Untitled - Holland Historisch Tijdschrift

Verpondingen op het Hollandse platteland
Om inzicht in de wijzigingen van de omvang van het bezit van onroerend goed tijdens
de bestudeerde periode te verkrijgen, werden de belastingplichtigen naar de hoogte van
de aanslag in zeven groepen ingedeeld (tabel 2). Er deed zich echter een probleem voor.
Sinds 1720 werd voor de landerijen in plaats van een hele een halve verponding berekend.
Om de hoogte van de aanslagen van vóór 1720 met die van na dat jaar te kunnen vergelijken,
zijn de bedragen die in de groepsindeling van 1690-1715 worden gehanteerd het dubbele
van die na 1720.
Grafiek 2. Ontwikkeling van het aantal personen per peiljaar en woonlocatie in groep I.
Aantal
350-
300
250
200
150
100
50
x x. x.
B:Woonachtig i.e grensdorp
C:Woonachtig te Uitgeest
'm. ...x
. . JKT \
B *
\
L A + + *
"* . i * * + ...... ^...^
A A. + +
*
A
A . * * * +
"A » A
I M I I M I I I I I I I I I I I I I I M II I I I I I M I I I I I I M I I I I I I I N I I I I I I I M I I I M I I I I I I I M I I I M I I I I I I I M I I llTl I I iTl I I I
1690 1700 1 710 1 720 1730 1740 1750 1 760 1770 1 780 1 788
Wanneer we naar de resultaten kijken dan blijkt, dat het aantal personen woonachtig te Uitgeest
met de laagste aanslag in de verponding (groepen I-III) sterk daalde. De grootste afname,
en wel over de gehele periode, betrof de groepen I en II (tabel 2 en grafieken 2 en 3).
Voor groep I blijkt het om personen te gaan die vaak niet meer dan een huisje met wat grond
bezaten. Naarmate echter meer belasting werd betaald, dus men meer land en/of huizen
bezat, was de daling van het aantal contribuanten minder, bleef het min of meer constant
of steeg het licht (Groepen IV-VI, tabel 2). Een stijging van het aantal belastingplichtigen
valt echter te constateren bij groep VII (tabel 2 en grafiek 4) waarin de personen met de
hoogste aanslagen zijn ondergebracht. Voor hen die in een nabuurdorp woonden kunnen
soortgelijke ontwikkelingen worden waargenomen.
Het aantal personen dat buiten Uitgeest doch niet in een nabuurdorp woonde, nam over
alle groepen af, hetgeen wijst op een continue vermindering van de belangstelling om te beleggen
in te Uitgeest liggend onroerend goed. Dit is goed te zien in tabel 3 en grafiek 5. Be-
72
4-J.
Jaar