NUMERI – Thorastudie van Ariel Berkowitz - Messiaans het levend ...

37 Parasjah Sjelach Lecha ^l-xlV (Stuur jij uit)
Torah: Bemidbar 13:1-15:41
Hafterah: Jehosjoea 2:1-24
NUMERI – Thorastudie van Ariel Berkowitz
De grote verspiederramp - In deze Parasjah vinden we Israël op de drempel van het Beloofde Land.
Verspieders of spionnen werden uitgezonden om de noodzakelijke militaire voorbereidingen te maken en het
volk enthousiast te krijgen voor het in het bezit te nemen van hun Land. Dan slaat de ramp toe. Zonde!
Ongeloof! Rebellie! Resultaat: 40 jaar rondzwerven in de wildernis en de ouders en grootouders naast zich
zien sterven.
Indeling: De Gril,
Schuldigen.
Conclusies.
Consequenties
De Kuur.
De Gril
A. Het bevel:
Wiens gril (Mosje's of die van de Kinderen Israëls) was het om spionnen uit te zenden? Rashi, die de
wijzen uit de Talmoed volgt, meent op grond van Dewariem 1:22, dat de Kinderen Israëls erop hadden
aangedrongen. Aangezien Mosje alles, ook dit verzoek, voor de wijsheid van G'd met Hem besprak, zal
de Eeuwige ook dit bevel (en niet alleen toestemming) hebben gegeven.
B. De opdracht:
Wat gingen de verspieders naar de instructie van Mosje in het Beloofde Land doen? Ze moesten gegevens
verzamelen over: 1) Hoe ziet het land eruit? 2) Wat voor mensen zijn er in het land? 3) Is het land
geschikt voor landbouw- en veeteelt? 4) Wat voor een plantengroei is er in het land? 5) Wat is er te
vertellen over de steden? 6) Breng wat vruchten van de oogst mee!
Veroveren van het Land was één doel of ze daar goed konden leven was ook van belang.
C. Het Gebied:(vs 29)
Plaatsen van Amelek, Chittieten, Jebusieten, Emorieten, Kaänieten!
Schuldigen:
A. Speciale mannen (13:4-15):
Allereerst waren de verspieders mannen van aanzien onder de kinderen van Israël. Ze waren géén
stamhoofden maar eerder mannen, die in staat waren om zo'n probeertaak aan te kunnen pakken. Ze
werden door de stamhoofden beschouwd als mannen, die speciale capaciteiten hadden om zo'n
belangrijke taak van het verzamelen van militaire informatie te kunnen doen.
B. Hun Identiteit.
We wensen, dat we meer wisten over iedere verspieder! Maar we weten het niet. Rabbi lsaac zei: "Het is
een traditie van onze voorvaders in ons bezit, dat de verspieders genoemd werden naar hun
acties."Jammer genoeg gaat ook de Talmoed verder met het gezegde: "Maar alléén één heeft het met ons
overleefd: Setoer, de zoon van Miechaél. Hij werd Setoer genoemd, omdat hij het werk van de Heilige
ondermijnde, gezegend is Hij …” Rabbi Jochanan zei: "We kunnen ook de naam Nachbie, de zoon van
Vofsie uitleggen, omdat hij de woorden zei van de Heilige, gezegend zij Hij."
Dit argument draagt meer gewicht wanneer we ons realiseren, dat Semitische namen vaak bedoeld waren
om ons iets over deze mens te vertellen. We zouden in staat zijn om naar enkelen van de namen te raden.
Dezen zien er misschien zó uit: De namen van schande:
Voor de Stam Reoewén, Sjammoea (= [wmX = verslag),
Voor de Stam Sjim'on, Sjafat (= jPX = Veroordeling)
Voor de Stam Jehoedah, Kaléw (= blk naar het hart)
Voor de Stam Jissachar, Jigal (= lagy = hij verlost)
Voor de Stam Efraïm, Hosjéa (= [Xwh = redding)
Voor de Stam Binjamin, Paltie (=yjlP = ontsnapper)
Voor de Stam Zewoeloen, Gaddiél (=laydg = mijn fortuin van G'd)
Voor de Stam Menashé, Gaddie (=ydg = mijn geluk)
Voor de Stam Dan, ‘Ammieél (=laym[ = mijn bloedverwante is G'd)
- 13 -

NUMERI – Thorastudie van Ariel Berkowitz
Voor de Stam Asher, Setoer (=rwts = bedekking, verborgen, occult)
Voor de Stam Naftalie, Nachbie (=ybxn = terugtrekken of verbergen)
Voor de Stam Gad, Geoeél (=lawag = G'ds majesteit, gevierd.)
C. De Beide Helden:
De beroemste namen in de verspiederslijst zijn Hosjéa' en Kaléw. We kennen ze omdat zij de twee helden
in de groep bleken te zijn. Zij sjouwden na 40 dagen de enorme druiventros aan een draagboom (samen
met vijgen en granaatappelen) terug naar de legerplaats van Israël. Zij waren in Hebron, de grafstede van
de Aartsvaders, geweest. Een stukje thuis! Over Hosjéa' wordt in de tekst gezegd, dat Mosje hem een
veranderde naam gaf: "Jehoshoea'."(13:16). Hertz geeft misschien de aard van deze naamsverandering
het beste weer. “De verandering was al gemaakt in de tijd van de overwinning op Amelek ...Hosjéa
betekent: "Hij heeft geholpen." Mosje zette er één letter van de G'dsnaam voor, waardoor hij veranderde
in Jehosjoea' d.w.z. "Hij, de Heer, zal helpen", tegelijkertijd wijst dit de Bron van redding aan!"
De toevoeging van de Hebreeuwse letter (y) vooraan aan zijn naam Hosjéa', verandert ook de tijd naar de
toekomst. Hierom kunnen we zeggen, dat zijn naam betekent: "De Heer zal reddenlhelpenlverlossen." De
Talmoed zegt, dat dit in essentie een gebed van Mosje weergeeft: Mosje had al ter wille van Hosjéa'
gebeden, zoals geschreven staat: "En Mosje noemde Hosjéa', de zoon van Noen, Jehosjoea', moge Jah u
redden uit het plan van de verspieders."
Een andere Jehosjoea':
Vanwege de moeilijkheid Hebreeuwse woorden in het Nederlands te vertalen, zien we vaak
een belangrijk kenmerk van de naam "Jezus" over het hoofd! Jezus komt uit het Griekse
woord Iesous -Ihsous. Dit is de gebruikelijke weg om de naam Jehosjoea in het Grieks te
vertalen. Het Hebreeuwse Jehosjoea - wXwhy werd soms verkort tot Jesjoea - [wXy. De meeste
voorbeelden hiervan verschenen in de teksten tijdens de Tweede Tempel periode. Een
uitzondering hierop is Kronieken 24:11, waar we leren dat Jesjoea de naam was van een
hoofd van één van de klassen van priesterfamilies. Andere voorbeelden in de teksten van de
Tweede Tempelperiode worden gevonden in Ezra 2:40; 3:9; Nehemia 3:19; en Nehemia 1:11
onder anderen. Zoals we gezien hebben betekent Jehosjoea “de Heer zal
redden/helpen/verlossen.” Daarom leerde G'd ons door de vleesgeworden Messias Jehosjoea'
dat het door deze Jehosjoea' was dat Hij Zijn volk zou redden. Mattitjahoe (=Mattheüs) l:21
stelt uitdrukkelijk, "dat Hij Zijn volk van zonden zou verlossen." In overeenstemming
daarmee was zijn naam in Bemidbar een profetie van wat Hij zou verwezenlijken en met
Wiens macht en sterkte Hij het zou volvoeren.
Vandaag noemen we de Messias in Messiaans-Joodse kringen bij Zijn gegeven Joodse naam
Jesjoea (Herinner je dat dit een vorm is van Jehosjoea' of Josjoea). Zijn ouders, Mirjam en
Joséf, moesten Hem Jesjoea noemen, niet Jehosjoea en niet Jezus. Jezus als naam heeft de
betekenissen niet van Jesjoea in 't Hebreeuws! Ook is er een duidelijke klank en
woordverbinding tussen Jesjoea ([wXy) en jesjoeah (h[wXy), wat heil/redding in het
Hebreeuws betekent en overal in de Tenach voorkomt!
Zelfs ofschoon we niet veel van de persoonlijke kwaliteiten van deze verspieders weten, weten we toch,
dat ze hoog gekwalificeerd waren voor deze opdracht. En dat zij in het gezelschap waren van
buitengewone geestelijke mannen, Jehosjoea en Kaléw. De namen van deze verspiedersgroep gaan de
geschiedenis in als mannen, die een slecht rapport gaven over het Land van Belofte en die instrumenten
waren om Israël in een opstand te leiden tegen het bevel van G'd in om Zijn Land binnen te gaan en het in
bezit te nemen. Wat een reputatie!
Conclusies:
Nechama Leibowitz merkt op: "De verspieders ontlastten zichzelf van drie gelegenheden: A, B,C.Elk ervan,”
beweert zij, "werkt mee om het toppunt in zonde en rebellie tegen de Heer te bereiken!"
A. Geraffineerdheid naar Mosje:
De eerste gelegenheid was bij Mosje. Hier schenen zij alléén een feitelijk verslag (13:26,27) te geven,
zoals goede verspieders betaamde. Vers 28 begint met een sterk "Maar =èjès kie-az = z[-yk sPa het
- 14 -

NUMERI – Thorastudie van Ariel Berkowitz
volk, dat in het land woont, is te sterk en de steden zijn buitengewoon grote vestingen, ja zelfs
afstammelingen van de 'Anakiet hebben we er gezien." De verspieders veranderden hun betrouwbaar
verslag in een licht subjectieve beoordeling. Deze subtiele aanklacht werd in aanwezigheid van hun wijze,
Mosje, gedaan!
B. Protest tegen Kaléw:
Deze keer was het niet zo subtiel! Kaléw was één van de verspieders. In 13:30 neemt hij publiekelijk en
rechtstreeks stelling tegen de negatieve beoordeling van de rest van de verspieders. Het verslag van de
verspieders werd op gehoorsafstand van de kinderen van Israël gegeven. Dat veroorzaakte alleen al
verbale rebellie tegen Mosje. Daarom kwam er bij Kaléw de noodzaak om de rest van de verspieders en
de verzamelde Kinderen van Israël "tegenover Mosje" te doen zwijgen. Er broeide nl. een andere rebellie
tegen Mosje. Kaléw probeerde het volk te bemoedigen om het Land binnen te trekken. Maar de rest van
de verspieders antwoordden hem in 13:31 zelfs nog sterker en niet meer zo subtiel als zij dat naar Mosje
deden voorkomen. Volgens Leibowitz is in 13:31 "dan wij" (= mimènoe) ook letterlijk in de uitleg te
vertalen met "dan de Eeuwige". Zij legden er inderdaad in hun antwoord het geloof in, dat het volk van
het Land sterker was dan hun G'd!
C. Een zondig verslag naar het volk:
De allerlaatste gelegenheid was de lasterpraat in vers32, waar staat dat "het Land zijn bewoners uitteert."
Wat is dat toch tegenstrijdig met het wonen van "mensen van groot postuur" in deze dezelfde zin - ja zelfs
met de waargenomen reuzen! Goed voedsel levert mensen op met grotere lengte dan de lengte bij
opgroeiende mensen met honger! Het schijnt dat de hele intentie van de verspieders restgroep van het
begin af aan was om een negatief beeld en een vals verslag te presenteren aan het volk van Israël. Dit was
de ergste soort laster, die er bestaat, en zoals de Talmoed het aangeeft, zal zijn vergif het dikwijls lang
uithouden, als er delen van waarheden in de informatie staan.
Consequenties:
Wat een drama ontvouwt zich voor ons in hoofdstuk 14. De strategie van ontmoediging door de verspieders
had zijn gewenste effect op alle aanwezigen. Allereerst willen we de consequenties van het verslag op het
volk bekijken, daarna welke invloed dit had op de godvruchtige leiders en tenslotte bestuderen welke invloed
het zondige rapport op de Heer Zelf had.
A. Het Volk:
De Kinderen Israëls gaven een oncontroleerbaar emotioneel antwoord op het verslag. Dat was hun in de
oren gevallen, die rijp voor muiterij waren. Er is een drievoudige opklimming in hun reactie.
1. Bittere emotie: Het eerste stadium was één van bittere en hevige emotie. Het volk jammerde de hele
nacht door (14:1)! Zij begonnen het Land te verwerpen, de gift van G'd!
2. De zaden van Rebellie: Zij mopperden tegen Mosje en Aharon (vs 2) en zeiden, "zou het niet beter zijn
om naar Egypte terug te keren?" (vs 3). "Laten we een leider aanstellen en naar Egypte terugkeren".(vs 4).
Een leugen woelde fragiele emoties op, die een smeulend vuurtje van rebellie aanblies.
3. Geweld: Het laatste stadium van de reactie van het volk is regelrecht geweld. Dit ondanks de
bemoedigende pleidooien van Jehosjoea en Kaléw in de verzen 6-9, die wezen op de hulp van de Eeuwige
bij de verovering van het Land. "De gehele gemeenschap had al besloten ze te stenigen, toen de Eeuwige
in Zijn Glorie aan alle Kinderen Israëls verscheen (vs l0). Blijkbaar, deze keer, als de leiders niet zouden
aftreden, waren de mensen bereid om hen te stenigen vanwege een leugen van de verspieders.
Er bestaat een zeer toepasselijk gedrag, waarvan verteld wordt in de B'riet Chadasjah (2 Korinthe 10:5)
om "iedere gedachte gevangen” te nemen en naar de Heer te brengen. Anders gaan deze gedachten in
onze hersenen doorwerken, letterlijk zweren of dooretteren. Onze vijand wil ons zover krijgen om te
rebelleren tegen G'ds Woord!
Het bewenen door al de generaties": (Ps 106: 24 -27). De wijzen zeggen, dat zowel de verwoestingen van
de Eerste en Tweede Tempel als ook de grote verspiedersramp allen plaats vonden op de 9de Aw (Zie
13:20).
B. De Godvruchtige Leiders:
Deze episode moet een verschrikkelijk effect op Mosje, Aharon, Kaléw en Jehosjoea gehad hebben. Zij
allen zouden te lijden hebben gehad van vervolging door het opstandige volk in razernij. Maar zij bleven
kalm en reageerden op twee bijzonder vrome wijzen:
1. De Scheur: Geleid door Jehosjoea in 14:6-9 scheurden de leiders hun kleren.
2. De Druiventros: Dat het "Land buitengewoon goed was" (vs 7), bewees de kolossale druiventros.
- 15 -

NUMERI – Thorastudie van Ariel Berkowitz
C. G'ds Antwoord:
1. Een test voor Mosje: G'ds eerste antwoord (14:11-12) is lastig om te beoordelen. Maar Mosje's
antwoord in 14:13-19 is groots. Hij wijst het voorstel af om hem tot een groot volk te maken en bewerkt
vergiffenis voor het volk.
2 Tuchtiging. Geen gramschap, 40 jaar rondtrekken is een zware tuchtiging.
De Kuur:
1. Deze bevat berouwen vergiffenis.
2. Zichtbare Herinneringstekens.
Studievragen:
1. Wilde G'd verspieders uitzenden of was dit een daad van het "vlees"? Leg je antwoord uit!
2. Waarom, denk je, geeft de Torah ons de namen van de verspieders?
3. Waarom veranderde Mosje de naam Hosjea in Jehosjoea'?
4. Wat luidt de naam Kaléw in het Nederlands? Wat zou hij mogelijk betekenen?
5. Wat waren de doelen van de verspiedopdracht?
6. Wat kan het belang geweest zijn om zo'n enonne druiventros naar het volk, naar G'd en naar de
verspieders mee te brengen?
7. Wat schijnt de betekenis van de term èfes kie-az = z[-yk sPa) aan het begin van de zin 13:28 te.zijn?
8. Hoe probeerde Kaléw het volk stil te krijgen? Waarom?
9. Wat drukte het volk in werkelijkheid uit met hun wens naar Egypte terug te keren?
10. Waarom scheurden Jehosjoea en Kaléw hun kieren in 14:6?
11. Wat was de betekenis van het verschijnen van de Sjechinah in 14:10?
12. Wat was Mosje's hoofdargument tegen de Heer? Waarom was dat zo'n goed argument?
13. Wat was de andere mentaliteit, die Kaléw had in 14:24?
14. Waarom probeerde het volk ten strijde tegen de Amalekieten te gaan in 14:40?
15. Als zij "berouw" hadden, waarom schonk G'd hen de overwinning niet?
16. Waarom is de onderwijzing over de offerandes direct achter dit verhaal in hoofdstuk 15?
17. Waarom, denk je, is het onderwijs over de vreemdeling hier geplaatst? Waarom denk je werden dezelfde
wetten, die toepasbaar waren op de Joden, ook toegepast op niet-Joden in het land Israël? Of werden ze
dat niet? Leg uit!
18. Wat is het belang van de Challah uiteen te zetten in hoofdstuk 15?
19. Waarmee helpen de tsiettsiet ons? Wat betekent de hemelsblauwe draad in de tsiettsiet? Hoe kan de
tsiettsiet vandaag de dag worden gedragen? Zouden ze wél of niet moeten worden gedragen? Leg uit!
- 16 -
J.H. ten Kate naar A Berkowitz, 5161'02