24.09.2013 Views

Mei 2012 - Protestantse Gemeente Zwolle

Mei 2012 - Protestantse Gemeente Zwolle

Mei 2012 - Protestantse Gemeente Zwolle

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Gaandeweg<br />

<strong>Mei</strong> <strong>2012</strong><br />

Adem van God<br />

Belijdenis<br />

Opbrengst Kerkbalans<br />

Magazine voor alle leden van de<br />

<strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong>,<br />

de Evangelisch-Lutherse <strong>Gemeente</strong><br />

en De Hoofdhof Berkum


VAN WEEGHEL COACHING


In deze Gaandeweg<br />

Op de voorpagina:<br />

Zo verbeeldde Tineke Vlaming het<br />

Pinkstervuur<br />

Aandacht voor onder andere de<br />

herdenking op 4 mei van slachtoffers<br />

van oorlogsgeweld<br />

pagina 4, 5, 8, 9, 16 en 19<br />

Diaconale vakantieweken en een<br />

geslaagd ZWO-project<br />

pagina 6<br />

Het mooiste Bijbelverhaal van<br />

Margje Kamerman<br />

pagina 7<br />

Vragen aan een rentmeester over het werk<br />

van het Kantoor Kerkelijke Goederen<br />

pagina 10<br />

Columnist Ale Pietersma over<br />

30 kansrijke modellen<br />

pagina 11<br />

De Jeruzalemkerkgemeente staat voor een<br />

afscheid en een nieuw begin<br />

pagina 12<br />

Belijdeniscatechisanten over hun jawoord<br />

pagina 14<br />

‘Ome’ Jan van Vilsteren, vrijwilliger met<br />

blijvende waarde<br />

pagina 17<br />

Informatie van het Kerkelijk Bureau<br />

Colofon Gaandeweg<br />

pagina 18<br />

Kerkdiensten voor de komende<br />

twee maanden<br />

pagina 20, 21 en 22<br />

…de adem van God<br />

Sinds het begin is God schepper, van de hemelen en de aarde. De aarde is woestheid en warboel<br />

geweest, met duisternis op het aanschijn van de oervloed, maar adem van God reeds wervelend<br />

op het aanschijn van het water. (Genesis 1 vers 1-2; Naardense Bijbel)<br />

God beademt de aarde en zo komt alles tot leven. Nee, het was niet ooit dat Hij de aarde beademde,<br />

in het verre verleden, de oertijd. God schept nog steeds. En Hij beademt/begeestert niet alleen<br />

de mens. Hij beademt, geeft ook levenskracht aan de aarde, de bloemen, de bomen, de dieren.<br />

Lees psalm 104! Hij roept zelfs een lofzang wakker: rivieren klappen in de handen, bergen jubelen<br />

het uit…<br />

De schepping is een en al liturgie. Prachtige, naïeve geloofstaal. Ik houd van die taal, net als van<br />

dat liedje dat ik ooit op de lagere school leerde, of was het al op de kleuterschool: ‘Op bergen en<br />

in dalen, ja overal is God…’ Het schiet mij nog vaak te binnen.<br />

Dat oerbesef dat God overal is ben ik nooit kwijtgeraakt en ik hoop het ook niet kwijt te raken.<br />

God ‘is’. Gewoon: God ‘is’. Wat problematiseren wij Hem vaak. Waarom plaatsen wij eigenlijk<br />

vaker een vraagteken bij Zijn aanwezigheid dan bij onze aanwezigheid als mens.<br />

Waarom zo vaak die vraag: Waar is God? Waarom niet die vraag: Waar is de mens, waar ben ik?<br />

Wie zwijgt er nu het meest? God? De mens?<br />

… de adem van God…<br />

Pinksteren. Dan vieren we dat de adem/geest van God mensen in beweging zet, bezielt om grenzen<br />

te overschrijden, overal deze God van Israël en van die unieke Zoon ter sprake te brengen, meer<br />

nog: dat leven met Hem te leven. Leven met God. Het leven vieren en verantwoordelijkheid willen<br />

dragen voor wat is toevertrouwd. Het leven is liturgie. Elke dag. Pinksteren is ook niet ooit.<br />

Het is nu. Pinksteren duurt levenslang. Wij leven van de Wind.<br />

Maar Pinksteren, die vijftigste dag was van origine een oogstfeest. God werd gedankt voor wat de<br />

aarde voortbracht. Sinds het begin is God schepper… Dus alle reden om dankend in het leven te<br />

blijven staan. Met al die goede gaven treedt Hij ons tegemoet. Zo wil ik het blijven zien.<br />

De schepping, ook een boek waarin wat te lezen valt. De schepping… we kunnen haar uitbuiten,<br />

van haar genieten en haar in ontzag aanvaarden. Haar grootsheid en gulheid spreekt aan en toe,<br />

nodigt uit tot ‘heiliging’, tot aandachtig en zorgvuldig leven.<br />

Harm Bousema,<br />

predikant Oosterkerkgemeente<br />

3


4<br />

AANDACHT VOOR Werd<br />

Herdenking 4 mei <strong>2012</strong><br />

Vrijheid geef je door!<br />

er zo’n vijftien jaar geleden nog<br />

bijna alleen stilgestaan bij de gevallenen<br />

van de Tweede Wereldoorlog, tegenwoordig<br />

herdenken we allen die sinds<br />

De mooiste gedichten<br />

het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog<br />

zijn omgekomen in oorlogssituaties<br />

en bij vredesoperaties.<br />

Het Nationaal Comité 4 en 5 mei<br />

Van de gedichten die vorig jaar werden ingezonden, vond de jury de gedichten<br />

‘Veilig op straat’ van Lieke van der Vegt en ‘Onbeschrijfelijk verdriet’ van<br />

Thomas Barneveld het mooist.<br />

Veilig op straat<br />

Als ik loop over straat,<br />

wil ik dat je me met rust laat.<br />

Dat ik kan staan waar ik wil,<br />

als ik praat of ik ben stil.<br />

Waar voel ik me veilig?<br />

Waar voel ik me veilig?<br />

Waar moet ik heen, ik ben zo alleen.<br />

Geen oorlog of haat, niet alleen meer<br />

over straat.<br />

Dat ik kan doen wat ik wil, buitenspelen<br />

as a child in the world.<br />

de oorlog moet de wereld uit,<br />

niet naar noord en niet naar zuid.<br />

Gewoon weg nergens meer,<br />

Geen geweld, geen geweer.<br />

Vrede op aarde en veilig zijn<br />

Oorlog, verdwijn . . . Oorlog verdwijn . .<br />

Weet je wat ik nu voel,<br />

en wat ik nu bedoel.<br />

Samen zijn we één,<br />

en samen zijn we sterker dan alleen . . .<br />

Onbeschrijfelijk verdriet<br />

De opa van mijn moeder<br />

was Eerste stuurman<br />

van een vrachtschip vol met tennisballen.<br />

In maart 1940 werd het schip,<br />

tussen Engeland en Nederland,<br />

getorpedeerd door een Duitse onderzeeër.<br />

Onbeschrijfelijk verdriet<br />

De opa van mijn moeder is nooit meer<br />

thuisgekomen . . .<br />

alleen de 100.000 tennisballen zijn<br />

aangespoeld op de Vlaamse stranden.<br />

Onbeschrijfelijk verdriet<br />

Na mei 1945 kwamen veel mensen<br />

terug met de trein uit de oorlog.<br />

De oma van mijn moeder stond<br />

maandenlang<br />

te wachten op het Centraal Station van<br />

Amsterdam.<br />

Wanhopig, verdrietig, onbeschrijfelijk.<br />

In korte tijd was ze grijs geworden van<br />

verdriet,<br />

maar de opa van mijn moeder kwam<br />

nooit meer terug!<br />

Diepe sporen van verdriet,<br />

voelbaar door generaties.<br />

Onbeschrijfelijk verdriet<br />

Al vanaf 1946 worden ieder jaar de slachtoffers van de<br />

Tweede Wereldoorlog herdacht. In <strong>Zwolle</strong> gebeurde dat<br />

voor het eerst op vrijdag 3 mei 1946. Na een stille omgang<br />

naar het Ter Pelkwijkpark, werden vanaf acht uur twee<br />

minuten stilte in acht genomen bij het voorlopig monument.<br />

Daarna volgde een interconfessionele (christelijke) dankdienst<br />

in de Grote Kerk. Op 4 mei werden de gevallenen<br />

herdacht met één minuut stilte om elf uur ’s morgens.<br />

Begin jaren ’90 organiseerde het Podium van Kerken op<br />

4 mei voor het eerst een herdenkingsdienst, met de bedoeling<br />

daar een jaarlijks gebeuren van te maken. In 1993 werd<br />

de Joodse <strong>Gemeente</strong> gevraagd mee te doen aan deze (oecumenische)<br />

herdenking. Vonden deze eerst nog plaats in de<br />

Baptistenkerk aan de Zamenhofsingel, vanaf 1994 komt<br />

men samen in de Oosterkerk, om in ieder geval de aanwezige<br />

stadsbestuurders en de Commissaris van de Koningin<br />

gelegenheid te geven op tijd bij de voormalige gevangenis<br />

te zijn, vanwaar de Stille Tocht vertrekt.<br />

omschrijft het zo: “We herinneren ons<br />

de periode van rechteloosheid en onvrijheid.”<br />

Datzelfde Nationaal Comité<br />

levert sinds 1998 een thema. Het thema<br />

van dit jaar, ‘Vrijheid geef je door!’,<br />

wordt door de commissie die de gedachtenis<br />

ieder jaar organiseert al drie jaar<br />

gebezigd. Voor de derde keer is onder<br />

de Zwolse scholieren een gedichtenwedstrijd<br />

uitgeschreven en wel in twee categorieën:<br />

basisscholieren van groep 7 en<br />

8 en de brugklassers van het Voortgezet<br />

Onderwijs. De winnaars krijgen naast<br />

een bon ook de gelegenheid hun gedicht<br />

in de gedachtenisviering van 4 mei voor<br />

te dragen.<br />

Twee onderdelen van de viering komen<br />

ieder jaar terug. Om te beginnen het<br />

Kaddisj voor de zes miljoen Joodse<br />

slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog,<br />

dat door de cantor van de Joodse<br />

<strong>Gemeente</strong> Jaap Cyclik gezongen wordt.<br />

In <strong>Zwolle</strong> zijn van de ruim achthonderd<br />

joden er bijna vijfhonderd niet teruggekeerd.<br />

Naast het Kaddisj keert ook ieder jaar<br />

het Rozenritueel terug. Rode rozen worden<br />

tijdens of aan het eind van de dienst<br />

gestoken in een bol van prikkeldraad als<br />

teken van verbondenheid met diegenen<br />

die herdacht worden. Na afloop van de<br />

gedachtenis worden de rozen in de Stille<br />

Tocht meegedragen en tijdens de herdenking<br />

bij het monument gelegd.<br />

Vrijdag 4 mei 18.30 uur: Gedachtenis<br />

in de Oosterkerk aan de Bagijnesingel.<br />

De Stille Tocht vertrekt om ongeveer<br />

19.15 uur vanaf de Spinhuisbredehoek<br />

en komt langs de Oosterkerk, waar een<br />

ieder zich kan aansluiten.


De 10 mooiste Bijbelverhalen van <strong>Zwolle</strong> bijna onthuld<br />

Project beleeft slotevent op zondag 10 juni<br />

Het interkerkelijke project ‘De 10 mooiste<br />

Bijbelverhalen van <strong>Zwolle</strong>’ nadert<br />

zijn ontknoping. Op zondag 10 juni<br />

zullen alle tien door <strong>Zwolle</strong>naren gekozen<br />

mooiste Bijbelverhalen bekend zijn.<br />

Dan wordt in park De Hogenkamp in<br />

Dieze een groots slotevent gehouden.<br />

Een manifestatie die tot in de puntjes<br />

georganiseerd moet worden, want de<br />

projectgroep hoopt – en bidt – dat er<br />

duizenden bezoekers komen.<br />

Voor de zestien (wijk)kerken en enkele<br />

christelijke organisaties die bij het project<br />

betrokken waren, is ‘De 10 mooiste<br />

Bijbelverhalen’ nu al een succes. Nadat<br />

ruim vijfduizend <strong>Zwolle</strong>naren waren<br />

aangezet om over de Bijbel na te denken,<br />

gingen ook heel veel kerken aan de slag.<br />

Onder andere in de Grote Kerk, de<br />

Sionskerk en de Stinskerk werd aan de<br />

mooiste verhalen regelmatig aandacht<br />

besteed (zie Mijn verhaal op pagina 7).<br />

Predikanten lieten nieuw licht op de<br />

verhalen vallen, de leiding en de kinderen<br />

van clubs, nevendienst en scholen<br />

waren ermee bezig, gespreksgroepen<br />

praatten erover.<br />

De organisatoren merkten nog iets:<br />

“Als leden van verschillende kerken blijken<br />

we heel goed te kunnen samenwerken.<br />

Omdat we tenslotte allemaal dezelf-<br />

50 dagen van gebed in de Sionskerk<br />

Vóór Pasen, in de Lijdenstijd, telde de<br />

Sionskerkgemeente zeven zondagen af<br />

tot Pasen, nu is zij bezig de zeven zondagen<br />

tot Pinksteren te beleven. Dit aftellen<br />

gebeurt opnieuw met de Menora,<br />

de zevenarmige kandelaar uit Israël.<br />

Pinksteren is precies de 50ste dag na<br />

Pasen. Deze periode van 50 dagen staat<br />

in de Sionskerk in het teken van gebed.<br />

Het gebed wordt soms ervaren als iets<br />

moeilijks. Van Jezus weten we dat Hij<br />

vaak bad. Hij trok zich dan terug om rust<br />

en stilte te zoeken. Bidden is praten<br />

met God. Voor Jezus was het heel<br />

belangrijk om regelmatig te spreken<br />

met Zijn hemelse Vader. Jezus leerde<br />

Zijn discipelen ook om te bidden.<br />

In de 50 dagen van gebed worden mensen<br />

in de Sionskerk geholpen en gestimuleerd<br />

om te bidden. In de preken is er<br />

aandacht voor en het speciale dagboek<br />

de basis hebben: het woord van God, het<br />

evangelie van Jezus Christus.” Het zou<br />

heel jammer zijn als er aan deze samenwerking<br />

na het slotevent een eind zou<br />

komen, daar zijn de betrokkenen het over<br />

eens. Er worden plannen gemaakt voor<br />

een nieuw project, dat opnieuw van september<br />

tot juni zou moeten lopen, met<br />

wellicht weer een ‘tien’ als rode draad.<br />

Ark van Noach<br />

Inmiddels zijn acht van de tien mooiste<br />

Bijbelverhalen onthuld. Op de derde<br />

plaats in de toptien eindigde de Ark van<br />

Noach, vóór David en Goliat, de Verloren<br />

zoon, de Barmhartige Samaritaan, Jozef<br />

en zijn broers, koningin Ester, de Schepping<br />

en Jona.<br />

Op www.de10mooistebijbelverhalenvanzwolle.nl<br />

staat actuele informatie over<br />

het project, bijvoorbeeld over het boekje<br />

met de tien verhalen, geschreven door<br />

Henk Stoorvogel. Ook het Bijbelkwartet<br />

en de cd met Bijbelliederen die de projectgroep<br />

op Zwolse basisscholen heeft<br />

uitgedeeld, zijn nog te koop. En tenslotte<br />

zijn vrijwilligers welkom, met name voor<br />

de organisatie van de slotmanifestatie.<br />

Wat daar allemaal gaat gebeuren rond de<br />

tien mooiste verhalen, zal eveneens op<br />

de website en in de lokale media te<br />

vinden zijn.<br />

helpt thuis. Ook voor kinderen is er elke<br />

dag aandacht in de vorm van een speciaal<br />

stukje of een puzzel.<br />

Het gebed als ontdekkingsreis, zo worden<br />

deze 50 dagen gezien. Als je bijvoorbeeld<br />

een mooie bergwandeling maakt, dan kun<br />

je zomaar genieten van een kabbelend<br />

beekje of een prachtig uitzicht. Maar diezelfde<br />

wandeling kan door een klimpartij<br />

of een harde regenbui een worstelen met<br />

de elementen worden.<br />

Bidden kun je vergelijken met zo’n ontdekkingsreis.<br />

De ene dag lijkt het vanzelf<br />

te gaan. Je geniet ervan om te bidden en<br />

de dingen van het leven aan God toe te<br />

vertrouwen. De andere dag gaat het moeizaam.<br />

Daarom is het nodig elkaar aan te<br />

moedigen om te bidden, 50 dagen lang!<br />

Dankzij medewerking van Lego Nederland kon<br />

Alfred Doorn van ieder verhaal een legoversie<br />

maken, te zien op de website. Op zondag 3 juni<br />

worden deze originele tafereeltjes tentoongesteld<br />

in de Grote Kerk. Op de foto boven:<br />

de Verloren zoon, onder: de Ark van Noach.<br />

Pilot<br />

Deze ‘50 dagen van gebed’ vormen een<br />

pilot van het Evangelisch Werkverband<br />

binnen de <strong>Protestantse</strong> Kerk in Nederland.<br />

Volgend jaar wordt dit project aangeboden<br />

aan alle gemeenten binnen de<br />

PKN. Als christenen in Nederland massaal<br />

de handen vouwen, kunnen verschillen<br />

worden vergeten. Door God om vergeving<br />

en vernieuwing, om geloof en liefde<br />

te vragen kan er van dat gebed een<br />

geweldige kracht uitgaan, zowel voor de<br />

kerken als voor de hele samenleving.<br />

God heeft beloofd grote dingen te doen<br />

op eensgezind gebed! Iedere kerk en<br />

gemeente die wil meedoen, kan zich<br />

hierbij aansluiten.<br />

Zie voor meer informatie en bestellingen:<br />

www.50dagenopwegmetgod.nl en<br />

www.ewv.nl en natuurlijk ook<br />

predikantsionskerk@live.nl<br />

5


6<br />

DIACONAAL Er<br />

‘Prettige<br />

vakantie’<br />

voor<br />

iedereen<br />

Komende maanden trekken velen<br />

er op uit voor de jaarlijkse vakantie.<br />

Vaak realiseren zij zich dan niet<br />

dat er ook mensen zijn die niet op<br />

vakantie kunnen. Ook in de vakantieperiode<br />

wil de Diaconie er voor deze<br />

mensen zijn.<br />

zijn mensen die door een handicap<br />

niet op vakantie kunnen, anderen kunnen<br />

zich vanwege een smalle beurs geen<br />

vakantie permitteren. Voor deze laatste<br />

groep organiseert de werkgroep<br />

‘Prettige Vakantie!?’ een weekje weg.<br />

Voor deze week is er een caravan in Nes<br />

op Ameland. De caravan wordt beschikbaar<br />

gesteld door de <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong><br />

van Ameland. In de zomerperiode<br />

worden er twaalf vakantieweken<br />

georganiseerd. Deelnemers worden<br />

aangemeld via maatschappelijk werk,<br />

huisartsen, wijkverpleging, pastores en<br />

Voedselbank. In 2011 maakten 55 mensen,<br />

waarvan de helft kinderen, gebruik<br />

van deze mogelijkheid. Er is een lange<br />

lijst met aanvragers. Helaas kan niet<br />

iedereen geplaatst worden. Deze vakantie<br />

wordt mede mogelijk gemaakt door<br />

een bijdrage van de diaconieën.<br />

Meer informatie over de werkgroep<br />

of de mogelijkheid om mee te werken,<br />

is verkrijgbaar bij Rieky Heining,<br />

tel. (038) 78 51 828,<br />

e-mail: jheining@tiscali.nl<br />

ZWO-project met succes afgesloten<br />

Het ZWO-project van de <strong>Protestantse</strong><br />

<strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> voor West-Congo,<br />

dat in 2009 begon, is afgesloten.<br />

Het waren vooral de Adventskerk- en<br />

de Hoeksteengemeente die zich voor het<br />

project hebben ingezet. In totaal is er<br />

in de drie jaar een bedrag van € 40.000<br />

door Kerk in Actie overgemaakt naar<br />

Congo voor de uitvoering van het<br />

project. Ongeveer 35% van dit bedrag<br />

is afkomstig van een legaat.<br />

De Adventskerkgemeente heeft bijna<br />

25% bijgedragen en de Hoeksteengemeente<br />

circa 4%. De rest is afkomstig<br />

van avondmaalscollectes in diverse<br />

wijkgemeenten en van doelcollectes, die<br />

in alle wijkgemeenten zijn gehouden.<br />

ZWO <strong>Zwolle</strong> steunde een project van<br />

Kerk in Actie dat als doel had in dorpen<br />

in de provincie Bas Congo zoveel mogelijk<br />

watertappunten en toiletten aan te<br />

leggen.Kerk in Actie werkt nauw samen<br />

met de Congolese vrijwilligersorganisatie<br />

Action Evangile et Promotion<br />

Humane (AEPH), een christelijke organisatie<br />

die zich inzet voor de verbetering<br />

van de levensomstandigheden. Technici<br />

en vrijwilligers uit de dorpen leggen in<br />

opdracht van de AEPH de toiletten en<br />

drinkwatertappunten aan en zorgen ook<br />

dat ze worden onderhouden. De organisatie<br />

geeft ook voorlichting over en hulp<br />

bij de bestrijding van HIV en aids, verstrekt<br />

goed zaaizaad en pootgoed en<br />

geeft landbouwvoorlichting.<br />

Aanzienlijke verbetering<br />

Van de € 40.000, die in de drie projectjaren<br />

door de PGZ aan Kerk in Actie is<br />

overgemaakt, zijn 42 (dubbele) toiletten<br />

gebouwd en 64 drinkwaterpunten aangelegd.<br />

Het streven van AEPH was erop<br />

gericht ruim de helft van alle dorpen te<br />

voorzien van minstens één toilet en een<br />

drinkwaterpunt. Deze doelstelling is<br />

Namens de Diaconie organiseert de<br />

werkgroep Recreatie Gehandicapten in<br />

de Pinksterweek een vakantieweek voor<br />

gehandicapten. Ongeveer veertig mensen<br />

die door een handicap niet op vakantie<br />

kunnen, kijken ieder jaar weer uit<br />

naar deze week op de Imminkhoeve in<br />

Lemele. Deze week wordt mede mogelijk<br />

gemaakt door de inzet van meer dan<br />

dertig vrijwilligers die hiervoor een<br />

week van hun vakantie opofferen. Dit<br />

jaar is een jubileum: de vakantieweek<br />

wordt voor de vijftigste keer gehouden.<br />

nagenoeg gehaald, zodat mag worden<br />

vastgesteld dat het project succesvol is<br />

geweest. Het heeft bijgedragen aan een<br />

aanzienlijke verbetering van de leefomstandigheden.<br />

Namens de AEPH en de dorpsgemeenschappen<br />

in West-Congo dankt ZWO<br />

<strong>Zwolle</strong> allen die hebben bijgedragen aan<br />

het slagen van dit project. Met name de<br />

ZWO van de Adventskerkgemeente<br />

heeft zich drie jaar lang volledig ingezet<br />

en ook de leiding en de kinderen van de<br />

kindernevendienst hebben hun steentje<br />

bijgedragen. En ten slotte hebben vele<br />

gemeenteleden een duit in het zakje<br />

gedaan, door mee te doen aan acties<br />

en door de collectezakken en -bussen<br />

te vullen.


MIJN VERHAAL<br />

De mooiste nacht van zijn leven<br />

De Stinskerk behoort, samen met de<br />

Sionskerk, de Grote Kerkgemeente en<br />

de Hoofdhof tot de bijna twintig kerkelijke<br />

gemeenschappen en scholen die meedoen<br />

aan het project De 10 mooiste Bijbelverhalen<br />

van <strong>Zwolle</strong>. Op pagina 5 meer<br />

over dit project, dat op zondag 10 juni<br />

zijn slotevent beleeft.<br />

Margje Kamerman vertegenwoordigt de<br />

Stinskerkgemeente in de organisatie van<br />

het project. Gaandeweg vroeg haar wat<br />

haar ‘mooiste Bijbelverhaal’ is en waarom.<br />

“Mijn mooiste Bijbelverhaal? Lastig kiezen, want de ‘beelden’ buitelen over elkaar heen: van Gods trouw, zijn vaderlijke<br />

liefde, de worstelingen van ons mensen met God en onszelf. Het werd eenvoudiger toen ik aan mijn jeugd dacht, voor mij<br />

als kind was Daniël in de leeuwenkuil favoriet. Ik zag het voor me en beleefde het mee, de schurken die hem en zijn vriend<br />

de koning bedrogen, de zwarte kuil met leeuwen in de grond, het ijsberen van de koning in de nacht, de knoop in zijn maag.<br />

Ik proefde bijna de opluchting als de koning bij het krieken van de dag bij de kuil de stem van Daniël hoort. Wat een vreugde!<br />

Nu denk ik ook: wat zal dit met Daniël gedaan hebben? God zo dichtbij, de mooiste nacht van zijn leven?<br />

Ik denk dat dit soort verhalen mijn vertrouwen in een aanwezige, trouwe God die voor mij zorgt hebben versterkt; ik heb<br />

ze vaak gehoord en ze zijn diep ingeslepen. Bedenk me nu pas dat het een grote zegen is waar ik nooit voor gedankt heb.<br />

Dat ga ik zo doen en ik blijf de (kinder)bijbel keer op keer van kaft tot kaft voorlezen, ook al kunnen ik en de kinderen de<br />

verhalen dromen.<br />

Bij ons in de Stinskerk werken de Stinskids ook met de verwerkingen die horen bij De 10 mooiste Bijbelverhalen.<br />

De verhalen zijn herkenbaar en voor de meesten is er wel een verhaal bij dat favoriet was, dit maakt de betrokkenheid groter.<br />

Ook de kinderen van de basisschool de Morgenster hebben van zich laten horen door de enquête op school in te vullen.<br />

De thema’s van De 10 mooiste Bijbelverhalen komen aan bod in bijvoorbeeld doopdiensten en in ContaKtdiensten<br />

(geen schrijffout: C=Christus, K=kerk, zij horen bij elkaar). In deze diensten houden we nog extra rekening met het feit<br />

dat niet iedereen regelmatig in de kerk zit en de ‘taal’ verstaat. Het is mooi te ontdekken dat als je andere woorden geeft<br />

aan een bekend verhaal, oren, ogen en hart opengaan voor Gods woord. Ik hoor regelmatig de opmerking: zo heb ik het<br />

nooit gelezen en gehoord.<br />

Wat een prachtige uitwerking heeft dit project waarin veel kerken van <strong>Zwolle</strong> samenwerken.”<br />

Het verhaal van Daniël in de leeuwenkuil inspireerde door de<br />

eeuwen heen tal van kunstenaars. Zij beeldden het uit op hun<br />

eigen manier. Rembrandt geeft Daniël weer in een treffend<br />

sobere tekening, terwijl zijn tijdgenoot Rubens met weelderige<br />

penseelstreken voor drama kiest.<br />

7


8<br />

AANDACHT VOOR<br />

Grote Kerk weer dagelijks open<br />

Met ingang van dinsdag 1 mei is de Grote Kerk weer (bijna) dagelijks open. Van dinsdag tot en met vrijdag van 10.30 tot<br />

16.30 uur en op zaterdag van 13.30 tot 16.30 uur kunnen bezoekers er terecht voor bezichtiging, een rondleiding en het<br />

kopen van promotieartikelen. Ook goede tweedehands boeken en cd’s zijn er te koop, alles ten bate van de instandhouding<br />

van deze prachtige kerk.<br />

In het Stiltecentrum is gelegenheid voor bezinning en gesprek.<br />

Voor meer informatie: de heer W. Hollander, voorzitter van de Commissie Openstelling Grote Kerk. Tel. (038) 422 77 82.<br />

Kippensoep en spierpijn<br />

Wat doe je als je een prachtige tuin hebt<br />

en van tuinieren houdt, maar fysiek niet<br />

meer in staat bent om die netjes te houden?<br />

Dat zit op je rug, zoals dat heet,<br />

want ook jij wilt zo graag de tuin weer<br />

netjes voor het voorjaar. Totdat je thuisbegeleider<br />

dit meldt bij vrijwilligersorganisatie<br />

Present: “Als er een groep<br />

is die een tuin op zou willen knappen,<br />

dan zou mijn cliënt daar enorm mee<br />

geholpen zijn.”<br />

In het kader van het thema Verandering<br />

rondom Pasen, waarin Kerk in Actie<br />

samenwerkt met Present, hebben enkele<br />

gemeenteleden van de Adventskerk zich<br />

opgegeven om iets praktisch te doen.<br />

Op de foto een beeld van de tuinklus, die<br />

helemaal goed is. In het zonnetje wordt<br />

gesnoeid, geveegd, opgeruimd, klimop<br />

verwijderd, gekletst, gelachen en gesmuld<br />

van een heerlijke pan kippensoep.<br />

Het resultaat is prachtig, mevrouw is heel<br />

blij. Alleen hebben sommige helpers<br />

twee dagen spierpijn…<br />

Adventskerk geeft in boekje buren gezicht<br />

De werkgroep ‘Geef je buren een gezicht’ van Vorming en Toerusting van de Adventskerk in <strong>Zwolle</strong>-Zuid heeft een boekje<br />

samengesteld met interviews met mensen van verschillende geloven en achtergronden. Dit boekje wordt op donderdag 26 april<br />

aangeboden aan onder anderen de geïnterviewden en aan de Zwolse wethouder Filip van As.<br />

Naast de aanbieding van het boekje treden op deze avond muziekgroepjes op en is er gelegenheid elkaar te ontmoeten.<br />

Belangstellenden zijn welkom vanaf 20.00 uur in SIO, Thorbeckelaan 2, <strong>Zwolle</strong>.<br />

Voor meer informatie: Manny Frederiks, tel. (038) 465 69 00.<br />

Reis naar Israël rond Loofhuttenfeest<br />

Wie altijd al eens het Loofhuttenfeest in<br />

Israël mee wilde maken krijgt nu de<br />

kans. Vanuit de Adventskerk wordt rond<br />

de data van dit feest, van 5 tot en met<br />

15 oktober, een reis naar Israël georganiseerd.<br />

Het Loofhuttenfeest is iets bijzonders<br />

om mee te maken. Gedurende dit<br />

feest denken de joden terug aan de periode<br />

van veertig jaar waarin ze onder<br />

leiding van Mozes hebben rondgezworven<br />

in de woestijn. Ze verbleven in<br />

hutten van takken en (palm)bladeren.<br />

Daarom maken de joden tot op de dag<br />

van vandaag nog primitieve loofhutten<br />

in hun tuinen.<br />

Nadat het reisgezelschap de<br />

sfeer rond het Loofhuttenfeest<br />

goed heeft geproefd,<br />

gaat de reis verder naar<br />

Bethlehem en Galilea. Er kan<br />

worden genoten van Bijbelse<br />

hoogtepunten en een prachtige<br />

natuur. Ook de boerderij<br />

‘Tent of Nations’ van de<br />

Palestijnse christen Daoud<br />

Nassar zal worden bezocht.<br />

Tent of Nations wil een ontmoetingsplaats<br />

zijn voor Palestijnen en<br />

Israëliërs en biedt ruimte aan educatieve<br />

activiteiten voor Palestijnen. Het zijn<br />

echter zeer spannende tijden voor Daoud<br />

en zijn familie, omdat de Israëlische<br />

overheid zijn land dreigt te confisqueren.<br />

Behalve in een hotel in Jeuruzalem overnachten<br />

de deelnemers aan de reis in<br />

drie verschillende kibboetsen (onder<br />

meer Nes Ammim) en één nacht in<br />

Neve Shalom, een nederzetting waar<br />

Palestijnen en Joden samen wonen.<br />

De reissom is € 1.495,- op basis van<br />

een 2-persoonskamer. Toeslag 1-persoonskamer<br />

€ 350,- (HP).<br />

Er is nog plaats voor enkele deelnemers.<br />

Aanmelden kan tot 1 juni.<br />

Voor meer informatie:<br />

Anneke van der Meulen,<br />

Westenbergmate 53, 8014 MG <strong>Zwolle</strong>.<br />

Tel. (038) 46 52 579, of 06-537 205 39.<br />

E-mail: an.vandermeulen@planet.nl<br />

Informatieavond<br />

Op woensdag 25 april <strong>2012</strong> is er een<br />

informatieavond in de Adventskerk<br />

(in wijkcentrum SIO) Talmaplein 2.<br />

De heer Eward Moerman van reisorganisatie<br />

Promised Lands zal een toelichting<br />

gegeven op de reisroute en het reisprogramma.<br />

Ook inhoudelijk zal hij daarbij<br />

iets vertellen over het Loofhuttenfeest.<br />

Iedereen die belangstelling heeft of zich<br />

wil oriënteren op deze reis, is welkom<br />

vanaf 19.45 uur in zaal 2. De avond<br />

begint om 20.00 uur. Schriftelijke informatie<br />

en aanmeldingsformulieren voor<br />

de reis zijn dan beschikbaar.<br />

De voorbereidingsgroep bestaat uit<br />

Eta Nabers, Anneke van der Meulen<br />

en Irma Smits.


Open Kring viert eerste lustrum<br />

Vijf jaar geleden is in Stadshagen de<br />

Open Kring in gebruik genomen. Ook<br />

toen was het Palmzondag. Een dag van<br />

zingen en vieren en een optocht door de<br />

kerk met de palmpasenstokken die door<br />

de kinderen zelf waren gemaakt.<br />

Dit jaar was het weer Palmzondag op<br />

1 april en was er ook weer een optocht<br />

met palmpasenstokken.<br />

De wijkgemeente is nog steeds erg blij<br />

met het mooie gebouw, zeker nadat een<br />

paar jaar geleden de kerkzaal is verrijkt<br />

met prachtige glas-in-loodramen, die de<br />

kerkzaal bij iedere zonnestraal een<br />

warme gloed bezorgen. ‘Vuur en water’<br />

is het thema van de voorstelling in de<br />

Zingend het weekend in met de Michaëlscantorij<br />

Elke tweede zondag van de maand organiseert<br />

de Commissie Grote Kerk een<br />

Michaëlsviering in de Grote of Sint-<br />

Michaëlskerk. Muziek speelt een belangrijke<br />

rol in deze vieringen. Zo zingt de<br />

gemeente zelf en is er het orgelspel op<br />

het Schnitgerorgel. Daarnaast werkt<br />

de Michaëlscantorij aan elke Michaëlsviering<br />

mee. Een nadere kennismaking<br />

met dit kerkkoor.<br />

In april 2003 is de Michaëlscantorij<br />

opgericht om muzikale ondersteuning<br />

te verlenen aan de vieringen van de<br />

Commissie Grote Kerk. Vanaf het begin<br />

is de muzikale leiding in handen van<br />

Toon Hagen, organist en cantor van de<br />

Grote Kerk. Het koor bestaat uit ruim<br />

dertig enthousiaste, voornamelijk jonge<br />

leden. Elke vrijdagavond komen zij bijeen<br />

om in de consistorie te repeteren.<br />

De cantorij zingt zowel oude als moderne<br />

kerkmuziek. In de afgelopen eeuwen<br />

heeft kerkmuziek zich ontwikkeld in de<br />

concertmuziek en is dan ook juist vaak<br />

buiten de kerk te horen. De Michaëls-<br />

ramen, een thema rijk aan symboliek en<br />

passend in een kerk, zoals de kunstenaar<br />

Maja de Haan het verwoordde. De Bijbel<br />

en vele liederen staan vol met verwijzingen<br />

naar vuur en water. Zonder vuur en<br />

water kunnen we niet leven. Het water<br />

cantorij voert deze werken uit in open,<br />

kerkelijke vieringen, waardoor deze<br />

muziek haar oorspronkelijke zeggingskracht<br />

terugkrijgt. Tijdens de laatste<br />

viering van het kerkelijk jaar zingt de<br />

cantorij bijvoorbeeld een requiem ter<br />

nagedachtenis aan de overledenen.<br />

Zo heeft het koor in de afgelopen jaren<br />

het requiem van Gabriel Fauré, van<br />

Maurice Duruflé, en van Karl Jenkins<br />

gezongen. Op Goede Vrijdag voert het<br />

koor vaak een Kruismeditatie uit. Dit jaar<br />

heeft de cantorij een passie gezongen,<br />

namelijk de Mattheüspassie van Willem<br />

Vogel met teksten van Sytze de Vries.<br />

In de reguliere Michaëlsvieringen staan<br />

vaak liederen uit het Liedboek voor de<br />

kerken en Zingend geloven op het programma.<br />

Van de liederen die eenstemmig<br />

zijn, maakt dirigent Toon Hagen een<br />

bewerking voor het vierstemmige koor.<br />

Iedereen is van harte uitgenodigd een<br />

Michaëlsviering bij te wonen. Wie zelf<br />

wil meezingen in het koor kan contact<br />

opnemen met Lydia Verheul via:<br />

michaelscantorij@online.nl<br />

wast, zuivert en voedt. Het vuur verlicht,<br />

verwarmt en bezielt. Vuur en water.<br />

Een zee met botsende golven, een duistere<br />

wolk en loeiende vlammen, tot een<br />

kruis gevormd, als een lichtend vuur.<br />

Een raam over het leven met God.<br />

Zwolse Lutherse <strong>Gemeente</strong> gastvrouw buitendag<br />

Op 3 juni, zondag Trinitatis, is de Evangelisch-Lutherse <strong>Gemeente</strong> in <strong>Zwolle</strong> gastvrouw voor de buitendag van de Lutherse<br />

gemeenten in Noord-Nederland. Op zo’n buitendag wordt de verbondenheid tussen Lutherse gemeenten in een grote regio<br />

gevierd en zichtbaar gemaakt. Naast <strong>Zwolle</strong> doen mee de Evangelisch-Lutherse <strong>Gemeente</strong>n Leeuwarden, Groningen,<br />

Winschoten, Stadskanaal, Kampen en Wildervank-Veendam (waar de gemeenten vorig jaar te gast waren).<br />

De dag begint met een feestelijke eredienst. Daarin gaan voorgangers uit verschillende gemeenten samen voor. Vervolgens is<br />

er een lunch, van waaruit een agapèviering groeit. De deelnemers vieren in brood en wijn hun verbondenheid in- en met<br />

Christus. De agapèviering is een liefdemaal, naar oud-christelijk gebruik. Er is voor gekozen vanwege het jaarthema van<br />

de <strong>Protestantse</strong> Kerk: liefde. Na de maaltijd ontvouwt zich een middagprogramma voor jong en oud, met gesprek en<br />

creativiteit. De dag wordt besloten met een korte vesper.<br />

“Er is behoefte aan zo’n buitendag, omdat lutherse gemeenten ver van elkaar gelegen zijn”, zegt Erwin de Fouw, predikant<br />

van de Evangelisch-Lutherse <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong>. “Iedere lutherse gemeente is daarom ook streekgemeente. Zo horen naast<br />

<strong>Zwolle</strong>naren ook lutheranen van Hoogeveen tot Hardenberg onder het pastorale verzorgingsgebied van de Evangelisch-<br />

Lutherse gemeente <strong>Zwolle</strong>. Tegen die achtergrond is het goed om naast de verbondenheid met protestantse gemeenten<br />

en de locale oecumene ook jaarlijks de lutherse ‘buurgemeenten’ te ontmoeten.”<br />

Het is mogelijk vrijblijvend een repetitie<br />

bij te wonen: elke vrijdagavond van<br />

20.00 tot 22.00 uur in de Grote Kerk.<br />

Meer informatie over de Michaëlscantorij<br />

en de Michaëlsvieringen op<br />

www.michaelsvieringen.nl<br />

De Commissie Grote Kerk organiseert<br />

de komende maanden de volgende<br />

vieringen.<br />

Op 13 mei Michaëlsviering,<br />

thema ‘Het Hooglied’<br />

Op 27 mei Michaëlsvesper,<br />

thema Pinksteren<br />

Op 10 juni Michaëlsviering,<br />

thema ‘Lof op de schepping’<br />

Op 24 juni Michaëlscantate,<br />

met de Bachcantate ‘Ich hatte viel<br />

Bekümmernis’, BWV 21<br />

Grote of Sint-Michaëlskerk <strong>Zwolle</strong>.<br />

Aanvang: 16.30 uur.<br />

9


10<br />

DESGEVRAAGD<br />

Volgens het (gephotoshopte) bord is<br />

De Hoeksteen verkocht.<br />

Kantoor der Kerkelijke Goederen begeleidt steeds vaker verkoop kerkelijke gebouwen<br />

“<strong>Zwolle</strong> durft naar de toekomst te kijken”<br />

Het komt steeds vaker voor: protestantse gemeenten die een of<br />

meer kerkgebouwen te veel hebben en willen verkopen. In veel<br />

gevallen vragen zij daarbij ondersteuning van het Kantoor der<br />

Kerkelijke Goederen (KKG) in Amersfoort. Dat gebeurde ook<br />

in <strong>Zwolle</strong> bij de inmiddels geslaagde verkoop van De Hoeksteen<br />

en het op de markt brengen van de Jeruzalemkerk en/of het<br />

Refter. Aanleiding om nader kennis te maken met het KKG.<br />

Gaandeweg sprak met ing. Luuk ten Hooven, adjunct-directeur<br />

en een van de rentmeesters van het KKG die gespecialiseerd<br />

zijn in de zaken rond gebouwen.<br />

Hoe is het KKG ontstaan?<br />

LtH: “Wij zijn een zelfstandige dochter van de Maatschappij<br />

van Welstand, die in 1822 werd opgericht met als doel protestantse<br />

gemeenten te ondersteunen. Met name in het zuiden van het<br />

land kocht de Maatschappij landbouwgrond en verpachtte die aan<br />

protestantse boeren. Na de oorlog ontstond een groeiende behoefte<br />

aan advies ten aanzien van pachtzaken en vooral van het herstel<br />

van kerkgebouwen en pastorieën die oorlogsschade hadden<br />

opgelopen. Om een laagdrempelig loket te creëren waar kerken<br />

terecht konden met al hun vragen over onroerend goed, werkte<br />

de Maatschappij van Welstand mee aan de oprichting van het<br />

Kantoor Kerkelijke Goederen. Het leeuwendeel van onze klanten<br />

zijn protestantse gemeenten en aan kerken gelieerde instellingen,<br />

zoals weeshuizen.”<br />

Wat doet het KKG?<br />

LtH: “Wij zijn met vijf rentmeesters, elk met een eigen regio.<br />

Ik ben hier vijftien jaar geleden begonnen. Het grootste deel<br />

van onze taak was altijd het beheer van agrarisch onroerend<br />

goed. Om een indruk van de omvang te geven: dat beslaat een<br />

totale oppervlakte van zo’n 11.500 hectare, dat zijn 23.000 voetbalvelden!<br />

In de jaren ’90 kwam er al wat meer vraag om kerkgebouwen<br />

te taxeren, maar deze activiteit nam vooral de laatste<br />

vijf jaar gigantisch toe. Vorig jaar hebben we ruim vijftig kerken<br />

getaxeerd, allemaal gebouwen die onderdeel moesten worden van<br />

een keuzeproces. Twee jaar geleden hebben we als KKG de vijfde<br />

rentmeester aangenomen en ook bekeken wie van ons zich wilde<br />

specialiseren in het beheer van kerkgebouwen. Ik ben een van de<br />

drie die daar feeling voor bleken te hebben.”<br />

Waarom past dit werk bij jou?<br />

LtH: “Ik ken de emotionele waarde die een kerkgebouw voor<br />

mensen heeft. In een hervormde opvoeding krijg je dat soort<br />

dingen gewoon mee. Emoties spelen altijd een belangrijke rol<br />

voor en tijdens een verkooptraject. Terwijl ze eigenlijk best<br />

beseffen dat het niet anders kan, schuiven gemeenten het<br />

afstoten van een gebouw soms voortdurend voor zich uit.”<br />

Houd je bij het geven van advies rekening met de emoties<br />

die in een gemeente leven?<br />

LtH: “Als je met een gemeente een traject ingaat, leer je die<br />

gevoelens natuurlijk kennen en zie je ook waar processen vast<br />

dreigen te lopen. Vaak ligt dat aan persoonlijke verhoudingen en<br />

de bestuurlijke kwaliteit van mensen. Wij zijn in zo’n situatie de<br />

onafhankelijke adviseur, degene die feiten rangschikt en een op<br />

de toekomst gericht totaalbeeld kan schetsen. Dat is voor een<br />

gemeente soms wel heel confronterend. Ons werk als adviseur<br />

bestaat steeds vaker uit begeleiding, wij stroomlijnen een proces.<br />

Wij weten daarbij uit ervaring dat dingen soms tijd nodig hebben<br />

om te gaan leven. Het kan wel even duren voor een gemeente<br />

beseft dat ze niet tot in lengte van jaren kan doorgaan met boven<br />

de begroting leven. De <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> heeft zich<br />

dat eigenlijk ook te laat gerealiseerd maar durft nu naar de<br />

toekomst te kijken. Wij vinden ook dat er in <strong>Zwolle</strong> een goede<br />

balans wordt gevonden tussen openheid en participatie van<br />

gemeenteleden en de verantwoordelijkheid van de bestuurders<br />

om knopen door te hakken.”


Het aanbod aan kerkgebouwen is de laatste jaren groter dan de vraag.<br />

Hoe bepaal je dan de prijs?<br />

LtH: “Dat is voor een deel een gevoelskwestie, gebaseerd op onze jarenlange<br />

ervaring. Maar het is voor ons wel constant opletten nu de markt<br />

sterk in beweging is. Lag de methode waarop een taxatie gebaseerd is voorheen<br />

gewoon vast, nu moeten we die echt tegen het licht houden en aanpassen<br />

aan de markt. Een kerk die gesloopt kon worden, was een paar jaar<br />

geleden nog wel gemakkelijk te verkopen, door de verslechterende economie<br />

gaat dat nu veel langzamer. Je ziet ook dat burgerlijke gemeenten een<br />

vinger in de pap willen hebben en opeens besluiten nemen over de bestemming<br />

van een gebouw. Als een kerk een monumentale status krijgt of als<br />

een wijkgebouw alleen een maatschappelijke bestemming mag hebben,<br />

belemmert dat de verkoop aanzienlijk. Dan kan er zomaar heel veel<br />

vermeende waarde verdampen.”<br />

Kun je het KKG een makelaar in kerkgebouwen noemen?<br />

LtH: “Zo willen we juist niet worden genoemd, omdat er grote verschillen<br />

zijn tussen wat wij doen en het werk van een commerciële makelaar in<br />

onroerend goed. Die heeft zelf een zakelijk belang bij de verkoop, terwijl<br />

wij een stichting zonder winstoogmerk zijn. Bovendien hebben wij langdurige<br />

relaties met onze klanten, voor het beheer van kerkelijk onroerend<br />

goed zijn we vaak al tientallen jaren verantwoordelijk en ook het proces<br />

rond de verkoop van een kerk kan vele jaren duren. Natuurlijk hebben wij<br />

oog voor zakelijke aspecten bij de verkoop, maar de keus van een kerkelijke<br />

gemeente is leidend. Daardoor zullen we de ene keer verdienen aan<br />

een opdracht, terwijl we er een andere keer geld op toeleggen.”<br />

Hoe maken jullie bekend dat een kerk of ander kerkelijk gebouw<br />

‘in de aanbieding is’?<br />

LtH: “Onder andere via onze website www.kkgkka.nl; we weten dat die<br />

door veel mensen met dit doel wordt bezocht. In <strong>Zwolle</strong> hebben we ook<br />

in het regionale dagblad de Stentor geadverteerd. Op welke manieren we<br />

reclame maken wordt altijd beslist in overleg met de betrokken kerkelijke<br />

gemeente. Zo mag er de ene keer wel een bord met ‘Te koop’ in de tuin,<br />

al dan niet ook op zondag, terwijl dat voor een andere gemeente toch teveel<br />

extra pijn veroorzaakt. Soms behoeft er helemaal geen reclame te worden<br />

gemaakt, dan heeft zich al een koper gemeld, bijvoorbeeld een ander kerkgenootschap<br />

dat het gebouw al huurde. Dan wikkelen wij het zakelijke<br />

gedeelte voor de verkopende gemeente af.”<br />

Je ziet nogal eens dat kerkgebouwen een nieuwe functie krijgen.<br />

Adviseert het KKG ook ten aanzien van dat ‘hergebruik’?<br />

LtH: “We zien natuurlijk wel leuke voorbeelden van nieuwe functies en als<br />

KKG kunnen we daarover zeker advies geven. Maar om die mogelijkheden<br />

ook in eigen beheer te ontwikkelen hebben we onvoldoende deskundigheid<br />

in huis. We kennen wel mooie voorbeelden van herontwikkeling in combinatie<br />

met zorg. Dan wordt een kerkgebouw geschikt gemaakt voor een<br />

zorginstelling, terwijl daarin ook ruimte wordt gecreëerd voor kerkelijke<br />

vieringen. Verder wordt een kerk soms omgebouwd tot een appartementencomplex,<br />

een bibliotheek of een theater en kunnen van kleine kerkjes op<br />

het platteland riante woonhuizen worden gemaakt. Soms kan het gebouw<br />

niet worden hergebruikt en wordt het gesloopt, waarna de grond voor<br />

woningbouw wordt gebruikt. Dat zou met De Hoeksteen in <strong>Zwolle</strong> zijn<br />

gebeurd als de eerste koop was doorgegaan. Dat die afketste was een<br />

uiterst vervelende zaak. Maar ook wij zijn blij dat het uiteindelijk goed<br />

is afgelopen en De Hoeksteen als kerk behouden blijft.”<br />

Kun je iets zeggen over de stand van zaken rond de Jeruzalemkerk en<br />

het Refter, waarvan op zijn minst één verkocht moet worden?<br />

LtH: “Nee, daar kan ik op dit moment helemaal niets over zeggen.<br />

Het woord is wat dat betreft nu aan de Algemene Kerkenraad.”<br />

30 kansrijke modellen...<br />

Hij ligt nog steeds in mijn boekenkast: een duur uitgevoerde<br />

presentatiemap, groot formaat, de grafisch ontwerper heeft<br />

er flink aan getrokken. Mooie indeling, tabbladen, kleuren.<br />

Wervende teksten. En natuurlijk de onvermijdelijke dvd erin.<br />

Ik wil geen dvd. Ik wil lezen. Dan ben ik zelf baas.<br />

Een dvd is een dictaat, stukjes geneuzel, muziekjes,<br />

je moet het allemaal verduren.<br />

In die mooie map staan ‘kansrijke modellen voor de missionaire<br />

gemeente’. Dertig maar liefst, allemaal kansrijk!<br />

Die map kregen we van de landelijke kerk. De kerk is een<br />

heel bedrijf, met dominees, kerkenraden, een kerkorde, een<br />

landelijke ‘dienstenorganisatie’ met heuse managers.<br />

Mijn mooie map komt uit Utrecht, van de afdeling<br />

‘Missionair werk en kerkgroei’.<br />

Hij hindert me, die map met die naam en die afzender. Vaak<br />

valt mijn oog erop. Slim ontwerp, je kunt er niet aan voorbij<br />

zien. Hij komt op me over als een oproep, zelfs een beetje als<br />

een aanklacht. Dertig modellen! Dertig! Als het dan nog niet<br />

lukt met de missionaire gemeente en met de kerkgroei…<br />

We hebben het moeilijk, in <strong>Zwolle</strong>, en in alle gemeenten.<br />

Missionair – dat is uitstraling die gevolgen heeft: mensen<br />

raken, die aanhaken, meegenomen worden. Kerkgroei…<br />

er is helemaal geen groei. Welnee, we krimpen. Er zijn<br />

problemen met het geld. En ook met ons zelfvertrouwen.<br />

Want ondanks alle inzet, en zelfs met al die dertig kansrijke<br />

modellen, raakt de kerk steeds meer in de marge.<br />

Ons zelfvertrouwen... Wat doen we niet goed?<br />

Als het in een bedrijf niet goed loopt moet je je product<br />

verbeteren, andere markten aanboren, beter reclame maken.<br />

Er valt van alles te verzinnen. Allemaal kansrijke modellen…<br />

Maar de kerk is geen bedrijf. De kerk is een beweging.<br />

Van mensen die ‘dromend een Stem verstaan’.<br />

Blijkbaar zijn er nu minder mensen die zich van die Stem<br />

bewust zijn. In elk geval minder die er in kerkelijk verband<br />

naar willen luisteren. Voor velen is ‘het geloof’ geen thema<br />

in hun leven. Of het is geen optie om het gearticuleerd met<br />

anderen te beleven.<br />

Dat is de tijdgeest, er is een wereldbeeld en een beeld van<br />

onszelf ontstaan waarin die Stem en die gezamenlijkheid<br />

niet passen.<br />

Gaan we dat veranderen? Kansrijke modellen? Ach…<br />

Ik leg die map ergens anders neer. Ik ga voor zondag<br />

aan het werk.<br />

Ale Pietersma<br />

Column<br />

11


12<br />

PERSPECTIEF Een<br />

Janny van den Brink en Steven Keijzer met als achtergrond<br />

het grote ‘hongerdoek’, dat al tientallen jaren in een van de<br />

zalen van de Jeruzalemkerk hangt.<br />

stukje geschiedenis. Toen de Algemene<br />

Kerkenraad van de <strong>Protestantse</strong><br />

<strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> in september 2009<br />

bekend maakte dat om financiële redenen<br />

onder andere de Jeruzalemkerk<br />

moest worden verkocht, zette dat veel<br />

in beweging. Het leidde onder meer tot<br />

het instellen van een stuurgroep die de<br />

mogelijkheden moest verkennen voor<br />

samengaan van Oosterkerk-, Jeruzalemkerk-<br />

en Hoeksteengemeente, waarvan<br />

het kerkgebouw ook moest worden<br />

afgestoten.<br />

Voor veel gemeenteleden van de<br />

Jeruzalemkerk was het echter geen uitgemaakte<br />

zaak dat zij met een andere<br />

wijkgemeente zouden fuseren. Een<br />

groot deel van hen wilde present blijven<br />

in Assendorp en er ook erediensten blijven<br />

houden. Als dat niet meer in de kerk<br />

kon, dan maar in een wijkgebouw of<br />

een school, of in verzorgingshuis<br />

De Molenhof dat naast de kerk staat.<br />

Besloten werd daarom eerst deze mogelijkheden<br />

te onderzoeken; een denktank<br />

ging ermee aan de slag. Op dat moment<br />

werd het overleg met de Oosterkerk- en<br />

de Hoeksteengemeente beëindigd. Het<br />

samengaan tussen die twee kerken zou<br />

met Pinksteren 2011 een feit worden.<br />

Begin 2011, nadat de denktank tot de<br />

conclusie was gekomen dat andere<br />

opties onhaalbaar waren, werd het<br />

gesprek met de Oosterkerk- en Hoeksteengemeente<br />

hervat. Na de zomer van<br />

2011, dus na de start van de nieuwe<br />

Oosterkerkgemeente, kwam er een nieuwe<br />

stuurgroep. Els Deenen trad daarin<br />

op als begeleider en adviseur gemeente-<br />

opbouw namens de landelijke PKN.<br />

Nu waren de gesprekken wel vruchtbaar:<br />

er kwam een gezamenlijke visie tot<br />

stand, er werden gemeenschappelijke<br />

kerkdiensten gehouden en de kerkenraden<br />

kwamen bij elkaar. Op Eerste<br />

Pinksterdag wordt de fusie bekrachtigd.<br />

Nadelen<br />

“Dat we ons nu pas, na zo’n lang proces<br />

bij de Oosterkerkgemeente voegen, heeft<br />

eigenlijk alleen maar nadelen”, vindt<br />

Steven Keijzer. Hij werd in februari<br />

2011 voorzitter van de kerkenraad van<br />

de Jeruzalemkerk. “Het besluit alsnog<br />

bij de Oosterkerk aan te kloppen was<br />

op dat moment nog niet genomen, maar<br />

hing wel nadrukkelijk in de lucht.<br />

Rond die tijd kwam de denktank met<br />

haar advies en kreeg de gemeente langzamerhand<br />

een concreet beeld van de<br />

toekomst. De onduidelijkheid en onzekerheid<br />

over het voortbestaan van de<br />

gemeente had naar mijn idee al veel<br />

te lang geduurd.”<br />

“De grootste zorg is dat veel mensen<br />

afhaken”, verklaart Janny. Als voormalig<br />

kerkenraadslid en contactpersoon kent<br />

ze bijna alle gemeenteleden en weet ze<br />

wie er al naar elders zijn vertrokken.<br />

Naar de Adventskerk in <strong>Zwolle</strong>-Zuid<br />

bijvoorbeeld, of naar de Christelijke<br />

Gereformeerde Kerk. Sommige gezinnen<br />

hebben zich het afgelopen jaar al bij<br />

de Oosterkerkgemeente gemeld. Zodat<br />

het groepje kinderen dat nog naar de<br />

nevendienst gaat heel klein is geworden.<br />

Janny heeft bewondering voor de leiding<br />

die is gebleven.<br />

Een jaar nadat zij samen met de Hoeksteengemeente een<br />

nieuw begin maakte, staat de gemeente van de Oosterkerk<br />

met Pinksteren opnieuw voor een ingrijpende verandering.<br />

Nu voegt zich de Jeruzalemkerkgemeente bij haar, een<br />

samengaan dat op (Pinkster)zondag 27 mei met een<br />

feestelijke kerkdienst wordt bekrachtigd. Twee weken<br />

eerder nemen de Jeruzalemkerkers afscheid van hun kerkgebouw,<br />

dat al bijna tachtig jaar een markant herkenningspunt<br />

is in de wijk Assendorp. Het vertrek van de protestantse<br />

wijkgemeente gaat dat weekeinde gepaard met<br />

allerlei activiteiten, ook bedoeld voor de niet-kerkelijke<br />

inwoners van de wijk (zie kader). Een moment om terug<br />

te blikken, maar vooral ook om vooruit te kijken, samen<br />

met Steven Keijzer, nog maar net een jaar voorzitter van<br />

de kerkenraad en met Janny van den Brink. Zij is één van<br />

de gemeenteleden die zich al hun hele leven met de<br />

Jeruzalemkerk verbonden voelen.<br />

Jeruzalemkerkgemeente neemt afscheid van gebouw en sluit aan bij Oosterkerk<br />

“Ik hoop dat we een vitale kerk zullen zijn”<br />

“We rekenen erop dat de meeste gemeenteleden<br />

meegaan naar de Oosterkerk”,<br />

zegt Steven, “ook de ouderen.<br />

Een deel van hen woont in De Molenhof;<br />

daar wordt ook na Pinksteren nog<br />

een keer per maand een dienst gehouden<br />

waarin een van onze predikanten voorgaat.<br />

De pastorale structuren zoals die<br />

nu zijn, blijven gehandhaafd: de dominees<br />

blijven verantwoordelijk voor<br />

dezelfde gemeenteleden.”<br />

Jammer is, vindt Steven, dat met het<br />

vertrek van de Jeruzalemkerkgemeente<br />

uit Assendorp, een eind komt aan een<br />

ouderwetse wijkgemeente. Dat heeft<br />

gevolgen voor het vinden van vrijwilligers,<br />

vreest hij. “Naast de ‘harde kern’<br />

van de gemeente, de ongeveer honderd<br />

mensen die ’s zondags naar de kerk<br />

komen, zijn er veel gemeenteleden in<br />

deze wijk die je vrijwel nooit ziet,<br />

maar die wel iets voor de kerk doen.<br />

Het wijkblad rondbrengen of met<br />

Kerkbalans lopen, bijvoorbeeld. Straks<br />

wordt alles vanuit de Oosterkerk georganiseerd,<br />

ook het bezoekwerk, en dan<br />

bestaat het gevaar dat deze mensen uit<br />

beeld raken. Het zal heel moeilijk worden<br />

om het netwerk dat wij in deze wijk<br />

hebben in stand te houden.”<br />

Herinneringen<br />

Janny weet ook hoeveel verdriet het<br />

afstoten van het kerkgebouw veroorzaakt,<br />

vooral bij de ouderen. “Voor hen<br />

zijn er heel veel emoties verbonden aan<br />

het gebouw. Ik hoor wel eens dat mensen<br />

het ’t ergste vinden dat hun man of<br />

vrouw wel vanuit de Jeruzalemkerk is


egraven, maar dat dat nu met henzelf<br />

niet meer zal gebeuren.”<br />

Ze haalt graag herinneringen op aan het<br />

gebouw dat in haar leven zo’n belangrijke<br />

rol speelde. “Mijn ouders hebben<br />

nog bouwsteentjes gekocht toen er in<br />

Assendorp een kerk moest komen. Het<br />

is maar goed dat zij dit niet meer meemaken.”<br />

Niet alles was vroeger beter;<br />

Janny kan zich nog steeds opwinden als<br />

ze terugdenkt aan de gereserveerde zitplaatsen<br />

in de kerk. Wie daar geld voor<br />

had, kon een eigen plaats huren, die pas<br />

voor iedereen beschikbaar was als vijf<br />

minuten voor het begin van de dienst<br />

bij de preekstoel een lampje ging<br />

branden. en dan mocht iedereen overal<br />

gaan zitten. “Mijn vader en moeder<br />

deden dat en lieten zich ook niet meer<br />

wegjagen als de mensen van die plaatsen<br />

toch nog kwamen. Moest je net<br />

mijn vader hebben…”<br />

Ze verzekert Steven, die pas zeven jaar<br />

in de gemeente komt, dat hij de mooiste<br />

tijd in de Jeruzalemkerk heeft gemist.<br />

“Dat was eind jaren tachtig, begin<br />

negentig, een tijd van vernieuwing en<br />

enthousiasme. Er kwam een cantorij,<br />

we hielden Met-andere-woordendiensten<br />

en deden aan bibliodrama. Sommige<br />

gemeenteleden hadden daar kritiek op,<br />

maar wij vonden dat fantastisch!”<br />

Ze denkt ook met heel veel plezier terug<br />

aan de musical bij het 75-jarig jubileum<br />

van de kerk in 2008.<br />

Jong broekie<br />

Steven geeft toe dat het soms lastig is<br />

dat hij niets van de geschiedenis van de<br />

kerk heeft meegemaakt, maar ziet ook<br />

de voordelen van iets meer op afstand<br />

staan. “Mijn verantwoordelijkheid is, de<br />

gemeente te laten voortbestaan en het<br />

goede dat we hebben mee te nemen naar<br />

onze nieuwe plek. Ik denk wel eens als<br />

ik als jong broekie tegenover de gemeente<br />

sta: zouden ze aannemen wat<br />

ik zeg? Maar ik kom wel met inhoud<br />

en argumenten en wil de mensen graag<br />

helpen de nieuwe situatie te accepteren.<br />

We kunnen hier blijven, maar dan gaat<br />

deze gemeente wel als een nachtkaarsje<br />

uit. Toch is het jammer dat we dit mooie<br />

gebouw moeten verlaten. De kerkzaal<br />

heeft iets warms met die donkere baksteen<br />

en dan het contrast met de lichte<br />

koffieruimte: prachtig. Als stedenbouwkundige<br />

vond ik dit direct een interessant<br />

gebouw en ik ben blij dat het een<br />

monument is geworden.”<br />

“En we hebben een prachtig orgel”,<br />

vult Janny aan. “Daar moeten we ook<br />

afscheid van nemen. Gelukkig heeft de<br />

Oosterkerk ook een mooi orgel en het<br />

fijnste is om daar weer met heel veel<br />

mensen samen bij te kunnen zingen.”<br />

Saamhorigheid<br />

Ze betreurt de verandering, maar probeert<br />

er wel de positieve kanten van te<br />

zien, benadrukt Janny. “Ik hoop dat we<br />

het in de Oosterkerk ook heerlijk krijgen<br />

met elkaar. Gods woord kan immers<br />

overal klinken? Als het moet zelfs in<br />

een schuur.”<br />

De eerste gezamenlijke diensten hebben<br />

haar alle vertrouwen gegeven dat het<br />

goed komt. “Ik hoop dat in de nieuwe<br />

gemeente de saamhorigheid hoogtij<br />

viert en dat mensen naar elkaar omzien.<br />

Dat is belangrijk.” “Ik hoop dat we een<br />

vitale kerk zullen zijn”, zegt Steven,<br />

“met ruimte voor nieuwe ideeën.<br />

Daar krijg je energie van en dan kan<br />

er van alles gebeuren en ontstaan.<br />

Ik kijk daarbij ook vanuit het perspectief<br />

van mijn zoon van zes: ik hoop<br />

dat hij het ook prettig heeft in de nieuwe<br />

kerk, waar heel veel andere kinderen<br />

zullen zijn. Zo’n volle kerk, met een<br />

mix van alle leeftijden, daar gaat echt<br />

iets van uit.”<br />

Op zondag 25 maart was de tweede gezamenlijke dienst van de<br />

Jeruzalemkerk- en de Oosterkerkgemeente. Voorgangers waren<br />

ds. Iemke Epema en ds. Harm Bousema.<br />

Afscheid Jeruzalemkerk<br />

Rond het afscheid van de Jeruzalemkerk zijn de volgende activiteiten georganiseerd.<br />

Zaterdag 12 mei 10.00 tot 12.00 uur Open Huis<br />

De kerk is ’s ochtends open voor iedereen die er binnen wil wandelen.<br />

Er is een fototentoonstelling ingericht. Er wordt koffie, thee en limonade geschonken,<br />

met iets lekkers erbij. In de kerkzaal wordt muziek gemaakt. Vanuit de hele stad is<br />

iedereen van harte welkom.<br />

Zaterdag 12 mei 13.30 tot 20.00 uur <strong>Gemeente</strong>middag<br />

Op een bijzondere manier kijken gemeenteleden samen terug en vooruit. Dit wordt<br />

afgesloten met een gezamenlijke maaltijd. Deze middag is alleen voor de gemeenteleden<br />

van de Jeruzalemkerk bedoeld en wordt hen aangeboden als dank voor alle inzet en<br />

betrokkenheid in de afgelopen jaren.<br />

Donderdag 17 mei Hemelvaartswandeling<br />

Aansluitend aan de gezamenlijke viering in de Dominicanenkerk begint rond 11.30 uur<br />

een wandeling in de omgeving van <strong>Zwolle</strong>. De wandeling wordt afgesloten met een korte<br />

vesper in de Jeruzalemkerk. Iedereen, ook vanuit andere wijkgemeentes, is van harte<br />

welkom om mee te lopen. Voor nadere informatie, zie www.jeruzalemkerkzwolle.nl<br />

Zondag 20 mei 9.30 uur Afscheidsdienst<br />

In de laatste dienst die de wijkgemeente houdt in de Jeruzalemkerk gaan ds. Andries den<br />

Besten en ds. Iemke Epema samen voor. Het orgel zal worden bespeeld door Jur Leemhuis,<br />

Leanne Zwama en Tjitske de Vries zullen samen zingen. Voor iedereen die er bij<br />

wil zijn.<br />

Zondag 27 mei 10.00 uur Oosterkerk: Pinksterdienst in de nieuwe gemeente<br />

<strong>Gemeente</strong>leden vertrekken om 9.15 uur gezamenlijk vanaf de Jeruzalemkerk per fiets,<br />

fietstaxi of te voet naar de Oosterkerk.<br />

13


14<br />

JONG IN DE KERK<br />

Ds. Harm Bousema te midden van ‘zijn’ belijdeniscatechisanten.<br />

Zittend van links naar rechts:<br />

Hester Boeve, Heidi Schröder, Jenneke Bredewold<br />

en Karin Schreurs. Staand rechts Maarten Bredewold.<br />

Jongeren uit Jeruzalem- en Oosterkerk bereiden zich voor op openbare belijdenis<br />

“Hardop ja zeggen is een goede,<br />

belangrijke stap”<br />

“Ik hield al van je voor ik je kende en ik denk al aan<br />

je sinds de dag dat ik nog bij mijn moeder lag”, zingt<br />

Volumia! De groep mensen rond de tafel luistert aandachtig.<br />

Om de beurt verzorgen ze op hun eigen manier<br />

de opening van een avond belijdeniscatechese; Jenneke<br />

Bredewold heeft voor dit liedje gekozen. “Deze tekst<br />

doet me aan Psalm 139 denken en ik vergelijk de liefde<br />

waarover dit gaat met de liefde tussen God en ons”,<br />

legt Jenneke uit. “Hij wil ons alles geven, maar we<br />

moeten die liefde wel zelf aanpakken.”<br />

Jenneke behoort tot een groep van zes jonge leden van de Oosterkerk-<br />

en de Jeruzalemkerkgemeente die zich onder leiding van<br />

ds. Harm Bousema voorbereiden op, zoals dat plechtig heet,<br />

openbare belijdenis van hun geloof. Op zondag 29 april, zo is de<br />

bedoeling, staan ze vooraan in de kerk en zeggen ze hardop ja<br />

op de vragen die de predikant hen namens de gemeente stelt.<br />

De groep bestaat verder uit Maarten Bredewold, Jenneke’s man,<br />

Hester Boeve, Karin Schreurs en Heidi Schröder. Fred Daenen<br />

kan er om gezondheidsredenen niet altijd bij zijn; met hem heeft<br />

Harm Bousema afzonderlijk contact.<br />

Liefde van God<br />

Het besluit om belijdeniscatechese te volgen, hebben de deelnemers<br />

niet van het ene op het andere moment genomen. “Ik vind<br />

het ook niet per se nodig om belijdenis te doen, maar zie het wel<br />

als een goede, belangrijke stap dat je hardop ja zegt”, verklaart<br />

Hester. “Voor mij staat daarbij het accepteren van de liefde van<br />

God centraal: dat je zijn uitgestoken hand pakt.”<br />

“Ik heb de afgelopen jaren steeds het gevoel dat ik ergens door<br />

gegrepen ben dat me niet meer loslaat”, zegt Heidi. “Dat gevoel<br />

is niet alleen door mijn opvoeding ontstaan, al heeft het er natuurlijk<br />

wel mee te maken dat je dankzij je ouders in de kerk<br />

kwam en de Bijbel leerde kennen. Maar dit gaat echt verder en<br />

het komt ook steeds weer terug.”<br />

Karin komt uit Rijssen en is in een gemeente ‘op Gereformeerde<br />

Grondslag’ opgegroeid. Toen ze in <strong>Zwolle</strong> ging studeren kwam ze<br />

via haar schoonzus in de Oosterkerk terecht. “Ik zat er al langer<br />

over te denken om belijdenis te doen en het leek me mooi om me<br />

daar samen met een groep op voor te bereiden. Dat vind ik nu<br />

ook mooi, maar soms ook lastig als ik alles wat ik hier hoor vergelijk<br />

met hoe ik ben opgevoed. De laatste jaren heb ik mijzelf<br />

wel ontwikkeld en heb ik een andere kijk op dingen gekregen.<br />

Bijvoorbeeld op de manier waarop je de Bijbel leest.”<br />

Rijke traditie<br />

Heidi memoreert hoe ze zeven jaar geleden de kerk waar ze was<br />

opgegroeid verliet. “Ik had het daar altijd goed gehad, maar ontmoette<br />

toen mensen uit andere kerken, onder meer in Taizé.<br />

Toen kwam ik erachter hoeveel meer er is in de rijke traditie<br />

van de kerk.”<br />

“Op een gegeven moment moet je je eigen keuzes maken”,<br />

beaamt Maarten, “en daar is de belijdenis een mooi moment voor.<br />

Maar ik moet nog wel meer op een rijtje krijgen wat ik geloof;<br />

ik wil duidelijkheid en die heb ik tot nu toe nog niet. Ik ben er<br />

ook nog niet helemaal uit of ik dit hele proces nu zal afmaken,<br />

al is het wel het mooist als Jenneke en ik tegelijk belijdenis<br />

doen.” Jenneke zou dat ook graag willen, maar ziet geen probleem<br />

in het uitstelllen van het jawoord en het nog eens volgen<br />

van een belijdeniscatechese. Dat zou dan niet meer in <strong>Zwolle</strong><br />

zijn, omdat zij en Maarten binnenkort gaan verhuizen.<br />

Consequenties<br />

Heidi verandert met Pinksteren van kerkgebouw: dan gaan de<br />

leden van de Jeuruzalemkerkgemeente over naar de Oosterkerk.


“Ik kijk daar wel naar uit”, laat ze weten, “vooral omdat ik in de<br />

Oosterkerk veel meer jonge mensen zie. En ik ben blij dat er nu een eind<br />

komt aan het van kerk naar kerk zwerven wat ik jarenlang heb gedaan. Ik<br />

wil me nu meer binden en wil me ook wel actiever inzetten. Anders dan het<br />

als kind gedoopt worden is belijdenis doen echt een keuze en die mag best<br />

consequenties hebben, vind ik.”<br />

“Als je lid bent van een kerk kun je daar best iets voor doen”, zegt Karin.<br />

“Het is wel goed als je je ergens toe verbindt.” Heidi, Jenneke en Maarten<br />

vinden ook dat het voortbestaan van de kerkelijke gemeenschap van belang<br />

is en willen daar best een steentje aan bijdragen. “Je doet niet voor niks<br />

belijdenis in een kerk.” Maar misschien moeten ze eens wat meer geprikkeld<br />

worden, bijvoorbeeld door de kerkenraad, om actief te worden.<br />

Hester denkt aan haar opa, die een week na zijn belijdenis met het blad<br />

Open Deur op pad ging. “Voor mij is deze stap heel persoonlijk en ik heb<br />

ook bewust voor deze gemeente gekozen. Maar ik krijg hierdoor geen<br />

andere rol en ook de waarde van de kerk verandert voor mij niet. Je bent<br />

aanwezig en actief in de kerk en ontmoet er regelmatig andere mensen.”<br />

Wanhoopspogingen<br />

Zou de kerk op haar beurt meer kunnen doen om jongeren aan zich te binden?<br />

“Lastig”, vindt Heidi, “want het werkt niet als je daar allerlei wanhoopspogingen<br />

voor moet doen. Het is volgens mij een illusie om te denken<br />

dat jongeren altijd in de kerk blijven, op een bepaalde leeftijd zijn de<br />

meesten wel een tijdje weg. Als ze niet met een vervelend gevoel terugkijken,<br />

weten ze de kerk later misschien wel weer te vinden.” “Ik vind het<br />

in elk geval heel mooi om te zien hoe kinderen hier bij de kerkdienst<br />

worden betrokken”, zegt Karin.” Dat kon bij ons vroeger niet.”<br />

Dan gaat het over andere kerken, die veel meer jongeren trekken, omdat de<br />

stijl van de diensten hen aanspreekt. Maarten erkent dat hij zich in een kerk<br />

met veel jongeren toch het meest thuis voelt. Ook modernere muziek raakt<br />

hem en hij heeft weinig met ‘hoogliturgische’ elementen in de dienst.<br />

“Bij elke kerk is wel iets wat je beter vindt of minder goed dan ergens<br />

anders”, reageert Karin. “En je moet wel bedenken”, vult Heidi aan, “hoe<br />

goed een kerk ook in elkaar zit, jongeren blijven (gelukkig) kritisch.<br />

En ik hoop dat dat de kerk scherp houdt”.<br />

Jenneke denkt dat jongeren het meedoen aan praatgroepen belangrijk<br />

vinden. “Zoiets als dit”, geeft ze aan. “Ik heb daar best behoefte aan.”<br />

Maarten valt haar bij. De belijdeniscatechese is ook voor hem een<br />

goede aanleiding om ‘dieper met dingen bezig te zijn’.<br />

Een mooie afronding<br />

Harm Bousema vindt het prachtig dat het hem gegund is nog één<br />

keer een groep belijdeniscatechisanten te begeleiden. Wegens het<br />

bereiken van de emeritaatgerechtigde leeftijd neemt hij op 24 juni<br />

afscheid van de Oosterkerkgemeente. Dan hangt hij, zoals hij zegt,<br />

zijn toga aan de wilgen. “Catechese geven heb ik altijd heerlijk<br />

gevonden en dit is een mooie afronding van mijn werk in deze<br />

gemeente.”<br />

Waarom het contact met jonge mensen mooi is? “Zij stellen vragen<br />

en ik houd er wel van om geprikkeld te worden”, lacht hij”, “trouwens<br />

ook om zelf te prikkelen.” Terugkijkend op zijn eigen openbare<br />

belijdenis constateert Harm dat zijn geloof sindsdien niet wezenlijk<br />

veranderd is. God is voor hem nooit een vraag geworden, benadrukt<br />

hij, maar de mens wel. “Als je ziet welke rare dingen mensen soms<br />

uitspoken…”<br />

Wat hij het liefst wilde overdragen aan jongeren? “Bijvoorbeeld<br />

bepaalde opvattingen over de manier waarop de Bijbel gelezen wil<br />

worden. De Bijbel is niet een gewoon geschiedenisboek; het is een<br />

‘geloofsboek’. Onmisbaar om een beetje een ‘beeld’ te krijgen van<br />

(deze) God.”<br />

PERKI wil meer<br />

Eenmaal per maand een kerkdienst is niet meer genoeg voor de<br />

leden van PERKI <strong>Zwolle</strong>. Een diaken zonder flink wat diaconaal<br />

werk is ook niet alles. En als klap op de vuurpijl moet er eigenlijk<br />

ook nog een ouderling bij komen. Er is blijkbaar wat met PERKI<br />

aan de hand. Het lijkt er op dat de Indonesische kerk in <strong>Zwolle</strong><br />

tegen de kerkelijke trend in gaat.<br />

Het zit ’m in de cultuur. Het deel uitmaken van een gemeenschap<br />

zit verankerd in de Indonesische cultuur. Dat heeft tot gevolg dat<br />

een kerkdienst niet alleen een godsdienstoefening voor jezelf is,<br />

maar ook de gemeenschap dient. Als je geen dak boven je hoofd<br />

hebt of niet genoeg te eten hebt, zorgt de familie voor je.<br />

Allemaal een beetje inschikken, zo is er voor iedereen plaats.<br />

Een flink deel van de PERKI-gemeenschap in <strong>Zwolle</strong> heeft er<br />

behoefte aan om vaker bijeen te komen, om de gemeenschap te<br />

oefenen. Daardoor zou je je kunnen afzonderen van de rest van<br />

de maatschappij. Je kunt het zelfs negatief uitleggen. Het zou<br />

integratie tegen kunnen gaan.<br />

Maar daar is niets van waar. Het gaat er de leden om onderling<br />

het geloof te versterken en daardoor meer dienstbaar te kunnen<br />

zijn aan elkaar en aan de wereld, en daar hoort <strong>Zwolle</strong> ook bij.<br />

Invulling geven<br />

Het bestuur van PERKI <strong>Zwolle</strong> gaat aan die wensen uitvoering<br />

geven. De komende weken wordt er druk gesproken hoe invulling<br />

te geven aan de andere drie zondagen in de maand. Gedacht wordt<br />

aan een andere vorm van de huisdienst, die nu al plaats vindt op<br />

de derde zondag van de maand. Ook spreekt men over korte<br />

gebedsbijeenkomsten.<br />

Bij dat alles is de samenwerking met de Oosterkerkgemeente van<br />

groot belang. PERKI wil nadrukkelijker betrokken raken bij het<br />

diaconale werk van de Oosterkerk. Dat zal ongetwijfeld uitstralen<br />

naar de PERKI-gemeenschap. Op dit moment werkt men samen<br />

in een sanitair project voor het eiland Flores. Enkele leden hebben<br />

onlangs dat project bezocht.<br />

De adreslijst van PERKI <strong>Zwolle</strong> telt ongeveer 150 adressen.<br />

Om de gemeenschap beter van dienst te kunnen zijn, wil men<br />

een extra ouderling voor het bezoekwerk. Ook de begeleiding<br />

van de jonge gezinnen, die dikwijls gemengd Indonesisch-Nederlands<br />

zijn, staat op het verlanglijstje.<br />

De plannen lijken gedurfd en ambitieus, maar zijn redelijk reëel.<br />

De mensen voelen sterk aan dat het dienen van God gestalte krijgt<br />

in het dienen van elkaar en van de gemeente.<br />

15


16<br />

AANDACHT VOOR<br />

Opbrengst Kerkbalans gedaald<br />

De eerste resultaten van de Actie Kerkbalans <strong>2012</strong> zijn bekend. Er is voor de <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> (PGZ) als<br />

geheel € 1.400.702 aan toezeggingen ontvangen. Dit is ongeveer € 50.000 minder dan is toegezegd in 2011. Volgens de<br />

Commissie Geldwerving van het College van Kerkrentmeesters: “Een zorgwekkende uitslag in zorgelijke economische<br />

tijden. Juist in die omstandigheden heeft de kerk die financiële steun hard nodig. We willen echter iedereen die een<br />

bijdrage heeft toegezegd daarvoor hartelijk danken! In het bijzonder richten we een woord van dank aan alle vrijwilligers<br />

die in januari voor Kerkbalans op pad zijn geweest.”<br />

Bovenstaande cijfers betreffen de stand per 1 maart. Kerkbalans moet dit jaar uiteindelijk € 1.533.000 opleveren, er moet<br />

dus nog € 150.000 meer worden toegezegd. Daarom roept de Commissie Geldwerving iedereen die nog geen bijdrage<br />

heeft toegezegd op, dit alsnog te doen. “Doe het meteen en stel het niet uit.”<br />

Elke bijdrage is welkom. Van een kleine drieduizend mensen is nog geen reactie ontvangen. Als zij allemaal minimaal<br />

€ 50 (€ 4,16 per maand!) overmaken, wordt de begrotingsdoelstelling gehaald. Wie het formulier kwijt is, kan het<br />

Kerkelijk Bureau bellen: (038) 421 75 96) of mailen naar administratie@pknzwolle.nl<br />

Ook extra bijdragen naast de al gedane toezeggingen zijn van harte welkom. Bijdrage kunnen gestort worden op<br />

rekeningnummer 69.96.41.705 t.n.v. College van Kerkrentmeesters PGZ o.v.v. Extra bijdrage <strong>2012</strong>.<br />

In onderstaand overzicht staan de cijfers op een rijtje.<br />

Actuele informatie over de stand van Kerkbalans is te vinden op www.pknzwolle.nl<br />

Op zaterdag 2 juni in <strong>Zwolle</strong><br />

Landelijke conferentie<br />

Navolging in Gemeenschap<br />

Op zaterdag 2 juni houden kerken in<br />

<strong>Zwolle</strong>, in samenwerking met de Postmoderne<br />

Devotie Beweging, een grote<br />

landelijke conferentie in de stad. Het<br />

thema: ‘Navolging in Gemeenschap,<br />

Gemeenschap in Navolging.’ Na alles<br />

wat er de afgelopen jaren allemaal in de<br />

kerken is gebeurd en nog gebeurt, heeft<br />

de organisatie gekozen voor een inhoudelijke<br />

conferentie, teruggaand naar de<br />

eerste christengemeenschap en de<br />

beweging van de Moderne Devotie.<br />

Dat vraagt om bezinning en stilte, maar<br />

ook om sociaal engagement, liefde voor<br />

de wijk en de stad.<br />

De dag wordt om 10.30 uur geopend in<br />

de Grote Kerk door ds. Jan Wessels,<br />

voorzitter van de Evangelische<br />

Alliantie. Ds. Klaas van der Kamp,<br />

algemeen secretaris Raad van Kerken,<br />

heeft toe-gezegd het programma om<br />

16.30 uur te zullen afsluiten.<br />

De samenwerkende koepel-organisaties<br />

zijn de Raad van Kerken, de Evangelische<br />

Alliantie, SKIN (Samen Kerk<br />

In Nederland) en de Konferentie<br />

Nederlandse Religieuzen. Ook het<br />

Podium van Kerken en het Diaconaal<br />

Platform <strong>Zwolle</strong> zijn bij de organisatie<br />

van de conferentie betrokken.<br />

In het centrum<br />

In <strong>Zwolle</strong> worden alle beschikbare<br />

kerken in het centrum ingezet, er zal<br />

muziek zijn, theater, rondleidingen,<br />

debat en stilteplekken. Diverse sprekers<br />

praten over allerlei onderwerpen rakend<br />

aan het thema.<br />

Het is voor het eerst dat De Navolging<br />

van Christus van Thomas a Kempis<br />

onderwerp is van een conferentie en dan<br />

nog wel in de plaats waar hij dit boek<br />

heeft geschreven. Tegenover Thomas a<br />

Kempis worden Geert Grote (gemeenschapsdenken,<br />

sociaal engagement en<br />

missionair werk) en Johan Cele gezet<br />

(onderwijs, kunst, muziek en geloofsgesprek).<br />

Christelijke organisaties met<br />

diverse achtergronden zullen daarom<br />

aanwezig zijn.<br />

De afgelopen maanden bleek dat alle<br />

stromingen binnen het christendom wel<br />

iets hebben met de Moderne Devotie.<br />

Naast de basis van de eerste christenen<br />

is dat een belangrijke factor om als<br />

kerken en christelijke organisaties<br />

dichter bij elkaar te komen.<br />

Breder programma<br />

Voor hen die dat willen, is het programma<br />

nog breder. Vrijdagavond 1 juni<br />

begint de Nacht van Gebed en zaterdagavond<br />

kan iedereen meedoen met de<br />

maaltijd voor de Lijdende Kerk.<br />

Daarin wordt samengewerkt met<br />

de organisatie Open Doors.<br />

Daarnaast worden diverse diaconale<br />

projecten uitgevoerd door gemeenschapskringen<br />

en andere organisaties.<br />

De opbrengst daarvan gaat ook naar<br />

de Lijdende Kerk.<br />

Voor informatie:<br />

Nacht van Gebed/Lijdende kerk:<br />

Open Doors, Annet Meester,<br />

tel. (0341) 465 000;<br />

Conferentie <strong>Zwolle</strong>:<br />

Postmoderne Devotie Beweging,<br />

Mink de Vries,<br />

tel. (038) 465 04 94 of 06 813 569 27.<br />

www.postmodernedevotie.nl


MIJN INSPIRATIE<br />

Onlangs nam Jan van Vilsteren, bijna 90 jaar, afscheid<br />

van het Kerkelijk Bureau van de <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong><br />

<strong>Zwolle</strong>. Hij was tot voor kort nog altijd actief als<br />

postbezorger (op de fiets!) en als ‘regelaar’ van onder<br />

andere Kerkbalans. Een vrijwilliger met een carrière<br />

van vele jaren binnen de vroegere Hervormde<br />

<strong>Gemeente</strong>. Een begrip binnen het Kerkelijk Bureau,<br />

bijna behorend tot de inventaris.<br />

Al meerdere jaren had het Kerkelijk Bureau aan<br />

‘ome Jan’, dat was hij in al die jaren geworden, voorzichtig<br />

gesuggereerd te stoppen… Maar hij ging door,<br />

mede ook omdat ‘het Kerkelijk Bureau als een deken<br />

om je heen is’. En, dat is de andere kant van de medaille,<br />

het Kerkelijk Bureau hem en zijn praktische inslag,<br />

eigenlijk ook niet kon missen. Totdat hijzelf,<br />

na het overlijden van zijn vrouw, ‘op een morgen,<br />

het regende’, de telefoon pakte en zei: “Ik kom niet<br />

meer.” Gaandeweg zocht hem op, voor een persoonlijke<br />

ontmoeting.<br />

Na een hartelijk welkom krijg ik een oude Op Weg in handen<br />

gedrukt van 6 september 1996 . Het is een themanummer over<br />

‘Ouder worden’ met onder andere een interview met Jan van<br />

Vilsteren: “Daar kunt u wel gebruik van maken”, zegt Jan.<br />

Op het dressoir ligt ook de onderscheiding in de Orde van Oranje<br />

Nassau, in zilver, uitgereikt bij zijn afscheid van de PTT.<br />

“Ik ben daar trots op.”<br />

Dankbaar kijkt hij terug op zijn leven. Hij is 60 jaar getrouwd<br />

geweest en is blij dat zijn kinderen toen toch de receptie hebben<br />

geregeld, ondanks dat zijn vrouw al ziek was. “Al die mensen die<br />

met je meeleven”, herinnert hij zich. “Toch, elke dag ervaar je<br />

het alleen zijn. Daar kom je niet overheen.”<br />

Jan van Vilsteren vertelt over zijn ‘carrière’ in de kerk. Je had<br />

vroeger het ‘College van collectanten’, een groep mensen die<br />

Gégé Callenbach, voorzitter van de<br />

Algemene Kerkenraad, speldt Jan van<br />

Vilsteren de onderscheiding op.<br />

Afscheid van ‘Ome’ Jan van Vilsteren, vrijwilliger met blijvende waarde...<br />

“Het leven heeft mij gevormd”<br />

collecteerde tijdens de diensten. Jan hoorde daarbij. Doordat hij<br />

bij de PTT waar hij werkte (zijn tweede carrière) vaak in nachtdienst<br />

op de trein de post sorteerde, had hij overdag de tijd om<br />

voor de kerk allerlei klussen te doen. Hij incasseerde bijvoorbeeld<br />

kwitanties en bezorgde de post. Op de fiets, naar men zegt reed<br />

hij wel veertig kilometer op een dag.<br />

Kerkbalans<br />

Een van de klussen was ook Kerkbalans. Omdat hij ervaring had<br />

met het sorteren van post, kon hij zich ook inzetten voor de organisatie<br />

van Kerkbalans. “We regelden elk jaar de zogeheten bananendozen,<br />

lege dozen waarin de adressen voor Kerkbalans werden<br />

geordend om daarna te worden uitgezet. We werkten dan<br />

in groepjes, heel gezellig. Je kende elkaar… Nu staat er een<br />

machine, het gaat allemaal vanzelf. Maar de gezelligheid is weg.”<br />

Hij herinnert zich nog het oude Kerkelijk Bureau in de Kamperstraat,<br />

met Melissie als hoofd, de nieuwjaarstoespraak, samen met<br />

predikanten en andere medewerkers…<br />

Toen kreeg hij die uitnodiging voor een bijeenkomst in de<br />

Jeruzalemkerk. “Ze waren er allemaal, de medewerkers van het<br />

Kerkelijk Bureau, ook die allang weg waren”, vertelt Jan.<br />

“Meneer Callenbach sprak me toe, ik kreeg een mooi speldje:<br />

voor veertig jaar trouwe dienst. Al die waardering, echt, het<br />

voelde als een warm bad. Het lijkt wel familie.”<br />

Dankbaar<br />

Het woord dankbaar valt regelmatig in ons gesprek. “Ik heb een<br />

goed leven gehad.” Jan denkt dan met name aan zijn overleden<br />

vrouw, aan zijn kinderen, aan de kerk en het Kerkelijk Bureau,<br />

aan al die mensen die hij in zijn leven is tegengekomen, met<br />

wie hij heeft samengewerkt. Die hebben hem hebben gevormd<br />

tot wat hij nu is.<br />

“Ja, eigenlijk ben ik niet dankbaar genoeg.”<br />

Ook Gaandeweg dankt hem, voor zijn inzet, zijn organisatievermogen,<br />

zijn trouw. En wenst hem een goede laatste levensfase<br />

toe in de Rivierenhof. Hij is de klaverjasclub daar al van dienst<br />

geweest met zijn planningsschema’s van de PTT…<br />

Ze werken nog steeds.<br />

17


18<br />

KERKELIJK BUREAU<br />

COLOFON<br />

<strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong><br />

Centraal adres voor Algemene Kerkenraad, Kerkrentmeesters<br />

en Diakenen<br />

Kerkelijk Bureau: Molenweg 241, 8012 WG <strong>Zwolle</strong><br />

Geopend: maandag t/m vrijdag 8.00 – 12.00 uur<br />

Tel.: (038) 421 75 96 - Fax: (038) 423 04 79<br />

E-mail: administratie@pknzwolle.nl<br />

Website: www.pknzwolle.nl<br />

Website Diaconie: www.diaconiezwolle.nl<br />

Bankrekeningen:<br />

College van Kerkrentmeesters: 800 430 en 69.96.41.705<br />

College van Diakenen: 874 034 en 69.95.43.320<br />

Gaandeweg: 69.97.69.167<br />

Beheer en Exploitatie Grote Kerk: 587 931 en 69.97.43.745<br />

Stichting Schnitgerorgel <strong>Zwolle</strong>: 59.80.52.100<br />

Collectepenningen<br />

Er zijn penningen verkrijgbaar van: € 0,20, € 0,50, € 1,-, € 2,-, € 5,- en<br />

€ 10,-. Verkoopadres Kerkelijk Bureau. Hier kan contant, per pin of<br />

door middel van een eenmalige machtiging worden betaald.<br />

Overige verkoopadressen:<br />

Emmäuskerk en Adventskerk: 1e maandag van de maand 19.00 - 20.00 uur<br />

Stinskerk: 1e maandag van de maand 16.30 - 17.30 uur<br />

Sionskerk: 1e donderdag van de maand 18.00 - 19.00 uur<br />

Open Kring: 1e maandag van de maand van 18.30 - 19.45 uur<br />

In <strong>Zwolle</strong>-Noord: E. van Buiten, Welle 58, K. Smit, Meppelerdiep 92<br />

In <strong>Zwolle</strong>-Zuid: A. Renting-van Veen, Steggingmarke 13 en<br />

W.A. Stomp-de Koning, Rendierveld 41. In Stadshagen: L. Blauw,<br />

Goudplevierstraat 123 (tel. 460 90 16)<br />

Op deze adressen kan contant of door middel van een<br />

eenmalige machtiging betaald worden.<br />

In verband met vakantie is er op de eerste maandag in juni geen<br />

verkoop van collectepenningen in de Emmaüskerk<br />

Meer weten…<br />

Voor besluiten en beleidsstukken van de Algemene Kerkenraad<br />

en het College van Kerkrentmeesters zie www.pknzwolle.nl en<br />

klik op de Berichten van deze colleges.<br />

Gaandeweg<br />

is het magazine voor alle leden van de <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong><br />

<strong>Zwolle</strong>, de Evangelisch-Lutherse <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> en<br />

De Hoofdhof Berkum<br />

Vijfde jaargang nr. 2, mei <strong>2012</strong><br />

Verschijnt zes keer per jaar. Oplage: 10.000<br />

Redactie: Ds. Iemke Epema (hoofdredacteur), Gery Bruins<br />

(eindredacteur), Saskia Dankers, Rob van Harten en Jan Nauta<br />

Redactionele bijdragen aan dit nummer:<br />

Joost van Belois en scribenten van wijkgemeenten en<br />

kerkelijke organisaties<br />

Fotografie: Gery Bruins, Alfred Doorn, Henk Janssen,<br />

Maarten Matser, Eric Roosink, Tineke Vlaming, Carl Withaar<br />

en anderen<br />

Hoe werkt voorkeurlidmaatschap?<br />

Leden van de <strong>Protestantse</strong> Kerk Nederland die in een bepaalde stad<br />

of wijk wonen, zijn ingeschreven bij de wijkgemeente waartoe zij<br />

geografisch behoren. Binnen de <strong>Protestantse</strong> Kerk Nederland (PKN) is<br />

het mogelijk om voorkeurlid te worden van een andere wijkgemeente<br />

dan de geografische. De voorkeur kan zowel gelden voor een andere<br />

wijkgemeente van de <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong> als voor een<br />

andere (wijk)gemeente buiten <strong>Zwolle</strong>.<br />

Wie zich wil laten overschrijven naar de wijkgemeente van zijn of<br />

haar voorkeur, dient daartoe een verzoek tot overschrijving, met de<br />

reden voor dit verzoek, toe te sturen aan het Kerkelijk Bureau. Een en<br />

ander wordt door het Kerkelijk Bureau doorgegeven aan de betrokken<br />

(wijk)kerkenraad.<br />

Voorkeurlidmaatschap kan een optie zijn wanneer gemeenteleden<br />

zich – om welke reden ook – in een andere (wijk)gemeente meer thuis<br />

voelen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer iemand in <strong>Zwolle</strong><br />

studeert, maar in de weekenden en vakanties meeleeft met de gemeente<br />

in de woonplaats van zijn of haar ouders.<br />

Als iemand voorkeurlid is van een andere (wijk)gemeente en verhuist<br />

naar een andere (wijk)gemeente in of buiten <strong>Zwolle</strong>, blijft het voorkeurlidmaatschap<br />

gehandhaafd, tenzij de betrokkene zelf aangeeft<br />

dat het beëindigd moet worden.<br />

Aanvragen kerkelijke huwelijksbevestiging<br />

Bruidsparen, die hun huwelijk kerkelijk willen laten bevestigen,<br />

wordt verzocht dit telefonisch of via e-mail (na contact<br />

te hebben gehad met de eigen wijkgemeente) zo spoedig<br />

mogelijk te melden bij het Kerkelijk Bureau. Er kan dan een<br />

afspraak gemaakt worden wanneer u kunt langskomen om<br />

een aantal zaken hiervoor door te spreken. Deze afspraak<br />

moet in elk geval twee maanden voor het geplande huwelijk<br />

plaatsvinden en bij voorkeur op maandag- en vrijdagmorgen<br />

tussen 8.00 en 12.00 uur.<br />

Aan het gebruik van de kerk zijn kosten verbonden.<br />

Prijzen zijn op te vragen bij het Kerkelijk Bureau.<br />

Vormgeving en grafische productie: Dit magazine is<br />

milieuvriendelijk geproduceerd door Drukkerij Upmeyer<br />

Advertentiebeheer<br />

Kerkelijk Bureau tel. (038) 421 75 96<br />

De volgende Gaandeweg verschijnt in de week van 24 juni en<br />

loopt tot en met zaterdag 25 augustus.<br />

Kopij en foto’s dienen uiterlijk maandag 28 mei te zijn<br />

aangeleverd via: Gaandeweg@pknzwolle.nl of schriftelijk bij<br />

het Kerkelijk Bureau.<br />

Aandacht voor…<br />

In de rubriek ‘Aandacht voor’ is ruimte voor berichten uit de wijken<br />

en van kerkelijke organen en organisaties, die van belang zijn voor<br />

zoveel mogelijk lezers.


AANDACHT VOOR<br />

Hezenberg houdt open dag<br />

Voor wie misschien al vaak de naam ‘Hezenberg’ heeft zien staan, of al dikwijls vlak<br />

langs het mooie landgoed is gefietst, is de open dag die gehouden wordt op zaterdag<br />

12 mei van 10.00 tot 16.00 uur een mooie kans om op een ontspannen en luchtige<br />

manier met het pastoraal centrum kennis maken.<br />

De Hezenberg ligt vlak bij Hattem, in een schitterend stukje natuur. Hier worden<br />

mensen opgevangen die zijn vastgelopen vanwege psychische problemen die te<br />

maken hebben met zaken als burnout, rouwverwerking, depressieve stemmingen,<br />

geloofs- en levensvragen en relatieproblemen. Cliënten volgen op de Hezenberg<br />

gedurende zes à acht weken een therapeutisch programma.<br />

Antwoord<br />

Workshops (zoals creatieve therapie, drama, muziek), rondleidingen en de aanwezigheid<br />

van vele medewerkers zorgen ervoor dat bezoekers van de open dag in een kort<br />

tijdsbestek veel zien en te weten komen. Zij krijgen antwoord op veel vragen.<br />

Wat gebeurt er op de Hezenberg? Met welke vragen of problemen kloppen mensen<br />

daar aan en hoe worden ze geholpen? Kun je er ook terecht zonder dat je een<br />

probleem hebt, gewoon een tijdje bijkomen in een prettige omgeving?<br />

En hoe gaat dat dan? Hoe ziet het logeergebouw eruit?<br />

Bezoekers worden ontvangen met gratis koffie, thee en een oliebol.<br />

Voor de kinderen is er een tumblingbaan, levend ganzenbord en schminken.<br />

Locatie: Hezenberg 6, 8051 CB in Hattem. Meer informatie op www.hezenberg.nl<br />

Tweede leven<br />

Oude brillen, monturen en batterijtoestellen krijgen een nuttig, tweede leven als<br />

ze worden ingeleverd bij Medische Speciaalzaak J.C. Olland, Kamperstraat 6 in<br />

<strong>Zwolle</strong>. Voor meer info: www.brillenvooreyeclarify.webs.com<br />

Dorcas zoekt collectanten<br />

Dorcas werkgroep <strong>Zwolle</strong> zoekt collectanten voor de deurcollecte in de week van<br />

14 tot en met 19 mei. De opbrengst van de collecte is voor water- en sanitatieprojecten<br />

in Ethiopië, Egypte, Kenia, Tanzania, Mozambique en Albanië.<br />

Voor aanmelden of meer informatie de Dorcas werkgroep <strong>Zwolle</strong>:<br />

Anneke Wijsman, tel. (038) 785 11 94, e-mail: anneke@wijsman.net<br />

Bas Bronkhorst, tel. (038) 466 17 37, e-mail: basroeleke@gmail.com<br />

Hilly Pelleboer, tel. (038) 454 53 86, e-mail: hillypelleboer@hotmail.com<br />

Inzameling kleding<br />

Op zaterdag 28 april houdt Dorcas weer een kledinginzameling. Tussen 10.00 en<br />

12.00 uur kan kleding, die schoon en heel moet zijn, worden afgeleverd bij de<br />

Oosterkerk, Bagijnesingel, en bij de Meanderhof, Tiendschuurstraat 66 in<br />

Stadshagen. De kleding is bestemd voor hulpprojecten in Afrika en Oost-Europa.<br />

Gratis advies voor ondernemers om te<br />

besparen op de partijenpost kosten.<br />

Besparing gegarandeerd!<br />

Vraag het advies vandaag nog aan om<br />

direct uw winst te verhogen.<br />

U kunt ons bereiken via:<br />

postvergelijk.info en mail@postvergelijk.info<br />

of 06-128 16 406.<br />

WWW.HEZENBERG.NL<br />

Afschaffing slavernij<br />

150 jaar geleden<br />

Op 1 juli 2013 is het 150 jaar geleden dat<br />

Nederland de slavernij afschafte. De Raad<br />

van Kerken werkt samen met de Evangelische<br />

Broedergemeente om deze gebeurtenis op<br />

gepaste wijze te gedenken. De Evangelische<br />

Broedergemeente heeft een keur aan activiteiten<br />

in de pen zitten, die lopen van 1 juli <strong>2012</strong><br />

tot 1 juli 2013.<br />

De Broedergemeente geeft op1 juli <strong>2012</strong> het<br />

startschot voor het herdenkingsjaar. Het is de<br />

bedoeling dan met een boek te komen met<br />

interviews met gemeenteleden uit Suriname<br />

over het slavernijverleden en de doorwerking<br />

daarvan in de geschiedenis. In de loop van het<br />

jaar verdiept de herdenking zich door middel<br />

van een cultureel programma, een conferentie<br />

en een reeks van lezingen. De reeks van activiteiten<br />

wordt afgesloten met een kerkelijke<br />

viering op 1 juli 2013 in de Koningskerk te<br />

Amsterdam.<br />

Witte kerken<br />

Vertegenwoordigers van de Raad van Kerken<br />

willen proberen ook de witte kerken in Nederland<br />

bij de herdenking te betrekken. Ze zullen<br />

worden uitgenodigd om in de periode <strong>2012</strong> tot<br />

2013 reacties te sturen, die tijdens de viering<br />

op 1 juli 2013 een plek krijgen in de dienst.<br />

Er komt een gesprekshandleiding die kerken<br />

kunnen raadplegen om het thema van de<br />

slavernij aan te snijden bij gespreksgroepen<br />

en catechesegroepen.<br />

In <strong>Zwolle</strong> wordt door de Broedergemeente<br />

doorgaans op de derde zondag van de maand<br />

om 15.00 uur een kerkdienst gehouden in<br />

het Stiltecentrum van ziekenhuislocatie<br />

De Weezenlanden. Elke belangstellende is<br />

daarbij welkom. De Broedergemeente <strong>Zwolle</strong><br />

hoopt dat PGZ-wijkgemeenten en andere<br />

kerken meedoen aan de viering van 150 jaar<br />

afschaffing van de slavernij.<br />

NÚ IS HET MOMENT<br />

individuele en groepsretraites<br />

Tijd voor jezelf. Tijd om ruimte te creëren voor<br />

een nieuwe weg, een nieuw begin. Een retraite<br />

op de Hezenberg geeft je daar ruimte en<br />

gelegenheid voor. Doe het nu.<br />

gastvrij onthaal | met of zonder programma<br />

eigen kamer | Kapel-momenten<br />

RETRAITE<br />

in een oase van rust<br />

en ruimte<br />

038 - 444 52 51


Zondag<br />

29 april<br />

Zondag<br />

6 mei<br />

Zondag<br />

13 mei<br />

Donderdag<br />

17 mei<br />

Hemelvaartsdag<br />

Zondag<br />

20 mei<br />

Zondag<br />

27 mei<br />

Eerste Pinksterdag<br />

20<br />

Zondag<br />

3 juni<br />

Zondag<br />

10 juni<br />

Zondag<br />

17 juni<br />

Zondag<br />

24 juni<br />

KERKDIENSTEN<br />

Adventskerk<br />

Talmaplein 2<br />

<strong>Zwolle</strong> - Zuid<br />

Mw. ds. N.A. Eygenraam<br />

Ds. J.T. Tissink<br />

D.J. Steenbergen<br />

Tel. scriba: (038)4658028<br />

www.adventskerk.nl<br />

9.00 uur dhr. J.P.E. Breure<br />

10.15 uur dhr. J.P.E. Breure<br />

9.00 uur ds. L.P. Miedema<br />

10.15 uur ds. L.P. Miedema<br />

19.00 uur mw. B. Holtrust<br />

(Wind in de zeilen-dienst)<br />

9.00 uur ds. J.T. Tissink<br />

10.15 uur ds. J.T. Tissink<br />

9.30 uur ds. J.T. Tissink<br />

(morgengebed)<br />

9.00 uur dhr. J.P.E. Breure<br />

10.15 uur dhr. J.P.E. Breure<br />

19.00 uur Taizéviering<br />

9.00 uur ds. J.T. Tissink<br />

10.15 uur ds. J.T. Tissink<br />

(Wind in de zeilen-dienst)<br />

9.30 uur ds. J.T. Tissink<br />

9.30 uur mw. ds. L.E. Vos<br />

9.30 uur ds. J.T. Tissink<br />

(Schrift en Tafel)<br />

9.30 uur<br />

dhr. D.J. Steenbergen, <strong>Zwolle</strong><br />

Emmaüskerk<br />

Campherbeeklaan 53<br />

<strong>Zwolle</strong> - Berkum<br />

Tel. scriba: (038)4544719<br />

www.emmauskerk-berkum.nl<br />

9.30 uur<br />

ds. G.A. Cnossen, <strong>Zwolle</strong><br />

19.00 uur dienst in Hoofdhof<br />

9.30 uur ds. G.A. Trouwborst,<br />

Nieuwleusen<br />

19.00 uur ds. G.W. Marchal,<br />

Apeldoorn<br />

9.30 uur ds. A. Groeneveld,<br />

Lunteren<br />

19.00 uur dhr. G. van Vulpen,<br />

<strong>Zwolle</strong> (zangdienst)<br />

9.30 uur<br />

ds. A.W. van de Griend,<br />

Kloosterhaar<br />

9.30 uur ds. J.D.Th. Wassenaar,<br />

Hellendoorn<br />

19.00 uur ds. A.H. van Veluw,<br />

IJsselmuiden<br />

9.30 uur ds. G.A. Cnossen<br />

19.00 uur dienst ?<br />

9.30 uur ds. W. Hortensius<br />

(Heilig Avondmaal)<br />

19.00 uur dienst in Hoofdhof<br />

9.30 uur ds. A. Groeneveld,<br />

Lunteren<br />

19.00 uur dienst in Hoofdhof<br />

9.30 uur ds. H. Engelsma,<br />

Hellendoorn (gezinsdienst)<br />

19.00 uur dienst in Hoofdhof<br />

9.30 uur<br />

ds. G. van Vulpen, <strong>Zwolle</strong><br />

19.00 uur<br />

dienst in Hoofdhof<br />

Grote Kerk<br />

Grote Markt 18<br />

<strong>Zwolle</strong> - Centrum<br />

Ds. J. Mulderij<br />

Tel. scriba: (038)4223241<br />

www.grotekerkgemeente.nl<br />

9.30 uur ds. J. Mulderij<br />

(voorbereiding Heilig Avondmaal)<br />

19.00 uur<br />

kand. B. van Werven, Rouveen<br />

9.30 uur ds. J. Mulderij<br />

(Heilig Avondmaal)<br />

19.00 uur ds. J. Mulderij<br />

(dankzegging Heilig Avondmaal)<br />

9.30 uur<br />

ds. K. van <strong>Mei</strong>jeren, Ede<br />

16.30 uur<br />

Michaëlsviering<br />

9.30 uur<br />

ds. J. Mulderij<br />

9.30 uur<br />

ds. J.J.W. Mouthaan, <strong>Zwolle</strong><br />

19.00 uur<br />

dr. A.A.A. Prosman, Hoogeveen<br />

9.30 uur<br />

ds. J. Mulderij<br />

16.30 uur<br />

Michaëlsvesper<br />

9.30 uur<br />

kand. B. van Werven, Rouveen<br />

19.00 uur<br />

ds. J. Mulderij<br />

9.30 uur<br />

ds. J. Mulderij<br />

16.30 uur<br />

Michaëlsviering<br />

9.30 uur<br />

ds. J. Mulderij (Heilige Doop)<br />

19.00 uur<br />

ds. B. Jongeneel, Apeldoorn<br />

9.30 uur<br />

dienst<br />

16.30 uur<br />

Michaëlscantate<br />

Jeruzalemkerk<br />

Windesheimstraat 1<br />

<strong>Zwolle</strong> - Assendorp<br />

Ds. A. den Besten<br />

Mw. ds. I.P. Epema<br />

Tel. scriba: (038)4218523<br />

www.jeruzalemkerkzwolle.nl<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. I.P. Epema<br />

9.30 uur<br />

ds. A. den Besten<br />

HA<br />

9.30 uur mw. ds. I.P. Epema<br />

Afscheid ambtsdragers<br />

19.00 uur ds. J. Mulderij<br />

(Grote Kerkgemeente)<br />

10.00 uur gezamenlijke dienst<br />

in Dominicanenkerk<br />

mw. ds. I.P. Epema en<br />

pastor R. Dinklo<br />

9.30 uur mw. ds. I.P. Epema<br />

en ds. A. den Besten<br />

(laatste dienst<br />

Jeruzalemkerkgemeente)<br />

19.00 uur<br />

ds. H. Veldhuizen, Wapenveld<br />

(Grote Kerkgemeente)<br />

19.00 uur kand. M. Post, Hasselt<br />

(Grote Kerkgemeente)<br />

19.00 uur ds. J. Mulderij<br />

(Grote Kerkgemeente)<br />

Op maandag 28 mei, Tweede Pinksterdag, wordt om 9.30 uur een dienst gehouden in de Grote Kerk. Voorganger is ds. J. Mulderij.<br />

Koffieconcert in Oosterkerk<br />

Op zondag 13 mei wordt in de Oosterkerk een Koffieconcert gegeven. Tenor Hans Erbrink, onder meer bekend van optredens in De Hoeksteen,<br />

en pianiste Joke van der Zee brengen licht-klassieke ‘evergreens’ ten gehore van Bach, Purcell, Händel en Schubert. Het concert begint een<br />

kwartier na de kerkdienst en duurt ongeveer een half uur. De toegang is gratis, maar er staat wel een collecteschaal ten bate van het<br />

Oekraïne-project van de gemeente. Ook niet-kerkgangers zijn welkom.


Oosterkerk<br />

Bagijnesingel 17<br />

<strong>Zwolle</strong> - Centrum<br />

Ds. H. Bousema<br />

Ds. W. Hortensius<br />

Mw. ds. M.E. Jonker<br />

Mw. G.C. van Stappen<br />

Tel. scriba: (038)4546229<br />

www.oosterkerk.nl<br />

10.00 uur<br />

ds. H. Bousema<br />

10.00 uur<br />

mw. C. van Stappen-Ormel<br />

14.00 uur ds. J. Slob<br />

(PERKI-dienst)<br />

10.00 uur<br />

ds. W. Hortensius<br />

10.00 uur<br />

mw. ds. M.E. Jonker<br />

10.00 uur<br />

ds. H. Bousema<br />

10.00 uur ds. A. den Besten,<br />

ds. H. Bousema, mw. ds. I.P.<br />

Epema, ds. W. Hortensius,<br />

mw. ds. M.E. Jonker,<br />

mw. C. van Stappen-Ormel<br />

10.00 uur mw. ds. I.P. Epema<br />

14.00 uur ds. I. Pattinama<br />

(PERKI-dienst)<br />

10.00 uur<br />

ds. H. Bousema<br />

(Schrift en Tafel)<br />

10.00 uur<br />

ds. W. Hortensius<br />

(Jongerendienst)<br />

10.00 uur<br />

ds. H. Bousema<br />

(afscheidsdienst)<br />

Open Kring<br />

Hofstedeweg 1<br />

<strong>Zwolle</strong> - Stadshagen<br />

Mw. ds. N. Beimers<br />

Ds. A. Pietersma<br />

Tel. scriba: (038)4200171<br />

www.openkring.nl<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. N. Beimers<br />

(dienst van Schrift en Tafel)<br />

9.30 uur<br />

dr. D. van Keulen, <strong>Zwolle</strong><br />

9.30 uur<br />

mw. ds. M.E. Jonker<br />

9.30 uur<br />

dhr. Geerling<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. N. Beimers<br />

9.30 uur<br />

ds. A. Pietersma<br />

(doopdienst)<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. I.P. Epema<br />

9.30 uur<br />

ds. M.E. Jonker<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. N. Beimers<br />

Sionskerk<br />

Glanerbeek 10<br />

<strong>Zwolle</strong> - Aa-landen<br />

Mw. mr. dr. H. Evers<br />

Drs. ir. R. van Putten<br />

Tel. scriba: (038)4546104<br />

www.sionskerkzwolle.nl<br />

10.00 uur<br />

ds. G.J. Otter, Emmeloord<br />

10.00 uur<br />

ds. E. van ’t Slot<br />

10.00 uur<br />

mw. ds. H. Evers<br />

(doopdienst, m.m.v. Sjema)<br />

10.00 uur<br />

ds. G. Trouwborst, Nieuwleusen<br />

10.00 uur<br />

mw. ds. H. Evers<br />

10.00 uur<br />

ds. R. van Putten<br />

11.00 uur ds. R. van Putten<br />

(m.m.v. Marcel & Lydia Zimmer)<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. H. Evers<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. H. Evers<br />

(Heilig Avondmaal)<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. H. Evers<br />

(slotdienst, mmv Sjema)<br />

Stinskerk<br />

Westenholterweg 19<br />

<strong>Zwolle</strong> - Westenholte<br />

Ds. E. van ’t Slot<br />

Tel. scriba: (038)4215164<br />

www.stinskerk.nl<br />

9.30 uur<br />

ds. E. van ’t Slot<br />

19.00 uur<br />

ds. G. van Vulpen, <strong>Zwolle</strong><br />

9.30 uur drs. P.E.G. Wiekeraad,<br />

Uelsen (Du)<br />

19.00 uur<br />

ds. J. Tiggelaar, Opende<br />

9.30 uur ds. E. van ’t Slot<br />

(doopdienst)<br />

19.00 uur ds. W. Hortensius<br />

9.30 uur<br />

ds. E. van ’t Slot<br />

9.30 uur<br />

ds. B. van ’t Veld, Vaassen<br />

19.00 uur<br />

ContaKtdienst<br />

9.30 uur ds. E. van ’t Slot<br />

19.00 uur ds. G.A. Trouwborst,<br />

Nieuwleusen<br />

9.30 uur ds. E. van ’t Slot<br />

(Heilig Avondmaal)<br />

19.00 uur ds. E. van ’t Slot<br />

(Heilig Avondmaal)<br />

9.30 uur ds. B. Lampen,<br />

Beerzerveld<br />

19.00 uur<br />

ds. E. van ’t Slot<br />

9.30 uur mw. ds. N. Beimers<br />

19.00 uur ContaKtdienst<br />

(tentdienst Spoolde)<br />

9.30 uur ds. E. van ’t Slot<br />

19.00 uur ds. A. <strong>Mei</strong>ling,<br />

Beekbergen<br />

Afscheid ds. Harm Bousema<br />

Op zondag 24 juni neemt ds. Harm Bousema (bijna 65) afscheid als predikant van de Oosterkerkgemeente. Om 10.00 uur gaat<br />

hij voor in de morgendienst. ’s Middags om 14.30 uur is er voor gemeente en genodigden een bijeenkomst met cabaret door<br />

René v.d. Bend, vriend en collega van Harm Bousema. Om 16.00 uur begint een ontmoeting in de Bagijnhof, het zalencentrum<br />

van de Oosterkerk. Ook hier zijn genodigden en alle gemeenteleden welkom.<br />

Zondag<br />

29 april<br />

Zondag<br />

6 mei<br />

Zondag<br />

13 mei<br />

Donderdag<br />

17 mei<br />

Hemelvaartsdag<br />

Zondag<br />

20 mei<br />

Zondag<br />

27 mei<br />

Eerste Pinksterdag<br />

Zondag<br />

3 juni<br />

Zondag<br />

10 juni<br />

Zondag<br />

17 juni<br />

Zondag<br />

24 juni<br />

21


Zondag<br />

29 april<br />

Zondag<br />

6 mei<br />

Zondag<br />

13 mei<br />

KERKDIENSTEN<br />

Donderdag<br />

17 mei<br />

Hemelvaartsdag<br />

Zondag<br />

20 mei<br />

Zondag<br />

27 mei<br />

Eerste Pinksterdag<br />

22<br />

Zondag<br />

3 juni<br />

Zondag<br />

10 juni<br />

Zondag<br />

17 juni<br />

Zondag<br />

24 juni<br />

De Hoofdhof<br />

Kerkweg 26<br />

<strong>Zwolle</strong> - Berkum<br />

Mw. ds. L.A. Burggraaff<br />

Tel. scriba: (038)4547233<br />

www.hoofdhof.nl<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. L.A. Burggraaff<br />

19.00 uur<br />

Vesperdienst<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. L.A. Burggraaff<br />

19.00 uur<br />

dienst in Emmaüskerk<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. L.A. Burggraaff<br />

19.00 uur<br />

dienst in Emmaüskerk<br />

9.30 uur<br />

dienst in Emmaüskerk<br />

9.30 uur<br />

ds. F.D. <strong>Mei</strong>jnhardt, Leersum<br />

19.00 uur<br />

dienst in Emmaüskerk<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. L.A. Burggraaff<br />

19.00 uur<br />

dienst in Emmaüskerk<br />

9.30 uur mw. ds. L.A. Burggraaff<br />

(Heilig Avondmaal)<br />

19.00 uur<br />

mw. ds. L.A. Burggraaff<br />

9.30 uur<br />

mw. ds. L.A. Burggraaff<br />

19.00 uur<br />

ds. J. Ridderbos, Assen<br />

9.30 uur<br />

ds. J. Bos, Oldenzaal<br />

19.00 uur<br />

ds. L.P. Miedema, <strong>Zwolle</strong><br />

9.30 uur<br />

mw. ds. L.A. Burggraaff<br />

19.00 uur<br />

mw. ds. L.A. Burggraaff<br />

Lutherse Kerk<br />

Koestraat 4<br />

<strong>Zwolle</strong><br />

Ds. E. de Fouw<br />

Tel. scriba: (038)4226826<br />

www.elkz.nl<br />

10.00 uur<br />

ds. E. de Fouw<br />

(Heilig Avondmaal)<br />

10.00 uur<br />

ds. E. de Fouw<br />

10.00 uur<br />

ds. E. de Fouw<br />

10.00 uur<br />

ds. E. de Fouw<br />

10.00 uur<br />

mw. ds. L.E. Vos<br />

10.00 uur<br />

ds. E. de Fouw<br />

(Heilig Avondmaal)<br />

10.00 uur<br />

ds. E. de Fouw<br />

10.00 uur<br />

ds. W. de Jong<br />

10.00 uur<br />

mw. ds. I.P. Epema<br />

10.00 uur<br />

ds. E. de Fouw<br />

(Heilig Avondmaal)<br />

Collectedoelen<br />

In de PGZ-gemeenten zijn de eerste en tweede collecte altijd<br />

bestemd voor diaconie en kerk. De opbrengst van de derde<br />

collecte gaat naar de volgende doelen.<br />

Zondag 29 april: door wijkdiaconie vast te stellen doel<br />

Zondag 6 mei: Instandhouding synagoge<br />

Zondag 13 mei: Wijkkas<br />

Donderdag 17 mei Hemelvaartsdag: Studentenpastoraat<br />

Zondag 20 mei: Stillehulp<br />

Zondag 27 en maandag 28 mei, Pinksteren: Zending / GZB<br />

Zondag 3 juni: Oost-Europa (plaatselijk werk)<br />

Zondag 10 juni: Stille armoede<br />

Zondag 17 juni: Exploitatie <strong>Protestantse</strong> <strong>Gemeente</strong> <strong>Zwolle</strong><br />

Zondag 24 juni: Zwolse Migrantenkerken<br />

Eglise Wallonn 10. 30 uur K. Blei; Rehoboth 9.30 uur ds. H. de Jong,<br />

Windesheim; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst;<br />

Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur dhr. M. Luttenberg<br />

en mw. W.J. Treep (oecumenische viering);<br />

Zonnehuis 11.30 uur pastor J. Groot<br />

Rehoboth 9.30 uur ds. P. van Veen; Sophia 10.00 uur dienst;<br />

Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur ds. K. Schaap;<br />

Zonnehuis 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga<br />

Eglise Wallonne 10.30 uur past. H. Spoelstra; IJsselbolder 10.30 uur dienst;<br />

Rehoboth 9.30 uur dhr. D. Klompjan, <strong>Zwolle</strong>; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk;<br />

Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst;<br />

Zandhove 10.00 uur mw. W.J. Treep; Zonnehuis 11.30 uur mw. ds. M.E. Jonker<br />

Zonnehuis 11.30 uur ds. E. van ’t Slot<br />

Rehoboth 9.30 uur dhr. A. Hartstra; Sophia 10.00 uur dienst;<br />

Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur H. Hagg;<br />

Zonnehuis 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga<br />

Eglise Wallonne 10.30 uur R. Roukema; Rehoboth 9.30 uur<br />

ds. G.A. de Roos, Ommen; Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk;<br />

Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst;<br />

Zandhove 10.00 uur dhr. M. Luttenberg en M. Bernard<br />

(oecumenische viering); Zonnehuis 11.30 uur mw. B.O. van de Loosdrecht<br />

Berkumstede 15.00 uur mw. ds. L.A. Burggraaff (Heilig Avondmaal);<br />

Rehoboth 9.30 uu ds. L.H. Bouwkamp; Sophia 10.00 uur dienst;<br />

Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur G. de Vries;<br />

Zonnehuis 11.30 uur mw. ds. M. Dijk<br />

Eglise Wallonne 10.30 uur A.K. Satria; IJsselbolder 10.30 uur dienst;<br />

Rehoboth 9.30 uur dhr. D. Klompjan, <strong>Zwolle</strong>; Rivierenhof 10.00 uur<br />

ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst; Weezenlanden 10.00 uur dienst;<br />

Zandhove 10.00 uur ds. J.T. Tissink; Zonnehuis 11.30 uur pastor J. Groot<br />

Rehoboth 9.30 uur ds. K. de Graaf; Sophia 10.00 uur dienst;<br />

Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur mw. ds. H.A. Smits;<br />

Zonnehuis 11.30 uur ds. G.J. Slotman<br />

Eglise Wallonne 10.00 uur D. Ribs; Rehoboth 9.30 uur ds. H. Marsman;<br />

Rivierenhof 10.00 uur ds. J. Vonk; Sophia 10.00 uur dienst;<br />

Weezenlanden 10.00 uur dienst; Zandhove 10.00 uur dhr. M. Luttenberg<br />

en G. de Vries (oecumenische viering);<br />

Zonnehuis 11.30 uur ds. G.L. Kruizinga (Heilig Avondmaal)


Voor deskundige begeleiding.<br />

Voor behartiging van uw belangen.<br />

Voor een optimale verkoopprijs.<br />

Voor aankoop en verkoop.<br />

Voor u.<br />

De eerste stap? Onze vrijblijvende<br />

waardebepaling. Gratis.<br />

Thomas a Kempisstraat 9 | 8021 BG <strong>Zwolle</strong><br />

www.boertjeshorst.nl | 038-4216164<br />

www.salet.nl<br />

Jolanda<br />

is één van<br />

onze uitblinkers<br />

A Als ls<br />

jje<br />

e gelooft gel ge<br />

l oof ooftt<br />

i<br />

n jje<br />

e wwerk<br />

er<br />

k !<br />

Yarden Uitvaartzorg <strong>Zwolle</strong><br />

(voorheen Zwolse Begrafenis Vereniging)<br />

Voor een melding van overlijden<br />

belt u 0800 8192 (24 uur per dag).<br />

www.yarden.nl<br />

WELKOMDAG<br />

WELKOM<br />

DA DAG<br />

Kom KKoom<br />

mm oook!<br />

ok!<br />

woensdag woens d dag<br />

220<br />

0 jjuni<br />

uni<br />

115.00<br />

5.<br />

00<br />

ttot<br />

ot<br />

220.00<br />

0.<br />

00<br />

0 uur u<br />

ur<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Het zijn de kleine<br />

dingen die het grote<br />

verschil maken.<br />

gh.nl gh.<br />

nl<br />

Mijn naam is Eelke Lap, ik ben de uitvaartverzorger<br />

voor Yarden in <strong>Zwolle</strong> en omstreken. Bij<br />

een overlijden sta ik graag voor u klaar met zorg en<br />

advies. Wilt u meer weten over mijn persoonlijke<br />

manier van werken, bel dan: 038 421 4000.


Kuiper Loodgietersbedrijf<br />

Voor al uw<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Dakbedekking<br />

Gas en water<br />

Riolering<br />

Sanitair<br />

Centrale Verwarming<br />

Diamantboren<br />

U kunt ons bereiken<br />

op<br />

werkdagen<br />

van 9.00 tot 18.00 uur<br />

Telefoon 038-4535121<br />

fax op 038-4540803.<br />

E-mail info@kuiper-zwolle.nl<br />

Vechtstraat 23-25<br />

8021 AS <strong>Zwolle</strong><br />

www.kuiper-zwolle.nl<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Erkend Installateur<br />

<br />

Beernink gedenktekens...<br />

betrokken • persoonlijk • vertrouwd<br />

www.magmanet.nl<br />

Schoenen van Wieten<br />

passen goed, zitten lekker<br />

en lopen beter!<br />

Diezerkade 4 • 8021 CW <strong>Zwolle</strong> • T: 038 453 51 72<br />

Carinova<br />

De beste keus!<br />

Wat dacht u van een ruime 8,5?<br />

Voor hulp dichtbij, in uw vertrouwde (t)huis, wilt u natuurlijk het<br />

allerbeste. Voor zowel Verpleging en Verzorging als voor Huishoudelijke<br />

Hulp. Een zorgorganisatie die afspraken nakomt en werkt met vaste<br />

medewerkers die hun vak verstaan. Wij kennen geen wachttijden en<br />

kunnen binnen 24 uur verpleegkundige hulp opstarten. Dag en nacht!<br />

Carinova is dan een uitstekende keuze, want cliënten gaven onze medewerkers<br />

bij een recente onafhankelijke cliëntenraadpleging prachtige rapportcijfers.<br />

Dat is een dikke pluim waard voor alle Carinova medewerkers en een prettige<br />

zekerheid voor alle mensen die hulp nodig hebben. U hoeft immers maar één<br />

naam te onthouden: Carinova.<br />

Kijk voor meer informatie op onze vernieuwde sites:<br />

www.carinova.nl<br />

www.carinovahuishoudelijkehulp.nl<br />

Carinova<br />

Jhr. van Nahuysstraat 66 in Ommen<br />

T 0900 86 62 (lokaal tarief)<br />

E info@carinova.nl<br />

Steenhouwerij<br />

Beernink<br />

3e industrieweg 3<br />

8051 CL<br />

Hattem<br />

T 038 4442992<br />

Steenhouwerij<br />

Beernink<br />

Galvaniweg 4a<br />

8013 RG<br />

<strong>Zwolle</strong><br />

T 038-4602111<br />

Vertrouwd<br />

dichtbij<br />

www.carinova.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!