24.09.2013 Views

jaarverslag 2011.pdf - Het Persmuseum

jaarverslag 2011.pdf - Het Persmuseum

jaarverslag 2011.pdf - Het Persmuseum

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Bestuursverslag 2011<br />

Voorblad<br />

Gegevens van de instelling:<br />

Naam van de instelling: <strong>Persmuseum</strong><br />

Statutaire naam: Stichting het Nederlands <strong>Persmuseum</strong><br />

Rechtspersoon: Stichting<br />

Jaar van oprichting: 1915<br />

Naam contactpersoon: mw. dr. A.P.G. Sens<br />

Functie contactpersoon: directeur<br />

Postadres: Zeeburgerkade 10<br />

Postcode: 1019 HA<br />

Plaats: Amsterdam<br />

Telefoon: 020-6928810<br />

Fax: 020-4680505<br />

E-mailadres: asens@persmuseum.nl<br />

Website: www.persmuseum.nl<br />

<strong>Het</strong> <strong>Persmuseum</strong> is een geregistreerd museum.<br />

1


Bestuur en directie<br />

Per 1 januari 2011 was het Algemeen Bestuur van de Stichting het Nederlands<br />

<strong>Persmuseum</strong> als volgt samengesteld:<br />

Achternaam, titel(s), voorletters functie woonplaats<br />

Algemeen Bestuur<br />

Laan, G.J. (m) voorzitter Groningen<br />

Houwert, drs. J.C. (m) bestuurslid Arnhem<br />

Smulders, S. (m) secretaris Sellingen<br />

Bardoel, prof.dr. J.L.H. (m) bestuurslid Amsterdam<br />

Gast, mr. J.W.D. (m) bestuurslid Laren (NH)<br />

Joustra, A. (m) bestuurslid Amsterdam<br />

Koerts, J.A. (v) bestuurslid Amsterdam<br />

Pronk, L.P. (m) bestuurslid Rotterdam<br />

Schrier, J.M.E. (v) bestuurslid ’s-Graveland<br />

Vos, drs. R.H.C. (m) bestuurslid Amsterdam<br />

Vuure, R. van (m) bestuurslid Hoorn<br />

Directie<br />

Sens, dr. A.P.G. (v) directeur Amsterdam<br />

<strong>Het</strong> Algemeen Bestuur vergaderde op 15 februari, 19 april, 12 mei, 15 september en 24<br />

november.<br />

De vergaderingen werden bijgewoond door mw. dr. A. Sens (directeur) en de heer drs. P.<br />

Broertjes (voorzitter Stichting Vrienden van het <strong>Persmuseum</strong>).<br />

Ondertekening<br />

Plaats: Datum:<br />

Amsterdam 23 maart 2012<br />

Handtekening:<br />

P.I. Broertjes<br />

voorzitter<br />

2


Bestuursverslag 2011<br />

Subsidies en bijdragen<br />

Sinds 1991 ontvangt de Stichting het Nederlands <strong>Persmuseum</strong> een jaarlijkse structurele<br />

subsidie voor de zogenaamde apparaatskosten van de rijksoverheid. In 2004 werd het<br />

<strong>Persmuseum</strong> opgenomen in de Cultuurnota 2005-2008. In deze periode ontving het<br />

<strong>Persmuseum</strong> een jaarlijkse basissubsidie van € 284.443.<br />

In 2008 nam het ministerie van OCW het besluit het <strong>Persmuseum</strong> per 1 januari 2009 op te<br />

nemen in de Basisinfrastructuur (BIS). <strong>Het</strong> jaarlijkse basisbedrag voor de periode 2009-2012<br />

werd bepaald op € 365.580 (loonpeil 2006). Bij de vaststelling van de jaarlijkse subsidie<br />

worden de kortingspercentages in verband met Cultuurprofijt verdisconteerd. Voor het jaar<br />

2011 bedroeg deze korting € 13.040. <strong>Het</strong> <strong>Persmuseum</strong> ontving in 2011 een subsidiebedrag<br />

van € 383.054.<br />

Voor de kosten van de door het ministerie van OCW in het leven geroepen Visitatie ontving<br />

het <strong>Persmuseum</strong> een eenmalige subsidie van € 25.000. Dit bedrag, vermeerderd met 19%<br />

BTW, werd betaald aan de Vereniging van Rijksmusea (VRM).<br />

In 2011 werd door de staatssecretaris de Basisinfrastructuur herzien, ingaande op 1 januari<br />

2013. Evenals zijn collega-instellingen (musea in de BIS) heeft het <strong>Persmuseum</strong> een aanvraag<br />

ingediend bij het ministerie van OCW (in januari 2012) binnen het kader van het herziene<br />

stelsel. De aanvraag betreft de periode 2013-2016. In 2012 zal blijken welke instellingen voor<br />

welke subsidiebedragen de nieuwe vierjarige periode zullen ingaan.<br />

De activiteiten van het <strong>Persmuseum</strong> worden – mede – gefinancierd uit de jaarlijkse bijdragen<br />

van NDP Nieuwsmedia en de Groep Publiekstijdschriften. <strong>Het</strong> totaalbedrag van deze twee<br />

structurele sponsoren was in 2011 € 15.639.<br />

Voorts ontvangt het <strong>Persmuseum</strong> jaarlijks een bijdrage van de Stichting Vrienden van het<br />

<strong>Persmuseum</strong>. Voor 2011 was die vastgesteld op € 5.500 eenmalig verhoogd met € 4.500 in<br />

het kader van het 10-jarig jubileum van de museumruimte van het <strong>Persmuseum</strong> aan de<br />

Zeeburgerkade 10.<br />

Exploitatie<br />

<strong>Het</strong> Algemeen Bestuur van de Stichting het Nederlands <strong>Persmuseum</strong> deelt mee dat het jaar<br />

2011 met een negatief exploitatieresultaat van € 15.836 is afgesloten. Dit resultaat komt ten<br />

laste van het Bestemmingsfonds OCW voor een bedrag van € 12.276 en ten laste van de<br />

Algemene Reserve voor een bedrag van € 3.560 (zie ook hierna 'Financiële positie en<br />

reserves').<br />

Er dient opgemerkt te worden dat het <strong>Persmuseum</strong> 'statische' jaarbegrotingen hanteert,<br />

afgeleid van de meerjarenbegroting 2009-2012. Binnen de totale realisatie over de periode<br />

2009-2012 kunnen fluctuaties per jaar optreden.<br />

In het beleidsplan voor de jaren 2009-2012 onderscheidt het <strong>Persmuseum</strong> drie taakgebieden:<br />

het museum, collecties en onderzoek en presentaties en debatten. <strong>Het</strong> eerste en het derde<br />

taakgebied behelzen de ‘publieksfunctie’ van het museum. In het tweede taakgebied zit<br />

enerzijds de ‘collectiefunctie’ en anderzijds de ‘wetenschappelijke functie’.<br />

Budgettair gezien ligt het zwaartepunt bij de publieksfunctie.<br />

3


Zonder rekening te houden met de eenmalige subsidiebijdragen van OCW (in 2010 'matching'<br />

van € 61.438 en in 2011 kosten Visitatie à € 25.000) stegen de totale opbrengsten en bijdragen<br />

in 2011 licht ten opzichte van 2010. Hierbinnen daalden de (directe en indirecte)<br />

publieksinkomsten, gegenereerd aan de Zeeburgerkade 10, licht.<br />

<strong>Het</strong> aantal fysieke bezoekers die de activiteiten van het <strong>Persmuseum</strong> bezochten, steeg ten<br />

opzichte van 2010 met zo'n 60% naar 25.569 individuen. Voor een deel waren dit bezoekers<br />

van reizende tentoonstellingen en tentoonstellingen op locatie (zie hierna). De uit deze<br />

bezoeken voortvloeiende publieksinkomsten kwamen grotendeels terecht bij de ontvangende<br />

(partner)instellingen. <strong>Het</strong> <strong>Persmuseum</strong> beschouwt deze exposities buiten de eigen muren als<br />

een investering in de toekomst. Twee van de doelstellingen zijn behaald: het genereren van<br />

meer publiek en het vergroten van de naamsbekendheid van het <strong>Persmuseum</strong>, zowel nationaal<br />

als internationaal. Een derde doelstelling en een logisch gevolg van het voorgaande is het<br />

genereren van meer en nieuwe (publieks)inkomsten. Dat is de volgende stap.<br />

Vanaf 1 maart 2009 hebben kinderen tot en met twaalf jaar gratis toegang. Aan het bezoek<br />

van schoolgroepen die een educatief programma volgen is wel een prijskaartje verbonden.<br />

Financiële positie en reserves<br />

<strong>Het</strong> Algemeen Bestuur wijst erop dat de financiële positie van het <strong>Persmuseum</strong> gezond te<br />

noemen is.<br />

In het Bestuursverslag 2010 werd de volgende passage opgenomen: Van het positieve<br />

resultaat 2010, zijnde € 177.506, is € 31.000 – € 15.500 over 2009 en<br />

€ 15.500 over 2010 – toegevoegd aan het Bestemmingsfonds OCW, waardoor dit uitkomt op<br />

€ 135.500. <strong>Het</strong> Bestemmingsfonds OCW wordt in 2011-2012 aangewend voor reguliere en<br />

extra kosten met betrekking tot de exploitatie.<br />

Een bedrag van € 146.506 is ten gunste gebracht van de Algemene Reserve van het<br />

<strong>Persmuseum</strong>. Hiervan is een bedrag van € 47.000 bestemd voor ontsluiting van het NDParchief.<br />

<strong>Het</strong> restant, zijnde een bedrag van € 99.506, wordt toegevoegd aan de vrij te besteden<br />

Algemene Reserve van het <strong>Persmuseum</strong>.<br />

Voor 2011 geldt het volgende: De Algemene Reserve van het <strong>Persmuseum</strong> bedraagt in 2011:<br />

€ 381.611 (€ 385.171 minus € 3.560). <strong>Het</strong> Bestemmingsfonds OCW werd in 2011 met een<br />

bedrag van € 12.276 (een deel van het negatieve exploitatieresultaat) aangesproken, waardoor<br />

het in 2011 daalde tot € 123.224 (was € 135.500 in 2010). Ook in 2012 zal dit<br />

Bestemmingsfonds OCW worden aangewend voor reguliere en extra kosten met betrekking<br />

tot de exploitatie.<br />

Collecties en registratie<br />

Vanaf 2009 zijn met veel verve eventuele achterstanden in de registratie en ontsluiting van de<br />

diverse collectie-onderdelen aangepakt. Prioriteit lag en ligt bij de beeldcollecties (zoals de<br />

originele politieke prenten) en de archieven. De registratiegraad (zo'n 90%) en -kwaliteit zijn<br />

goed tot zeer goed te noemen. Prioriteit werd en wordt tevens gegeven aan de ontwikkeling en<br />

uitvoering van het digitale beleid van het <strong>Persmuseum</strong>.<br />

In 2011 vierde het <strong>Persmuseum</strong> dat het tien jaar geleden de deuren opende van de<br />

museumruimte aan de Zeeburgerkade 10 te Amsterdam. Die viering werd luister bijgezet door<br />

4


de tentoonstelling #Topstukken! en de publicatie #55 Topstukken!, waarin auteurs van naam<br />

en faam een bijdrage leveren met een beschrijving van een object uit de collecties van het<br />

<strong>Persmuseum</strong>. Op de website van het <strong>Persmuseum</strong> werd in dit kader een nieuwe rubriek<br />

geïntroduceerd onder de titel 'Uitgelicht', waarin topstukken uit de collecties van het<br />

<strong>Persmuseum</strong> voor het voetlicht gehaald worden.<br />

En ook in 2011 kreeg het <strong>Persmuseum</strong> belangrijk, veelal uniek, pershistorisch erfgoed binnen<br />

zijn muren.<br />

Cultural Governance<br />

<strong>Het</strong> Algemeen Bestuur van de Stichting het Nederlands <strong>Persmuseum</strong> is verantwoordelijk voor<br />

en beslissingsbevoegd ten aanzien van het formuleren van het beleid van het <strong>Persmuseum</strong>.<br />

<strong>Het</strong> beleidsplan beslaat vier jaar (2009-2012) en het bestuur kan en zal waar nodig jaarlijkse<br />

aanpassingen hierin aanbrengen. Tevens is het bestuur verantwoordelijk voor en<br />

beslissingsbevoegd ten aanzien van het opstellen van de meerjarenbegroting (vierjaarlijks) en<br />

de jaarlijkse begroting, evenals het <strong>jaarverslag</strong> en de jaarrekening.<br />

<strong>Het</strong> bestuur delegeert de dagelijkse uitvoering aan de directeur.<br />

Sinds 1989 wonen het <strong>Persmuseum</strong> en zijn collecties in bij het Internationaal Instituut voor<br />

Sociale Geschiedenis (IISG), een onderzoeksinstituut van de KNAW. In het toentertijd<br />

opgestelde contract is onder andere opgenomen dat het IISG de begroting van het<br />

<strong>Persmuseum</strong> uitvoert. Dit heeft als consequentie dat het personeel van het <strong>Persmuseum</strong>,<br />

inclusief de directeur, in dienst is van hetzij de Stichting IISG, hetzij de KNAW. Door deze<br />

constructie kent het <strong>Persmuseum</strong> geen statutaire directeur. In deze situatie ligt het voor de<br />

hand om het bestuursmodel te handhaven en deze niet (onmiddellijk) om te zetten in een Raad<br />

van Toezicht, waar de Code Cultural Governance nadruk op legt.<br />

Volgens de statuten heeft het Algemeen Bestuur van de Stichting het Nederlands<br />

<strong>Persmuseum</strong>, dat uit minimaal negen en maximaal elf leden bestaat, in zijn gelederen qq. drie<br />

leden benoemd door de Vereniging van Journalisten (NVJ), twee leden benoemd door NDP<br />

Nieuwsmedia (voorheen NDP) en één lid benoemd door de Groep Publiekstijdschriften van<br />

het Nederlands Uitgeversverbond. Minimaal drie en maximaal vijf leden worden op<br />

persoonlijke titel benoemd door het Algemeen Bestuur.<br />

Bij de benoeming van – nieuwe – bestuursleden wordt rekening gehouden met een<br />

evenwichtige samenstelling van het bestuur. Gelet wordt op (inhoudelijke) expertise relevant<br />

voor de activiteiten van het <strong>Persmuseum</strong>, expertise op het terrein van financiën en<br />

fondsenwerving en het beschikken over een relevant netwerk in de wereld van de media,<br />

academia, overheid en bedrijfsleven. Indien mogelijk wordt ook gelet op een goede<br />

verhouding naar sekse en op een goede verhouding qua leeftijd. Bij het werven van nieuwe<br />

bestuurders wordt uiteraard gekeken naar de samenstelling van het bestuur als geheel.<br />

Voor de functies van voorzitter, penningmeester en secretaris worden/zijn specifieke<br />

profielschetsen opgesteld.<br />

De ervaring leert dat de bestuurskwaliteiten die het <strong>Persmuseum</strong> nodig heeft te vinden zijn bij<br />

personen die hun sporen in ruime mate verdiend hebben en die over voldoende tijd<br />

beschikken om zich in te zetten voor het <strong>Persmuseum</strong>.<br />

<strong>Het</strong> Algemeen Bestuur en de directeur staan in nauw contact met elkaar. De directeur<br />

informeert het Algemeen Bestuur gevraagd en ongevraagd over alle aspecten van het<br />

5


<strong>Persmuseum</strong>. De directeur is aanwezig bij de vergaderingen van het Algemeen Bestuur.<br />

Jaarlijks gaat het om minimaal vier bestuursvergaderingen.<br />

Visitatie<br />

Op 21 maart 2011 werd het <strong>Persmuseum</strong> gevisiteerd. <strong>Het</strong> Algemeen Bestuur wil graag wijzen<br />

op het daaruit voortgekomen visitatierapport waarin de commissie, bestaande uit dhr. L.E.H.<br />

Vredevoogd (voorzitter), mw. L. Groenman en dhr. J.C. Kombrink, haar bewondering en lof<br />

uitspreekt over het <strong>Persmuseum</strong> en zijn mensen en activiteiten. <strong>Het</strong> visitatierapport is te<br />

downloaden via www.persmuseum.nl en www.derijksmusea.nl/visitaties.<br />

6


Realisatie (voorgenomen) presentaties<br />

Tentoonstellingen<br />

<strong>Het</strong> <strong>Persmuseum</strong> organiseert naast de vaste opstelling 'Start de Persen!' jaarlijks<br />

wisseltentoonstellingen op het adres Zeeburgerkade 10. Sedert enkele jaren organiseert het<br />

<strong>Persmuseum</strong> ook externe en reizende tentoonstellingen.<br />

In 2011 waren er in totaal zes tentoonstellingen in het museum, drie tentoonstellingen op<br />

locatie en twee tentoonstellingen die rondreisden.<br />

Exposities in het museum<br />

<strong>Het</strong> jaar begon met de doorloop van de bijzondere expositie: Van DaDa tot Winter (tot en<br />

met 6 februari), een project van kunstenares Julia Winter over krant, kunst en macht. Voor het<br />

werk dat in het <strong>Persmuseum</strong> te zien was verzamelde ze in de afgelopen jaren voorpagina's van<br />

kranten van over de hele wereld, die ze bewerkte met verf, metaal, stof, plastic en voorwerpen<br />

als een schaakbord of een stuk hout. Er waren in totaal 194 ‘kranten’ te zien.<br />

Van 10 februari tot en met 20 maart sierden de prenten van de tentoonstelling Politiek in<br />

Prent 2010 de wanden van het <strong>Persmuseum</strong>; een samenwerkingsverband met Stichting Pers<br />

& Prent. De uitreiking van de Junior Inktspotprijs was wederom onderdeel van het<br />

gebeuren (zie ook bij educatie).<br />

Van 24 maart tot en met 5 juni was de tentoonstelling No Pictures! te zien. De speciaal voor<br />

deze gelegenheid bijeengebrachte reeks 'heimelijk genomen' foto's uit de collecties van<br />

Nationaal Archief/Spaarnestad Photo bood een inspirerende en opmerkelijke blik op het<br />

nieuws.<br />

De 'zomertentoonstelling', die liep van 16 juni tot en met 11 september, was Stop de Persen!<br />

Tekeningen van Jos Collignon. Een overzichtstentoonstelling van zijn werk voor<br />

verschillende kranten en tijdschriften, met onder andere de in 2009 met de Inktspotprijs<br />

bekroonde prent over de val van de DSB Bank.<br />

Op 22 september opende in het <strong>Persmuseum</strong> Verdachte portretten. Rechtbanktekeningen<br />

in Nederland. In 2011 bestond de Rechtspraak 200 jaar, een aanleiding om de<br />

rechtbanktekenaar voor het voetlicht te brengen aan de hand van een aantal geruchtmakende<br />

zaken in de afgelopen 50 jaar. De tentoonstelling kwam tot stand in samenwerking met de<br />

Rechtbank Amsterdam. De tentoonstelling zal tot 2013 blijven rondreizen in rechtbanken in<br />

Nederland (zie ook reizende tentoonstellingen)<br />

Voor het tienjarig jubileum van het <strong>Persmuseum</strong> op de Zeeburgerkade 10 komen de<br />

#Topstukken! uit de depots voor een gelijknamige tentoonstelling. Bij de tentoonstelling<br />

werd ook een publicatie uitgebracht: #55 Topstukken! De tentoonstelling liep door tot in 2012.<br />

Exposities op locatie<br />

Pers & Politie in Amsterdam, een samenwerkingsproject met het Stadsarchief Amsterdam<br />

(SAA), liep op de SAA-locatie Vijzelstraat door tot en met 27 februari 2012. De meest<br />

geruchtmakende zaken uit de negentiende en twintigste eeuw werden in deze tentoonstelling<br />

belicht aan de hand van objecten uit het <strong>Persmuseum</strong> en het SAA, dat het grote Amsterdamse<br />

politie-archief beheert.<br />

7


De tentoonstelling Tekenen om te ontmaskeren met tekeningen, ontwerpen en ander werk<br />

van Albert Hahn sr. hing in het Stedelijk Museum Zutphen van 18 maart tot en met 13 juni<br />

2011. De collectie-Hahn sr. is één van de belangrijkste collecties van het <strong>Persmuseum</strong>.<br />

Op 6 september opende in het Schielandshuis te Rotterdam Laatste Nieuws! De verdwenen<br />

kranten van Rotterdam. <strong>Het</strong> betrof een samenwerkingsproject met het Museum Rotterdam<br />

en de Atlas van Stolk. De tentoonstelling was tot 31 december 2011 te zien.<br />

Reizende Exposities<br />

De tentoonstelling Verdachte portretten. Rechtbanktekeningen in Nederland heeft in<br />

2011 op de volgende locaties gestaan: Rechtbank Zwolle (5 weken) en Rechtbank Lelystad (5<br />

weken, liep door tot in 2012) en zal in 2012 en 2013 nog verder door het hele land reizen.<br />

Van 31 maart tot en met 15 mei 2011 is de succesvolle expositie Altijd op de Loer/Ständig<br />

auf der Lauer in KITO in Bremen (Duitsland) getoond. De expositie die de Nederlandse kijk<br />

van tekenaars op Duitsland vanaf 1870 belicht, was eerder te zien in onder meer Amsterdam,<br />

Aken, Wadgassen en Oldenburg.<br />

Presentaties en evenementen<br />

<strong>Het</strong> <strong>Persmuseum</strong> participeert sinds 2002 in stedelijke en nationale museumactiviteiten, zoals<br />

de Amsterdamse Museumnacht (5 november), de Uitmarkt en Uitmarkt Junior (27 en 28<br />

augustus), het Museumweekend (2 en 3 april) en de Maand van de Geschiedenis (maand<br />

oktober). <strong>Het</strong> <strong>Persmuseum</strong> is lid van de Museumvereniging en de Vereniging van<br />

Rijksgesubsidieerde Musea (VRM). Ook was het <strong>Persmuseum</strong> in 2011 deelnemer van het<br />

Rode Loper Festival (24 september).<br />

Presentaties<br />

Er vonden in 2011 meerdere presentaties plaats in het museum en op andere locaties.<br />

Op 23 januari leidde Julia Winter rond in haar eigen expositie Van DaDa tot Winter, waarbij<br />

achtergronden van de werken en haar eigen geschiedenis voor de bezoekers duidelijk werden.<br />

Op 14 september werd de eerste Parooltheater avond georganiseerd met als thema<br />

'Verdachte portretten', waarbij de status en de toekomst van de rechtbanktekening en<br />

rechtbanktekenaar en de invloed van rechtbanktekeningen op de publieke opinie werd<br />

besproken. Aanwezig waren rechter Karin van Ringen, voormalig rechtbankverslaggever<br />

Alfred Soeteman en rechtbanktekenaar Felix Guérain. Er was toepasselijke muziek van<br />

Surface Noise.<br />

Op 12 oktober volgde de tweede Parooltheater avond, 'Gesneuvelde journalistieke<br />

projecten', met Paul Arnoldussen als gastheer. Frits Barend, Jaffe Vink en Bob Witman<br />

lichtten hun gesneuvelde projecten toe.<br />

Op 27 oktober werd in samenwerking met het IISG het symposium 'Migranten in the<br />

picture' georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomst stonden het heden en verleden van de<br />

beeldvorming rondom migranten centraal. Sprekers waren Angelie Sens (namens het<br />

<strong>Persmuseum</strong>), fotograaf Hans Aarsman, IISG Scriptieprijs winnares Aniek Smit en hoogleraar<br />

8


Sociale Geschiedenis Leo Lucassen. De titel van de bijdrage van het <strong>Persmuseum</strong> luidde:<br />

'Van slaaf naar migrant tot medelander. Old stereotypes never, or hardly ever die'.<br />

Boekpresentatie van het boek 'Buurman… jij!?', met uitgebreide rechtbankverhalen en<br />

illustraties van Chris Roodbeen. Auteur Fred Soeteman bood op 1 november het eerste<br />

exemplaar aan advocaat Bram Moskowicz aan.<br />

Symposia<br />

Op 27 mei vond het symposium 'Amusement in de koloniale pers' plaats onder auspiciën<br />

van het KITLV en de Werkgroep Indische Letteren, Leiden. De directeur van het<br />

<strong>Persmuseum</strong>, Angelie Sens, was één van de hoofdsprekers en een artikel gebaseerd op haar<br />

lezing getiteld ''Zonder Tom Poes zijn we onverkoopbaar!' Getekende beelden in de<br />

Nederlandstalige Indische/Indonesische pers, circa. 1920-1957', verscheen in het najaar in een<br />

bundel (zie onder publicaties).<br />

Evenementen<br />

<strong>Het</strong> comité 'Dag van de Persvrijheid', bestaande uit het <strong>Persmuseum</strong>, de Nederlandse<br />

Vereniging van Journalisten (NVJ), NDP Nieuwsmedia, Free Press Unlimited en het<br />

Genootschap van Hoofdredacteuren, organiseerde op 3 mei de jaarlijkse Dag van de<br />

Persvrijheid met keynote speaker Birgitta Jónsdóttir . <strong>Het</strong> thema van de persvrijheidlezing<br />

was: 'Are we Citizens or Users?' Plaats van handeling: Trouwgebouw te Amsterdam.<br />

Op 24 september 2011 nam het <strong>Persmuseum</strong> deel aan het Rode Loper Festival, de kunst- en<br />

cultuurdagen van Amsterdam Oost waarbij op meer dan 40 locaties inclusief het <strong>Persmuseum</strong><br />

van de culturele rijkdom van dit stadsdeel kon worden genoten.<br />

Op 3 november stond het <strong>Persmuseum</strong> tijdens de Amsterdamse Museumnacht volledig in<br />

het teken van Verdachte portretten, met een lezing van rechtbankverslaggever Fred<br />

Soeteman, een Crimiquiz, rechtbank- en portrettekenaar Aloys Oosterwijk en een 'water-enbroodbar'.<br />

Educatie<br />

<strong>Het</strong> project Europe4ME, een initiatief van Mira Media, liep ook in 2011 door. Europe4ME is<br />

een innovatief bewustwordings- en voorlichtingsproject, waarin jongeren en jongvolwassenen<br />

die deelnemen aan Europese activiteiten in staat worden gesteld om hun ervaringen met een<br />

groot publiek te delen.<br />

Bij de expositie Pers & Politie in Amsterdam ontwikkelde het <strong>Persmuseum</strong> samen met<br />

journaliste Barbara Schilthuis een speciaal educatief programma voor het voortgezet<br />

onderwijs: een op het thema aangepaste workshop journalistiek.<br />

<strong>Het</strong> jaarlijkse educatieve project de Junior Inktspotprijs was, met onderliggende thema’s als<br />

democratisch burgerschap, censuur en journalistieke vrijheid, wederom een groot succes.<br />

9


Zo’n 1.100 leerlingen namen deel en kozen de tekening 'Maar Rabbi’s' van Fokke en Sukke<br />

als beste cartoon.<br />

Op 5 juli ging in samenwerking met ClickF1 het nieuwe workshopproject Mediablend van<br />

start. Mediablend kan worden geboekt in projectvorm of als themadag door scholen die de<br />

leerlingen mediavaardigheden aan willen leren. Naast Mediablend wordt ook de cursus 'Word<br />

mediawijs' aangeboden, die bestaat uit vijf opeenvolgende workshops. Deze kunnen worden<br />

ingezet binnen het reguliere onderwijs en bevatten de workshops mediawijsheid, censuur,<br />

beeldvorming tekst, beeldvorming foto en Social media.<br />

Digitale zaken<br />

<strong>Het</strong> <strong>Persmuseum</strong> had in 2011 vijf websites:<br />

www.persmuseum.nl<br />

www.vrouwentijdschriften.nl<br />

www.indische-pers.nl<br />

www.surinaamsepers.net<br />

www.politiekeprent.nl<br />

Daarnaast beheert het museum de Landelijke kranten databank.<br />

Nieuwe website www.persmuseum.nl online<br />

In 2011 is het project om de website van het <strong>Persmuseum</strong> te vernieuwen afgerond. De website<br />

draait nu op het open source cms Drupal, waarmee de website ‘toekomst proof’ is gemaakt.<br />

Updates en toevoegingen zijn nu makkelijk en snel te realiseren, en er zijn verschillende<br />

functionaliteiten beschikbaar gekomen voor onze webbezoekers, zoals site en catalogus<br />

doorzoekbaarheid vanaf de voorpagina, rss feeds en uitgebreide informatie over de collecties<br />

en onderzoeken van het <strong>Persmuseum</strong>.<br />

Rubriek Uitgelicht en Toen-en-nu<br />

In de nieuwe website zijn verschillende mogelijkheden om juweeltjes uit de collectie onder de<br />

aandacht te brengen. De rubriek 'Uitgelicht' biedt uitgebreide informatie over diverse objecten<br />

en onderwerpen. Deze zal in de toekomst verder uitgebreid worden. De rubriek ‘toen en nu’<br />

toont 'historisch-actuele' afbeeldingen uit de collectie, begeleid door een korte tekst.<br />

Virtuele exposities<br />

In 2011 heeft het <strong>Persmuseum</strong> vijf digitale exposities gemaakt: Politiek in Prent 2010; No<br />

Pictures!; Stop de persen! Tekeningen van Jos Collignon; Verdachte portretten (met extra<br />

materiaal dat niet in de (reizende) tentoonstelling te zien was/is); en de rubriek Uitgelicht die<br />

objecten voor het voetlicht haalt die in de tentoonstelling #Topstukken te zien waren.<br />

2011 Bezoekers Pageviews hits<br />

www.persmuseum.nl* Ca 70.000 Ca 300.000 Ca 3.000.000<br />

www.vrouwentijdschriften.nl 9.157 296.408 351.350<br />

www.indische-pers.nl 7.828 298.094 375.928<br />

www.surinaamsepers.net 4.570 268.234 303.399<br />

10


Search.iisg.nl** 62.221 3.959.889 7.101.123<br />

* Door overzetten DNS server en website zijn webstatgegevens verloren gegaan. Bovenstaande is een schatting.<br />

**twee maanden geen webstats binnengekomen door technische problemen (augustus/september)<br />

Digitale nieuwsbrief<br />

De digitale nieuwsbrief heeft een verandering ondergaan in 2011. Hij wordt vaker verstuurd<br />

en ook ingezet om speciale evenementen aan te kondigen. Verder is er een update in de<br />

standaard opmaak doorgevoerd om een meer eigentijds en nieuwsbriefwaardige feel eraan te<br />

geven. Dat betekent geen vaste rubrieken en informatie meer die ‘ruis’ opleveren, maar wel<br />

alleen het nieuws dat van belang is.<br />

Social media<br />

<strong>Het</strong> gebruik van social media is ook in 2011 weer uitgebreid. Op dit moment is het<br />

<strong>Persmuseum</strong> aanwezig op twitter, flickr, facebook, youtube en hyves. <strong>Het</strong> aantal<br />

followers/likes is gestegen van ongeveer 300 naar circa 900.<br />

Projecten<br />

In 2011 had het <strong>Persmuseum</strong> zes projecten:<br />

- Metamorfozeproject 'Journalistentijdschriften 1896-1950' (meerjarig, in 2011 afgesloten)<br />

- Pers & Politie in Amsterdam (in 2011 afgesloten)<br />

- Laatste Nieuws! De verdwenen kranten van Rotterdam<br />

- Verdachte Portretten (rechtbanktekenaars)<br />

- Eppo Doeve (meerjarig, uitvoering in 2013)<br />

- de Internationale Dag van de Persvrijheid op 3 mei (elk jaar terugkerend).<br />

Publicaties<br />

- Birgitta Jónsdóttir, 'Are we citizens or users?' Persvrijheidlezing 2011 (Amsterdam,<br />

<strong>Persmuseum</strong>, 2011)<br />

- Verdachte portretten. Rechtbanktekeningen in Nederland (Uitgeverij Bas Lubberhuizen, ism<br />

het <strong>Persmuseum</strong>, Amsterdam 2011)<br />

- #55 Topstukken! (Amsterdam, <strong>Persmuseum</strong>, 2011)<br />

- Angelie Sens, 'The 'veil' in post-slavery society. New challenges for historians: the case of<br />

Surinam, 1808-2008', in: M. van der Linden (ed.), Humanitarian intervention and changing<br />

labor relations. The long-term consequences of the abolition of the slave trade (Leiden, Brill,<br />

2011), pp. 69-114<br />

- Angelie Sens, ''Zonder Tom Poes zijn we onverkoopbaar!' Getekende beelden in de<br />

Nederlandstalige Indische/Indonesische pers, circa. 1920-1957', in: Gerard Termorshuizen<br />

(red.), Tropenstijl. Amusement en verstrooiing in de (post)koloniale pers (Leiden, KITLV<br />

Press, 2011), pp. 179-214<br />

- nummers 27, 28 en 29 van het <strong>Persmuseum</strong>Nieuws<br />

11


Personeel<br />

De structurele personeelskosten hadden betrekking op een directeur (0.8 fte), een medewerker<br />

collecties en presentatie (0.8 fte), een medewerker educatie en publiciteit (0.7 fte), een jr.<br />

medewerker educatie (0.2 fte), een medewerker digitale zaken (0.2 fte), drie<br />

baliemedewerkers (1.6-1.7 fte), een tijdelijk medewerker collecties (0.4 fte), een<br />

collectiemedewerker via het IISG (0.2 fte) en een medewerker Beeld & Geluid (0.8 fte),<br />

gestationeerd in het IISG. Verder maakt het <strong>Persmuseum</strong> op projectbasis gebruik van archief-<br />

en collectiemedewerkers van het IISG.<br />

De incidentele personeelskosten hadden betrekking op tijdelijke medewerkers,<br />

museummedewerkers (oproepkrachten en freelancers), stagiaires van diverse instellingen voor<br />

hoger onderwijs en vrijwilligers (onkosten).<br />

In 2011 bestond de staf van het <strong>Persmuseum</strong> uit de volgende personen:<br />

- dr. Angelie Sens, directeur (0.8 fte)<br />

- drs. Niels Beugeling, medewerker collecties en presentatie (0.8 fte)<br />

- Emily Mulder, medewerker PR (0.7 fte)<br />

- Ineke Eisma, baliemw (0.4 fte), mw digitale zaken (0.2 fte) en jr. mw educatie (0.2fte) en<br />

vanaf medio 2011 medewerker educatie en digitale zaken (0.8 fte)<br />

- Ilma Blok, baliemedewerker (0.7 fte)<br />

- Sjoukje Posthuma, baliemedewerker (0.6 fte)<br />

- Charlotte Haak, baliemedewerker (0.4 fte)<br />

- Job Schouten, medewerker collecties (0.4 fte)<br />

- Karin Liefting, medewerker Beeld & Geluid IISG (0.8 fte)<br />

Overige medewerkers:<br />

- Aldje Bertrams, onderzoeksmedewerker (oproepkracht)<br />

- Jop Euwijk MA, collectie-, tentoonstellings- en onderzoeksmedewerker (oproepkracht)<br />

- Jan Doedens, oproepkracht<br />

- Jan van Schagen, vrijwilliger (0.2 fte)<br />

- Job Schouten, vrijwilliger (0.2 fte)<br />

- Nikki Filius, vrijwilliger<br />

- Linda van der Rest, masterstudent Universiteit Utrecht, stagiaire<br />

- Ruby van Vugt, Snuffelstage VO<br />

- Morten Cornelissen, Snuffelstage VO<br />

De jaarcijfers luiden in hele euro's, derhalve kunnen afrondingsverschillen ontstaan.<br />

12

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!