COLRUYT Duurzaam energiebeleid.pdf - Kauri

Duurzaam energiebeleid
binnen de Groep Colruyt

2
inhoudstafel
Inleiding ..........................................................................................................................................................................................................................03
Deel 1: Zuinig omgaan met energie .........................................................................................................................................................04
1. Verlichting: functioneel zonder meer ........................................................................................................................................05
2. Naar een optimale klimaatbeheersing .....................................................................................................................................06
a. Verstandige oriëntatie en isolatie ...................................................................................................................................07
b. Efficiënte verwarming ........................................................................................................................................................07
CASE: Verwarming distributiecentrum Ghislenghien .................................................................................................08
c. Doordachte koeling .............................................................................................................................................................09
CASE: Koeling in ons vleesbedrijf Vlevico..................................................................................................................... 11
CASE: Nieuw kantoorgebouw zet de toon .................................................................................................................... 12
3. Transport: geen kilometer te veel .............................................................................................................................................. 13
4. Andere manieren om energie te besparen ........................................................................................................................... 14
5. Meten is weten: energiemonitoring rendeert ....................................................................................................................... 15
Deel 2: Investeren in hernieuwbare energiebronnen ................................................................................................ 16
1. Energie uit afval .................................................................................................................................................................................17
a. Vergisting van organisch afval ..........................................................................................................................................17
b. Warmterecuperatie ............................................................................................................................................................. 18
2. Windenergie ...................................................................................................................................................................................... 18
3. Energie uit zonlicht ..........................................................................................................................................................................20
a. Een voetbalveld vol .............................................................................................................................................................20
b. Winkels op zonne-energie ...............................................................................................................................................22
Besluit ..............................................................................................................................................................................................................................23

Beste lezer
Inleiding
Als distributeur is het onze kerntaak om producten van overal ter wereld samen te brengen in een
assortiment dat voldoet aan de wensen van onze klanten.
Om deze opdracht te vervullen, maken we voornamelijk gebruik van drie soorten energie:
n elektromagnetische energie, of elektriciteit voor onze productieafdelingen
(koffiebranderij, wijnbotteling, charcuterie...) en voor verlichting, elektromotoren, computers enz.
n thermische energie voor de verwarming van winkels en magazijnen en ook voor de koeling
van verse en diepvriesproducten.
n mechanische energie om goederen te verplaatsen tot in de verkooppunten.
Gezien onze decennialange politiek van laagste prijzen streven we in de Groep Colruyt ‘van
nature’ naar de laagste kosten en maximale efficiëntie. Door deze permanente reflex springen we op
alle niveaus bewust zuinig om met materialen, natuurlijke grondstoffen en energie. Of het nu gaat
om transport, productie, bouw of exploitatie van winkels en magazijnen, telkens gaan veelzijdige
teams van gebruikers en eigen technici na hoe de middelen zo effectief en efficiënt mogelijk ingezet
kunnen worden. Opvallend daarbij is dat de meest efficiënte en spaarzame oplossingen vaak gebaseerd
zijn op eenvoudige principes en processen uit de natuur.
Met energie gaan we dus zuinig om, want de meest groene energie is de energie die je niet verbruikt.
Het eerste deel van deze brochure geeft u een overzicht van onze aanpak inzake energiebeheersing en de
resultaten op het vlak van koeling, verwarming, verlichting, isolatie en transport.
In het tweede deel leest u waar onze energie vandaan komt. Terwijl we vroeger vooral gebruik maakten
van kernenergie en fossiele brandstoffen als aardolie en aardgas, kwam er het jongste decennium een
duidelijke kentering.
Door de verstoring van de koolstofkringloop op aarde en de nadelige gevolgen zoals het bekende broeikaseffect,
kwam er ook bij ons een evolutie op gang naar meer hernieuwbare energiebronnen.
De Groep Colruyt bouwde haar eerste windmolen in 1999. De afgelopen jaren investeerden we verder
in windenergie, in zonne-energie, in vergisting en warmterecuperatie… Er werd ook heel wat studiewerk
verricht naar innovatieve systemen voor hernieuwbare energie, waarbij evenwel niet elk project uitgroeide
tot een succesverhaal. Het is dus een verhaal van voortdurend bijleren, met vallen en opstaan.
Deze brochure schetst onze huidige en toekomstige inspanningen om ons energieverbruik duurzaam te
beperken en om meer hernieuwbare energie op te wekken. We wensen u veel leesgenot. Met uw reacties
kunt u terecht op energy@colruyt.be.
3

Deel 1 Zuinig omgaan met energie
De Groep Colruyt koos vanaf het prille begin resoluut voor een rationeel energiegebruik. Zo efficiënt
en zuinig mogelijk omspringen met energie past in ons voortdurende streven naar kwaliteit,
eenvoud en laagste kosten. Onder meer dankzij dat streven blijven de Colruyt-winkels
hun engagement ‘laagste prijzen’ waarmaken en versterken de andere winkelformules en
bedrijven van de groep gestaag de toegevoegde waarde voor hun klanten.
In de loop der jaren hebben we met tientallen kleine en grote projecten aanzienlijke hoeveelheden energie
bespaard. In onze winkels doen we dat vaak met relatief eenvoudige maar doordachte elementen als een
doelmatige verlichting en gesloten diepvrieskoffers.
Dankzij deze en andere, meer ingrijpende maatregelen komen we vaak tot opmerkelijke resultaten. Een
voorbeeld: in 2003 namen we 26 Battard- en Central Cash-winkels over, waarvan het merendeel ondertussen
verbouwd is tot Colruyt-winkel. Deze vernieuwde vestigingen verbruiken vandaag de helft minder
energie dan de oude!
Zuinig omgaan met energie is voor ons echter niet alleen een kwestie van centen maar ook van
engagement. In 1990 lanceerde de Groep Colruyt al het veelomvattende en concrete milieuprogramma
Green Line en sindsdien hebben we veel inspanningen geleverd om milieuvriendelijker te ondernemen.
Een overzicht daarvan vindt u op www.colruyt.be onder de rubriek ‘Engagementen’. Op de volgende
bladzijden leest u hoe ver we staan inzake verlichting, isolatie, verwarming, koeling en transport.
Totaalprojecten waarin meerdere van die aspecten aan bod komen, hebben we voor u samengevat
in cases.
Historisch gegroeid
De eerste supermarkten van de Groep Colruyt halfweg de jaren ‘60 waren gevestigd in rudimentair
omgebouwde panden als garages, cinemazalen en bedrijfshallen. De grootste troef voor de klanten
waren de prijzen: minstens 10 procent lager dan bij de concurrentie. Daartoe werd er bespaard op
de uitgaven, o.a. door werkvereenvoudiging en computergebruik en door verstandig en zuinig om te
gaan met middelen en energie. Zo groeide een bedrijfscultuur die blijvend zou focussen op eenvoud
en efficiëntie.
4

Deel 1
Zuinig omgaan met energie
1. Verlichting: functioneel zonder meer
Of het nu gaat om winkels, distributiecentra, kantoren
of parkeerterreinen, alle infrastructuur van de
Groep Colruyt is functioneel verlicht.
Dit betekent dat we voldoende licht voorzien om
aangenaam en veilig te winkelen en te werken, maar
niet meer dan nodig. In de Colruyt-winkels bijvoorbeeld
is er geen tekort aan licht en toch bedraagt de
lichtsterkte er gemiddeld maar 250 à 300 lux, terwijl
andere supermarkten tot 800 à 1.000 lux gaan.
We verlichten ook alleen waar het moet en beperken
zo rond parkings bijvoorbeeld het ‘strooilicht’ en
de lichtvervuiling. En we verlichten ook enkel wanneer
het nodig is.
Zo is er op terreinen waar er ‘s nachts niet gewerkt
wordt, enkel een minimale veiligheidsverlichting.
Dankzij de intelligente plc-sturing schakelt de buitenverlichting
op onze distributiecentra pas in als
het donker wordt en schakelt ze weer uit zodra er ‘s
morgens voldoende daglicht is. Bij een storing schakelen
onze nieuwste buitenarmaturen automatisch
uit, zodat de lamp niet voortdurend aan en uit blijft
flikkeren en zo te veel verbruikt. Het uitschakelen
In de Colruyt-winkels is er voldoende licht maar niet meer
dan nodig.
vermijdt bovendien oververhitting en schade aan
lamp en armatuur.
Dankzij de recente centrale monitoring ten slotte
volgen we de prestaties en het verbruik van de
buitenverlichting op de voet. Zo kunnen we niet alleen
snel ingrijpen bij storingen maar vooral ook ons
verbruik verder rationaliseren en blijvend verlagen.
Voorts bekijken onze technische diensten hoe we
eenzelfde lichtsterkte kunnen bereiken met een
lager aantal of met minder krachtige lampen.
Binnenverlichting met tl-lampen
n In winkels en distributiecentra gebruiken we
vooral de beproefde tl-lampen: superspaarlampen
voorzien van een gehamerde reflectorkap
en elektronische ballast. Die zorgt niet alleen voor
een stabiel, trillingsvrij licht maar verbruikt ook een
vierde minder energie en gaat tot de helft langer
mee. De gehamerde aluminium kap zorgt dan
weer voor een optimale lichtweerkaatsing naar
beneden, waardoor we voor eenzelfde hoeveelheid
licht 20 % minder lampen nodig hebben.
Door de lichtweerkaatsing van de gehamerde aluminium
kappen hebben we 20 % minder tl-lampen nodig.
5

Deel 1
Overigens worden alle versleten en kapotte (tl-)lampen
van de Groep Colruyt centraal ingezameld en
verder verwerkt door het gespecialiseerde recuperatiebedrijf
Recupel.
n Bij lage temperaturen verliezen gewone lampen
veel rendement. Daarom gebruiken we in de grote
koelruimtes van onze distributiecentra speciaal
geïsoleerde thermolampen, die bovendien tot 5
keer langer meegaan.
Buitenverlichting
Op nieuwe sites gebruiken we niet langer
kwikdamplampen maar hogedruk natriumlampen
met dezelfde lichtopbrengst maar met een lager
vermogen en verbruik. In combinatie met nieuwe
types armaturen die beter reflecteren, kunnen we
zo het verbruik halveren. Op winkelparkings bijvoorbeeld
gebruiken we nu lampen van 150 W in plaats
van 250 W, terwijl op de parkings van de distributiecentra
lampen van 400 W volstaan in plaats van
1.000 W. Op Dassenveld besparen we zo 146.000
kWh per jaar, wat overeenkomt met een minderuitstoot
van 45 ton CO ² *.
*Noot: de tonnages (minder-)uitstoot CO² in
deze brochure zijn steeds berekend volgens het
Belgische gemiddelde van 307 kg CO²-uitstoot per MWh
elektriciteitsproductie.
6
Zuinig omgaan met energie
2. Naar een optimale
klimaatbeheersing:
Samenspel van oriëntatie, isolatie, verwarming,
koeling en warmterecuperatie
Een groot deel van het jaar kunnen we in onze
gebouwen niet zonder verwarming. Daarnaast
hebben we als distributiebedrijf heel wat koelvermogen
nodig voor de opslag, bewaring en
verwerking van verse en diepvriesproducten.
Preventief beperken we de vraag naar koude en
warmte met een aantal eenvoudige en intelligente
ingrepen. Bovendien hergebruiken we de energie
die bij bepaalde (productie-)processen vrijkomt in
plaats van ze verloren te laten gaan.
De grote diepvrieshallen in onze distributiecentra
hebben geen buitenmuren aan de zuidkant.

Deel 1
Zuinig omgaan met energie
a. Verstandige oriëntatie en isolatie
Een weloverwogen inplanting en indeling helpt
een gebouw energiezuiniger te maken. In het
distributiecentrum Dassenveld bijvoorbeeld zitten
refter en bureaus aan de zuidkant, om ‘s winters
te profiteren van de zonnewarmte. De diepvriesafdeling
daarentegen heeft geen buitenmuur aan de
zuidkant en paalt aan de koele versafdelingen.
Zuinig omgaan met energie veronderstelt uiteraard
verstandig isoleren en daarom beantwoorden onze
renovatie- en nieuwbouwprojecten aan de recentste
energieprestatienormen.
Voor de wanden gebruiken we bijvoorbeeld 20 cm
cellenbeton en voor de daken geprofileerde
staalplaten met minstens 12 cm rotswol, materialen
die na afbraak perfect gerecupereerd kunnen
worden. Om condensproblemen te vermijden
zijn onze grote koel- en diepvrieshallen geïsoleerd
met dampdichte materialen als samengesteld polyurethaan
voor de wanden en schuimglastegels
op het dak. Dit isolatiemateriaal van gerecycleerd
glas is volkomen inert en behoudt tijdens de totale
levensduur zijn isolerende eigenschappen.
b. Efficiënte verwarming
Verwarmen betekent in de praktijk vaak verbranden
en het komt erop neer dat zo efficiënt en schoon
mogelijk te doen. Daarom sluiten we sinds ‘96
overal waar mogelijk onze winkels aan op het aardgasnet.
Ook omwille van een betere verbranding en
een zo hoog mogelijk rendement leiden we sinds
‘97 eigen technici op voor het onderhoud en de
controle van de verwarmingsketels.
Voorts zijn een aantal van onze kleinere winkels zoals
OKay uitgerust met hoogrendements condensatieketels.
Ten slotte wordt een aantal alternatieve verwarmingstechnieken
zoals de warmtepomp momenteel
bestudeerd op technische en economische haalbaarheid.
Door de warmte die bij de koeling van onze vleescentrale
vrijkomt systematisch te recupereren voor
ontdooiing en warmwaterproductie, besparen we
120.000 kWh per jaar.
7

CASE: Verwarming distributiecentrum Ghislenghien
Voor de verwarming van het distributiecentrum Ghislenghien beschikken we over twee stookplaatsen en
een verbrandingsoven voor niet-recupereerbaar afval, uitgerust met warmterecuperatie. Opmerkelijk is dat
de warmte van alle drie de bronnen wordt verzameld in één centrale ‘fles’. De combinatie geeft automatisch
voorrang aan de afvalwarmte, voordat we extra beginnen te stoken. Zo besparen we jaarlijks 3.140.000 kWh gas.
Het centrale systeem produceert niet meer warmte dan nodig, door op voorhand rekening te houden met
o.a. de buitentemperatuur en de vraag van het moment (lager ‘s nachts, tijdens het weekend...). Als er in de
zomer weinig of geen verwarming nodig is, recupereren we nog altijd 20 % van de afvalwarmte. Die wordt
omgezet in warm water waarmee we ondermeer de herbruikbare wijnflessen spoelen.
De warmtedistributie over het gebouw verloopt uiterst efficiënt. Vanuit de centrale fles vertrekt enkel de
gevraagde hoeveelheid warmte naar de diverse verbruikspunten. In tegenstelling tot een klassieke centrale
verwarming gebruikt dit systeem dus bijna nooit de volledige capaciteit van de leidingen. Daardoor is er
beduidend minder warmteverlies onderweg en is er minder stroom nodig om de warmte te transporteren.
De laatste schakel van de ketting is een stil en onderhoudsarm jetair-systeem waarmee we de lokalen zowel
ventileren als verwarmen. Het grote voordeel is dat de ventilatoren de warme lucht goed verspreiden en
veel beter beneden houden dan conventionele systemen en zo tot 80 % energie besparen. In de zomer
wordt dit systeem bovendien ingezet voor ‘free cooling’: ‘s nachts wordt koele buitenlucht door de gebouwen
geblazen.
Door automatisch voorrang te geven aan de afvalwarmte
opgewekt in onze oven besparen we in 2008
3.140.000 kWh gas.

Deel 1
Zuinig omgaan met energie
c. Doordachte koeling
Winkels en kantoren
Als distributeur van verse en diepvriesproducten
heeft de Groep Colruyt een groot koelvermogen
nodig. Om de kwaliteit van onze producten te verzekeren,
is het essentieel dat de koudeketting steeds
gesloten blijft, vanaf de levering, over productie, opslag
en transport tot in de winkels.
Om zo zuinig mogelijk te koelen, kiezen we in de
winkels van Colruyt, OKay en Bio-Planet al jarenlang
voor gesloten diepvrieskoffers. Die beschermen
de producten tegen licht en lucht en verbruiken
vooral veel minder energie dan open en rechtopstaande
kasten. We gaan immers uit van het
principe dat koude lucht zwaarder is dan warme
en dat die ook bij het openen grotendeels in de
koffer blijft zitten. Zo besparen we jaarlijks
35.000.000 kWh, of het verbruik van ruim 10.000
gezinnen. Een aanzienlijke besparing, die nog verder
zal oplopen, want onze recentste koffers zijn dan wel
8 % groter maar verbruiken toch 5 % minder.
Typisch voor onze supermarkten is ook dat we alle
verse producten in één gekoelde ruimte uitstallen,
de Versmarkt. Dat garandeert niet alleen de versheid
maar werkt ook veel efficiënter en zuiniger. De
koeling komt rechtstreeks door de wanden, gedoseerd
naargelang de productgroepen. Zo zijn de zones
voor charcuterie en zuivel koeler dan die voor
fruit en groente.
De Groep Colruyt kiest er ook bewust voor om geen
airconditioning te installeren, niet in de winkels,
noch in de kantoren.
Airco verbruikt veel energie, en de voordelen ervan
gedurende een korte periode van het jaar wegen
niet op tegen de investering en de verbruikskost. We
verkiezen dan ook om duurzaam te investeren in
isolatie, ventilatie en free cooling.
Typisch voor Colruyt, OKay en Bio-Planet is dat alle verse
producten in één gekoelde ruimte uitgestald worden:
vers, efficiënt en zuinig.
Met onze gesloten diepvrieskoffers besparen we
jaarlijks 35.000.000 kWh, of het verbruik van ruim
10.000 gezinnen.
9

Deel 1 Zuinig omgaan met energie
Koeling in productie en opslag
In onze centrale magazijnen maken we veelvuldig
gebruik van free cooling. Zolang de buitentemperatuur
lager ligt dan de vereiste temperatuur
in onze koelruimtes, koelen we die rechtstreeks
met gezuiverde koude buitenlucht. Naarmate het
warmer wordt, springt de koelinstallatie bij.
Bij de wijnbotteling en de koffieverpakking bijvoorbeeld
komt nogal wat warmte vrij, maar in de winter
volstaat koeling met buitenlucht.
In het distributiecentrum Dassenveld besparen we
dankzij de gratis koeling 225.000 kWh per jaar, wat
overeenkomt met het elektriciteitsverbruik van 64
gezinnen.
Daarnaast besparen we nog eens 200.000 kWh
doordat we de receptie, kaasversnijding en diepvriesverpakking
koelen met verdringingsventilatie.
Deze techniek is gebaseerd op het eenvoudige
principe dat koude lucht zwaarder is dan warme.
Daarom blazen we de koude via roosters onderin
de wand de ruimte in, zodat enkel de onderste
luchtlagen worden gekoeld. Als we bijvoorbeeld
12° C willen in een koelruimte, volstaat het koude
lucht aan te voeren van 10° C. Bij een klassiek systeem
met koeling vanaf het plafond zou de aangevoerde
lucht 5° C kouder moeten zijn.
De nodige koude wordt zoveel mogelijk ‘s nachts
geproduceerd en opgeslagen. Zo kunnen we de
koelinstallatie tijdens de piekuren overdag uitschakelen
en wordt het elektriciteitsnet niet overbelast.
10

CASE: Koeling in ons vleesbedrijf Vlevico
Een van de meest energie-efficiënte vleesverwerkende
bedrijven in Europa
In een vleesverwerkend bedrijf komt een groot deel van het energieverbruik
op rekening van de koeling. Tijdens de totale reorganisatie en herinrichting
werd onze vleesverwerkende centrale Vlevico daarom uitgerust met een
uiterst efficiënte centrale koelinstallatie op ammoniak.
Voor gebouwen met meerdere koelruimtes is een centrale installatie efficiënter
dan afzonderlijke koeleenheden. En een koeling op ammoniak
scoort qua rendement stukken hoger dan een klassiek systeem op freon. In
vergelijking daarmee is de nieuwe installatie stukken zuiniger en stoot ze per
jaar zowat 1.602 ton minder CO ² uit. Bovendien wordt de warmte die bij de
koeling vrijkomt systematisch gerecupereerd voor ontdooiing en warmwaterproductie.
Zo besparen we nog eens 120.000 kWh per jaar.
Vlevico behoort vandaag tot de meest energie-efficiënte vleesverwerkende
bedrijven van Europa. Terwijl volgens de BESS-studie* gemiddeld 715 kWh
nodig is voor de verwerking van 1 ton vlees, heeft onze centrale genoeg
aan 398 kWh, of 55 % van het gemiddelde. We zijn vastbesloten om in de
toekomst nog beter te presteren door ons energiemanagement verder te
verfijnen.
Naast zuinigheid heeft het nieuwe koelsysteem nog bijkomende troeven.
Ammoniak is ozonneutraal en versterkt het broeikaseffect niet, in tegenstelling
met de klassieke koelvloeistof R22 (die tegen 2015 verboden wordt).
Onrechtstreeks leidt een beter energiemanagement ook tot meer hygiëne
en omgevingscomfort en tot minder slijtage en lagere onderhoudskosten.
Noot:
*Vlevico was een van de 36 Europese vleesverwerkende bedrijven die deelnamen aan
de vergelijkende studie BESS (Benchmarking and Energy Management Schemes in
SME’s). Het doel ervan is benchmarking en integrale energiezorg te promoten bij kleine
en middelgrote industriële ondernemingen in de sector van voeding en dranken. Het
BESS-project wordt gesteund door het IEE-programma van de Europese Unie (Intelligent
Energy Europe).
11

CASE: Nieuw kantoorgebouw zet de toon
Tijdens het voorjaar van 2009 betrekt de Groep Colruyt een nieuw kantoorgebouw. In het ontwerp
koppelden onze architecten en ingenieurs comfort en gezondheid aan energie-efficiëntie. In vergelijking met
ons vorige bouwproject scoort de nieuwbouw opnieuw een stuk beter, onder meer op deze punten.
n Voor de kantoorverlichting gebruiken we tl-lampen met eenzelfde lichtopbrengst maar met een lager
vermogen: 28 in plaats van 36 W.
Besparing: 12.830 kWh elektriciteit per jaar, wat overeenkomt met 3,9 ton minder CO ² -uitstoot.
n In de buitenramen komt niet langer zonwerend glas maar helder glas met zonwerende lamellen. Zo krijgen
we meer daglicht binnen en weren we ook directe zonnestraling, positief voor het binnenklimaat in de zomer.
Besparing in verlichting: 15.500 kWh elektriciteit per jaar, wat overeenkomt met 4,8 ton minder
CO ² -uitstoot.
n De buitenschil van het gebouw scoort zeer goed qua isolatie en luchtdichtheid. Het isolatiepeil (K32) ligt
niet alleen lager dan vroeger (K59) maar blijft ook een stuk onder de wettelijke norm (K45).
Besparing: 29.000 kWh gas per jaar.
n De warmteproductie gebeurt met een centrale hoogrendements gasbrander en een condensatieketel.
Die recupereert de warmte uit de rookgassen in plaats van ze weg te blazen. Omdat de centrale verwarming
op lagere temperaturen werkt, gaat er via de leidingen minder warmte verloren.
Besparing: 4.700 kWh gas per jaar.
n De kantoren worden verwarmd via luchtgroepen die tegelijk voor ventilatie zorgen en uitgerust zijn voor
warmterecuperatie. Daardoor recupereren we driekwart van de energie (warmte, vocht) uit de afgevoerde
binnenlucht om ‘s winters de koude buitenlucht voor te verwarmen.
Besparing: 53.000 kWh gas per jaar maar 35.200 kWh extra elektriciteit per jaar.
In het ontwerp van het nieuwe kantoorgebouw Hellebroek
koppelden onze architecten en ingenieurs comfort
en gezondheid aan energie-efficiëntie.

Deel 1
Zuinig omgaan met energie
3. Transport: geen kilometer te veel
Optimale vracht, geen kilometer te veel
Als distributeur brengen wij vooreerst een brede
waaier producten van over de hele wereld samen.
Dat voortdurend wisselende assortiment bieden
we de consument aan via een fijnvertakt en sterk
groeiend winkelnet.
Het is onze verantwoordelijkheid om het transport
van producent tot consument zo efficiënt en energiezuinig
mogelijk te maken. Daartoe hebben we in
de loop der jaren een krachtig bevoorradingsysteem
uitgebouwd, uniek in de distributiesector.
Via (combinaties van) schip, trein en vrachtwagen
leveren onze leveranciers rechtstreeks volle vrachten
aan onze centrale distributiecentra.
Onze centrale computers berekenen op basis van
de dagelijkse verkoopscijfers voor alle winkels de optimale
bevoorradingsvracht. Het systeem kent van
elk product het exacte volume en gewicht en kan in
één vracht diverse productcategorieën combineren
(food, non-food, groente, fruit, vlees, diepvries...).
Daardoor zijn onze vrachtwagens bijna altijd maximaal
gevuld (gemiddeld 95 %), evenwel zonder
overladen op de weg te komen. Anders gesteld: in
verhouding met het vervoerde volume blijven de
vrachtwagenkilometers tot het minimum beperkt.
Ook op de terugweg zijn de vrachtwagens optimaal
geladen, met lege karren en palletten, leeggoed, gesorteerd
afval of vracht van leveranciers.
Dit efficiënte bevoorradingssysteem, in combinatie
met onze uitgekiende trajectplanning, bespaart 5,5
miljoen vrachtwagenkilometers of 1,8 miljoen liter
diesel per jaar.
13

Deel 1 Zuinig omgaan met energie
Om ons transport nog energie-efficiënter te maken,
is nu al meer dan de helft van onze vrachtwagens
uitgerust met een milieuvriendelijke Euro 5-motor.
We verwachten ook veel van een verdere verfijning
van ons distributiesysteem, eventueel in samenwerking
met andere bedrijven. Zo willen we voor de aanlevering
van grote volumes lang houdbare goederen
naar de centrale magazijnen meer binnenschepen
gebruiken. Daartoe spelen we informatie over onze
grote volumes door aan het VIL (Vlaams Instituut
voor Logistiek), dat nagaat waar er samenwerking
mogelijk is.
Hybride trekker op komst
In navolging van de hybride personenwagens worden
er momenteel ook vrachtwagens ontwikkeld
met zowel een (diesel)verbrandingsmotor als een
elektromotor.
Een hybride vrachtwagen verbruikt niet alleen een
stuk minder diesel dan een conventioneel model,
hij veroorzaakt ook minder overlast. Als de verbrandingsmotor
uitgeschakeld wordt, bijvoorbeeld in
stadsverkeer, is er immers geen uitstoot en bijna
geen lawaaihinder.
14
4. Andere manieren om energie
te besparen
Bij de waterzuivering
Ons vleesverwerkend bedrijf Vlevico verbruikt dagelijks
zowat 300 m3 water, onder meer voor het koken
van charcuterie maar vooral voor de dagelijkse
schoonmaak, een vereiste om absolute hygiëne te
garanderen. Samen met het naburige voedingsbedrijf
Kraft Foods hebben we voor de behandeling
van ons afvalwater een biologisch waterzuiveringsstation
gebouwd. Omdat fijne luchtbelletjes de
zuurstof meer gespreid in het water brengen dan
grotere bellen, werkt dit station efficiënter en zuiniger
dan klassieke beluchtingssystemen: per jaar besparen
we 135.000 kWh of het gemiddelde verbruik
van 37 gezinnen.
Bij de krattenwas
Omwille van opperste hygiëne worden onze herbruikbare
kratten voor verse producten na elk gebruik
grondig gewassen. Sinds 2004 beschikken we
daarvoor over een volautomatische installatie. Deze
krattenwas werkt met water van slechts 48° C en
de kratten passeren relatief traag door de 38 meter

Deel 1 Zuinig omgaan met energie
lange was- en droogtunnel. Het systeem verwerkt
5.000 kratten per uur conform alle hygiënische normen
en verbruikt voor een beter wasresultaat minder
energie dan kortere tunnels die werken op hoge
temperatuur. Bovendien zijn de waterreservoirs
goed geïsoleerd, zodat de geproduceerde warmte
binnenin beter bewaard blijft.
5. Meten is weten: energiemonitoring
rendeert
Midden 2006 startte de Groep Colruyt een project
om alle energieverbruikers, -stromen en -kosten in
kaart te brengen en structureel onder controle te
krijgen. Daartoe ontwikkelden we het meet- en
rapporteringsysteem ECO2 (Energie Colruyt CO ²
nul). Met deze investering van ruim 800.000 euro
tot nu toe willen we op termijn het energieverbruik
in de groep met 10 % verminderen.
In een eerste fase kwamen er in 40 testwinkels
en in de drie grootste productie- en distributiecentra
op alle kritieke punten (versmarkt, diepvries,
Onze krattenwasinstallatie verbruikt met zijn lange tunnel
en een watertemperatuur van 48° minder energie dan kortere
tunnels die werken op hoge temperatuur.
verwarming, water) energiemeters die om de vijf minuten
informatie doorspelen aan de centrale computer
in Halle. Die verwerkt ze in overzichtelijke tabellen,
waarmee de winkels zelf hun energieverbruik
kunnen opvolgen, ingrijpen waar nodig en preventief
actie ondernemen. In de loop van 2008 zullen
de eindverbruikers (winkels, magazijnen, productieeenheden)
een ‘cockpit’ krijgen met duidelijke tellers
voor totaalverbruik, verbruik per afdeling enz.
Het project rendeert dankzij de inbreng van al
onze medewerkers in combinatie met de centrale
gegevensanalyse. Tot nu toe boekten we met ECO2
al opmerkelijke resultaten. Voor de keuze van onze
nieuwste printers werden verschillende modellen
uitvoerig getest, ook op het ‘sluipverbruik’ tussen
twee printopdrachten door. Uiteindelijk kozen we
voor een toestel dat gemiddeld twee derde minder
stroom verbruikt dan het vorige model. Samen zijn
de 120 nieuwe toestellen goed voor 400 ton CO²
minderuitstoot per jaar.
Bovenop de energie-efficiënte aanpak eigen aan de
Groep Colruyt, blijkt er dus veel potentieel te bestaan
voor verdere energiebesparing. Concreet zal het gaan
om een mix van technische en organisatorische ingrepen
en sensibiliserende acties. ECO2 is een belangrijke
stap naar structurele aandacht voor energie
op alle niveaus binnen de groep. Daarmee willen we
ons energiegebruik systematisch verlagen en vooral
ook de bereikte verbeteringen vasthouden en zo aan
energiezorg doen (zie Besluit).
15

Deel 2 Investeren in hernieuwbare energiebronnen
Zuinig omspringen met energie is een belangrijk deel van het milieuprogramma van de Groep Colruyt.
Tegelijk willen we dat onze vraag naar energie het milieu zo weinig mogelijk belast. Daarom werken we
enkel nog met ‘groene’ stroom, hetzij aangekocht, hetzij zelf gerecupereerd of opgewekt uit hernieuwbare
bronnen.
Bij aankoop gaan we niet zomaar voor ‘groene stroom’ van om het even welke leverancier. We kopen
bewust iets duurder aan bij producenten die ook toekomstgericht investeren in duurzame energie.
In de eigen energieproductie vertrekken we van maximale recuperatie en maken we gebruik van windkracht
en de zon. Het is onze ambitie om tegen 2015 onze energie maximaal te putten uit hernieuwbare
energiebronnen. Daartoe hebben we vandaag al een aantal belangrijke stappen gezet.
Tegen 2015 wil de Groep Colruyt zijn energie maximaal putten uit
hernieuwbare energiebronnen. Een schematische voorstelling:
windmolen
Dassenveld
16
1999
Aankoop van groene
windmolens Noordzee
Eigen
productie
groene
stroom
stroom met garantie van
oorsprong
warmtekrachtkoppeling
windmolens Ieper
zonnepanelen distributiecentra Dassenveld (2e fase)
en Laekebeek
zonnepanelen Ekeren, Aarschot, Geel, enz.
zonnepanelen Alsemberg
2006
Elektriciteitsbehoefte
Groep Colruyt
zonnepanelen Ninove + vergisting
windmolen Ghislenghien + zonnepanelen Dassenveld
10%
energiebesparing
door ECO2
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Deel 2
1. Energie uit afval
Investeren in hernieuwbare energiebronnen
De Groep Colruyt doet in samenwerking met zijn leveranciers
al lang aan afvalpreventie. Zo vermijden we
jaarlijks ruim 5.000 ton verpakkingsafval, door onze
verpakking kleiner of dunner te maken, gewoon weg te
laten of te vervangen door herbruikbare alternatieven.
De productieafdelingen, distributiecentra en winkels
sorteren grondig en hun afval komt terecht in onze
twee recyclagecentra. Materialen zoals metaal, jute,
plastic en karton worden gecompacteerd, al of niet
in balen, en gaan dan voor verdere bewerking naar
recyclagebedrijven. De energie die vrijkomt bij de
verwerking van andere soorten afval, benutten we
maximaal.
a. Vergisting van organisch afval
Het organisch afval uit de winkels, zoals niet meer
verkoopbare groente, fruit of brood, wordt verwerkt
in een vergistingsinstallatie. In 2007 lieten we ongeveer
12.000 ton organisch afval vergisten, waarbij
2.760.000 kWh energie werd opgewekt, vergelijkbaar
met het jaarlijkse verbruik van ongeveer 750
huishoudens.
Momenteel wordt de vergisting uitbesteed, maar we
bestuderen de bouw van een eigen installatie dicht
bij de distributiecentra. Dat zou het afvaltransport beperken
en (een deel van) de opgewekte energie zou
in de eigen gebouwen aangewend kunnen worden.
In 2007 hebben we 2.760.000 KWh energie opgewekt
uit ons organisch afval, dat is het jaarlijkse verbruik van
ongeveer 750 huishoudens.
Hoe werkt vergisting?
Vergisting is een volledig natuurlijk proces
waarbij micro-organismen het afval op 34 dagen
tijd afbreken tot een geurarme vloeistof.
Dat restproduct kan verder gebruikt worden
als meststof in de landbouw. Bij het afbreekproces
komt er biogas vrij, dat via een verbrandingsmotor
wordt omgezet in groene
elektriciteit, die uiteindelijk aan het net geleverd
wordt. De warmte die de motor daarbij vrijgeeft
ten slotte, wordt gerecupereerd voor de verwarming
van water en lokalen.
Een extra troef bij vergisting is dat alle
voedingsafval in aanmerking komt, en dat het
proces naast hoogwaardige meststof ook
milieuvriendelijke energie oplevert. Compostering
daarentegen lukt alleen met plantaardig afval
en levert enkel een bodemverbeteraar op.
17

Deel 2
18
Investeren in hernieuwbare energiebronnen
b. Warmterecuperatie bij verbranding
Afval dat niet geschikt is voor recyclage of vergisting,
wordt verbrand in de eigen installatie voor warmterecuperatie.
De warmte die bij de verbranding
vrijkomt, wordt maximaal benut. We verwarmen er
een deel van het distributiecentrum in Ghislenghien
mee en bereiden er warm water mee voor het spoelen
van de herbruikbare wijnflessen. Deze vorm van
warmterecuperatie heeft ons in 2006 een besparing
opgeleverd van 2.646.000 kWh gas, wat overeenkomt
met het verbruik van 115 gezinnen. Dankzij
de droge reini ging van de rookgassen stoot de verbrandingsoven
zo goed als geen schadelijke stoffen
uit. Continue metingen tonen aan dat de installatie
beantwoordt aan de strengste milieunormen.
2. Windenergie
De Groep Colruyt maakt volop gebruik van windkracht
als schone, hernieuwbare energiebron voor
het opwekken van elektriciteit. Voor onze eigen
energievoorziening bouwden we in 1999 een eerste
windmolen in Halle en in 2006 een groter, geavanceerder
type in Ghislenghien, goed voor een totale
investering van 3.950.000 euro.
Op basis van hun piekvermogen (1.650 kW en
2.000 kW) hebben de turbines een geschatte
jaaropbrengst van respectievelijk 1,85 en 4,4 miljoen
kWh. Samen volstaat dat om 1.785 gezinnen een
jaar lang van stroom te voorzien. Omdat bij de productie
van windenergie geen fossiele brand stoffen
nodig zijn, vermijden we jaarlijks 1.920 ton CO2 (berekend volgens het Belgische gemiddelde
van 307 kg CO2-uitstoot per MWh
elektriciteitsproductie).
In de praktijk leverde de windturbine in Halle van
1999 tot nu al 15.540.000 kWh elektriciteit, wat
ongeveer overeenkomt met het verbruik van 530
gezinnen gedurende 8 jaar tijd. En sinds december
2006 heeft de windmolen van Ghislenghien al
5.400.000 kWh stroom geproduceerd.
Met de warmte die we recupereren uit de verbranding
van ons restafval verwarmen we het water waarmee we
onze herbruikbare wijnflessen spoelen.

Deel 2 Investeren in hernieuwbare energiebronnen
Ook in de praktijk gaat de opgewekte stroom (nog)
niet naar gezinnen maar rechtstreeks naar de naastgelegen
distributiecentra, waar ze gebruikt wordt
voor onder meer de verlichting. Op Ghislenghien
bijvoorbeeld levert de windmolen 40% van alle
nodige energie.
De windturbines in cijfers
Halle Ghislenghien
Hoogte mast 70 100 m
Lengte wieken 33 41 m
Totale hoogte 103 141 m
Vermogen 1.650 2.000 kW
Geschatte jaaropbrengst 1,85 4,4 miljoen kWh
Equivalent verbruik 528 1.257 gezinnen
Minderuitstoot CO² 570 1.350 ton
Met het oog op de toekomst
Behalve in de eigen energievoorziening investeert
de Groep Colruyt ook in gemengde projecten die
groene stroom produceren voor het distributienet.
In Ieper bouwen we samen met drie partners
een park van 9 windturbines, een investering van
20 miljoen euro die tegen de zomer van 2009 operationeel
moet zijn. Met een verwachte opbrengst
van 35 GWh per jaar zal het park stroom leveren aan
meer dan 10.100 gezinnen.
De inplanting in de industriezone Ieperleekanaal
Noord garandeert een grote windopbrengst en is
ook vanuit landschappelijk en ornithologisch oogpunt
verantwoord.
Op de ‘Bank Zonder Naam’, qua windopbrengst
een uiterst interessante locatie zowat 40 km uit de
kust in de Noordzee, plant de Groep Colruyt samen
met 3 partners een park van 36 windmolens. De
verwachte opbrengst bedraagt 736 GWh per jaar,
voldoende om 230.000 gezinnen van stroom te
voorzien. Met dit project is een investering van 600
miljoen euro gemoeid en het streefdoel is om tegen
2011 in exploitatie te gaan.
In 1999 bouwden we een eerste windmolen in Halle en in
2006 een tweede in Ghislenghien. Samen met een aantal
partners investeren we ook in windmolenparken in Ieper
en in de Noordzee.
19

Deel 2 Investeren in hernieuwbare energiebronnen
3. Energie uit zonlicht
De Groep Colruyt heeft de jongste jaren veel geinvesteerd
in installaties die zonne-energie omzetten
in elektriciteit. Met de huidige zonnepanelen
vermijden we al 112 ton CO ² -uitstoot per jaar. Bij
nieuw bouw of renovatie bekijken we systematisch
of zonnepanelen technisch mogelijk en economisch
rendabel zijn.
a. Een voetbalveld vol
In september 2006 plaatsten we 8.000 vierkante
meter zonnepanelen op het dak van ons distributiecentrum
Dassenveld in Halle, goed voor een investering
van 1.400.000 euro. Met een oppervlakte
groter dan een voetbalveld was de installatie toen
de grootste van het land en we zijn van plan om nog
eens dubbel zoveel panelen bij te plaatsen.
Distributiecentrum Dassenveld in Halle. Met 8.000 m 2
zonnepanelen en de windmolen van 1.650 kW is er 80 %
van de tijd groene stroom beschikbaar.
20
De geschatte jaaropbrengst van 250.000 kWh elektriciteit
volstaat voor het gemiddelde jaarverbruik
van 80 gezinnen en betekent een vermindering van
de CO2-uitstoot met 78 ton per jaar. De opgewekte
stroom wordt onmiddellijk gebruikt in het distributiecentrum
zelf. Dankzij de combinatie van de zonnepanelen
met de windmolen hebben we daar nu
80 % van de tijd groene stroom ter beschikking.
De beide energieprojecten vullen elkaar perfect aan.
Als er ‘s winters meer wind is, haalt de molen een
hoog rendement. In de zomer is er dan weer minder
wind, maar wel overvloedig zonlicht dat ook in een
rechtere hoek invalt, waardoor de zonnepanelen beter
renderen.
De mooie prestaties maken de investering in zonneenergie
de moeite waard, ook rekening houdend
met de overheidssubsidies, de lage werkingskosten
en de lange levensduur (25 à 30 jaar).

Deel 2
Hoe werken zonnepanelen?
Investeren in hernieuwbare energiebronnen
Panelen met zonnecellen of fotovoltaïsche cellen
zijn als het ware grote versies van de paneeltjes in
bijvoorbeeld rekenmachines op zonne-energie.
Op de dragende staalplaat liggen 3 laagjes silicium,
aan één kant positief en aan de andere
negatief geladen, zodat er een elektrisch veld
ontstaat.
Invallend licht maakt elektronen los uit het silicium,
die door het elektrische veld stromen en
zo een gelijkstroom opleveren. Die stroom wordt
nadien omgezet in wisselstroom.
De 3 laagjes vangen elk een aparte lichtkleur op
(rood, groen en blauw) en benutten zo maximaal
het invallende licht.
Zonnepanelen renderen heel het jaar door. Onze
installatie in Halle haalt bij ideale omstandigheden
(25°C, heldere hemel en 1.000 W zonneinstraling
per m²) een topvermogen van 330
kWp (kiloWattpiek). Maar de panelen renderen al
zodra er daglicht is, dus van zonsopgang tot zonsondergang,
zelfs bij bewolking en bij regen.
Amper 2 mm dik
De erg dunne zonnepanelen bieden een aantal
voordelen.
n Ze laten zich rechtstreeks op het dak kleven en
mogen gerust belopen worden.
n Door het lage gewicht hoeft de dakstructuur niet
aangepast te worden.
n De panelen zijn nagenoeg onderhoudsvrij. Het
volstaat eens per jaar het stof weg te spuiten.
n In optimale omstandigheden halen dikkere panelen
een beter rendement. In ons wisselvallig klimaat
daarentegen is het rendementsverschil tussen
de beide types minimaal.
De zonnepanelen op het dak van ons distributiecentrum
Dassenveld zijn amper 2 mm dik.
21

Deel 2
b. Winkels op zonne-energie
Ook kleinere oppervlaktes zonnepanelen leveren
een pak groene stroom op en zijn economisch
verantwoord.
Begin 2007 werd in Ninove de eerste Colruyt-winkel
uitgerust met 570 m² zonnepanelen en een jaar
later kreeg de nieuwe Colruyt-vestiging in Alsemberg
420 m² zonnepanelen op het dak.
Bovendien zijn er momenteel installaties in aanbouw
onder andere voor de winkels in Aarschot, Geel en
Ekeren. De panelen worden in een hoek van 35°
geplaatst, zodat het zonlicht in een rechtere hoek
invalt, waardoor de energie beter benut wordt.
22
Investeren in hernieuwbare energiebronnen
De huidige twee installaties samen leveren voldoende
energie voor een dertigtal huishoudens en
vermijden zo 34 ton CO ² -uitstoot per jaar.
De installaties zijn erop berekend dat de winkels in
de zomer (bijna) volledig op zonne-energie kunnen
draaien, rekening houdend met het extra verbruik
van de koelinstallaties bij warmer weer.
In de winter leveren de zonnepanelen nog steeds
30 à 40 % van de nodige energie, het overige deel
wordt dan afgenomen van het klassieke elektriciteitsnet.
Voor de Groep Colruyt vormen deze belangrijke investeringen
hét sluitstuk van het rationeel energiegebruik
in de winkels. Bovendien hebben de zonneprojecten
een waardevolle voorbeeldfunctie. We
zetten ze dan ook zo veel mogelijk in voor een verdere
sensibilisering van medewerkers en publiek.
Concreet toont een scherm in de winkel permanent
hoeveel de installatie op het moment opbrengt, samen
met de totale opbrengst sinds de start en het
equivalent aan vermeden CO ² -uitstoot.
opp. stroomopbrengst CO ² equivalent*
DC Halle 8.000 m² 250.000 kWh 78 ton
Colruyt Ninove 570 m² 65.000 kWh 20 ton
Colruyt Alsemberg 420 m² 46.750 kWh 14 ton
* Tonnages (minder-)uitstoot CO² berekend volgens het Belgische
gemiddelde van 307 kg CO²-uitstoot per MWh elektriciteitsproductie.
Eind 2007 kreeg de nieuwe Colruyt-vestiging in
Alsemberg 420 m² zonnepanelen op het dak.

Besluit
Met deze brochure hebben we u een beknopt overzicht willen geven van het huidige en
toekomstige energiebeleid in de Groep Colruyt. Het onderwerp past helemaal in onze visie
op duurzaam meerwaarde creëren. Met een duurzaam energiebeleid kunnen we niet alleen
onze eco nomische opdracht maar ook ons ecologische en maatschappelijke engagement
waarmaken.
In het eerste deel hebben we de projecten samengevat die ons energieverbruik duurzaam
verminderen. In de Groep Colruyt hebben we er altijd al bewust naar gestreefd om zuinig om
te gaan met grondstoffen, materialen en energie. Elke medewerker heeft de opdracht om zijn
werk zoveel mogelijk te vereenvoudigen en zo ook energie-efficiënter te maken.
Een belangrijke stap naar meer energie-efficiëntie is de permanente monitoring van alle
energiestromen binnen de groep, waartoe we een fijnmazig meetnet uitbouwen. De eindgebruikers
zullen zelf hun verbruik kunnen opvolgen, ingrijpen waar nodig en preventief actie
ondernemen. Bovendien zullen we de energieprestaties van afdelingen, winkels, magazijnen
of productie-eenheden objectief kunnen vergelijken. De lessen die we daarbij trekken uit een
concreet geval, kunnen leiden tot verbeteringen op veel grotere schaal.
Het tweede deel illustreert hoe ook de Groep Colruyt al sinds 1999 meer en meer een beroep
doet op hernieuwbare energiebronnen, waar dat technisch mogelijk en economisch haalbaar
is. Van al onze investeringen zijn die in windenergie en zonne-energie het succesvolst gebleken.
Andere projecten werden voorlopig niet gerealiseerd, wegens (nog) niet rendabel (onderwaterturbines)
of te vroeg (waterstofcel). In elk geval volgt onze milieu- en energiecel de snelle
evoluties op de voet.
Werken aan een duurzaam energiebeleid blijft een continue zoektocht om het vandaag
weer een beetje beter te doen dan gisteren. Dat engagement maken we alleen waar dankzij
de motivatie en inzet van vele medewerkers op alle niveaus. Ondanks het zeer technische
karakter van sommige projecten, blijft ons streven in eerste instantie een verhaal van mensen:
medewerkers, klanten, leveranciers, collega-bedrijven en overheden. Een verhaal ook dat zeker zal
blijven boeien en verrassen.
Namens de Groep Colruyt
Jef Colruyt
Voorzitter
23