 procent het irritant te vinden dat
van hen werd verwacht hun vakantieplannen aan te passen aan die van
collega's met kinderen.
Ulli Hoogland van www.arbeidsrechter.nl zegt dat er geregeld frictie is op
de werkvloer over de vakantieplanning, hoewel hem geen gevallen bekend
zijn waarin dit tot juridische procedures heeft geleid. Dat is ook niet
vreemd. Wat win je ermee, behalve een verziekte sfeer? Het neemt niet
weg dat het voor veel werknemers en werkgevers elk jaar weer een hele
toer is om eruit te komen.
Ouders met schoolgaande kinderen hebben wettelijk niet meer recht op
vrije dagen tijdens de schoolvakanties dan anderen. De jaarlijkse
vakantieplanning komt aan op goed werkgeverschap en goed
werknemerschap. Het gaat niet altijd zonder problemen: bij bedrijven
waar er van twee gespecialiseerde krachten altijd een op het werk moet
blijven, gaat het wel eens mis.
Volgens Hoogland zijn er bedrijven die ouders expliciet het voorrecht
geven voor vakantie in de zomermaanden. Daar is op zich niets mis mee:
een bedrijf mag aangeven hoe het omgaat met de vakantieverdeling.
Peter Cuyvers, beleidsadviseur voor gezin en werk, zegt dat in Nederland
de combinatie werk en kinderen niet goed geregeld is. "Dit laat het veld
vrij voor emotionele chantage door werknemers met kinderen." Volgens
Cuyvers schuurt het al langer tussen werkende ouders en hun kinderloze

collega's. Door de crisis en mogelijk verlies van werk is het onderwerp
even minder actueel. Cuyvers verklaart: "Tot een boze kinderloze op een
kwade dag een buggy van de trap duwt. Dan staat het zo weer
bovenaan."
"De onmacht van de kinderloze werknemer om zijn vakantie naar eigen
voorkeur in te delen, is een breed gevoeld sentiment", meent Cuyvers. Hij
spreekt van sluipende irritatie. Ouders moeten opvang zelf zien te regelen
en ze doen dat dan ook: het liefst via netjes onderhandelen, maar als het
moet door tijd in te pikken. Zorgplicht gaat voor werkplicht.
"De kinderloze collega schikt wel in als een vader of moeder eerder naar
huis moet om een kind op te halen van de crèche", zegt Cuyvers. "Met
dertig ouders aan je bureau die allemaal met hun kinderen aan het
hoogseizoen gebonden zijn, kies je toch snel voor een andere maand
vakantie."
In de praktijk komen collega's en hun baas er wat de vakantiespreiding
betreft wel uit. Een woordvoerder van de vakcentrale FNV zegt dat er
alleen in individuele gevallen problemen ontstaan. "Het heeft geen zin
regels op te stellen. Wij adviseren dat je voor jezelf opkomt. Je kunt niet
alles dichttimmeren."
Wat als je nu per se op vakantie wilt in juli? Arbeidsjurist Hoogland zegt
daarover: "Als je ouders zoveel jaar getrouwd zijn en dat net in die ene
week in juli willen vieren, win je het heus wel van je collega met kind.
Maar je moet wel een dijk van een verhaal hebben."
"Hoe het op het werk ook geregeld is, als je op een schriftelijk verzoek
voor het opnemen van vakantiedagen binnen twee weken geen bezwaar
van je werkgever hebt ontvangen," zegt Hoogland, "kun je gaan boeken."
Vanaf begin van deze eeuw is het bij wet zo geregeld dat de werkgever de
vakantieperiodes niet meer toewijst, maar het initiatief aan de
werknemers laat. Een woordvoerder van CNV Jongeren zegt dat er
sindsdien maar één regel is: wie het eerst komt, die het eerst maalt.
Ouders met schoolgaande kinderen zijn er vaak eerder bij.
Bron: Hinke, B. (2009, 24 juli). De rest werkt in de zomer wel door. NRC Handelsblad.
De bovenstaande teksten zijn bewerkt om ze geschikt te maken voor dit examen. Dit is
gebeurd met respect voor de opvattingen van de auteur(s). Voor de oorspronkelijke
tekst(en) kunt u terecht in de vermelde bronnen. De Dienst Uitvoering en Onderwijs is
verantwoordelijk voor vorm en inhoud van dit examen.