IJzerzandsteen - Regionaal Landschap Noord-Hageland

De barok
Vanaf de 15e en vooral 16e eeuw begon de
economische stagnatie van het Hageland.
De godsdienstoorlogen en talrijke invallen
brachten een einde aan de welvaart. Van
een volledige bouwstop was natuurlijk
geen sprake, maar het verschil met de
voorgaande eeuwen was opvallend.
Ook het aanbreken van de barok bracht
een verandering met zich mee. Waar de
Demergotiek eerder sober was, kent de
barok een overdaad aan versieringen.
De bezoeker moest overweldigd worden
door allerlei guirlandes en franjes. Door
zijn moeilijk te bewerken karakter leende
ijzerzandsteen hier zich nauwelijks toe.
Sint-Martinuskerk in Wezemaal© Staf de Roover
Dit in tegenstelling tot de
gobertangesteen uit de streek van
Geldenaken-Hoegaarden, die vanaf de 17e
eeuw overal doorbrak. Het was voor de
adel en clerus de ideale manier om zich
te profileren ten opzichte van de volkse
bouwcultuur waarbij ijzerzandsteen als
goedkoop bouwmateriaal nog steeds
populair bleef. Voor de Abdijkerk in
Averbode koos men gobertange voor
de gevel terwijl de onderliggende lagen
volledig uit ijzerzandsteen werden
opgetrokken. Ook de Sint-Martinuskerk
in Wezemaal is een goed voorbeeld van
hoe de twee stenen vaak gecombineerd
werden.
13 IJzerzandsteen: een ijzersterke troef voor Noord-Hageland Het verhaal achter de Diestiaanheuvels