Mei 2012 - Protestantse Gemeente Zwolle

4
AANDACHT VOOR Werd
Herdenking 4 mei 2012
Vrijheid geef je door!
er zo’n vijftien jaar geleden nog
bijna alleen stilgestaan bij de gevallenen
van de Tweede Wereldoorlog, tegenwoordig
herdenken we allen die sinds
De mooiste gedichten
het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog
zijn omgekomen in oorlogssituaties
en bij vredesoperaties.
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei
Van de gedichten die vorig jaar werden ingezonden, vond de jury de gedichten
‘Veilig op straat’ van Lieke van der Vegt en ‘Onbeschrijfelijk verdriet’ van
Thomas Barneveld het mooist.
Veilig op straat
Als ik loop over straat,
wil ik dat je me met rust laat.
Dat ik kan staan waar ik wil,
als ik praat of ik ben stil.
Waar voel ik me veilig?
Waar voel ik me veilig?
Waar moet ik heen, ik ben zo alleen.
Geen oorlog of haat, niet alleen meer
over straat.
Dat ik kan doen wat ik wil, buitenspelen
as a child in the world.
de oorlog moet de wereld uit,
niet naar noord en niet naar zuid.
Gewoon weg nergens meer,
Geen geweld, geen geweer.
Vrede op aarde en veilig zijn
Oorlog, verdwijn . . . Oorlog verdwijn . .
Weet je wat ik nu voel,
en wat ik nu bedoel.
Samen zijn we één,
en samen zijn we sterker dan alleen . . .
Onbeschrijfelijk verdriet
De opa van mijn moeder
was Eerste stuurman
van een vrachtschip vol met tennisballen.
In maart 1940 werd het schip,
tussen Engeland en Nederland,
getorpedeerd door een Duitse onderzeeër.
Onbeschrijfelijk verdriet
De opa van mijn moeder is nooit meer
thuisgekomen . . .
alleen de 100.000 tennisballen zijn
aangespoeld op de Vlaamse stranden.
Onbeschrijfelijk verdriet
Na mei 1945 kwamen veel mensen
terug met de trein uit de oorlog.
De oma van mijn moeder stond
maandenlang
te wachten op het Centraal Station van
Amsterdam.
Wanhopig, verdrietig, onbeschrijfelijk.
In korte tijd was ze grijs geworden van
verdriet,
maar de opa van mijn moeder kwam
nooit meer terug!
Diepe sporen van verdriet,
voelbaar door generaties.
Onbeschrijfelijk verdriet
Al vanaf 1946 worden ieder jaar de slachtoffers van de
Tweede Wereldoorlog herdacht. In Zwolle gebeurde dat
voor het eerst op vrijdag 3 mei 1946. Na een stille omgang
naar het Ter Pelkwijkpark, werden vanaf acht uur twee
minuten stilte in acht genomen bij het voorlopig monument.
Daarna volgde een interconfessionele (christelijke) dankdienst
in de Grote Kerk. Op 4 mei werden de gevallenen
herdacht met één minuut stilte om elf uur ’s morgens.
Begin jaren ’90 organiseerde het Podium van Kerken op
4 mei voor het eerst een herdenkingsdienst, met de bedoeling
daar een jaarlijks gebeuren van te maken. In 1993 werd
de Joodse Gemeente gevraagd mee te doen aan deze (oecumenische)
herdenking. Vonden deze eerst nog plaats in de
Baptistenkerk aan de Zamenhofsingel, vanaf 1994 komt
men samen in de Oosterkerk, om in ieder geval de aanwezige
stadsbestuurders en de Commissaris van de Koningin
gelegenheid te geven op tijd bij de voormalige gevangenis
te zijn, vanwaar de Stille Tocht vertrekt.
omschrijft het zo: “We herinneren ons
de periode van rechteloosheid en onvrijheid.”
Datzelfde Nationaal Comité
levert sinds 1998 een thema. Het thema
van dit jaar, ‘Vrijheid geef je door!’,
wordt door de commissie die de gedachtenis
ieder jaar organiseert al drie jaar
gebezigd. Voor de derde keer is onder
de Zwolse scholieren een gedichtenwedstrijd
uitgeschreven en wel in twee categorieën:
basisscholieren van groep 7 en
8 en de brugklassers van het Voortgezet
Onderwijs. De winnaars krijgen naast
een bon ook de gelegenheid hun gedicht
in de gedachtenisviering van 4 mei voor
te dragen.
Twee onderdelen van de viering komen
ieder jaar terug. Om te beginnen het
Kaddisj voor de zes miljoen Joodse
slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog,
dat door de cantor van de Joodse
Gemeente Jaap Cyclik gezongen wordt.
In Zwolle zijn van de ruim achthonderd
joden er bijna vijfhonderd niet teruggekeerd.
Naast het Kaddisj keert ook ieder jaar
het Rozenritueel terug. Rode rozen worden
tijdens of aan het eind van de dienst
gestoken in een bol van prikkeldraad als
teken van verbondenheid met diegenen
die herdacht worden. Na afloop van de
gedachtenis worden de rozen in de Stille
Tocht meegedragen en tijdens de herdenking
bij het monument gelegd.
Vrijdag 4 mei 18.30 uur: Gedachtenis
in de Oosterkerk aan de Bagijnesingel.
De Stille Tocht vertrekt om ongeveer
19.15 uur vanaf de Spinhuisbredehoek
en komt langs de Oosterkerk, waar een
ieder zich kan aansluiten.