Mei 2012 - Protestantse Gemeente Zwolle
Mei 2012 - Protestantse Gemeente Zwolle
Mei 2012 - Protestantse Gemeente Zwolle
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Gaandeweg<br />
<strong>Mei</strong> <strong>2012</strong><br />
Adem van God<br />
Belijdenis<br />
Opbrengst Kerkbalans<br />
Magazine voor alle leden van de<br />
<strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong>,<br />
de Evangelisch-Lutherse <strong>Gemeente</strong><br />
en De Hoofdhof Berkum
VAN WEEGHEL COACHING
In deze Gaandeweg<br />
Op de voorpagina:<br />
Zo verbeeldde Tineke Vlaming het<br />
Pinkstervuur<br />
Aandacht voor onder andere de<br />
herdenking op 4 mei van slachtoffers<br />
van oorlogsgeweld<br />
pagina 4, 5, 8, 9, 16 en 19<br />
Diaconale vakantieweken en een<br />
geslaagd ZWO-project<br />
pagina 6<br />
Het mooiste Bijbelverhaal van<br />
Margje Kamerman<br />
pagina 7<br />
Vragen aan een rentmeester over het werk<br />
van het Kantoor Kerkelijke Goederen<br />
pagina 10<br />
Columnist Ale Pietersma over<br />
30 kansrijke modellen<br />
pagina 11<br />
De Jeruzalemkerkgemeente staat voor een<br />
afscheid en een nieuw begin<br />
pagina 12<br />
Belijdeniscatechisanten over hun jawoord<br />
pagina 14<br />
‘Ome’ Jan van Vilsteren, vrijwilliger met<br />
blijvende waarde<br />
pagina 17<br />
Informatie van het Kerkelijk Bureau<br />
Colofon Gaandeweg<br />
pagina 18<br />
Kerkdiensten voor de komende<br />
twee maanden<br />
pagina 20, 21 en 22<br />
…de adem van God<br />
Sinds het begin is God schepper, van de hemelen en de aarde. De aarde is woestheid en warboel<br />
geweest, met duisternis op het aanschijn van de oervloed, maar adem van God reeds wervelend<br />
op het aanschijn van het water. (Genesis 1 vers 1-2; Naardense Bijbel)<br />
God beademt de aarde en zo komt alles tot leven. Nee, het was niet ooit dat Hij de aarde beademde,<br />
in het verre verleden, de oertijd. God schept nog steeds. En Hij beademt/begeestert niet alleen<br />
de mens. Hij beademt, geeft ook levenskracht aan de aarde, de bloemen, de bomen, de dieren.<br />
Lees psalm 104! Hij roept zelfs een lofzang wakker: rivieren klappen in de handen, bergen jubelen<br />
het uit…<br />
De schepping is een en al liturgie. Prachtige, naïeve geloofstaal. Ik houd van die taal, net als van<br />
dat liedje dat ik ooit op de lagere school leerde, of was het al op de kleuterschool: ‘Op bergen en<br />
in dalen, ja overal is God…’ Het schiet mij nog vaak te binnen.<br />
Dat oerbesef dat God overal is ben ik nooit kwijtgeraakt en ik hoop het ook niet kwijt te raken.<br />
God ‘is’. Gewoon: God ‘is’. Wat problematiseren wij Hem vaak. Waarom plaatsen wij eigenlijk<br />
vaker een vraagteken bij Zijn aanwezigheid dan bij onze aanwezigheid als mens.<br />
Waarom zo vaak die vraag: Waar is God? Waarom niet die vraag: Waar is de mens, waar ben ik?<br />
Wie zwijgt er nu het meest? God? De mens?<br />
… de adem van God…<br />
Pinksteren. Dan vieren we dat de adem/geest van God mensen in beweging zet, bezielt om grenzen<br />
te overschrijden, overal deze God van Israël en van die unieke Zoon ter sprake te brengen, meer<br />
nog: dat leven met Hem te leven. Leven met God. Het leven vieren en verantwoordelijkheid willen<br />
dragen voor wat is toevertrouwd. Het leven is liturgie. Elke dag. Pinksteren is ook niet ooit.<br />
Het is nu. Pinksteren duurt levenslang. Wij leven van de Wind.<br />
Maar Pinksteren, die vijftigste dag was van origine een oogstfeest. God werd gedankt voor wat de<br />
aarde voortbracht. Sinds het begin is God schepper… Dus alle reden om dankend in het leven te<br />
blijven staan. Met al die goede gaven treedt Hij ons tegemoet. Zo wil ik het blijven zien.<br />
De schepping, ook een boek waarin wat te lezen valt. De schepping… we kunnen haar uitbuiten,<br />
van haar genieten en haar in ontzag aanvaarden. Haar grootsheid en gulheid spreekt aan en toe,<br />
nodigt uit tot ‘heiliging’, tot aandachtig en zorgvuldig leven.<br />
Harm Bousema,<br />
predikant Oosterkerkgemeente<br />
3
4<br />
AANDACHT VOOR Werd<br />
Herdenking 4 mei <strong>2012</strong><br />
Vrijheid geef je door!<br />
er zo’n vijftien jaar geleden nog<br />
bijna alleen stilgestaan bij de gevallenen<br />
van de Tweede Wereldoorlog, tegenwoordig<br />
herdenken we allen die sinds<br />
De mooiste gedichten<br />
het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog<br />
zijn omgekomen in oorlogssituaties<br />
en bij vredesoperaties.<br />
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei<br />
Van de gedichten die vorig jaar werden ingezonden, vond de jury de gedichten<br />
‘Veilig op straat’ van Lieke van der Vegt en ‘Onbeschrijfelijk verdriet’ van<br />
Thomas Barneveld het mooist.<br />
Veilig op straat<br />
Als ik loop over straat,<br />
wil ik dat je me met rust laat.<br />
Dat ik kan staan waar ik wil,<br />
als ik praat of ik ben stil.<br />
Waar voel ik me veilig?<br />
Waar voel ik me veilig?<br />
Waar moet ik heen, ik ben zo alleen.<br />
Geen oorlog of haat, niet alleen meer<br />
over straat.<br />
Dat ik kan doen wat ik wil, buitenspelen<br />
as a child in the world.<br />
de oorlog moet de wereld uit,<br />
niet naar noord en niet naar zuid.<br />
Gewoon weg nergens meer,<br />
Geen geweld, geen geweer.<br />
Vrede op aarde en veilig zijn<br />
Oorlog, verdwijn . . . Oorlog verdwijn . .<br />
Weet je wat ik nu voel,<br />
en wat ik nu bedoel.<br />
Samen zijn we één,<br />
en samen zijn we sterker dan alleen . . .<br />
Onbeschrijfelijk verdriet<br />
De opa van mijn moeder<br />
was Eerste stuurman<br />
van een vrachtschip vol met tennisballen.<br />
In maart 1940 werd het schip,<br />
tussen Engeland en Nederland,<br />
getorpedeerd door een Duitse onderzeeër.<br />
Onbeschrijfelijk verdriet<br />
De opa van mijn moeder is nooit meer<br />
thuisgekomen . . .<br />
alleen de 100.000 tennisballen zijn<br />
aangespoeld op de Vlaamse stranden.<br />
Onbeschrijfelijk verdriet<br />
Na mei 1945 kwamen veel mensen<br />
terug met de trein uit de oorlog.<br />
De oma van mijn moeder stond<br />
maandenlang<br />
te wachten op het Centraal Station van<br />
Amsterdam.<br />
Wanhopig, verdrietig, onbeschrijfelijk.<br />
In korte tijd was ze grijs geworden van<br />
verdriet,<br />
maar de opa van mijn moeder kwam<br />
nooit meer terug!<br />
Diepe sporen van verdriet,<br />
voelbaar door generaties.<br />
Onbeschrijfelijk verdriet<br />
Al vanaf 1946 worden ieder jaar de slachtoffers van de<br />
Tweede Wereldoorlog herdacht. In <strong>Zwolle</strong> gebeurde dat<br />
voor het eerst op vrijdag 3 mei 1946. Na een stille omgang<br />
naar het Ter Pelkwijkpark, werden vanaf acht uur twee<br />
minuten stilte in acht genomen bij het voorlopig monument.<br />
Daarna volgde een interconfessionele (christelijke) dankdienst<br />
in de Grote Kerk. Op 4 mei werden de gevallenen<br />
herdacht met één minuut stilte om elf uur ’s morgens.<br />
Begin jaren ’90 organiseerde het Podium van Kerken op<br />
4 mei voor het eerst een herdenkingsdienst, met de bedoeling<br />
daar een jaarlijks gebeuren van te maken. In 1993 werd<br />
de Joodse <strong>Gemeente</strong> gevraagd mee te doen aan deze (oecumenische)<br />
herdenking. Vonden deze eerst nog plaats in de<br />
Baptistenkerk aan de Zamenhofsingel, vanaf 1994 komt<br />
men samen in de Oosterkerk, om in ieder geval de aanwezige<br />
stadsbestuurders en de Commissaris van de Koningin<br />
gelegenheid te geven op tijd bij de voormalige gevangenis<br />
te zijn, vanwaar de Stille Tocht vertrekt.<br />
omschrijft het zo: “We herinneren ons<br />
de periode van rechteloosheid en onvrijheid.”<br />
Datzelfde Nationaal Comité<br />
levert sinds 1998 een thema. Het thema<br />
van dit jaar, ‘Vrijheid geef je door!’,<br />
wordt door de commissie die de gedachtenis<br />
ieder jaar organiseert al drie jaar<br />
gebezigd. Voor de derde keer is onder<br />
de Zwolse scholieren een gedichtenwedstrijd<br />
uitgeschreven en wel in twee categorieën:<br />
basisscholieren van groep 7 en<br />
8 en de brugklassers van het Voortgezet<br />
Onderwijs. De winnaars krijgen naast<br />
een bon ook de gelegenheid hun gedicht<br />
in de gedachtenisviering van 4 mei voor<br />
te dragen.<br />
Twee onderdelen van de viering komen<br />
ieder jaar terug. Om te beginnen het<br />
Kaddisj voor de zes miljoen Joodse<br />
slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog,<br />
dat door de cantor van de Joodse<br />
<strong>Gemeente</strong> Jaap Cyclik gezongen wordt.<br />
In <strong>Zwolle</strong> zijn van de ruim achthonderd<br />
joden er bijna vijfhonderd niet teruggekeerd.<br />
Naast het Kaddisj keert ook ieder jaar<br />
het Rozenritueel terug. Rode rozen worden<br />
tijdens of aan het eind van de dienst<br />
gestoken in een bol van prikkeldraad als<br />
teken van verbondenheid met diegenen<br />
die herdacht worden. Na afloop van de<br />
gedachtenis worden de rozen in de Stille<br />
Tocht meegedragen en tijdens de herdenking<br />
bij het monument gelegd.<br />
Vrijdag 4 mei 18.30 uur: Gedachtenis<br />
in de Oosterkerk aan de Bagijnesingel.<br />
De Stille Tocht vertrekt om ongeveer<br />
19.15 uur vanaf de Spinhuisbredehoek<br />
en komt langs de Oosterkerk, waar een<br />
ieder zich kan aansluiten.
De 10 mooiste Bijbelverhalen van <strong>Zwolle</strong> bijna onthuld<br />
Project beleeft slotevent op zondag 10 juni<br />
Het interkerkelijke project ‘De 10 mooiste<br />
Bijbelverhalen van <strong>Zwolle</strong>’ nadert<br />
zijn ontknoping. Op zondag 10 juni<br />
zullen alle tien door <strong>Zwolle</strong>naren gekozen<br />
mooiste Bijbelverhalen bekend zijn.<br />
Dan wordt in park De Hogenkamp in<br />
Dieze een groots slotevent gehouden.<br />
Een manifestatie die tot in de puntjes<br />
georganiseerd moet worden, want de<br />
projectgroep hoopt – en bidt – dat er<br />
duizenden bezoekers komen.<br />
Voor de zestien (wijk)kerken en enkele<br />
christelijke organisaties die bij het project<br />
betrokken waren, is ‘De 10 mooiste<br />
Bijbelverhalen’ nu al een succes. Nadat<br />
ruim vijfduizend <strong>Zwolle</strong>naren waren<br />
aangezet om over de Bijbel na te denken,<br />
gingen ook heel veel kerken aan de slag.<br />
Onder andere in de Grote Kerk, de<br />
Sionskerk en de Stinskerk werd aan de<br />
mooiste verhalen regelmatig aandacht<br />
besteed (zie Mijn verhaal op pagina 7).<br />
Predikanten lieten nieuw licht op de<br />
verhalen vallen, de leiding en de kinderen<br />
van clubs, nevendienst en scholen<br />
waren ermee bezig, gespreksgroepen<br />
praatten erover.<br />
De organisatoren merkten nog iets:<br />
“Als leden van verschillende kerken blijken<br />
we heel goed te kunnen samenwerken.<br />
Omdat we tenslotte allemaal dezelf-<br />
50 dagen van gebed in de Sionskerk<br />
Vóór Pasen, in de Lijdenstijd, telde de<br />
Sionskerkgemeente zeven zondagen af<br />
tot Pasen, nu is zij bezig de zeven zondagen<br />
tot Pinksteren te beleven. Dit aftellen<br />
gebeurt opnieuw met de Menora,<br />
de zevenarmige kandelaar uit Israël.<br />
Pinksteren is precies de 50ste dag na<br />
Pasen. Deze periode van 50 dagen staat<br />
in de Sionskerk in het teken van gebed.<br />
Het gebed wordt soms ervaren als iets<br />
moeilijks. Van Jezus weten we dat Hij<br />
vaak bad. Hij trok zich dan terug om rust<br />
en stilte te zoeken. Bidden is praten<br />
met God. Voor Jezus was het heel<br />
belangrijk om regelmatig te spreken<br />
met Zijn hemelse Vader. Jezus leerde<br />
Zijn discipelen ook om te bidden.<br />
In de 50 dagen van gebed worden mensen<br />
in de Sionskerk geholpen en gestimuleerd<br />
om te bidden. In de preken is er<br />
aandacht voor en het speciale dagboek<br />
de basis hebben: het woord van God, het<br />
evangelie van Jezus Christus.” Het zou<br />
heel jammer zijn als er aan deze samenwerking<br />
na het slotevent een eind zou<br />
komen, daar zijn de betrokkenen het over<br />
eens. Er worden plannen gemaakt voor<br />
een nieuw project, dat opnieuw van september<br />
tot juni zou moeten lopen, met<br />
wellicht weer een ‘tien’ als rode draad.<br />
Ark van Noach<br />
Inmiddels zijn acht van de tien mooiste<br />
Bijbelverhalen onthuld. Op de derde<br />
plaats in de toptien eindigde de Ark van<br />
Noach, vóór David en Goliat, de Verloren<br />
zoon, de Barmhartige Samaritaan, Jozef<br />
en zijn broers, koningin Ester, de Schepping<br />
en Jona.<br />
Op www.de10mooistebijbelverhalenvanzwolle.nl<br />
staat actuele informatie over<br />
het project, bijvoorbeeld over het boekje<br />
met de tien verhalen, geschreven door<br />
Henk Stoorvogel. Ook het Bijbelkwartet<br />
en de cd met Bijbelliederen die de projectgroep<br />
op Zwolse basisscholen heeft<br />
uitgedeeld, zijn nog te koop. En tenslotte<br />
zijn vrijwilligers welkom, met name voor<br />
de organisatie van de slotmanifestatie.<br />
Wat daar allemaal gaat gebeuren rond de<br />
tien mooiste verhalen, zal eveneens op<br />
de website en in de lokale media te<br />
vinden zijn.<br />
helpt thuis. Ook voor kinderen is er elke<br />
dag aandacht in de vorm van een speciaal<br />
stukje of een puzzel.<br />
Het gebed als ontdekkingsreis, zo worden<br />
deze 50 dagen gezien. Als je bijvoorbeeld<br />
een mooie bergwandeling maakt, dan kun<br />
je zomaar genieten van een kabbelend<br />
beekje of een prachtig uitzicht. Maar diezelfde<br />
wandeling kan door een klimpartij<br />
of een harde regenbui een worstelen met<br />
de elementen worden.<br />
Bidden kun je vergelijken met zo’n ontdekkingsreis.<br />
De ene dag lijkt het vanzelf<br />
te gaan. Je geniet ervan om te bidden en<br />
de dingen van het leven aan God toe te<br />
vertrouwen. De andere dag gaat het moeizaam.<br />
Daarom is het nodig elkaar aan te<br />
moedigen om te bidden, 50 dagen lang!<br />
Dankzij medewerking van Lego Nederland kon<br />
Alfred Doorn van ieder verhaal een legoversie<br />
maken, te zien op de website. Op zondag 3 juni<br />
worden deze originele tafereeltjes tentoongesteld<br />
in de Grote Kerk. Op de foto boven:<br />
de Verloren zoon, onder: de Ark van Noach.<br />
Pilot<br />
Deze ‘50 dagen van gebed’ vormen een<br />
pilot van het Evangelisch Werkverband<br />
binnen de <strong>Protestantse</strong> Kerk in Nederland.<br />
Volgend jaar wordt dit project aangeboden<br />
aan alle gemeenten binnen de<br />
PKN. Als christenen in Nederland massaal<br />
de handen vouwen, kunnen verschillen<br />
worden vergeten. Door God om vergeving<br />
en vernieuwing, om geloof en liefde<br />
te vragen kan er van dat gebed een<br />
geweldige kracht uitgaan, zowel voor de<br />
kerken als voor de hele samenleving.<br />
God heeft beloofd grote dingen te doen<br />
op eensgezind gebed! Iedere kerk en<br />
gemeente die wil meedoen, kan zich<br />
hierbij aansluiten.<br />
Zie voor meer informatie en bestellingen:<br />
www.50dagenopwegmetgod.nl en<br />
www.ewv.nl en natuurlijk ook<br />
predikantsionskerk@live.nl<br />
5
6<br />
DIACONAAL Er<br />
‘Prettige<br />
vakantie’<br />
voor<br />
iedereen<br />
Komende maanden trekken velen<br />
er op uit voor de jaarlijkse vakantie.<br />
Vaak realiseren zij zich dan niet<br />
dat er ook mensen zijn die niet op<br />
vakantie kunnen. Ook in de vakantieperiode<br />
wil de Diaconie er voor deze<br />
mensen zijn.<br />
zijn mensen die door een handicap<br />
niet op vakantie kunnen, anderen kunnen<br />
zich vanwege een smalle beurs geen<br />
vakantie permitteren. Voor deze laatste<br />
groep organiseert de werkgroep<br />
‘Prettige Vakantie!?’ een weekje weg.<br />
Voor deze week is er een caravan in Nes<br />
op Ameland. De caravan wordt beschikbaar<br />
gesteld door de <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong><br />
van Ameland. In de zomerperiode<br />
worden er twaalf vakantieweken<br />
georganiseerd. Deelnemers worden<br />
aangemeld via maatschappelijk werk,<br />
huisartsen, wijkverpleging, pastores en<br />
Voedselbank. In 2011 maakten 55 mensen,<br />
waarvan de helft kinderen, gebruik<br />
van deze mogelijkheid. Er is een lange<br />
lijst met aanvragers. Helaas kan niet<br />
iedereen geplaatst worden. Deze vakantie<br />
wordt mede mogelijk gemaakt door<br />
een bijdrage van de diaconieën.<br />
Meer informatie over de werkgroep<br />
of de mogelijkheid om mee te werken,<br />
is verkrijgbaar bij Rieky Heining,<br />
tel. (038) 78 51 828,<br />
e-mail: jheining@tiscali.nl<br />
ZWO-project met succes afgesloten<br />
Het ZWO-project van de <strong>Protestantse</strong><br />
<strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> voor West-Congo,<br />
dat in 2009 begon, is afgesloten.<br />
Het waren vooral de Adventskerk- en<br />
de Hoeksteengemeente die zich voor het<br />
project hebben ingezet. In totaal is er<br />
in de drie jaar een bedrag van € 40.000<br />
door Kerk in Actie overgemaakt naar<br />
Congo voor de uitvoering van het<br />
project. Ongeveer 35% van dit bedrag<br />
is afkomstig van een legaat.<br />
De Adventskerkgemeente heeft bijna<br />
25% bijgedragen en de Hoeksteengemeente<br />
circa 4%. De rest is afkomstig<br />
van avondmaalscollectes in diverse<br />
wijkgemeenten en van doelcollectes, die<br />
in alle wijkgemeenten zijn gehouden.<br />
ZWO <strong>Zwolle</strong> steunde een project van<br />
Kerk in Actie dat als doel had in dorpen<br />
in de provincie Bas Congo zoveel mogelijk<br />
watertappunten en toiletten aan te<br />
leggen.Kerk in Actie werkt nauw samen<br />
met de Congolese vrijwilligersorganisatie<br />
Action Evangile et Promotion<br />
Humane (AEPH), een christelijke organisatie<br />
die zich inzet voor de verbetering<br />
van de levensomstandigheden. Technici<br />
en vrijwilligers uit de dorpen leggen in<br />
opdracht van de AEPH de toiletten en<br />
drinkwatertappunten aan en zorgen ook<br />
dat ze worden onderhouden. De organisatie<br />
geeft ook voorlichting over en hulp<br />
bij de bestrijding van HIV en aids, verstrekt<br />
goed zaaizaad en pootgoed en<br />
geeft landbouwvoorlichting.<br />
Aanzienlijke verbetering<br />
Van de € 40.000, die in de drie projectjaren<br />
door de PGZ aan Kerk in Actie is<br />
overgemaakt, zijn 42 (dubbele) toiletten<br />
gebouwd en 64 drinkwaterpunten aangelegd.<br />
Het streven van AEPH was erop<br />
gericht ruim de helft van alle dorpen te<br />
voorzien van minstens één toilet en een<br />
drinkwaterpunt. Deze doelstelling is<br />
Namens de Diaconie organiseert de<br />
werkgroep Recreatie Gehandicapten in<br />
de Pinksterweek een vakantieweek voor<br />
gehandicapten. Ongeveer veertig mensen<br />
die door een handicap niet op vakantie<br />
kunnen, kijken ieder jaar weer uit<br />
naar deze week op de Imminkhoeve in<br />
Lemele. Deze week wordt mede mogelijk<br />
gemaakt door de inzet van meer dan<br />
dertig vrijwilligers die hiervoor een<br />
week van hun vakantie opofferen. Dit<br />
jaar is een jubileum: de vakantieweek<br />
wordt voor de vijftigste keer gehouden.<br />
nagenoeg gehaald, zodat mag worden<br />
vastgesteld dat het project succesvol is<br />
geweest. Het heeft bijgedragen aan een<br />
aanzienlijke verbetering van de leefomstandigheden.<br />
Namens de AEPH en de dorpsgemeenschappen<br />
in West-Congo dankt ZWO<br />
<strong>Zwolle</strong> allen die hebben bijgedragen aan<br />
het slagen van dit project. Met name de<br />
ZWO van de Adventskerkgemeente<br />
heeft zich drie jaar lang volledig ingezet<br />
en ook de leiding en de kinderen van de<br />
kindernevendienst hebben hun steentje<br />
bijgedragen. En ten slotte hebben vele<br />
gemeenteleden een duit in het zakje<br />
gedaan, door mee te doen aan acties<br />
en door de collectezakken en -bussen<br />
te vullen.
MIJN VERHAAL<br />
De mooiste nacht van zijn leven<br />
De Stinskerk behoort, samen met de<br />
Sionskerk, de Grote Kerkgemeente en<br />
de Hoofdhof tot de bijna twintig kerkelijke<br />
gemeenschappen en scholen die meedoen<br />
aan het project De 10 mooiste Bijbelverhalen<br />
van <strong>Zwolle</strong>. Op pagina 5 meer<br />
over dit project, dat op zondag 10 juni<br />
zijn slotevent beleeft.<br />
Margje Kamerman vertegenwoordigt de<br />
Stinskerkgemeente in de organisatie van<br />
het project. Gaandeweg vroeg haar wat<br />
haar ‘mooiste Bijbelverhaal’ is en waarom.<br />
“Mijn mooiste Bijbelverhaal? Lastig kiezen, want de ‘beelden’ buitelen over elkaar heen: van Gods trouw, zijn vaderlijke<br />
liefde, de worstelingen van ons mensen met God en onszelf. Het werd eenvoudiger toen ik aan mijn jeugd dacht, voor mij<br />
als kind was Daniël in de leeuwenkuil favoriet. Ik zag het voor me en beleefde het mee, de schurken die hem en zijn vriend<br />
de koning bedrogen, de zwarte kuil met leeuwen in de grond, het ijsberen van de koning in de nacht, de knoop in zijn maag.<br />
Ik proefde bijna de opluchting als de koning bij het krieken van de dag bij de kuil de stem van Daniël hoort. Wat een vreugde!<br />
Nu denk ik ook: wat zal dit met Daniël gedaan hebben? God zo dichtbij, de mooiste nacht van zijn leven?<br />
Ik denk dat dit soort verhalen mijn vertrouwen in een aanwezige, trouwe God die voor mij zorgt hebben versterkt; ik heb<br />
ze vaak gehoord en ze zijn diep ingeslepen. Bedenk me nu pas dat het een grote zegen is waar ik nooit voor gedankt heb.<br />
Dat ga ik zo doen en ik blijf de (kinder)bijbel keer op keer van kaft tot kaft voorlezen, ook al kunnen ik en de kinderen de<br />
verhalen dromen.<br />
Bij ons in de Stinskerk werken de Stinskids ook met de verwerkingen die horen bij De 10 mooiste Bijbelverhalen.<br />
De verhalen zijn herkenbaar en voor de meesten is er wel een verhaal bij dat favoriet was, dit maakt de betrokkenheid groter.<br />
Ook de kinderen van de basisschool de Morgenster hebben van zich laten horen door de enquête op school in te vullen.<br />
De thema’s van De 10 mooiste Bijbelverhalen komen aan bod in bijvoorbeeld doopdiensten en in ContaKtdiensten<br />
(geen schrijffout: C=Christus, K=kerk, zij horen bij elkaar). In deze diensten houden we nog extra rekening met het feit<br />
dat niet iedereen regelmatig in de kerk zit en de ‘taal’ verstaat. Het is mooi te ontdekken dat als je andere woorden geeft<br />
aan een bekend verhaal, oren, ogen en hart opengaan voor Gods woord. Ik hoor regelmatig de opmerking: zo heb ik het<br />
nooit gelezen en gehoord.<br />
Wat een prachtige uitwerking heeft dit project waarin veel kerken van <strong>Zwolle</strong> samenwerken.”<br />
Het verhaal van Daniël in de leeuwenkuil inspireerde door de<br />
eeuwen heen tal van kunstenaars. Zij beeldden het uit op hun<br />
eigen manier. Rembrandt geeft Daniël weer in een treffend<br />
sobere tekening, terwijl zijn tijdgenoot Rubens met weelderige<br />
penseelstreken voor drama kiest.<br />
7
8<br />
AANDACHT VOOR<br />
Grote Kerk weer dagelijks open<br />
Met ingang van dinsdag 1 mei is de Grote Kerk weer (bijna) dagelijks open. Van dinsdag tot en met vrijdag van 10.30 tot<br />
16.30 uur en op zaterdag van 13.30 tot 16.30 uur kunnen bezoekers er terecht voor bezichtiging, een rondleiding en het<br />
kopen van promotieartikelen. Ook goede tweedehands boeken en cd’s zijn er te koop, alles ten bate van de instandhouding<br />
van deze prachtige kerk.<br />
In het Stiltecentrum is gelegenheid voor bezinning en gesprek.<br />
Voor meer informatie: de heer W. Hollander, voorzitter van de Commissie Openstelling Grote Kerk. Tel. (038) 422 77 82.<br />
Kippensoep en spierpijn<br />
Wat doe je als je een prachtige tuin hebt<br />
en van tuinieren houdt, maar fysiek niet<br />
meer in staat bent om die netjes te houden?<br />
Dat zit op je rug, zoals dat heet,<br />
want ook jij wilt zo graag de tuin weer<br />
netjes voor het voorjaar. Totdat je thuisbegeleider<br />
dit meldt bij vrijwilligersorganisatie<br />
Present: “Als er een groep<br />
is die een tuin op zou willen knappen,<br />
dan zou mijn cliënt daar enorm mee<br />
geholpen zijn.”<br />
In het kader van het thema Verandering<br />
rondom Pasen, waarin Kerk in Actie<br />
samenwerkt met Present, hebben enkele<br />
gemeenteleden van de Adventskerk zich<br />
opgegeven om iets praktisch te doen.<br />
Op de foto een beeld van de tuinklus, die<br />
helemaal goed is. In het zonnetje wordt<br />
gesnoeid, geveegd, opgeruimd, klimop<br />
verwijderd, gekletst, gelachen en gesmuld<br />
van een heerlijke pan kippensoep.<br />
Het resultaat is prachtig, mevrouw is heel<br />
blij. Alleen hebben sommige helpers<br />
twee dagen spierpijn…<br />
Adventskerk geeft in boekje buren gezicht<br />
De werkgroep ‘Geef je buren een gezicht’ van Vorming en Toerusting van de Adventskerk in <strong>Zwolle</strong>-Zuid heeft een boekje<br />
samengesteld met interviews met mensen van verschillende geloven en achtergronden. Dit boekje wordt op donderdag 26 april<br />
aangeboden aan onder anderen de geïnterviewden en aan de Zwolse wethouder Filip van As.<br />
Naast de aanbieding van het boekje treden op deze avond muziekgroepjes op en is er gelegenheid elkaar te ontmoeten.<br />
Belangstellenden zijn welkom vanaf 20.00 uur in SIO, Thorbeckelaan 2, <strong>Zwolle</strong>.<br />
Voor meer informatie: Manny Frederiks, tel. (038) 465 69 00.<br />
Reis naar Israël rond Loofhuttenfeest<br />
Wie altijd al eens het Loofhuttenfeest in<br />
Israël mee wilde maken krijgt nu de<br />
kans. Vanuit de Adventskerk wordt rond<br />
de data van dit feest, van 5 tot en met<br />
15 oktober, een reis naar Israël georganiseerd.<br />
Het Loofhuttenfeest is iets bijzonders<br />
om mee te maken. Gedurende dit<br />
feest denken de joden terug aan de periode<br />
van veertig jaar waarin ze onder<br />
leiding van Mozes hebben rondgezworven<br />
in de woestijn. Ze verbleven in<br />
hutten van takken en (palm)bladeren.<br />
Daarom maken de joden tot op de dag<br />
van vandaag nog primitieve loofhutten<br />
in hun tuinen.<br />
Nadat het reisgezelschap de<br />
sfeer rond het Loofhuttenfeest<br />
goed heeft geproefd,<br />
gaat de reis verder naar<br />
Bethlehem en Galilea. Er kan<br />
worden genoten van Bijbelse<br />
hoogtepunten en een prachtige<br />
natuur. Ook de boerderij<br />
‘Tent of Nations’ van de<br />
Palestijnse christen Daoud<br />
Nassar zal worden bezocht.<br />
Tent of Nations wil een ontmoetingsplaats<br />
zijn voor Palestijnen en<br />
Israëliërs en biedt ruimte aan educatieve<br />
activiteiten voor Palestijnen. Het zijn<br />
echter zeer spannende tijden voor Daoud<br />
en zijn familie, omdat de Israëlische<br />
overheid zijn land dreigt te confisqueren.<br />
Behalve in een hotel in Jeuruzalem overnachten<br />
de deelnemers aan de reis in<br />
drie verschillende kibboetsen (onder<br />
meer Nes Ammim) en één nacht in<br />
Neve Shalom, een nederzetting waar<br />
Palestijnen en Joden samen wonen.<br />
De reissom is € 1.495,- op basis van<br />
een 2-persoonskamer. Toeslag 1-persoonskamer<br />
€ 350,- (HP).<br />
Er is nog plaats voor enkele deelnemers.<br />
Aanmelden kan tot 1 juni.<br />
Voor meer informatie:<br />
Anneke van der Meulen,<br />
Westenbergmate 53, 8014 MG <strong>Zwolle</strong>.<br />
Tel. (038) 46 52 579, of 06-537 205 39.<br />
E-mail: an.vandermeulen@planet.nl<br />
Informatieavond<br />
Op woensdag 25 april <strong>2012</strong> is er een<br />
informatieavond in de Adventskerk<br />
(in wijkcentrum SIO) Talmaplein 2.<br />
De heer Eward Moerman van reisorganisatie<br />
Promised Lands zal een toelichting<br />
gegeven op de reisroute en het reisprogramma.<br />
Ook inhoudelijk zal hij daarbij<br />
iets vertellen over het Loofhuttenfeest.<br />
Iedereen die belangstelling heeft of zich<br />
wil oriënteren op deze reis, is welkom<br />
vanaf 19.45 uur in zaal 2. De avond<br />
begint om 20.00 uur. Schriftelijke informatie<br />
en aanmeldingsformulieren voor<br />
de reis zijn dan beschikbaar.<br />
De voorbereidingsgroep bestaat uit<br />
Eta Nabers, Anneke van der Meulen<br />
en Irma Smits.
Open Kring viert eerste lustrum<br />
Vijf jaar geleden is in Stadshagen de<br />
Open Kring in gebruik genomen. Ook<br />
toen was het Palmzondag. Een dag van<br />
zingen en vieren en een optocht door de<br />
kerk met de palmpasenstokken die door<br />
de kinderen zelf waren gemaakt.<br />
Dit jaar was het weer Palmzondag op<br />
1 april en was er ook weer een optocht<br />
met palmpasenstokken.<br />
De wijkgemeente is nog steeds erg blij<br />
met het mooie gebouw, zeker nadat een<br />
paar jaar geleden de kerkzaal is verrijkt<br />
met prachtige glas-in-loodramen, die de<br />
kerkzaal bij iedere zonnestraal een<br />
warme gloed bezorgen. ‘Vuur en water’<br />
is het thema van de voorstelling in de<br />
Zingend het weekend in met de Michaëlscantorij<br />
Elke tweede zondag van de maand organiseert<br />
de Commissie Grote Kerk een<br />
Michaëlsviering in de Grote of Sint-<br />
Michaëlskerk. Muziek speelt een belangrijke<br />
rol in deze vieringen. Zo zingt de<br />
gemeente zelf en is er het orgelspel op<br />
het Schnitgerorgel. Daarnaast werkt<br />
de Michaëlscantorij aan elke Michaëlsviering<br />
mee. Een nadere kennismaking<br />
met dit kerkkoor.<br />
In april 2003 is de Michaëlscantorij<br />
opgericht om muzikale ondersteuning<br />
te verlenen aan de vieringen van de<br />
Commissie Grote Kerk. Vanaf het begin<br />
is de muzikale leiding in handen van<br />
Toon Hagen, organist en cantor van de<br />
Grote Kerk. Het koor bestaat uit ruim<br />
dertig enthousiaste, voornamelijk jonge<br />
leden. Elke vrijdagavond komen zij bijeen<br />
om in de consistorie te repeteren.<br />
De cantorij zingt zowel oude als moderne<br />
kerkmuziek. In de afgelopen eeuwen<br />
heeft kerkmuziek zich ontwikkeld in de<br />
concertmuziek en is dan ook juist vaak<br />
buiten de kerk te horen. De Michaëls-<br />
ramen, een thema rijk aan symboliek en<br />
passend in een kerk, zoals de kunstenaar<br />
Maja de Haan het verwoordde. De Bijbel<br />
en vele liederen staan vol met verwijzingen<br />
naar vuur en water. Zonder vuur en<br />
water kunnen we niet leven. Het water<br />
cantorij voert deze werken uit in open,<br />
kerkelijke vieringen, waardoor deze<br />
muziek haar oorspronkelijke zeggingskracht<br />
terugkrijgt. Tijdens de laatste<br />
viering van het kerkelijk jaar zingt de<br />
cantorij bijvoorbeeld een requiem ter<br />
nagedachtenis aan de overledenen.<br />
Zo heeft het koor in de afgelopen jaren<br />
het requiem van Gabriel Fauré, van<br />
Maurice Duruflé, en van Karl Jenkins<br />
gezongen. Op Goede Vrijdag voert het<br />
koor vaak een Kruismeditatie uit. Dit jaar<br />
heeft de cantorij een passie gezongen,<br />
namelijk de Mattheüspassie van Willem<br />
Vogel met teksten van Sytze de Vries.<br />
In de reguliere Michaëlsvieringen staan<br />
vaak liederen uit het Liedboek voor de<br />
kerken en Zingend geloven op het programma.<br />
Van de liederen die eenstemmig<br />
zijn, maakt dirigent Toon Hagen een<br />
bewerking voor het vierstemmige koor.<br />
Iedereen is van harte uitgenodigd een<br />
Michaëlsviering bij te wonen. Wie zelf<br />
wil meezingen in het koor kan contact<br />
opnemen met Lydia Verheul via:<br />
michaelscantorij@online.nl<br />
wast, zuivert en voedt. Het vuur verlicht,<br />
verwarmt en bezielt. Vuur en water.<br />
Een zee met botsende golven, een duistere<br />
wolk en loeiende vlammen, tot een<br />
kruis gevormd, als een lichtend vuur.<br />
Een raam over het leven met God.<br />
Zwolse Lutherse <strong>Gemeente</strong> gastvrouw buitendag<br />
Op 3 juni, zondag Trinitatis, is de Evangelisch-Lutherse <strong>Gemeente</strong> in <strong>Zwolle</strong> gastvrouw voor de buitendag van de Lutherse<br />
gemeenten in Noord-Nederland. Op zo’n buitendag wordt de verbondenheid tussen Lutherse gemeenten in een grote regio<br />
gevierd en zichtbaar gemaakt. Naast <strong>Zwolle</strong> doen mee de Evangelisch-Lutherse <strong>Gemeente</strong>n Leeuwarden, Groningen,<br />
Winschoten, Stadskanaal, Kampen en Wildervank-Veendam (waar de gemeenten vorig jaar te gast waren).<br />
De dag begint met een feestelijke eredienst. Daarin gaan voorgangers uit verschillende gemeenten samen voor. Vervolgens is<br />
er een lunch, van waaruit een agapèviering groeit. De deelnemers vieren in brood en wijn hun verbondenheid in- en met<br />
Christus. De agapèviering is een liefdemaal, naar oud-christelijk gebruik. Er is voor gekozen vanwege het jaarthema van<br />
de <strong>Protestantse</strong> Kerk: liefde. Na de maaltijd ontvouwt zich een middagprogramma voor jong en oud, met gesprek en<br />
creativiteit. De dag wordt besloten met een korte vesper.<br />
“Er is behoefte aan zo’n buitendag, omdat lutherse gemeenten ver van elkaar gelegen zijn”, zegt Erwin de Fouw, predikant<br />
van de Evangelisch-Lutherse <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong>. “Iedere lutherse gemeente is daarom ook streekgemeente. Zo horen naast<br />
<strong>Zwolle</strong>naren ook lutheranen van Hoogeveen tot Hardenberg onder het pastorale verzorgingsgebied van de Evangelisch-<br />
Lutherse gemeente <strong>Zwolle</strong>. Tegen die achtergrond is het goed om naast de verbondenheid met protestantse gemeenten<br />
en de locale oecumene ook jaarlijks de lutherse ‘buurgemeenten’ te ontmoeten.”<br />
Het is mogelijk vrijblijvend een repetitie<br />
bij te wonen: elke vrijdagavond van<br />
20.00 tot 22.00 uur in de Grote Kerk.<br />
Meer informatie over de Michaëlscantorij<br />
en de Michaëlsvieringen op<br />
www.michaelsvieringen.nl<br />
De Commissie Grote Kerk organiseert<br />
de komende maanden de volgende<br />
vieringen.<br />
Op 13 mei Michaëlsviering,<br />
thema ‘Het Hooglied’<br />
Op 27 mei Michaëlsvesper,<br />
thema Pinksteren<br />
Op 10 juni Michaëlsviering,<br />
thema ‘Lof op de schepping’<br />
Op 24 juni Michaëlscantate,<br />
met de Bachcantate ‘Ich hatte viel<br />
Bekümmernis’, BWV 21<br />
Grote of Sint-Michaëlskerk <strong>Zwolle</strong>.<br />
Aanvang: 16.30 uur.<br />
9
10<br />
DESGEVRAAGD<br />
Volgens het (gephotoshopte) bord is<br />
De Hoeksteen verkocht.<br />
Kantoor der Kerkelijke Goederen begeleidt steeds vaker verkoop kerkelijke gebouwen<br />
“<strong>Zwolle</strong> durft naar de toekomst te kijken”<br />
Het komt steeds vaker voor: protestantse gemeenten die een of<br />
meer kerkgebouwen te veel hebben en willen verkopen. In veel<br />
gevallen vragen zij daarbij ondersteuning van het Kantoor der<br />
Kerkelijke Goederen (KKG) in Amersfoort. Dat gebeurde ook<br />
in <strong>Zwolle</strong> bij de inmiddels geslaagde verkoop van De Hoeksteen<br />
en het op de markt brengen van de Jeruzalemkerk en/of het<br />
Refter. Aanleiding om nader kennis te maken met het KKG.<br />
Gaandeweg sprak met ing. Luuk ten Hooven, adjunct-directeur<br />
en een van de rentmeesters van het KKG die gespecialiseerd<br />
zijn in de zaken rond gebouwen.<br />
Hoe is het KKG ontstaan?<br />
LtH: “Wij zijn een zelfstandige dochter van de Maatschappij<br />
van Welstand, die in 1822 werd opgericht met als doel protestantse<br />
gemeenten te ondersteunen. Met name in het zuiden van het<br />
land kocht de Maatschappij landbouwgrond en verpachtte die aan<br />
protestantse boeren. Na de oorlog ontstond een groeiende behoefte<br />
aan advies ten aanzien van pachtzaken en vooral van het herstel<br />
van kerkgebouwen en pastorieën die oorlogsschade hadden<br />
opgelopen. Om een laagdrempelig loket te creëren waar kerken<br />
terecht konden met al hun vragen over onroerend goed, werkte<br />
de Maatschappij van Welstand mee aan de oprichting van het<br />
Kantoor Kerkelijke Goederen. Het leeuwendeel van onze klanten<br />
zijn protestantse gemeenten en aan kerken gelieerde instellingen,<br />
zoals weeshuizen.”<br />
Wat doet het KKG?<br />
LtH: “Wij zijn met vijf rentmeesters, elk met een eigen regio.<br />
Ik ben hier vijftien jaar geleden begonnen. Het grootste deel<br />
van onze taak was altijd het beheer van agrarisch onroerend<br />
goed. Om een indruk van de omvang te geven: dat beslaat een<br />
totale oppervlakte van zo’n 11.500 hectare, dat zijn 23.000 voetbalvelden!<br />
In de jaren ’90 kwam er al wat meer vraag om kerkgebouwen<br />
te taxeren, maar deze activiteit nam vooral de laatste<br />
vijf jaar gigantisch toe. Vorig jaar hebben we ruim vijftig kerken<br />
getaxeerd, allemaal gebouwen die onderdeel moesten worden van<br />
een keuzeproces. Twee jaar geleden hebben we als KKG de vijfde<br />
rentmeester aangenomen en ook bekeken wie van ons zich wilde<br />
specialiseren in het beheer van kerkgebouwen. Ik ben een van de<br />
drie die daar feeling voor bleken te hebben.”<br />
Waarom past dit werk bij jou?<br />
LtH: “Ik ken de emotionele waarde die een kerkgebouw voor<br />
mensen heeft. In een hervormde opvoeding krijg je dat soort<br />
dingen gewoon mee. Emoties spelen altijd een belangrijke rol<br />
voor en tijdens een verkooptraject. Terwijl ze eigenlijk best<br />
beseffen dat het niet anders kan, schuiven gemeenten het<br />
afstoten van een gebouw soms voortdurend voor zich uit.”<br />
Houd je bij het geven van advies rekening met de emoties<br />
die in een gemeente leven?<br />
LtH: “Als je met een gemeente een traject ingaat, leer je die<br />
gevoelens natuurlijk kennen en zie je ook waar processen vast<br />
dreigen te lopen. Vaak ligt dat aan persoonlijke verhoudingen en<br />
de bestuurlijke kwaliteit van mensen. Wij zijn in zo’n situatie de<br />
onafhankelijke adviseur, degene die feiten rangschikt en een op<br />
de toekomst gericht totaalbeeld kan schetsen. Dat is voor een<br />
gemeente soms wel heel confronterend. Ons werk als adviseur<br />
bestaat steeds vaker uit begeleiding, wij stroomlijnen een proces.<br />
Wij weten daarbij uit ervaring dat dingen soms tijd nodig hebben<br />
om te gaan leven. Het kan wel even duren voor een gemeente<br />
beseft dat ze niet tot in lengte van jaren kan doorgaan met boven<br />
de begroting leven. De <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> heeft zich<br />
dat eigenlijk ook te laat gerealiseerd maar durft nu naar de<br />
toekomst te kijken. Wij vinden ook dat er in <strong>Zwolle</strong> een goede<br />
balans wordt gevonden tussen openheid en participatie van<br />
gemeenteleden en de verantwoordelijkheid van de bestuurders<br />
om knopen door te hakken.”
Het aanbod aan kerkgebouwen is de laatste jaren groter dan de vraag.<br />
Hoe bepaal je dan de prijs?<br />
LtH: “Dat is voor een deel een gevoelskwestie, gebaseerd op onze jarenlange<br />
ervaring. Maar het is voor ons wel constant opletten nu de markt<br />
sterk in beweging is. Lag de methode waarop een taxatie gebaseerd is voorheen<br />
gewoon vast, nu moeten we die echt tegen het licht houden en aanpassen<br />
aan de markt. Een kerk die gesloopt kon worden, was een paar jaar<br />
geleden nog wel gemakkelijk te verkopen, door de verslechterende economie<br />
gaat dat nu veel langzamer. Je ziet ook dat burgerlijke gemeenten een<br />
vinger in de pap willen hebben en opeens besluiten nemen over de bestemming<br />
van een gebouw. Als een kerk een monumentale status krijgt of als<br />
een wijkgebouw alleen een maatschappelijke bestemming mag hebben,<br />
belemmert dat de verkoop aanzienlijk. Dan kan er zomaar heel veel<br />
vermeende waarde verdampen.”<br />
Kun je het KKG een makelaar in kerkgebouwen noemen?<br />
LtH: “Zo willen we juist niet worden genoemd, omdat er grote verschillen<br />
zijn tussen wat wij doen en het werk van een commerciële makelaar in<br />
onroerend goed. Die heeft zelf een zakelijk belang bij de verkoop, terwijl<br />
wij een stichting zonder winstoogmerk zijn. Bovendien hebben wij langdurige<br />
relaties met onze klanten, voor het beheer van kerkelijk onroerend<br />
goed zijn we vaak al tientallen jaren verantwoordelijk en ook het proces<br />
rond de verkoop van een kerk kan vele jaren duren. Natuurlijk hebben wij<br />
oog voor zakelijke aspecten bij de verkoop, maar de keus van een kerkelijke<br />
gemeente is leidend. Daardoor zullen we de ene keer verdienen aan<br />
een opdracht, terwijl we er een andere keer geld op toeleggen.”<br />
Hoe maken jullie bekend dat een kerk of ander kerkelijk gebouw<br />
‘in de aanbieding is’?<br />
LtH: “Onder andere via onze website www.kkgkka.nl; we weten dat die<br />
door veel mensen met dit doel wordt bezocht. In <strong>Zwolle</strong> hebben we ook<br />
in het regionale dagblad de Stentor geadverteerd. Op welke manieren we<br />
reclame maken wordt altijd beslist in overleg met de betrokken kerkelijke<br />
gemeente. Zo mag er de ene keer wel een bord met ‘Te koop’ in de tuin,<br />
al dan niet ook op zondag, terwijl dat voor een andere gemeente toch teveel<br />
extra pijn veroorzaakt. Soms behoeft er helemaal geen reclame te worden<br />
gemaakt, dan heeft zich al een koper gemeld, bijvoorbeeld een ander kerkgenootschap<br />
dat het gebouw al huurde. Dan wikkelen wij het zakelijke<br />
gedeelte voor de verkopende gemeente af.”<br />
Je ziet nogal eens dat kerkgebouwen een nieuwe functie krijgen.<br />
Adviseert het KKG ook ten aanzien van dat ‘hergebruik’?<br />
LtH: “We zien natuurlijk wel leuke voorbeelden van nieuwe functies en als<br />
KKG kunnen we daarover zeker advies geven. Maar om die mogelijkheden<br />
ook in eigen beheer te ontwikkelen hebben we onvoldoende deskundigheid<br />
in huis. We kennen wel mooie voorbeelden van herontwikkeling in combinatie<br />
met zorg. Dan wordt een kerkgebouw geschikt gemaakt voor een<br />
zorginstelling, terwijl daarin ook ruimte wordt gecreëerd voor kerkelijke<br />
vieringen. Verder wordt een kerk soms omgebouwd tot een appartementencomplex,<br />
een bibliotheek of een theater en kunnen van kleine kerkjes op<br />
het platteland riante woonhuizen worden gemaakt. Soms kan het gebouw<br />
niet worden hergebruikt en wordt het gesloopt, waarna de grond voor<br />
woningbouw wordt gebruikt. Dat zou met De Hoeksteen in <strong>Zwolle</strong> zijn<br />
gebeurd als de eerste koop was doorgegaan. Dat die afketste was een<br />
uiterst vervelende zaak. Maar ook wij zijn blij dat het uiteindelijk goed<br />
is afgelopen en De Hoeksteen als kerk behouden blijft.”<br />
Kun je iets zeggen over de stand van zaken rond de Jeruzalemkerk en<br />
het Refter, waarvan op zijn minst één verkocht moet worden?<br />
LtH: “Nee, daar kan ik op dit moment helemaal niets over zeggen.<br />
Het woord is wat dat betreft nu aan de Algemene Kerkenraad.”<br />
30 kansrijke modellen...<br />
Hij ligt nog steeds in mijn boekenkast: een duur uitgevoerde<br />
presentatiemap, groot formaat, de grafisch ontwerper heeft<br />
er flink aan getrokken. Mooie indeling, tabbladen, kleuren.<br />
Wervende teksten. En natuurlijk de onvermijdelijke dvd erin.<br />
Ik wil geen dvd. Ik wil lezen. Dan ben ik zelf baas.<br />
Een dvd is een dictaat, stukjes geneuzel, muziekjes,<br />
je moet het allemaal verduren.<br />
In die mooie map staan ‘kansrijke modellen voor de missionaire<br />
gemeente’. Dertig maar liefst, allemaal kansrijk!<br />
Die map kregen we van de landelijke kerk. De kerk is een<br />
heel bedrijf, met dominees, kerkenraden, een kerkorde, een<br />
landelijke ‘dienstenorganisatie’ met heuse managers.<br />
Mijn mooie map komt uit Utrecht, van de afdeling<br />
‘Missionair werk en kerkgroei’.<br />
Hij hindert me, die map met die naam en die afzender. Vaak<br />
valt mijn oog erop. Slim ontwerp, je kunt er niet aan voorbij<br />
zien. Hij komt op me over als een oproep, zelfs een beetje als<br />
een aanklacht. Dertig modellen! Dertig! Als het dan nog niet<br />
lukt met de missionaire gemeente en met de kerkgroei…<br />
We hebben het moeilijk, in <strong>Zwolle</strong>, en in alle gemeenten.<br />
Missionair – dat is uitstraling die gevolgen heeft: mensen<br />
raken, die aanhaken, meegenomen worden. Kerkgroei…<br />
er is helemaal geen groei. Welnee, we krimpen. Er zijn<br />
problemen met het geld. En ook met ons zelfvertrouwen.<br />
Want ondanks alle inzet, en zelfs met al die dertig kansrijke<br />
modellen, raakt de kerk steeds meer in de marge.<br />
Ons zelfvertrouwen... Wat doen we niet goed?<br />
Als het in een bedrijf niet goed loopt moet je je product<br />
verbeteren, andere markten aanboren, beter reclame maken.<br />
Er valt van alles te verzinnen. Allemaal kansrijke modellen…<br />
Maar de kerk is geen bedrijf. De kerk is een beweging.<br />
Van mensen die ‘dromend een Stem verstaan’.<br />
Blijkbaar zijn er nu minder mensen die zich van die Stem<br />
bewust zijn. In elk geval minder die er in kerkelijk verband<br />
naar willen luisteren. Voor velen is ‘het geloof’ geen thema<br />
in hun leven. Of het is geen optie om het gearticuleerd met<br />
anderen te beleven.<br />
Dat is de tijdgeest, er is een wereldbeeld en een beeld van<br />
onszelf ontstaan waarin die Stem en die gezamenlijkheid<br />
niet passen.<br />
Gaan we dat veranderen? Kansrijke modellen? Ach…<br />
Ik leg die map ergens anders neer. Ik ga voor zondag<br />
aan het werk.<br />
Ale Pietersma<br />
Column<br />
11
12<br />
PERSPECTIEF Een<br />
Janny van den Brink en Steven Keijzer met als achtergrond<br />
het grote ‘hongerdoek’, dat al tientallen jaren in een van de<br />
zalen van de Jeruzalemkerk hangt.<br />
stukje geschiedenis. Toen de Algemene<br />
Kerkenraad van de <strong>Protestantse</strong><br />
<strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> in september 2009<br />
bekend maakte dat om financiële redenen<br />
onder andere de Jeruzalemkerk<br />
moest worden verkocht, zette dat veel<br />
in beweging. Het leidde onder meer tot<br />
het instellen van een stuurgroep die de<br />
mogelijkheden moest verkennen voor<br />
samengaan van Oosterkerk-, Jeruzalemkerk-<br />
en Hoeksteengemeente, waarvan<br />
het kerkgebouw ook moest worden<br />
afgestoten.<br />
Voor veel gemeenteleden van de<br />
Jeruzalemkerk was het echter geen uitgemaakte<br />
zaak dat zij met een andere<br />
wijkgemeente zouden fuseren. Een<br />
groot deel van hen wilde present blijven<br />
in Assendorp en er ook erediensten blijven<br />
houden. Als dat niet meer in de kerk<br />
kon, dan maar in een wijkgebouw of<br />
een school, of in verzorgingshuis<br />
De Molenhof dat naast de kerk staat.<br />
Besloten werd daarom eerst deze mogelijkheden<br />
te onderzoeken; een denktank<br />
ging ermee aan de slag. Op dat moment<br />
werd het overleg met de Oosterkerk- en<br />
de Hoeksteengemeente beëindigd. Het<br />
samengaan tussen die twee kerken zou<br />
met Pinksteren 2011 een feit worden.<br />
Begin 2011, nadat de denktank tot de<br />
conclusie was gekomen dat andere<br />
opties onhaalbaar waren, werd het<br />
gesprek met de Oosterkerk- en Hoeksteengemeente<br />
hervat. Na de zomer van<br />
2011, dus na de start van de nieuwe<br />
Oosterkerkgemeente, kwam er een nieuwe<br />
stuurgroep. Els Deenen trad daarin<br />
op als begeleider en adviseur gemeente-<br />
opbouw namens de landelijke PKN.<br />
Nu waren de gesprekken wel vruchtbaar:<br />
er kwam een gezamenlijke visie tot<br />
stand, er werden gemeenschappelijke<br />
kerkdiensten gehouden en de kerkenraden<br />
kwamen bij elkaar. Op Eerste<br />
Pinksterdag wordt de fusie bekrachtigd.<br />
Nadelen<br />
“Dat we ons nu pas, na zo’n lang proces<br />
bij de Oosterkerkgemeente voegen, heeft<br />
eigenlijk alleen maar nadelen”, vindt<br />
Steven Keijzer. Hij werd in februari<br />
2011 voorzitter van de kerkenraad van<br />
de Jeruzalemkerk. “Het besluit alsnog<br />
bij de Oosterkerk aan te kloppen was<br />
op dat moment nog niet genomen, maar<br />
hing wel nadrukkelijk in de lucht.<br />
Rond die tijd kwam de denktank met<br />
haar advies en kreeg de gemeente langzamerhand<br />
een concreet beeld van de<br />
toekomst. De onduidelijkheid en onzekerheid<br />
over het voortbestaan van de<br />
gemeente had naar mijn idee al veel<br />
te lang geduurd.”<br />
“De grootste zorg is dat veel mensen<br />
afhaken”, verklaart Janny. Als voormalig<br />
kerkenraadslid en contactpersoon kent<br />
ze bijna alle gemeenteleden en weet ze<br />
wie er al naar elders zijn vertrokken.<br />
Naar de Adventskerk in <strong>Zwolle</strong>-Zuid<br />
bijvoorbeeld, of naar de Christelijke<br />
Gereformeerde Kerk. Sommige gezinnen<br />
hebben zich het afgelopen jaar al bij<br />
de Oosterkerkgemeente gemeld. Zodat<br />
het groepje kinderen dat nog naar de<br />
nevendienst gaat heel klein is geworden.<br />
Janny heeft bewondering voor de leiding<br />
die is gebleven.<br />
Een jaar nadat zij samen met de Hoeksteengemeente een<br />
nieuw begin maakte, staat de gemeente van de Oosterkerk<br />
met Pinksteren opnieuw voor een ingrijpende verandering.<br />
Nu voegt zich de Jeruzalemkerkgemeente bij haar, een<br />
samengaan dat op (Pinkster)zondag 27 mei met een<br />
feestelijke kerkdienst wordt bekrachtigd. Twee weken<br />
eerder nemen de Jeruzalemkerkers afscheid van hun kerkgebouw,<br />
dat al bijna tachtig jaar een markant herkenningspunt<br />
is in de wijk Assendorp. Het vertrek van de protestantse<br />
wijkgemeente gaat dat weekeinde gepaard met<br />
allerlei activiteiten, ook bedoeld voor de niet-kerkelijke<br />
inwoners van de wijk (zie kader). Een moment om terug<br />
te blikken, maar vooral ook om vooruit te kijken, samen<br />
met Steven Keijzer, nog maar net een jaar voorzitter van<br />
de kerkenraad en met Janny van den Brink. Zij is één van<br />
de gemeenteleden die zich al hun hele leven met de<br />
Jeruzalemkerk verbonden voelen.<br />
Jeruzalemkerkgemeente neemt afscheid van gebouw en sluit aan bij Oosterkerk<br />
“Ik hoop dat we een vitale kerk zullen zijn”<br />
“We rekenen erop dat de meeste gemeenteleden<br />
meegaan naar de Oosterkerk”,<br />
zegt Steven, “ook de ouderen.<br />
Een deel van hen woont in De Molenhof;<br />
daar wordt ook na Pinksteren nog<br />
een keer per maand een dienst gehouden<br />
waarin een van onze predikanten voorgaat.<br />
De pastorale structuren zoals die<br />
nu zijn, blijven gehandhaafd: de dominees<br />
blijven verantwoordelijk voor<br />
dezelfde gemeenteleden.”<br />
Jammer is, vindt Steven, dat met het<br />
vertrek van de Jeruzalemkerkgemeente<br />
uit Assendorp, een eind komt aan een<br />
ouderwetse wijkgemeente. Dat heeft<br />
gevolgen voor het vinden van vrijwilligers,<br />
vreest hij. “Naast de ‘harde kern’<br />
van de gemeente, de ongeveer honderd<br />
mensen die ’s zondags naar de kerk<br />
komen, zijn er veel gemeenteleden in<br />
deze wijk die je vrijwel nooit ziet,<br />
maar die wel iets voor de kerk doen.<br />
Het wijkblad rondbrengen of met<br />
Kerkbalans lopen, bijvoorbeeld. Straks<br />
wordt alles vanuit de Oosterkerk georganiseerd,<br />
ook het bezoekwerk, en dan<br />
bestaat het gevaar dat deze mensen uit<br />
beeld raken. Het zal heel moeilijk worden<br />
om het netwerk dat wij in deze wijk<br />
hebben in stand te houden.”<br />
Herinneringen<br />
Janny weet ook hoeveel verdriet het<br />
afstoten van het kerkgebouw veroorzaakt,<br />
vooral bij de ouderen. “Voor hen<br />
zijn er heel veel emoties verbonden aan<br />
het gebouw. Ik hoor wel eens dat mensen<br />
het ’t ergste vinden dat hun man of<br />
vrouw wel vanuit de Jeruzalemkerk is
egraven, maar dat dat nu met henzelf<br />
niet meer zal gebeuren.”<br />
Ze haalt graag herinneringen op aan het<br />
gebouw dat in haar leven zo’n belangrijke<br />
rol speelde. “Mijn ouders hebben<br />
nog bouwsteentjes gekocht toen er in<br />
Assendorp een kerk moest komen. Het<br />
is maar goed dat zij dit niet meer meemaken.”<br />
Niet alles was vroeger beter;<br />
Janny kan zich nog steeds opwinden als<br />
ze terugdenkt aan de gereserveerde zitplaatsen<br />
in de kerk. Wie daar geld voor<br />
had, kon een eigen plaats huren, die pas<br />
voor iedereen beschikbaar was als vijf<br />
minuten voor het begin van de dienst<br />
bij de preekstoel een lampje ging<br />
branden. en dan mocht iedereen overal<br />
gaan zitten. “Mijn vader en moeder<br />
deden dat en lieten zich ook niet meer<br />
wegjagen als de mensen van die plaatsen<br />
toch nog kwamen. Moest je net<br />
mijn vader hebben…”<br />
Ze verzekert Steven, die pas zeven jaar<br />
in de gemeente komt, dat hij de mooiste<br />
tijd in de Jeruzalemkerk heeft gemist.<br />
“Dat was eind jaren tachtig, begin<br />
negentig, een tijd van vernieuwing en<br />
enthousiasme. Er kwam een cantorij,<br />
we hielden Met-andere-woordendiensten<br />
en deden aan bibliodrama. Sommige<br />
gemeenteleden hadden daar kritiek op,<br />
maar wij vonden dat fantastisch!”<br />
Ze denkt ook met heel veel plezier terug<br />
aan de musical bij het 75-jarig jubileum<br />
van de kerk in 2008.<br />
Jong broekie<br />
Steven geeft toe dat het soms lastig is<br />
dat hij niets van de geschiedenis van de<br />
kerk heeft meegemaakt, maar ziet ook<br />
de voordelen van iets meer op afstand<br />
staan. “Mijn verantwoordelijkheid is, de<br />
gemeente te laten voortbestaan en het<br />
goede dat we hebben mee te nemen naar<br />
onze nieuwe plek. Ik denk wel eens als<br />
ik als jong broekie tegenover de gemeente<br />
sta: zouden ze aannemen wat<br />
ik zeg? Maar ik kom wel met inhoud<br />
en argumenten en wil de mensen graag<br />
helpen de nieuwe situatie te accepteren.<br />
We kunnen hier blijven, maar dan gaat<br />
deze gemeente wel als een nachtkaarsje<br />
uit. Toch is het jammer dat we dit mooie<br />
gebouw moeten verlaten. De kerkzaal<br />
heeft iets warms met die donkere baksteen<br />
en dan het contrast met de lichte<br />
koffieruimte: prachtig. Als stedenbouwkundige<br />
vond ik dit direct een interessant<br />
gebouw en ik ben blij dat het een<br />
monument is geworden.”<br />
“En we hebben een prachtig orgel”,<br />
vult Janny aan. “Daar moeten we ook<br />
afscheid van nemen. Gelukkig heeft de<br />
Oosterkerk ook een mooi orgel en het<br />
fijnste is om daar weer met heel veel<br />
mensen samen bij te kunnen zingen.”<br />
Saamhorigheid<br />
Ze betreurt de verandering, maar probeert<br />
er wel de positieve kanten van te<br />
zien, benadrukt Janny. “Ik hoop dat we<br />
het in de Oosterkerk ook heerlijk krijgen<br />
met elkaar. Gods woord kan immers<br />
overal klinken? Als het moet zelfs in<br />
een schuur.”<br />
De eerste gezamenlijke diensten hebben<br />
haar alle vertrouwen gegeven dat het<br />
goed komt. “Ik hoop dat in de nieuwe<br />
gemeente de saamhorigheid hoogtij<br />
viert en dat mensen naar elkaar omzien.<br />
Dat is belangrijk.” “Ik hoop dat we een<br />
vitale kerk zullen zijn”, zegt Steven,<br />
“met ruimte voor nieuwe ideeën.<br />
Daar krijg je energie van en dan kan<br />
er van alles gebeuren en ontstaan.<br />
Ik kijk daarbij ook vanuit het perspectief<br />
van mijn zoon van zes: ik hoop<br />
dat hij het ook prettig heeft in de nieuwe<br />
kerk, waar heel veel andere kinderen<br />
zullen zijn. Zo’n volle kerk, met een<br />
mix van alle leeftijden, daar gaat echt<br />
iets van uit.”<br />
Op zondag 25 maart was de tweede gezamenlijke dienst van de<br />
Jeruzalemkerk- en de Oosterkerkgemeente. Voorgangers waren<br />
ds. Iemke Epema en ds. Harm Bousema.<br />
Afscheid Jeruzalemkerk<br />
Rond het afscheid van de Jeruzalemkerk zijn de volgende activiteiten georganiseerd.<br />
Zaterdag 12 mei 10.00 tot 12.00 uur Open Huis<br />
De kerk is ’s ochtends open voor iedereen die er binnen wil wandelen.<br />
Er is een fototentoonstelling ingericht. Er wordt koffie, thee en limonade geschonken,<br />
met iets lekkers erbij. In de kerkzaal wordt muziek gemaakt. Vanuit de hele stad is<br />
iedereen van harte welkom.<br />
Zaterdag 12 mei 13.30 tot 20.00 uur <strong>Gemeente</strong>middag<br />
Op een bijzondere manier kijken gemeenteleden samen terug en vooruit. Dit wordt<br />
afgesloten met een gezamenlijke maaltijd. Deze middag is alleen voor de gemeenteleden<br />
van de Jeruzalemkerk bedoeld en wordt hen aangeboden als dank voor alle inzet en<br />
betrokkenheid in de afgelopen jaren.<br />
Donderdag 17 mei Hemelvaartswandeling<br />
Aansluitend aan de gezamenlijke viering in de Dominicanenkerk begint rond 11.30 uur<br />
een wandeling in de omgeving van <strong>Zwolle</strong>. De wandeling wordt afgesloten met een korte<br />
vesper in de Jeruzalemkerk. Iedereen, ook vanuit andere wijkgemeentes, is van harte<br />
welkom om mee te lopen. Voor nadere informatie, zie www.jeruzalemkerkzwolle.nl<br />
Zondag 20 mei 9.30 uur Afscheidsdienst<br />
In de laatste dienst die de wijkgemeente houdt in de Jeruzalemkerk gaan ds. Andries den<br />
Besten en ds. Iemke Epema samen voor. Het orgel zal worden bespeeld door Jur Leemhuis,<br />
Leanne Zwama en Tjitske de Vries zullen samen zingen. Voor iedereen die er bij<br />
wil zijn.<br />
Zondag 27 mei 10.00 uur Oosterkerk: Pinksterdienst in de nieuwe gemeente<br />
<strong>Gemeente</strong>leden vertrekken om 9.15 uur gezamenlijk vanaf de Jeruzalemkerk per fiets,<br />
fietstaxi of te voet naar de Oosterkerk.<br />
13
14<br />
JONG IN DE KERK<br />
Ds. Harm Bousema te midden van ‘zijn’ belijdeniscatechisanten.<br />
Zittend van links naar rechts:<br />
Hester Boeve, Heidi Schröder, Jenneke Bredewold<br />
en Karin Schreurs. Staand rechts Maarten Bredewold.<br />
Jongeren uit Jeruzalem- en Oosterkerk bereiden zich voor op openbare belijdenis<br />
“Hardop ja zeggen is een goede,<br />
belangrijke stap”<br />
“Ik hield al van je voor ik je kende en ik denk al aan<br />
je sinds de dag dat ik nog bij mijn moeder lag”, zingt<br />
Volumia! De groep mensen rond de tafel luistert aandachtig.<br />
Om de beurt verzorgen ze op hun eigen manier<br />
de opening van een avond belijdeniscatechese; Jenneke<br />
Bredewold heeft voor dit liedje gekozen. “Deze tekst<br />
doet me aan Psalm 139 denken en ik vergelijk de liefde<br />
waarover dit gaat met de liefde tussen God en ons”,<br />
legt Jenneke uit. “Hij wil ons alles geven, maar we<br />
moeten die liefde wel zelf aanpakken.”<br />
Jenneke behoort tot een groep van zes jonge leden van de Oosterkerk-<br />
en de Jeruzalemkerkgemeente die zich onder leiding van<br />
ds. Harm Bousema voorbereiden op, zoals dat plechtig heet,<br />
openbare belijdenis van hun geloof. Op zondag 29 april, zo is de<br />
bedoeling, staan ze vooraan in de kerk en zeggen ze hardop ja<br />
op de vragen die de predikant hen namens de gemeente stelt.<br />
De groep bestaat verder uit Maarten Bredewold, Jenneke’s man,<br />
Hester Boeve, Karin Schreurs en Heidi Schröder. Fred Daenen<br />
kan er om gezondheidsredenen niet altijd bij zijn; met hem heeft<br />
Harm Bousema afzonderlijk contact.<br />
Liefde van God<br />
Het besluit om belijdeniscatechese te volgen, hebben de deelnemers<br />
niet van het ene op het andere moment genomen. “Ik vind<br />
het ook niet per se nodig om belijdenis te doen, maar zie het wel<br />
als een goede, belangrijke stap dat je hardop ja zegt”, verklaart<br />
Hester. “Voor mij staat daarbij het accepteren van de liefde van<br />
God centraal: dat je zijn uitgestoken hand pakt.”<br />
“Ik heb de afgelopen jaren steeds het gevoel dat ik ergens door<br />
gegrepen ben dat me niet meer loslaat”, zegt Heidi. “Dat gevoel<br />
is niet alleen door mijn opvoeding ontstaan, al heeft het er natuurlijk<br />
wel mee te maken dat je dankzij je ouders in de kerk<br />
kwam en de Bijbel leerde kennen. Maar dit gaat echt verder en<br />
het komt ook steeds weer terug.”<br />
Karin komt uit Rijssen en is in een gemeente ‘op Gereformeerde<br />
Grondslag’ opgegroeid. Toen ze in <strong>Zwolle</strong> ging studeren kwam ze<br />
via haar schoonzus in de Oosterkerk terecht. “Ik zat er al langer<br />
over te denken om belijdenis te doen en het leek me mooi om me<br />
daar samen met een groep op voor te bereiden. Dat vind ik nu<br />
ook mooi, maar soms ook lastig als ik alles wat ik hier hoor vergelijk<br />
met hoe ik ben opgevoed. De laatste jaren heb ik mijzelf<br />
wel ontwikkeld en heb ik een andere kijk op dingen gekregen.<br />
Bijvoorbeeld op de manier waarop je de Bijbel leest.”<br />
Rijke traditie<br />
Heidi memoreert hoe ze zeven jaar geleden de kerk waar ze was<br />
opgegroeid verliet. “Ik had het daar altijd goed gehad, maar ontmoette<br />
toen mensen uit andere kerken, onder meer in Taizé.<br />
Toen kwam ik erachter hoeveel meer er is in de rijke traditie<br />
van de kerk.”<br />
“Op een gegeven moment moet je je eigen keuzes maken”,<br />
beaamt Maarten, “en daar is de belijdenis een mooi moment voor.<br />
Maar ik moet nog wel meer op een rijtje krijgen wat ik geloof;<br />
ik wil duidelijkheid en die heb ik tot nu toe nog niet. Ik ben er<br />
ook nog niet helemaal uit of ik dit hele proces nu zal afmaken,<br />
al is het wel het mooist als Jenneke en ik tegelijk belijdenis<br />
doen.” Jenneke zou dat ook graag willen, maar ziet geen probleem<br />
in het uitstelllen van het jawoord en het nog eens volgen<br />
van een belijdeniscatechese. Dat zou dan niet meer in <strong>Zwolle</strong><br />
zijn, omdat zij en Maarten binnenkort gaan verhuizen.<br />
Consequenties<br />
Heidi verandert met Pinksteren van kerkgebouw: dan gaan de<br />
leden van de Jeuruzalemkerkgemeente over naar de Oosterkerk.
“Ik kijk daar wel naar uit”, laat ze weten, “vooral omdat ik in de<br />
Oosterkerk veel meer jonge mensen zie. En ik ben blij dat er nu een eind<br />
komt aan het van kerk naar kerk zwerven wat ik jarenlang heb gedaan. Ik<br />
wil me nu meer binden en wil me ook wel actiever inzetten. Anders dan het<br />
als kind gedoopt worden is belijdenis doen echt een keuze en die mag best<br />
consequenties hebben, vind ik.”<br />
“Als je lid bent van een kerk kun je daar best iets voor doen”, zegt Karin.<br />
“Het is wel goed als je je ergens toe verbindt.” Heidi, Jenneke en Maarten<br />
vinden ook dat het voortbestaan van de kerkelijke gemeenschap van belang<br />
is en willen daar best een steentje aan bijdragen. “Je doet niet voor niks<br />
belijdenis in een kerk.” Maar misschien moeten ze eens wat meer geprikkeld<br />
worden, bijvoorbeeld door de kerkenraad, om actief te worden.<br />
Hester denkt aan haar opa, die een week na zijn belijdenis met het blad<br />
Open Deur op pad ging. “Voor mij is deze stap heel persoonlijk en ik heb<br />
ook bewust voor deze gemeente gekozen. Maar ik krijg hierdoor geen<br />
andere rol en ook de waarde van de kerk verandert voor mij niet. Je bent<br />
aanwezig en actief in de kerk en ontmoet er regelmatig andere mensen.”<br />
Wanhoopspogingen<br />
Zou de kerk op haar beurt meer kunnen doen om jongeren aan zich te binden?<br />
“Lastig”, vindt Heidi, “want het werkt niet als je daar allerlei wanhoopspogingen<br />
voor moet doen. Het is volgens mij een illusie om te denken<br />
dat jongeren altijd in de kerk blijven, op een bepaalde leeftijd zijn de<br />
meesten wel een tijdje weg. Als ze niet met een vervelend gevoel terugkijken,<br />
weten ze de kerk later misschien wel weer te vinden.” “Ik vind het<br />
in elk geval heel mooi om te zien hoe kinderen hier bij de kerkdienst<br />
worden betrokken”, zegt Karin.” Dat kon bij ons vroeger niet.”<br />
Dan gaat het over andere kerken, die veel meer jongeren trekken, omdat de<br />
stijl van de diensten hen aanspreekt. Maarten erkent dat hij zich in een kerk<br />
met veel jongeren toch het meest thuis voelt. Ook modernere muziek raakt<br />
hem en hij heeft weinig met ‘hoogliturgische’ elementen in de dienst.<br />
“Bij elke kerk is wel iets wat je beter vindt of minder goed dan ergens<br />
anders”, reageert Karin. “En je moet wel bedenken”, vult Heidi aan, “hoe<br />
goed een kerk ook in elkaar zit, jongeren blijven (gelukkig) kritisch.<br />
En ik hoop dat dat de kerk scherp houdt”.<br />
Jenneke denkt dat jongeren het meedoen aan praatgroepen belangrijk<br />
vinden. “Zoiets als dit”, geeft ze aan. “Ik heb daar best behoefte aan.”<br />
Maarten valt haar bij. De belijdeniscatechese is ook voor hem een<br />
goede aanleiding om ‘dieper met dingen bezig te zijn’.<br />
Een mooie afronding<br />
Harm Bousema vindt het prachtig dat het hem gegund is nog één<br />
keer een groep belijdeniscatechisanten te begeleiden. Wegens het<br />
bereiken van de emeritaatgerechtigde leeftijd neemt hij op 24 juni<br />
afscheid van de Oosterkerkgemeente. Dan hangt hij, zoals hij zegt,<br />
zijn toga aan de wilgen. “Catechese geven heb ik altijd heerlijk<br />
gevonden en dit is een mooie afronding van mijn werk in deze<br />
gemeente.”<br />
Waarom het contact met jonge mensen mooi is? “Zij stellen vragen<br />
en ik houd er wel van om geprikkeld te worden”, lacht hij”, “trouwens<br />
ook om zelf te prikkelen.” Terugkijkend op zijn eigen openbare<br />
belijdenis constateert Harm dat zijn geloof sindsdien niet wezenlijk<br />
veranderd is. God is voor hem nooit een vraag geworden, benadrukt<br />
hij, maar de mens wel. “Als je ziet welke rare dingen mensen soms<br />
uitspoken…”<br />
Wat hij het liefst wilde overdragen aan jongeren? “Bijvoorbeeld<br />
bepaalde opvattingen over de manier waarop de Bijbel gelezen wil<br />
worden. De Bijbel is niet een gewoon geschiedenisboek; het is een<br />
‘geloofsboek’. Onmisbaar om een beetje een ‘beeld’ te krijgen van<br />
(deze) God.”<br />
PERKI wil meer<br />
Eenmaal per maand een kerkdienst is niet meer genoeg voor de<br />
leden van PERKI <strong>Zwolle</strong>. Een diaken zonder flink wat diaconaal<br />
werk is ook niet alles. En als klap op de vuurpijl moet er eigenlijk<br />
ook nog een ouderling bij komen. Er is blijkbaar wat met PERKI<br />
aan de hand. Het lijkt er op dat de Indonesische kerk in <strong>Zwolle</strong><br />
tegen de kerkelijke trend in gaat.<br />
Het zit ’m in de cultuur. Het deel uitmaken van een gemeenschap<br />
zit verankerd in de Indonesische cultuur. Dat heeft tot gevolg dat<br />
een kerkdienst niet alleen een godsdienstoefening voor jezelf is,<br />
maar ook de gemeenschap dient. Als je geen dak boven je hoofd<br />
hebt of niet genoeg te eten hebt, zorgt de familie voor je.<br />
Allemaal een beetje inschikken, zo is er voor iedereen plaats.<br />
Een flink deel van de PERKI-gemeenschap in <strong>Zwolle</strong> heeft er<br />
behoefte aan om vaker bijeen te komen, om de gemeenschap te<br />
oefenen. Daardoor zou je je kunnen afzonderen van de rest van<br />
de maatschappij. Je kunt het zelfs negatief uitleggen. Het zou<br />
integratie tegen kunnen gaan.<br />
Maar daar is niets van waar. Het gaat er de leden om onderling<br />
het geloof te versterken en daardoor meer dienstbaar te kunnen<br />
zijn aan elkaar en aan de wereld, en daar hoort <strong>Zwolle</strong> ook bij.<br />
Invulling geven<br />
Het bestuur van PERKI <strong>Zwolle</strong> gaat aan die wensen uitvoering<br />
geven. De komende weken wordt er druk gesproken hoe invulling<br />
te geven aan de andere drie zondagen in de maand. Gedacht wordt<br />
aan een andere vorm van de huisdienst, die nu al plaats vindt op<br />
de derde zondag van de maand. Ook spreekt men over korte<br />
gebedsbijeenkomsten.<br />
Bij dat alles is de samenwerking met de Oosterkerkgemeente van<br />
groot belang. PERKI wil nadrukkelijker betrokken raken bij het<br />
diaconale werk van de Oosterkerk. Dat zal ongetwijfeld uitstralen<br />
naar de PERKI-gemeenschap. Op dit moment werkt men samen<br />
in een sanitair project voor het eiland Flores. Enkele leden hebben<br />
onlangs dat project bezocht.<br />
De adreslijst van PERKI <strong>Zwolle</strong> telt ongeveer 150 adressen.<br />
Om de gemeenschap beter van dienst te kunnen zijn, wil men<br />
een extra ouderling voor het bezoekwerk. Ook de begeleiding<br />
van de jonge gezinnen, die dikwijls gemengd Indonesisch-Nederlands<br />
zijn, staat op het verlanglijstje.<br />
De plannen lijken gedurfd en ambitieus, maar zijn redelijk reëel.<br />
De mensen voelen sterk aan dat het dienen van God gestalte krijgt<br />
in het dienen van elkaar en van de gemeente.<br />
15
16<br />
AANDACHT VOOR<br />
Opbrengst Kerkbalans gedaald<br />
De eerste resultaten van de Actie Kerkbalans <strong>2012</strong> zijn bekend. Er is voor de <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> (PGZ) als<br />
geheel € 1.400.702 aan toezeggingen ontvangen. Dit is ongeveer € 50.000 minder dan is toegezegd in 2011. Volgens de<br />
Commissie Geldwerving van het College van Kerkrentmeesters: “Een zorgwekkende uitslag in zorgelijke economische<br />
tijden. Juist in die omstandigheden heeft de kerk die financiële steun hard nodig. We willen echter iedereen die een<br />
bijdrage heeft toegezegd daarvoor hartelijk danken! In het bijzonder richten we een woord van dank aan alle vrijwilligers<br />
die in januari voor Kerkbalans op pad zijn geweest.”<br />
Bovenstaande cijfers betreffen de stand per 1 maart. Kerkbalans moet dit jaar uiteindelijk € 1.533.000 opleveren, er moet<br />
dus nog € 150.000 meer worden toegezegd. Daarom roept de Commissie Geldwerving iedereen die nog geen bijdrage<br />
heeft toegezegd op, dit alsnog te doen. “Doe het meteen en stel het niet uit.”<br />
Elke bijdrage is welkom. Van een kleine drieduizend mensen is nog geen reactie ontvangen. Als zij allemaal minimaal<br />
€ 50 (€ 4,16 per maand!) overmaken, wordt de begrotingsdoelstelling gehaald. Wie het formulier kwijt is, kan het<br />
Kerkelijk Bureau bellen: (038) 421 75 96) of mailen naar administratie@pknzwolle.nl<br />
Ook extra bijdragen naast de al gedane toezeggingen zijn van harte welkom. Bijdrage kunnen gestort worden op<br />
rekeningnummer 69.96.41.705 t.n.v. College van Kerkrentmeesters PGZ o.v.v. Extra bijdrage <strong>2012</strong>.<br />
In onderstaand overzicht staan de cijfers op een rijtje.<br />
Actuele informatie over de stand van Kerkbalans is te vinden op www.pknzwolle.nl<br />
Op zaterdag 2 juni in <strong>Zwolle</strong><br />
Landelijke conferentie<br />
Navolging in Gemeenschap<br />
Op zaterdag 2 juni houden kerken in<br />
<strong>Zwolle</strong>, in samenwerking met de Postmoderne<br />
Devotie Beweging, een grote<br />
landelijke conferentie in de stad. Het<br />
thema: ‘Navolging in Gemeenschap,<br />
Gemeenschap in Navolging.’ Na alles<br />
wat er de afgelopen jaren allemaal in de<br />
kerken is gebeurd en nog gebeurt, heeft<br />
de organisatie gekozen voor een inhoudelijke<br />
conferentie, teruggaand naar de<br />
eerste christengemeenschap en de<br />
beweging van de Moderne Devotie.<br />
Dat vraagt om bezinning en stilte, maar<br />
ook om sociaal engagement, liefde voor<br />
de wijk en de stad.<br />
De dag wordt om 10.30 uur geopend in<br />
de Grote Kerk door ds. Jan Wessels,<br />
voorzitter van de Evangelische<br />
Alliantie. Ds. Klaas van der Kamp,<br />
algemeen secretaris Raad van Kerken,<br />
heeft toe-gezegd het programma om<br />
16.30 uur te zullen afsluiten.<br />
De samenwerkende koepel-organisaties<br />
zijn de Raad van Kerken, de Evangelische<br />
Alliantie, SKIN (Samen Kerk<br />
In Nederland) en de Konferentie<br />
Nederlandse Religieuzen. Ook het<br />
Podium van Kerken en het Diaconaal<br />
Platform <strong>Zwolle</strong> zijn bij de organisatie<br />
van de conferentie betrokken.<br />
In het centrum<br />
In <strong>Zwolle</strong> worden alle beschikbare<br />
kerken in het centrum ingezet, er zal<br />
muziek zijn, theater, rondleidingen,<br />
debat en stilteplekken. Diverse sprekers<br />
praten over allerlei onderwerpen rakend<br />
aan het thema.<br />
Het is voor het eerst dat De Navolging<br />
van Christus van Thomas a Kempis<br />
onderwerp is van een conferentie en dan<br />
nog wel in de plaats waar hij dit boek<br />
heeft geschreven. Tegenover Thomas a<br />
Kempis worden Geert Grote (gemeenschapsdenken,<br />
sociaal engagement en<br />
missionair werk) en Johan Cele gezet<br />
(onderwijs, kunst, muziek en geloofsgesprek).<br />
Christelijke organisaties met<br />
diverse achtergronden zullen daarom<br />
aanwezig zijn.<br />
De afgelopen maanden bleek dat alle<br />
stromingen binnen het christendom wel<br />
iets hebben met de Moderne Devotie.<br />
Naast de basis van de eerste christenen<br />
is dat een belangrijke factor om als<br />
kerken en christelijke organisaties<br />
dichter bij elkaar te komen.<br />
Breder programma<br />
Voor hen die dat willen, is het programma<br />
nog breder. Vrijdagavond 1 juni<br />
begint de Nacht van Gebed en zaterdagavond<br />
kan iedereen meedoen met de<br />
maaltijd voor de Lijdende Kerk.<br />
Daarin wordt samengewerkt met<br />
de organisatie Open Doors.<br />
Daarnaast worden diverse diaconale<br />
projecten uitgevoerd door gemeenschapskringen<br />
en andere organisaties.<br />
De opbrengst daarvan gaat ook naar<br />
de Lijdende Kerk.<br />
Voor informatie:<br />
Nacht van Gebed/Lijdende kerk:<br />
Open Doors, Annet Meester,<br />
tel. (0341) 465 000;<br />
Conferentie <strong>Zwolle</strong>:<br />
Postmoderne Devotie Beweging,<br />
Mink de Vries,<br />
tel. (038) 465 04 94 of 06 813 569 27.<br />
www.postmodernedevotie.nl
MIJN INSPIRATIE<br />
Onlangs nam Jan van Vilsteren, bijna 90 jaar, afscheid<br />
van het Kerkelijk Bureau van de <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong><br />
<strong>Zwolle</strong>. Hij was tot voor kort nog altijd actief als<br />
postbezorger (op de fiets!) en als ‘regelaar’ van onder<br />
andere Kerkbalans. Een vrijwilliger met een carrière<br />
van vele jaren binnen de vroegere Hervormde<br />
<strong>Gemeente</strong>. Een begrip binnen het Kerkelijk Bureau,<br />
bijna behorend tot de inventaris.<br />
Al meerdere jaren had het Kerkelijk Bureau aan<br />
‘ome Jan’, dat was hij in al die jaren geworden, voorzichtig<br />
gesuggereerd te stoppen… Maar hij ging door,<br />
mede ook omdat ‘het Kerkelijk Bureau als een deken<br />
om je heen is’. En, dat is de andere kant van de medaille,<br />
het Kerkelijk Bureau hem en zijn praktische inslag,<br />
eigenlijk ook niet kon missen. Totdat hijzelf,<br />
na het overlijden van zijn vrouw, ‘op een morgen,<br />
het regende’, de telefoon pakte en zei: “Ik kom niet<br />
meer.” Gaandeweg zocht hem op, voor een persoonlijke<br />
ontmoeting.<br />
Na een hartelijk welkom krijg ik een oude Op Weg in handen<br />
gedrukt van 6 september 1996 . Het is een themanummer over<br />
‘Ouder worden’ met onder andere een interview met Jan van<br />
Vilsteren: “Daar kunt u wel gebruik van maken”, zegt Jan.<br />
Op het dressoir ligt ook de onderscheiding in de Orde van Oranje<br />
Nassau, in zilver, uitgereikt bij zijn afscheid van de PTT.<br />
“Ik ben daar trots op.”<br />
Dankbaar kijkt hij terug op zijn leven. Hij is 60 jaar getrouwd<br />
geweest en is blij dat zijn kinderen toen toch de receptie hebben<br />
geregeld, ondanks dat zijn vrouw al ziek was. “Al die mensen die<br />
met je meeleven”, herinnert hij zich. “Toch, elke dag ervaar je<br />
het alleen zijn. Daar kom je niet overheen.”<br />
Jan van Vilsteren vertelt over zijn ‘carrière’ in de kerk. Je had<br />
vroeger het ‘College van collectanten’, een groep mensen die<br />
Gégé Callenbach, voorzitter van de<br />
Algemene Kerkenraad, speldt Jan van<br />
Vilsteren de onderscheiding op.<br />
Afscheid van ‘Ome’ Jan van Vilsteren, vrijwilliger met blijvende waarde...<br />
“Het leven heeft mij gevormd”<br />
collecteerde tijdens de diensten. Jan hoorde daarbij. Doordat hij<br />
bij de PTT waar hij werkte (zijn tweede carrière) vaak in nachtdienst<br />
op de trein de post sorteerde, had hij overdag de tijd om<br />
voor de kerk allerlei klussen te doen. Hij incasseerde bijvoorbeeld<br />
kwitanties en bezorgde de post. Op de fiets, naar men zegt reed<br />
hij wel veertig kilometer op een dag.<br />
Kerkbalans<br />
Een van de klussen was ook Kerkbalans. Omdat hij ervaring had<br />
met het sorteren van post, kon hij zich ook inzetten voor de organisatie<br />
van Kerkbalans. “We regelden elk jaar de zogeheten bananendozen,<br />
lege dozen waarin de adressen voor Kerkbalans werden<br />
geordend om daarna te worden uitgezet. We werkten dan<br />
in groepjes, heel gezellig. Je kende elkaar… Nu staat er een<br />
machine, het gaat allemaal vanzelf. Maar de gezelligheid is weg.”<br />
Hij herinnert zich nog het oude Kerkelijk Bureau in de Kamperstraat,<br />
met Melissie als hoofd, de nieuwjaarstoespraak, samen met<br />
predikanten en andere medewerkers…<br />
Toen kreeg hij die uitnodiging voor een bijeenkomst in de<br />
Jeruzalemkerk. “Ze waren er allemaal, de medewerkers van het<br />
Kerkelijk Bureau, ook die allang weg waren”, vertelt Jan.<br />
“Meneer Callenbach sprak me toe, ik kreeg een mooi speldje:<br />
voor veertig jaar trouwe dienst. Al die waardering, echt, het<br />
voelde als een warm bad. Het lijkt wel familie.”<br />
Dankbaar<br />
Het woord dankbaar valt regelmatig in ons gesprek. “Ik heb een<br />
goed leven gehad.” Jan denkt dan met name aan zijn overleden<br />
vrouw, aan zijn kinderen, aan de kerk en het Kerkelijk Bureau,<br />
aan al die mensen die hij in zijn leven is tegengekomen, met<br />
wie hij heeft samengewerkt. Die hebben hem hebben gevormd<br />
tot wat hij nu is.<br />
“Ja, eigenlijk ben ik niet dankbaar genoeg.”<br />
Ook Gaandeweg dankt hem, voor zijn inzet, zijn organisatievermogen,<br />
zijn trouw. En wenst hem een goede laatste levensfase<br />
toe in de Rivierenhof. Hij is de klaverjasclub daar al van dienst<br />
geweest met zijn planningsschema’s van de PTT…<br />
Ze werken nog steeds.<br />
17
18<br />
KERKELIJK BUREAU<br />
COLOFON<br />
<strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong><br />
Centraal adres voor Algemene Kerkenraad, Kerkrentmeesters<br />
en Diakenen<br />
Kerkelijk Bureau: Molenweg 241, 8012 WG <strong>Zwolle</strong><br />
Geopend: maandag t/m vrijdag 8.00 – 12.00 uur<br />
Tel.: (038) 421 75 96 - Fax: (038) 423 04 79<br />
E-mail: administratie@pknzwolle.nl<br />
Website: www.pknzwolle.nl<br />
Website Diaconie: www.diaconiezwolle.nl<br />
Bankrekeningen:<br />
College van Kerkrentmeesters: 800 430 en 69.96.41.705<br />
College van Diakenen: 874 034 en 69.95.43.320<br />
Gaandeweg: 69.97.69.167<br />
Beheer en Exploitatie Grote Kerk: 587 931 en 69.97.43.745<br />
Stichting Schnitgerorgel <strong>Zwolle</strong>: 59.80.52.100<br />
Collectepenningen<br />
Er zijn penningen verkrijgbaar van: € 0,20, € 0,50, € 1,-, € 2,-, € 5,- en<br />
€ 10,-. Verkoopadres Kerkelijk Bureau. Hier kan contant, per pin of<br />
door middel van een eenmalige machtiging worden betaald.<br />
Overige verkoopadressen:<br />
Emmäuskerk en Adventskerk: 1e maandag van de maand 19.00 - 20.00 uur<br />
Stinskerk: 1e maandag van de maand 16.30 - 17.30 uur<br />
Sionskerk: 1e donderdag van de maand 18.00 - 19.00 uur<br />
Open Kring: 1e maandag van de maand van 18.30 - 19.45 uur<br />
In <strong>Zwolle</strong>-Noord: E. van Buiten, Welle 58, K. Smit, Meppelerdiep 92<br />
In <strong>Zwolle</strong>-Zuid: A. Renting-van Veen, Steggingmarke 13 en<br />
W.A. Stomp-de Koning, Rendierveld 41. In Stadshagen: L. Blauw,<br />
Goudplevierstraat 123 (tel. 460 90 16)<br />
Op deze adressen kan contant of door middel van een<br />
eenmalige machtiging betaald worden.<br />
In verband met vakantie is er op de eerste maandag in juni geen<br />
verkoop van collectepenningen in de Emmaüskerk<br />
Meer weten…<br />
Voor besluiten en beleidsstukken van de Algemene Kerkenraad<br />
en het College van Kerkrentmeesters zie www.pknzwolle.nl en<br />
klik op de Berichten van deze colleges.<br />
Gaandeweg<br />
is het magazine voor alle leden van de <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong><br />
<strong>Zwolle</strong>, de Evangelisch-Lutherse <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> en<br />
De Hoofdhof Berkum<br />
Vijfde jaargang nr. 2, mei <strong>2012</strong><br />
Verschijnt zes keer per jaar. Oplage: 10.000<br />
Redactie: Ds. Iemke Epema (hoofdredacteur), Gery Bruins<br />
(eindredacteur), Saskia Dankers, Rob van Harten en Jan Nauta<br />
Redactionele bijdragen aan dit nummer:<br />
Joost van Belois en scribenten van wijkgemeenten en<br />
kerkelijke organisaties<br />
Fotografie: Gery Bruins, Alfred Doorn, Henk Janssen,<br />
Maarten Matser, Eric Roosink, Tineke Vlaming, Carl Withaar<br />
en anderen<br />
Hoe werkt voorkeurlidmaatschap?<br />
Leden van de <strong>Protestantse</strong> Kerk Nederland die in een bepaalde stad<br />
of wijk wonen, zijn ingeschreven bij de wijkgemeente waartoe zij<br />
geografisch behoren. Binnen de <strong>Protestantse</strong> Kerk Nederland (PKN) is<br />
het mogelijk om voorkeurlid te worden van een andere wijkgemeente<br />
dan de geografische. De voorkeur kan zowel gelden voor een andere<br />
wijkgemeente van de <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> als voor een<br />
andere (wijk)gemeente buiten <strong>Zwolle</strong>.<br />
Wie zich wil laten overschrijven naar de wijkgemeente van zijn of<br />
haar voorkeur, dient daartoe een verzoek tot overschrijving, met de<br />
reden voor dit verzoek, toe te sturen aan het Kerkelijk Bureau. Een en<br />
ander wordt door het Kerkelijk Bureau doorgegeven aan de betrokken<br />
(wijk)kerkenraad.<br />
Voorkeurlidmaatschap kan een optie zijn wanneer gemeenteleden<br />
zich – om welke reden ook – in een andere (wijk)gemeente meer thuis<br />
voelen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer iemand in <strong>Zwolle</strong><br />
studeert, maar in de weekenden en vakanties meeleeft met de gemeente<br />
in de woonplaats van zijn of haar ouders.<br />
Als iemand voorkeurlid is van een andere (wijk)gemeente en verhuist<br />
naar een andere (wijk)gemeente in of buiten <strong>Zwolle</strong>, blijft het voorkeurlidmaatschap<br />
gehandhaafd, tenzij de betrokkene zelf aangeeft<br />
dat het beëindigd moet worden.<br />
Aanvragen kerkelijke huwelijksbevestiging<br />
Bruidsparen, die hun huwelijk kerkelijk willen laten bevestigen,<br />
wordt verzocht dit telefonisch of via e-mail (na contact<br />
te hebben gehad met de eigen wijkgemeente) zo spoedig<br />
mogelijk te melden bij het Kerkelijk Bureau. Er kan dan een<br />
afspraak gemaakt worden wanneer u kunt langskomen om<br />
een aantal zaken hiervoor door te spreken. Deze afspraak<br />
moet in elk geval twee maanden voor het geplande huwelijk<br />
plaatsvinden en bij voorkeur op maandag- en vrijdagmorgen<br />
tussen 8.00 en 12.00 uur.<br />
Aan het gebruik van de kerk zijn kosten verbonden.<br />
Prijzen zijn op te vragen bij het Kerkelijk Bureau.<br />
Vormgeving en grafische productie: Dit magazine is<br />
milieuvriendelijk geproduceerd door Drukkerij Upmeyer<br />
Advertentiebeheer<br />
Kerkelijk Bureau tel. (038) 421 75 96<br />
De volgende Gaandeweg verschijnt in de week van 24 juni en<br />
loopt tot en met zaterdag 25 augustus.<br />
Kopij en foto’s dienen uiterlijk maandag 28 mei te zijn<br />
aangeleverd via: Gaandeweg@pknzwolle.nl of schriftelijk bij<br />
het Kerkelijk Bureau.<br />
Aandacht voor…<br />
In de rubriek ‘Aandacht voor’ is ruimte voor berichten uit de wijken<br />
en van kerkelijke organen en organisaties, die van belang zijn voor<br />
zoveel mogelijk lezers.
AANDACHT VOOR<br />
Hezenberg houdt open dag<br />
Voor wie misschien al vaak de naam ‘Hezenberg’ heeft zien staan, of al dikwijls vlak<br />
langs het mooie landgoed is gefietst, is de open dag die gehouden wordt op zaterdag<br />
12 mei van 10.00 tot 16.00 uur een mooie kans om op een ontspannen en luchtige<br />
manier met het pastoraal centrum kennis maken.<br />
De Hezenberg ligt vlak bij Hattem, in een schitterend stukje natuur. Hier worden<br />
mensen opgevangen die zijn vastgelopen vanwege psychische problemen die te<br />
maken hebben met zaken als burnout, rouwverwerking, depressieve stemmingen,<br />
geloofs- en levensvragen en relatieproblemen. Cliënten volgen op de Hezenberg<br />
gedurende zes à acht weken een therapeutisch programma.<br />
Antwoord<br />
Workshops (zoals creatieve therapie, drama, muziek), rondleidingen en de aanwezigheid<br />
van vele medewerkers zorgen ervoor dat bezoekers van de open dag in een kort<br />
tijdsbestek veel zien en te weten komen. Zij krijgen antwoord op veel vragen.<br />
Wat gebeurt er op de Hezenberg? Met welke vragen of problemen kloppen mensen<br />
daar aan en hoe worden ze geholpen? Kun je er ook terecht zonder dat je een<br />
probleem hebt, gewoon een tijdje bijkomen in een prettige omgeving?<br />
En hoe gaat dat dan? Hoe ziet het logeergebouw eruit?<br />
Bezoekers worden ontvangen met gratis koffie, thee en een oliebol.<br />
Voor de kinderen is er een tumblingbaan, levend ganzenbord en schminken.<br />
Locatie: Hezenberg 6, 8051 CB in Hattem. Meer informatie op www.hezenberg.nl<br />
Tweede leven<br />
Oude brillen, monturen en batterijtoestellen krijgen een nuttig, tweede leven als<br />
ze worden ingeleverd bij Medische Speciaalzaak J.C. Olland, Kamperstraat 6 in<br />
<strong>Zwolle</strong>. Voor meer info: www.brillenvooreyeclarify.webs.com<br />
Dorcas zoekt collectanten<br />
Dorcas werkgroep <strong>Zwolle</strong> zoekt collectanten voor de deurcollecte in de week van<br />
14 tot en met 19 mei. De opbrengst van de collecte is voor water- en sanitatieprojecten<br />
in Ethiopië, Egypte, Kenia, Tanzania, Mozambique en Albanië.<br />
Voor aanmelden of meer informatie de Dorcas werkgroep <strong>Zwolle</strong>:<br />
Anneke Wijsman, tel. (038) 785 11 94, e-mail: anneke@wijsman.net<br />
Bas Bronkhorst, tel. (038) 466 17 37, e-mail: basroeleke@gmail.com<br />
Hilly Pelleboer, tel. (038) 454 53 86, e-mail: hillypelleboer@hotmail.com<br />
Inzameling kleding<br />
Op zaterdag 28 april houdt Dorcas weer een kledinginzameling. Tussen 10.00 en<br />
12.00 uur kan kleding, die schoon en heel moet zijn, worden afgeleverd bij de<br />
Oosterkerk, Bagijnesingel, en bij de Meanderhof, Tiendschuurstraat 66 in<br />
Stadshagen. De kleding is bestemd voor hulpprojecten in Afrika en Oost-Europa.<br />
Gratis advies voor ondernemers om te<br />
besparen op de partijenpost kosten.<br />
Besparing gegarandeerd!<br />
Vraag het advies vandaag nog aan om<br />
direct uw winst te verhogen.<br />
U kunt ons bereiken via:<br />
postvergelijk.info en mail@postvergelijk.info<br />
of 06-128 16 406.<br />
WWW.HEZENBERG.NL<br />
Afschaffing slavernij<br />
150 jaar geleden<br />
Op 1 juli 2013 is het 150 jaar geleden dat<br />
Nederland de slavernij afschafte. De Raad<br />
van Kerken werkt samen met de Evangelische<br />
Broedergemeente om deze gebeurtenis op<br />
gepaste wijze te gedenken. De Evangelische<br />
Broedergemeente heeft een keur aan activiteiten<br />
in de pen zitten, die lopen van 1 juli <strong>2012</strong><br />
tot 1 juli 2013.<br />
De Broedergemeente geeft op1 juli <strong>2012</strong> het<br />
startschot voor het herdenkingsjaar. Het is de<br />
bedoeling dan met een boek te komen met<br />
interviews met gemeenteleden uit Suriname<br />
over het slavernijverleden en de doorwerking<br />
daarvan in de geschiedenis. In de loop van het<br />
jaar verdiept de herdenking zich door middel<br />
van een cultureel programma, een conferentie<br />
en een reeks van lezingen. De reeks van activiteiten<br />
wordt afgesloten met een kerkelijke<br />
viering op 1 juli 2013 in de Koningskerk te<br />
Amsterdam.<br />
Witte kerken<br />
Vertegenwoordigers van de Raad van Kerken<br />
willen proberen ook de witte kerken in Nederland<br />
bij de herdenking te betrekken. Ze zullen<br />
worden uitgenodigd om in de periode <strong>2012</strong> tot<br />
2013 reacties te sturen, die tijdens de viering<br />
op 1 juli 2013 een plek krijgen in de dienst.<br />
Er komt een gesprekshandleiding die kerken<br />
kunnen raadplegen om het thema van de<br />
slavernij aan te snijden bij gespreksgroepen<br />
en catechesegroepen.<br />
In <strong>Zwolle</strong> wordt door de Broedergemeente<br />
doorgaans op de derde zondag van de maand<br />
om 15.00 uur een kerkdienst gehouden in<br />
het Stiltecentrum van ziekenhuislocatie<br />
De Weezenlanden. Elke belangstellende is<br />
daarbij welkom. De Broedergemeente <strong>Zwolle</strong><br />
hoopt dat PGZ-wijkgemeenten en andere<br />
kerken meedoen aan de viering van 150 jaar<br />
afschaffing van de slavernij.<br />
NÚ IS HET MOMENT<br />
individuele en groepsretraites<br />
Tijd voor jezelf. Tijd om ruimte te creëren voor<br />
een nieuwe weg, een nieuw begin. Een retraite<br />
op de Hezenberg geeft je daar ruimte en<br />
gelegenheid voor. Doe het nu.<br />
gastvrij onthaal | met of zonder programma<br />
eigen kamer | Kapel-momenten<br />
RETRAITE<br />
in een oase van rust<br />
en ruimte<br />
038 - 444 52 51
Zondag<br />
29 april<br />
Zondag<br />
6 mei<br />
Zondag<br />
13 mei<br />
Donderdag<br />
17 mei<br />
Hemelvaartsdag<br />
Zondag<br />
20 mei<br />
Zondag<br />
27 mei<br />
Eerste Pinksterdag<br />
20<br />
Zondag<br />
3 juni<br />
Zondag<br />
10 juni<br />
Zondag<br />
17 juni<br />
Zondag<br />
24 juni<br />
KERKDIENSTEN<br />
Adventskerk<br />
Talmaplein 2<br />
<strong>Zwolle</strong> - Zuid<br />
Mw. ds. N.A. Eygenraam<br />
Ds. J.T. Tissink<br />
D.J. Steenbergen<br />
Tel. scriba: (038)4658028<br />
www.adventskerk.nl<br />
9.00 uur dhr. J.P.E. Breure<br />
10.15 uur dhr. J.P.E. Breure<br />
9.00 uur ds. L.P. Miedema<br />
10.15 uur ds. L.P. Miedema<br />
19.00 uur mw. B. Holtrust<br />
(Wind in de zeilen-dienst)<br />
9.00 uur ds. J.T. Tissink<br />
10.15 uur ds. J.T. Tissink<br />
9.30 uur ds. J.T. Tissink<br />
(morgengebed)<br />
9.00 uur dhr. J.P.E. Breure<br />
10.15 uur dhr. J.P.E. Breure<br />
19.00 uur Taizéviering<br />
9.00 uur ds. J.T. Tissink<br />
10.15 uur ds. J.T. Tissink<br />
(Wind in de zeilen-dienst)<br />
9.30 uur ds. J.T. Tissink<br />
9.30 uur mw. ds. L.E. Vos<br />
9.30 uur ds. J.T. Tissink<br />
(Schrift en Tafel)<br />
9.30 uur<br />
dhr. D.J. Steenbergen, <strong>Zwolle</strong><br />
Emmaüskerk<br />
Campherbeeklaan 53<br />
<strong>Zwolle</strong> - Berkum<br />
Tel. scriba: (038)4544719<br />
www.emmauskerk-berkum.nl<br />
9.30 uur<br />
ds. G.A. Cnossen, <strong>Zwolle</strong><br />
19.00 uur dienst in Hoofdhof<br />
9.30 uur ds. G.A. Trouwborst,<br />
Nieuwleusen<br />
19.00 uur ds. G.W. Marchal,<br />
Apeldoorn<br />
9.30 uur ds. A. Groeneveld,<br />
Lunteren<br />
19.00 uur dhr. G. van Vulpen,<br />
<strong>Zwolle</strong> (zangdienst)<br />
9.30 uur<br />
ds. A.W. van de Griend,<br />
Kloosterhaar<br />
9.30 uur ds. J.D.Th. Wassenaar,<br />
Hellendoorn<br />
19.00 uur ds. A.H. van Veluw,<br />
IJsselmuiden<br />
9.30 uur ds. G.A. Cnossen<br />
19.00 uur dienst ?<br />
9.30 uur ds. W. Hortensius<br />
(Heilig Avondmaal)<br />
19.00 uur dienst in Hoofdhof<br />
9.30 uur ds. A. Groeneveld,<br />
Lunteren<br />
19.00 uur dienst in Hoofdhof<br />
9.30 uur ds. H. Engelsma,<br />
Hellendoorn (gezinsdienst)<br />
19.00 uur dienst in Hoofdhof<br />
9.30 uur<br />
ds. G. van Vulpen, <strong>Zwolle</strong><br />
19.00 uur<br />
dienst in Hoofdhof<br />
Grote Kerk<br />
Grote Markt 18<br />
<strong>Zwolle</strong> - Centrum<br />
Ds. J. Mulderij<br />
Tel. scriba: (038)4223241<br />
www.grotekerkgemeente.nl<br />
9.30 uur ds. J. Mulderij<br />
(voorbereiding Heilig Avondmaal)<br />
19.00 uur<br />
kand. B. van Werven, Rouveen<br />
9.30 uur ds. J. Mulderij<br />
(Heilig Avondmaal)<br />
19.00 uur ds. J. Mulderij<br />
(dankzegging Heilig Avondmaal)<br />
9.30 uur<br />
ds. K. van <strong>Mei</strong>jeren, Ede<br />
16.30 uur<br />
Michaëlsviering<br />
9.30 uur<br />
ds. J. Mulderij<br />
9.30 uur<br />
ds. J.J.W. Mouthaan, <strong>Zwolle</strong><br />
19.00 uur<br />
dr. A.A.A. Prosman, Hoogeveen<br />
9.30 uur<br />
ds. J. Mulderij<br />
16.30 uur<br />
Michaëlsvesper<br />
9.30 uur<br />
kand. B. van Werven, Rouveen<br />
19.00 uur<br />
ds. J. Mulderij<br />
9.30 uur<br />
ds. J. Mulderij<br />
16.30 uur<br />
Michaëlsviering<br />
9.30 uur<br />
ds. J. Mulderij (Heilige Doop)<br />
19.00 uur<br />
ds. B. Jongeneel, Apeldoorn<br />
9.30 uur<br />
dienst<br />
16.30 uur<br />
Michaëlscantate<br />
Jeruzalemkerk<br />
Windesheimstraat 1<br />
<strong>Zwolle</strong> - Assendorp<br />
Ds. A. den Besten<br />
Mw. ds. I.P. Epema<br />
Tel. scriba: (038)4218523<br />
www.jeruzalemkerkzwolle.nl<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. I.P. Epema<br />
9.30 uur<br />
ds. A. den Besten<br />
HA<br />
9.30 uur mw. ds. I.P. Epema<br />
Afscheid ambtsdragers<br />
19.00 uur ds. J. Mulderij<br />
(Grote Kerkgemeente)<br />
10.00 uur gezamenlijke dienst<br />
in Dominicanenkerk<br />
mw. ds. I.P. Epema en<br />
pastor R. Dinklo<br />
9.30 uur mw. ds. I.P. Epema<br />
en ds. A. den Besten<br />
(laatste dienst<br />
Jeruzalemkerkgemeente)<br />
19.00 uur<br />
ds. H. Veldhuizen, Wapenveld<br />
(Grote Kerkgemeente)<br />
19.00 uur kand. M. Post, Hasselt<br />
(Grote Kerkgemeente)<br />
19.00 uur ds. J. Mulderij<br />
(Grote Kerkgemeente)<br />
Op maandag 28 mei, Tweede Pinksterdag, wordt om 9.30 uur een dienst gehouden in de Grote Kerk. Voorganger is ds. J. Mulderij.<br />
Koffieconcert in Oosterkerk<br />
Op zondag 13 mei wordt in de Oosterkerk een Koffieconcert gegeven. Tenor Hans Erbrink, onder meer bekend van optredens in De Hoeksteen,<br />
en pianiste Joke van der Zee brengen licht-klassieke ‘evergreens’ ten gehore van Bach, Purcell, Händel en Schubert. Het concert begint een<br />
kwartier na de kerkdienst en duurt ongeveer een half uur. De toegang is gratis, maar er staat wel een collecteschaal ten bate van het<br />
Oekraïne-project van de gemeente. Ook niet-kerkgangers zijn welkom.
Oosterkerk<br />
Bagijnesingel 17<br />
<strong>Zwolle</strong> - Centrum<br />
Ds. H. Bousema<br />
Ds. W. Hortensius<br />
Mw. ds. M.E. Jonker<br />
Mw. G.C. van Stappen<br />
Tel. scriba: (038)4546229<br />
www.oosterkerk.nl<br />
10.00 uur<br />
ds. H. Bousema<br />
10.00 uur<br />
mw. C. van Stappen-Ormel<br />
14.00 uur ds. J. Slob<br />
(PERKI-dienst)<br />
10.00 uur<br />
ds. W. Hortensius<br />
10.00 uur<br />
mw. ds. M.E. Jonker<br />
10.00 uur<br />
ds. H. Bousema<br />
10.00 uur ds. A. den Besten,<br />
ds. H. Bousema, mw. ds. I.P.<br />
Epema, ds. W. Hortensius,<br />
mw. ds. M.E. Jonker,<br />
mw. C. van Stappen-Ormel<br />
10.00 uur mw. ds. I.P. Epema<br />
14.00 uur ds. I. Pattinama<br />
(PERKI-dienst)<br />
10.00 uur<br />
ds. H. Bousema<br />
(Schrift en Tafel)<br />
10.00 uur<br />
ds. W. Hortensius<br />
(Jongerendienst)<br />
10.00 uur<br />
ds. H. Bousema<br />
(afscheidsdienst)<br />
Open Kring<br />
Hofstedeweg 1<br />
<strong>Zwolle</strong> - Stadshagen<br />
Mw. ds. N. Beimers<br />
Ds. A. Pietersma<br />
Tel. scriba: (038)4200171<br />
www.openkring.nl<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. N. Beimers<br />
(dienst van Schrift en Tafel)<br />
9.30 uur<br />
dr. D. van Keulen, <strong>Zwolle</strong><br />
9.30 uur<br />
mw. ds. M.E. Jonker<br />
9.30 uur<br />
dhr. Geerling<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. N. Beimers<br />
9.30 uur<br />
ds. A. Pietersma<br />
(doopdienst)<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. I.P. Epema<br />
9.30 uur<br />
ds. M.E. Jonker<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. N. Beimers<br />
Sionskerk<br />
Glanerbeek 10<br />
<strong>Zwolle</strong> - Aa-landen<br />
Mw. mr. dr. H. Evers<br />
Drs. ir. R. van Putten<br />
Tel. scriba: (038)4546104<br />
www.sionskerkzwolle.nl<br />
10.00 uur<br />
ds. G.J. Otter, Emmeloord<br />
10.00 uur<br />
ds. E. van ’t Slot<br />
10.00 uur<br />
mw. ds. H. Evers<br />
(doopdienst, m.m.v. Sjema)<br />
10.00 uur<br />
ds. G. Trouwborst, Nieuwleusen<br />
10.00 uur<br />
mw. ds. H. Evers<br />
10.00 uur<br />
ds. R. van Putten<br />
11.00 uur ds. R. van Putten<br />
(m.m.v. Marcel & Lydia Zimmer)<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. H. Evers<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. H. Evers<br />
(Heilig Avondmaal)<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. H. Evers<br />
(slotdienst, mmv Sjema)<br />
Stinskerk<br />
Westenholterweg 19<br />
<strong>Zwolle</strong> - Westenholte<br />
Ds. E. van ’t Slot<br />
Tel. scriba: (038)4215164<br />
www.stinskerk.nl<br />
9.30 uur<br />
ds. E. van ’t Slot<br />
19.00 uur<br />
ds. G. van Vulpen, <strong>Zwolle</strong><br />
9.30 uur drs. P.E.G. Wiekeraad,<br />
Uelsen (Du)<br />
19.00 uur<br />
ds. J. Tiggelaar, Opende<br />
9.30 uur ds. E. van ’t Slot<br />
(doopdienst)<br />
19.00 uur ds. W. Hortensius<br />
9.30 uur<br />
ds. E. van ’t Slot<br />
9.30 uur<br />
ds. B. van ’t Veld, Vaassen<br />
19.00 uur<br />
ContaKtdienst<br />
9.30 uur ds. E. van ’t Slot<br />
19.00 uur ds. G.A. Trouwborst,<br />
Nieuwleusen<br />
9.30 uur ds. E. van ’t Slot<br />
(Heilig Avondmaal)<br />
19.00 uur ds. E. van ’t Slot<br />
(Heilig Avondmaal)<br />
9.30 uur ds. B. Lampen,<br />
Beerzerveld<br />
19.00 uur<br />
ds. E. van ’t Slot<br />
9.30 uur mw. ds. N. Beimers<br />
19.00 uur ContaKtdienst<br />
(tentdienst Spoolde)<br />
9.30 uur ds. E. van ’t Slot<br />
19.00 uur ds. A. <strong>Mei</strong>ling,<br />
Beekbergen<br />
Afscheid ds. Harm Bousema<br />
Op zondag 24 juni neemt ds. Harm Bousema (bijna 65) afscheid als predikant van de Oosterkerkgemeente. Om 10.00 uur gaat<br />
hij voor in de morgendienst. ’s Middags om 14.30 uur is er voor gemeente en genodigden een bijeenkomst met cabaret door<br />
René v.d. Bend, vriend en collega van Harm Bousema. Om 16.00 uur begint een ontmoeting in de Bagijnhof, het zalencentrum<br />
van de Oosterkerk. Ook hier zijn genodigden en alle gemeenteleden welkom.<br />
Zondag<br />
29 april<br />
Zondag<br />
6 mei<br />
Zondag<br />
13 mei<br />
Donderdag<br />
17 mei<br />
Hemelvaartsdag<br />
Zondag<br />
20 mei<br />
Zondag<br />
27 mei<br />
Eerste Pinksterdag<br />
Zondag<br />
3 juni<br />
Zondag<br />
10 juni<br />
Zondag<br />
17 juni<br />
Zondag<br />
24 juni<br />
21
Zondag<br />
29 april<br />
Zondag<br />
6 mei<br />
Zondag<br />
13 mei<br />
KERKDIENSTEN<br />
Donderdag<br />
17 mei<br />
Hemelvaartsdag<br />
Zondag<br />
20 mei<br />
Zondag<br />
27 mei<br />
Eerste Pinksterdag<br />
22<br />
Zondag<br />
3 juni<br />
Zondag<br />
10 juni<br />
Zondag<br />
17 juni<br />
Zondag<br />
24 juni<br />
De Hoofdhof<br />
Kerkweg 26<br />
<strong>Zwolle</strong> - Berkum<br />
Mw. ds. L.A. Burggraaff<br />
Tel. scriba: (038)4547233<br />
www.hoofdhof.nl<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. L.A. Burggraaff<br />
19.00 uur<br />
Vesperdienst<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. L.A. Burggraaff<br />
19.00 uur<br />
dienst in Emmaüskerk<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. L.A. Burggraaff<br />
19.00 uur<br />
dienst in Emmaüskerk<br />
9.30 uur<br />
dienst in Emmaüskerk<br />
9.30 uur<br />
ds. F.D. <strong>Mei</strong>jnhardt, Leersum<br />
19.00 uur<br />
dienst in Emmaüskerk<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. L.A. Burggraaff<br />
19.00 uur<br />
dienst in Emmaüskerk<br />
9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff<br />
(Heilig Avondmaal)<br />
19.00 uur<br />
mw. ds. L.A. Burggraaff<br />
9.30 uur<br />
mw. ds. L.A. Burggraaff<br />
19.00 uur<br />
ds. J. Ridderbos, Assen<br />
9.30 uur<br />
ds. J. Bos, Oldenzaal<br />
19.00 uur<br />
ds. L.P. Miedema, <strong>Zwolle</strong><br />
9.30 uur<br />
mw. ds. L.A. Burggraaff<br />
19.00 uur<br />
mw. ds. L.A. Burggraaff<br />
Lutherse Kerk<br />
Koestraat 4<br />
<strong>Zwolle</strong><br />
Ds. E. de Fouw<br />
Tel. scriba: (038)4226826<br />
www.elkz.nl<br />
10.00 uur<br />
ds. E. de Fouw<br />
(Heilig Avondmaal)<br />
10.00 uur<br />
ds. E. de Fouw<br />
10.00 uur<br />
ds. E. de Fouw<br />
10.00 uur<br />
ds. E. de Fouw<br />
10.00 uur<br />
mw. ds. L.E. Vos<br />
10.00 uur<br />
ds. E. de Fouw<br />
(Heilig Avondmaal)<br />
10.00 uur<br />
ds. E. de Fouw<br />
10.00 uur<br />
ds. W. de Jong<br />
10.00 uur<br />
mw. ds. I.P. Epema<br />
10.00 uur<br />
ds. E. de Fouw<br />
(Heilig Avondmaal)<br />
Collectedoelen<br />
In de PGZ-gemeenten zijn de eerste en tweede collecte altijd<br />
bestemd voor diaconie en kerk. De opbrengst van de derde<br />
collecte gaat naar de volgende doelen.<br />
Zondag 29 april: door wijkdiaconie vast te stellen doel<br />
Zondag 6 mei: Instandhouding synagoge<br />
Zondag 13 mei: Wijkkas<br />
Donderdag 17 mei Hemelvaartsdag: Studentenpastoraat<br />
Zondag 20 mei: Stillehulp<br />
Zondag 27 en maandag 28 mei, Pinksteren: Zending / GZB<br />
Zondag 3 juni: Oost-Europa (plaatselijk werk)<br />
Zondag 10 juni: Stille armoede<br />
Zondag 17 juni: Exploitatie <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong><br />
Zondag 24 juni: Zwolse Migrantenkerken<br />
Eglise Wallonn 10. 30 uur K. Blei; Rehoboth 9.30 uur ds. H. de Jong,<br />
Windesheim; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst;<br />
Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur dhr. M. Luttenberg<br />
en mw. W.J. Treep (oecumenische viering);<br />
Zonnehuis 11.30 uur pastor J. Groot<br />
Rehoboth 9.30 uur ds. P. van Veen; Sophia 10.00 uur dienst;<br />
Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur ds. K. Schaap;<br />
Zonnehuis 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga<br />
Eglise Wallonne 10.30 uur past. H. Spoelstra; IJsselbolder 10.30 uur dienst;<br />
Rehoboth 9.30 uur dhr. D. Klompjan, <strong>Zwolle</strong>; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk;<br />
Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst;<br />
Zandhove 10.00 uur mw. W.J. Treep; Zonnehuis 11.30 uur mw. ds. M.E. Jonker<br />
Zonnehuis 11.30 uur ds. E. van ’t Slot<br />
Rehoboth 9.30 uur dhr. A. Hartstra; Sophia 10.00 uur dienst;<br />
Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur H. Hagg;<br />
Zonnehuis 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga<br />
Eglise Wallonne 10.30 uur R. Roukema; Rehoboth 9.30 uur<br />
ds. G.A. de Roos, Ommen; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk;<br />
Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst;<br />
Zandhove 10.00 uur dhr. M. Luttenberg en M. Bernard<br />
(oecumenische viering); Zonnehuis 11.30 uur mw. B.O. van de Loosdrecht<br />
Berkumstede 15.00 uur mw. ds. L.A. Burggraaff (Heilig Avondmaal);<br />
Rehoboth 9.30 uu ds. L.H. Bouwkamp; Sophia 10.00 uur dienst;<br />
Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur G. de Vries;<br />
Zonnehuis 11.30 uur mw. ds. M. Dijk<br />
Eglise Wallonne 10.30 uur A.K. Satria; IJsselbolder 10.30 uur dienst;<br />
Rehoboth 9.30 uur dhr. D. Klompjan, <strong>Zwolle</strong>; Rivierenhof 10.00 uur<br />
ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst;<br />
Zandhove 10.00 uur ds. J.T. Tissink; Zonnehuis 11.30 uur pastor J. Groot<br />
Rehoboth 9.30 uur ds. K. de Graaf; Sophia 10.00 uur dienst;<br />
Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur mw. ds. H.A. Smits;<br />
Zonnehuis 11.30 uur ds. G.J. Slotman<br />
Eglise Wallonne 10.00 uur D. Ribs; Rehoboth 9.30 uur ds. H. Marsman;<br />
Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst;<br />
Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur dhr. M. Luttenberg<br />
en G. de Vries (oecumenische viering);<br />
Zonnehuis 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga (Heilig Avondmaal)
Voor deskundige begeleiding.<br />
Voor behartiging van uw belangen.<br />
Voor een optimale verkoopprijs.<br />
Voor aankoop en verkoop.<br />
Voor u.<br />
De eerste stap? Onze vrijblijvende<br />
waardebepaling. Gratis.<br />
Thomas a Kempisstraat 9 | 8021 BG <strong>Zwolle</strong><br />
www.boertjeshorst.nl | 038-4216164<br />
www.salet.nl<br />
Jolanda<br />
is één van<br />
onze uitblinkers<br />
A Als ls<br />
jje<br />
e gelooft gel ge<br />
l oof ooftt<br />
i<br />
n jje<br />
e wwerk<br />
er<br />
k !<br />
Yarden Uitvaartzorg <strong>Zwolle</strong><br />
(voorheen Zwolse Begrafenis Vereniging)<br />
Voor een melding van overlijden<br />
belt u 0800 8192 (24 uur per dag).<br />
www.yarden.nl<br />
WELKOMDAG<br />
WELKOM<br />
DA DAG<br />
Kom KKoom<br />
mm oook!<br />
ok!<br />
woensdag woens d dag<br />
220<br />
0 jjuni<br />
uni<br />
115.00<br />
5.<br />
00<br />
ttot<br />
ot<br />
220.00<br />
0.<br />
00<br />
0 uur u<br />
ur<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Het zijn de kleine<br />
dingen die het grote<br />
verschil maken.<br />
gh.nl gh.<br />
nl<br />
Mijn naam is Eelke Lap, ik ben de uitvaartverzorger<br />
voor Yarden in <strong>Zwolle</strong> en omstreken. Bij<br />
een overlijden sta ik graag voor u klaar met zorg en<br />
advies. Wilt u meer weten over mijn persoonlijke<br />
manier van werken, bel dan: 038 421 4000.
Kuiper Loodgietersbedrijf<br />
Voor al uw<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Dakbedekking<br />
Gas en water<br />
Riolering<br />
Sanitair<br />
Centrale Verwarming<br />
Diamantboren<br />
U kunt ons bereiken<br />
op<br />
werkdagen<br />
van 9.00 tot 18.00 uur<br />
Telefoon 038-4535121<br />
fax op 038-4540803.<br />
E-mail info@kuiper-zwolle.nl<br />
Vechtstraat 23-25<br />
8021 AS <strong>Zwolle</strong><br />
www.kuiper-zwolle.nl<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Erkend Installateur<br />
<br />
Beernink gedenktekens...<br />
betrokken • persoonlijk • vertrouwd<br />
www.magmanet.nl<br />
Schoenen van Wieten<br />
passen goed, zitten lekker<br />
en lopen beter!<br />
Diezerkade 4 • 8021 CW <strong>Zwolle</strong> • T: 038 453 51 72<br />
Carinova<br />
De beste keus!<br />
Wat dacht u van een ruime 8,5?<br />
Voor hulp dichtbij, in uw vertrouwde (t)huis, wilt u natuurlijk het<br />
allerbeste. Voor zowel Verpleging en Verzorging als voor Huishoudelijke<br />
Hulp. Een zorgorganisatie die afspraken nakomt en werkt met vaste<br />
medewerkers die hun vak verstaan. Wij kennen geen wachttijden en<br />
kunnen binnen 24 uur verpleegkundige hulp opstarten. Dag en nacht!<br />
Carinova is dan een uitstekende keuze, want cliënten gaven onze medewerkers<br />
bij een recente onafhankelijke cliëntenraadpleging prachtige rapportcijfers.<br />
Dat is een dikke pluim waard voor alle Carinova medewerkers en een prettige<br />
zekerheid voor alle mensen die hulp nodig hebben. U hoeft immers maar één<br />
naam te onthouden: Carinova.<br />
Kijk voor meer informatie op onze vernieuwde sites:<br />
www.carinova.nl<br />
www.carinovahuishoudelijkehulp.nl<br />
Carinova<br />
Jhr. van Nahuysstraat 66 in Ommen<br />
T 0900 86 62 (lokaal tarief)<br />
E info@carinova.nl<br />
Steenhouwerij<br />
Beernink<br />
3e industrieweg 3<br />
8051 CL<br />
Hattem<br />
T 038 4442992<br />
Steenhouwerij<br />
Beernink<br />
Galvaniweg 4a<br />
8013 RG<br />
<strong>Zwolle</strong><br />
T 038-4602111<br />
Vertrouwd<br />
dichtbij<br />
www.carinova.nl