Untitled - Holland Historisch Tijdschrift

Verpondingen op het Hollandse platteland
De sociaal-economische veranderingen te Uitgeest in de 17e en 18e eeuw
Om de grote veranderingen in het bezit van onroerend goed beter te kunnen begrijpen dient
men deze te plaatsen in het licht van de sociaal-economische veranderingen die zich tijdens
de 17e en 18e eeuw binnen dit dorp hebben voltrokken.
De Uitgeester economie rustte in de 17e eeuw op twee pijlers: de landbouw en de nijverheid.
Bij de Uitgeester boerenbedrijven lag het accent op de produktie van zuivel. Dit is niet
verwonderlijk aangezien circa 96 procent van het totale areaal enkel geschikt was om als
grasland te worden gebruikt. 28
Akker- en tuinbouw waren slechts mogelijk op de hoger gelegen
geestgronden.
Omstreeks 1650 brak in het gewest Holland een periode aan die werd gekenmerkt door
verslechtering in de economische positie van de agrarische bedrijven. Zij kregen te maken
met dalende prijzen voor en verminderde vraag naar hun produkten. De rentabiliteit van
de bedrijven verminderde nog verder door de groeiende lasten die op de grond rustten (belasting
en polderlasten) en de weinig flexibele hoge arbeidskosten. 29
De zuivelbedrijven kwa-
28 A. M. van der Woude, 'Het Noorderkwartier, Een regionaal historisch onderzoek in de demografische en economische
geschiedenis van westelijk Nederland van de late middeleeuwen tot het begin van de negentiende
eeuw' A.A.G. Bijdragen 16 (Wageningen 1972) 513.
29 De Vries en Van der Woude, Nederland 1500-1815, 255-256.
78