Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd

e. Beschikbaarheid van noodlucht
Gemiddeld genomen wordt momenteel te weinig aandacht besteed aan de on)mogelijkheden
die de reserveduiker heeft om een duiker in nood te kunnen redden. Essentieel is
dat de reserveduiker meteen noodlucht kan toedienen.
In sommige korpsen heeft de reserveduiker geen enkele voorziening om noodlucht toe
te dienen en in andere korpsen heeft elk toestel een back-up automaat of octopus,
terwijl het duikwater in het verzorgingsgebied, de werkwijze en de rest van de duikuitrusting
vergelijkbaar zijn. Ook komt het voor dat toestellen wel over een back-up
automaat of octopus beschikken, maar de duikploegen niet gewend zijn om die te
gebruiken.
In een noodsituatie kan het luchtverbruik van de duiker en reserveduiker zeer hoog
worden, vooral als zij niet goed zijn geoefend in ademhalingstechniek en zelfredmaatregelen.
Als die noodlucht uit de automaat van de reserveduiker moet komen, wordt de
luchtlevering zeer groot, Een extreme luchtlevering kan bevriezing van de eerste trap
van de ademhalingsautomaat veroorzaken, met name als er teveel vocht in de fles zit.
Dit is bij een duikongeval ook geconstateerd.
f. Overige aandachtspunten
Bij het noodscenario dat de duiker vast zit onder water, maar wel nog ademlucht heeft is
het van belang om de duiker in nood zoveel mogelijk te kalmeren. Spraakcommunicatie is
dan een eerste vereiste.
Voor het goed en veilig uitvoeren van de reddingsactie onder water kan het noodzakelijk
zijn dat de reserveduiker en de duiker in nood rechtstreeks met elkaar praten. Met
de gangbare communicatiesets3 is het al mogelijk om een netwerk te creëren waarin
een signaalhouder en twee duikers met elkaar kunnen spreken. Dat vraagt wel een
strakke gespreksregie.
In de gevallen dat de duiker in nood niet vast zit of gemakkelijk kan worden bevrijd is
het zaak om deze snel en veilig naar het wateroppervlak te brengen, zonodig ademend
via het bijtmondstuk van de reserveduiker. Het spreekt vanzelf dat de reserveduiker niet
te zwaar moet zijn uitgelood.
Als de afstand van de duiker tot de wal in de buurt van de maximale seinlijnlengte van
50m komt bestaat het risico dat de seinlijn van de reserveduiker net iets te kort is om
een reddingsactie uit te voeren. Daarom moet de seinlijn van de duiker niet volledig
worden benut. De slang van een eventuele noodluchtvoorziening vanaf de wal moet
ook enkele meters langer zijn dan de gebruikte seinlijnlengte die voor de duiker is
gebruikt.
3 Een ‘driegesprek’ is in ieder geval mogelijk met de volgende communicatiesets: De communicatiesets
standaard OTS communicatie, Ibsophone communicatie, DC0002 Diving Comms (walk
& talk) communicatie, Diving Communicators 702 communicatie en Pommec communicatie.
88