een ambtelijk rapport - Ziek van Zorg

Naar beter betaalbare zorg
Bijlage 6 Overzicht van relevante wetgeving voor
uitgavenbeheersing
Algemeen
In deze bijlage wordt een kort overzicht gegeven van de hoofdregels in de
belangrijkste wetten die van belang zijn voor de financiering van de zorg. Sommige
voorstellen van de Taskforce vergen wijziging van wetten in formele zin. Hiermee is,
vanaf het moment waarop volstrekt duidelijk is wat gewijzigd moet worden, ten
gevolge van de achtereenvolgens te volgen procedures (adviesaanvragen,
ministerraadsprocedure, advies van Raad van State, behandeling in de Tweede
Kamer en daarna in de Eerste Kamer) al snel twee jaar gemoeid. Andere voorstellen
vergen wijziging van algemene maatregelen van bestuur (amvb's) of ministeriële
regelingen. Wijziging van amvb's duurt doorgaans zo'n zeven tot acht maanden,
terwijl voor een gemiddelde ministeriële regeling meestal een maand of drie nodig
zal zijn.
Zorgverzekeringswet (Zvw)
De Zvw verplicht ingezetenen om zich te verzekeren voor de in (artikel 10 van) die
wet geregelde risico’s (d.w.z. het risico dat men behoefte zal hebben aan een achttal
soorten zorg).
De privaatrechtelijke zorgverzekeraars – die met elkaar moeten concurreren om de
gunst van de verzekerden tegen in verhouding tot de geboden service zo laag
mogelijke premie (en dus geacht worden aldus te zorgen voor kostenbeheersing) –
zijn verplicht iedereen die zich voor die risico’s bij hen meldt, te accepteren.
De verzekering moet dekking bieden voor de zorgvormen die (op grond van artikel
11) bij of krachtens amvb zijn omschreven (naar inhoud en omvang) en eventueel
tegen betaling van daarbij voorgeschreven eigen bijdragen; de verzekeraar heeft
daarbij mogelijkheden tot sturing. De amvb zelf moet de inhoud en omvang van de
prestaties regelen waarop ingevolge de zorgverzekering recht bestaat, alsmede voor
welke zorg een eigen bijdrage geldt (die naar de huidige inzichten niet
inkomensafhankelijk kunnen zijn). Bij ministeriële regeling kunnen, voor zover de
amvb dat bepaalt, zorgvormen van de aanspraak worden uitgesloten, de aanspraken
op geneeskundige zorg, farmaceutische zorg en hulpmiddelenzorg nader worden
geregeld en de eigen bijdragen nader worden geregeld. Het niveau van de
ministeriële regeling is in deze opzet slechts in zeer beperkte mate beschikbaar om
betekenisvolle wijzigingen door te voeren.
Indien overtuigend kan worden beargumenteerd dat dit noodzakelijk is om het
algemeen belang te beschermen, kan bij amvb worden bepaald dat voor sommige
aanspraken verplicht een naturasysteem geldt, alsmede dat voor dergelijke zorg een
contracteerplicht geldt (artikel 12).
Verder kan de verzekeraar bepalen dat verzekerden met een naturapolis niet alles
betaald krijgen als zij hun zorg halen bij een niet gecontracteerde zorgaanbieder
(artikel 13). De Zvw regelt dat de vraag of iemand zorg nodig heeft uitsluitend aan
de hand van zorginhoudelijke criteria wordt beoordeeld (artikel 14).
Zorgverzekeringen voor verzekerden jonger dan 18 jaar zijn premievrij (artikel 16),
terwijl de zorgverzekeraars verder voor iedere verzekerde die voor een zelfde polis
heeft gekozen, een zelfde premie dient te berekenen (verbod van
premiedifferentiatie; artikel 17). Wel mag op de premie een collectiviteitskorting van
Pagina 79