Absorberende onderlaag bij ruwvoerkuilen in de praktijk
Absorberende onderlaag bij ruwvoerkuilen in de praktijk
Absorberende onderlaag bij ruwvoerkuilen in de praktijk
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1.2 Probleem- en oploss<strong>in</strong>gska<strong>de</strong>r<br />
Sterk <strong>in</strong> Water en Milieu<br />
<strong>Absorberen<strong>de</strong></strong> <strong>on<strong>de</strong>rlaag</strong> <strong>bij</strong> <strong>ruwvoerkuilen</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>praktijk</strong><br />
Perssappen<br />
Perssappen zijn <strong>de</strong> sappen die na het <strong>in</strong>kuilen uit het <strong>in</strong>gekuil<strong>de</strong> product vrijkomen. Dit is <strong>de</strong>els vocht dat<br />
vrijkomt door a<strong>de</strong>mhal<strong>in</strong>g van melkzuurbacteriën tij<strong>de</strong>ns het omzett<strong>in</strong>gsproces (conserver<strong>in</strong>g) <strong>in</strong><br />
<strong>ruwvoerkuilen</strong>. Daarnaast wordt door het aanrij<strong>de</strong>n tij<strong>de</strong>ns <strong>in</strong>kuilen en door <strong>de</strong> druk die ontstaat door <strong>de</strong><br />
hoogte van <strong>de</strong> ruwvoerkuil, sap uit <strong>de</strong> celwand van het <strong>in</strong>gekuil<strong>de</strong><br />
product geperst. Dit kan al gebeuren gelijk nadat er is <strong>in</strong>gekuild, maar<br />
kan ook na enkele weken pas ontstaan. Perssappen nemen toe<br />
naarmate het <strong>in</strong>kuilen on<strong>de</strong>r m<strong>in</strong><strong>de</strong>r goe<strong>de</strong> omstandighe<strong>de</strong>n<br />
plaatsv<strong>in</strong>dt.<br />
Perssappen zijn erg geconcentreerd en bevatten veel voed<strong>in</strong>gstoffen.<br />
Het vrijkomen hiervan betekent voe<strong>de</strong>rwaar<strong>de</strong>verlies voor <strong>de</strong><br />
veehou<strong>de</strong>r. Bij een loz<strong>in</strong>g komen <strong>de</strong> perssappen <strong>in</strong> oppervlaktewater<br />
terecht. Het gevolg is toename van (blauw)algen en ongeschikt<br />
veedr<strong>in</strong>k- en zwemwater. Bij <strong>de</strong> afbraak van <strong>de</strong> voed<strong>in</strong>gsstoffen<br />
onttrekken bacteriën onevenredig veel zuurstof aan het water. Er<br />
ontstaat zuurstofgebrek, waardoor het leven <strong>in</strong> het water afsterft. Het<br />
gevolg is een zuurstofloze st<strong>in</strong>ksloot. Uit analyses blijkt dat één liter<br />
perssap wel tot 100 keer meer zuurstof kan onttrekken aan<br />
oppervlaktewater dan één liter huishou<strong>de</strong>lijk afvalwater. De<br />
hoeveelheid perssappen is afhankelijk van verschillen<strong>de</strong> factoren,<br />
zoals;<br />
• Maïs ras. Een voorbeeld hiervan is het verschil <strong>in</strong> typen als stay green en dry down. Bij stay green<br />
ontstaan doorgaans eer<strong>de</strong>r perssappen dan <strong>bij</strong> dry down.<br />
• Drogestofgehalte. Dit is bepalend voor <strong>de</strong> hoeveelheid en snelheid waarmee perssappen kunnen<br />
uittre<strong>de</strong>n. Bij een hoog drogestofgehalte zullen m<strong>in</strong><strong>de</strong>r perssappen uittre<strong>de</strong>n dan <strong>bij</strong> een lager<br />
drogestofgehalte.<br />
• Haksellengte. Een langere haksellengte geeft m<strong>in</strong><strong>de</strong>r perssap dan een kortere haksellengte. Dit heeft<br />
te maken met <strong>de</strong> structuur van <strong>de</strong> plant. Als er korter wordt gehakseld, wor<strong>de</strong>n er meer cellen <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
plant stuk gemaakt en tre<strong>de</strong>n er meer (pers)sappen uit.<br />
• Kuilhoogte. Hoe hoger <strong>de</strong> ruwvoerkuil, hoe hoger <strong>de</strong> druk <strong>in</strong> <strong>de</strong> ruwvoerkuil, waardoor <strong>de</strong><br />
hoeveelheid perssappen die vrijkomen toenemen.<br />
• Af<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g. Het af<strong>de</strong>kken met natte <strong>bij</strong>producten<br />
zorgt niet alleen voor meer druk, maar ook voor een<br />
toename van perssappen uit dat product.<br />
• Weersomstandighe<strong>de</strong>n. Uiteraard is het weer van<br />
<strong>in</strong>vloed op het drogestofgehalte. Zo heeft droog of<br />
nat weer <strong>in</strong>vloed op <strong>de</strong> oogst. Op <strong>de</strong> dag van<br />
hakselen kan regen of zelfs ochtenddauw <strong>in</strong>vloed<br />
hebben op het drogestofgehalte.<br />
“Een belangrijke <strong>de</strong>eloploss<strong>in</strong>g ligt <strong>bij</strong> voeropslagen.<br />
Het vrijkomen en afstromen van perssappen uit voer<br />
en voeropslagen is een probleem voor het<br />
oppervlaktewater en veehou<strong>de</strong>rs verliezen hiermee<br />
een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> voed<strong>in</strong>gsstoffen en energie”<br />
Voor<strong>de</strong>el veehou<strong>de</strong>rs door absorberen<strong>de</strong> <strong>on<strong>de</strong>rlaag</strong><br />
Het uittre<strong>de</strong>n van perssappen uit een snijmaïskuil zorgt voor verlies van voe<strong>de</strong>rwaar<strong>de</strong> en is <strong>in</strong> die z<strong>in</strong><br />
onwenselijk voor veehou<strong>de</strong>rs. Wanneer dit verlies wordt tegengegaan heeft dit voor <strong>de</strong> veehou<strong>de</strong>r voor<strong>de</strong>el<br />
ten opzichte van <strong>de</strong> voe<strong>de</strong>rwaar<strong>de</strong> van het ruwvoer en draagt hij bewust <strong>bij</strong> aan goe<strong>de</strong> landbouw<strong>praktijk</strong>en.<br />
Door een absorberend product te plaatsen on<strong>de</strong>r een snijmaïskuil kan dit ook nog een extra voor<strong>de</strong>el<br />
opleveren. De <strong>on<strong>de</strong>rlaag</strong> (als <strong>de</strong>ze niet te nat wordt) zou er voor kunnen zorgen dat perssappen met name<br />
betonnen sleufsilo’s m<strong>in</strong><strong>de</strong>r aantasten, wat voor een langere levensduur kan zorgen. Dit ligt overigens niet<br />
b<strong>in</strong>nen het bereik van dit <strong>praktijk</strong>project.<br />
Voor<strong>de</strong>el waterkwaliteit door absorberen<strong>de</strong> <strong>on<strong>de</strong>rlaag</strong><br />
Het lozen van verontre<strong>in</strong>igd hemelwater vanaf een verhard boerenerf is op basis van het Loz<strong>in</strong>genbesluit<br />
Open Teelt en Veehou<strong>de</strong>rij (LOTV) niet toegestaan. Hemelwater dat <strong>in</strong> contact is gekomen met perssappen<br />
uit <strong>de</strong> voeropslag wordt als verontre<strong>in</strong>igd hemelwater gezien. Het LOTV wordt naar verwacht<strong>in</strong>g op 1 januari<br />
2013 opgenomen <strong>in</strong> het Activiteitenbesluit. Het voorkomen van <strong>de</strong>ze loz<strong>in</strong>g is voor waterschappen een<br />
belangrijk en positief voor<strong>de</strong>el die <strong>bij</strong>draagt aan waterkwaliteitsdoelstell<strong>in</strong>gen.<br />
[7]