E-boek 2010 PDF

DE KONINKLIJKE WEG: HET DIENEN VAN ANDEREN
vreugde die ons ten deel vallen als we op onzelfzuchtige
wijze de vruchten van onze intuïtie offeren voor het welzijn
van allen, zullen elke persoonlijke voldoening die we anders
zouden smaken, verre overtreffen; en in zekere zin is dat een
voorproefje van die gelukzaligheid, om deze wat afgezaagde
term nog eens te gebruiken. Maar als iemand een ‘barmhartige
daad’ verricht om het trotse gevoel te hebben een weldoener
te zijn, gaat op datzelfde moment de zogenaamde
weldaad in rook op.
Vraag — Ik wil hier graag een vraag stellen. Toen we enige tijd
geleden spraken over het in praktijk brengen van de påramitå’s,
zei u dat alles betrekkelijk is en dat zodra hogere geestelijke
waarden ons ten deel vallen, we met de oude niet
langer tevreden zijn. Is de toestand van gelukzaligheid of
tevredenheid ook betrekkelijk? Ik bedoel dit: er kan fysieke
of zelfs mentale gelukzaligheid bestaan. Maar is geestelijke
gelukzaligheid niet iets heel anders? Bereiken wij als mensen
wel ooit de toestand die met de gelukzaligheid van nirvåña is
te vergelijken?
Commentaar — Er zijn evenveel nirvåña’s als mensen om het
te ondergaan; zo zijn er ook hier op aarde evenveel toestanden
van bewustzijn als er mensen leven. Zij die alleen voor
zichzelf naar nirvåña streven, naar wijsheid, licht en vrede –
vergeet niet, dat het woord pratyeka niets anders betekent
dan ‘voor zichzelf’ – geloven dat volmaakte gelukzaligheid
hun deel zal zijn. Maar de boeddha’s van mededogen en de
ware bodhisattva’s weten dat ze onmogelijk de toestand van
alwetendheid volledig kunnen bereiken. Alles is betrekkelijk.
Geestelijke alwetendheid of nirvåñische gelukzaligheid is een
ervaring die zover boven ons bevattingsvermogen uitgaat,
dat het onmogelijk is haar te beschrijven. Maar al kunnen we
niet begrijpen wat deze toestand van alwijsheid inhoudt,
185