Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd
Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd
• De reserveduiker in volledige duikuitrusting en aangelijnd aan de wal gereed staat en slechts het volgelaatmasker op hoeft te zetten om het water in te gaan. • De buddycheck al is uitgevoerd. • De deflator van het droogpak juist is afgesteld zodat de duiker meteen onder water kan gaan. Uit de ongevallen met brandweerduikers blijkt dat het allesbehalve vanzelfsprekend is dat de reserveduiker zodanig inzetgereed is, dat hij de responstijd van 30 seconden haalt. In één geval zat de reserveduiker 30m van de plaats van inzet aan de wal in een voertuig, had zijn uitrusting slechts gedeeltelijk om en na gereedmaken moest de buddycheck nog worden uitgevoerd. In twee andere gevallen had de duiker zijn uitrusting slechts gedeeltelijk om en was eveneens geen buddycheck uitgevoerd. Kennelijk is het soms lastig voor leidinggevenden om gedaan te krijgen dat de reserveduiker gereed staat of zit en/of vindt men dat niet zo belangrijk. Het is een taak van de duikploegleider om ervoor te zorgen dat de reserveduiker volledig inzetgereed op de duiklocatie aanwezig is waarbij hij alleen zijn volgelaatmasker nog op hoeft te zetten. Wel moet het wachten door de reserveduiker zo comfortabel mogelijk worden gemaakt. Daarbij kan worden gedacht aan een (reserve)duikerstoel en in de zomer aan een parasol. Door de reserveduiker mee te laten luisteren met de communicatie tussen duiker en signaalhouder is de reserveduiker optimaal op de hoogte van de situatie onder water en wordt tevens bereikt dat de reserveduiker klaar staat aan de wal bij de seinlijn van de duiker. De reserveduiker moet die seinlijn immers volgen om snel bij de duiker te komen als die in nood is. Uit de proeven blijkt dat de responstijd ook afhankelijk is van de situatie aan de walkant. Te water gaan via een ladder, het moeten lopen over basaltblokken of door een brede, drassige kant kost aanzienlijk meer tijd dan wanneer de reserveduiker meteen onder water kan. Bij deze tijd komt nog de tijd die nodig is om het noodsignaal door te geven aan de reserveduiker. Als de duiker meteen het water in kan is de maximale responstijd van 30 seconden goed haalbaar. Op duiklocaties waarbij de reserveduiker niet direct het water in kan en het dus aannemelijk is dat de norm van 30 seconden niet wordt gehaald, moeten zodanige maatregelen worden genomen dat de norm wel gehaald kan worden. Mogelijkheden zijn: • als reserveduiker gereed staan in het water (speciale aandacht om besmetting te voorkomen); • duiken vanaf een boot; • als reserveduiker gereed staan in een boot, mits de reserveduiker ook dan meteen de seinlijn van de duiker in nood kan volgen; • alvast het volgelaatmasker te plaatsen (bij een masker met verse lucht ventiel). 85
In een noodsituatie telt iedere seconde. Daarom ligt het voor de hand om ook bij een concrete aanwijzingen van een mogelijke noodsituatie de reserveduiker al het gelaatstuk op te laten zetten en naar het water te laten gaan. Voorbeelden van zo’n aanwijzing zijn als de duiker onder water over moet gaan op reservelucht, als de seinlijn van de duiker vast zit, als de communicatie met de duiker wegvalt, de bellenbaan verdwenen is en uiteraard als de duiker dit zelf mondeling of met een lijnsein lijkt aan te geven2 . De reserveduikers die de proeven hebben uitgevoerd waren niet speciaal getraind om snel te water gaan. De meeste handelingen bij het duiken blijken met enige oefening aanzienlijk sneller te worden uitgevoerd. Dat kan ook bij ‘te water gaan’ zo zijn. b. Zwemtijd De zwemtijd is de tijd die nodig is om in het water de duiker in nood te bereiken. Voor een afstand van circa 20m was die tijd globaal 40 seconden. Ook hier kan oefening de prestaties verhogen. De Leidraad BWB geeft aan dat de reserveduiker naar de duiker in nood moet zwemmen via diens seinlijn. Zodoende wordt zeker gesteld dat de reserveduiker de duiker in nood ook bereikt, uiteraard voor zover de seinlijn niet is losgekoppeld. De duiker in nood kan overigens verder in de problemen raken als de reserveduiker bij het zwemmen hard aan zijn seinlijn trekt. Goede communicatie is ook daarbij essentieel. Het volgen van de seinlijn om snel bij de duiker in nood te komen is niet vanzelfsprekend, zo is bij twee duikongevallen gebleken. c. Bereiken van de duiker in nood vanaf het eerste noodsignaal De huidige Leidraad BWB stelt alleen een norm voor de responstijd en niet voor de tijd waarin de reserveduiker de duiker in nood moet hebben bereikt (responstijd + zwemtijd). Waar het om gaat is dat de reserveduiker nog op tijd is om de noodzakelijke handelingen te verrichten bij een duiker die in acute ademnood is en/of water heeft binnengekregen, en de maximale tijd waarin (vervolgens) de duiker in nood aan de wal is gebracht en is gestart met de reanimatie. Bij een moeilijke walkant is de maximale responstijd van 30 seconden soms al niet meer haalbaar. Ook indien de duiker zijn werkzaamheden op grote afstand van de walkant uitvoert, kan het lang duren voordat de reserveduiker de duiker in nood heeft bereikt. Als de duiker zijn duikwerkzaamheden op meer dan 25m uit de walkant verricht (de helft van een standaard seinlijn van 50m), zal de reserveduiker (zonder aanvullende maatregelen) meer dan 1 minuut nodig hebben om de duiker in nood te bereiken. Hierdoor wordt de kans op overleven van de duiker in nood bij het meest kritische scenario verkleind. Dit is het scenario dat de duiker onder water vast zit en geen luchtvoorziening meer heeft. Daarom is het nodig om vanaf een afstand van 25m (de helft van de standaardseinlijn van 50m) een of meer van de aanvullende maatregelen in subparagraaf a te nemen om de tijd, waarin de reserveduiker de duiker in nood bereikt, te verkorten. 2 Zie de model Werkinstructie duiken brandweer 2004, hoofdstuk 6. 86
- Page 35 and 36: Toepassing van de schema’s in de
- Page 37 and 38: De goede werking van het totale vei
- Page 39 and 40: 2 Aanvulling I H O O F D - E N D E
- Page 41 and 42: Detailschema voor ‘Extra drijfver
- Page 43 and 44: 1 Ongewenste situatie: Reguliere lu
- Page 45 and 46: 2 2.2 2.3 (Gedeeltelijk) Falen van
- Page 47 and 48: 2 2.5 3.2 (Gedeeltelijk) Falen van
- Page 49 and 50: 4 Ongewenste situatie: Seinlijn loo
- Page 51 and 52: 6 Ongewenste situatie: Lekkend volg
- Page 53 and 54: 4. Duiker kan gevaren niet goed waa
- Page 55 and 56: 5.3 TA A K F U N C T I E S • Het
- Page 57 and 58: In de leerstof staat ten onrechte d
- Page 59 and 60: 5.5 V E I L I G T O E PA S S E N VA
- Page 61 and 62: De mogelijkheden die een duiker hee
- Page 63 and 64: . Creëren van extra drijfvermogen
- Page 65 and 66: De kosten van het afhuren van een b
- Page 68 and 69: Beschouwing Luchtverbruik, maximale
- Page 70 and 71: Duiktijd op een bepaalde diepte (vo
- Page 72 and 73: 6.6 O V E R G A A N O P R E S E R V
- Page 74 and 75: In de Leidraad BWB en de model Werk
- Page 76 and 77: Bij het onderzoek van ongevallen va
- Page 78 and 79: Toestellen met een reserveluchtwaar
- Page 80 and 81: e. Afleesbaarheid van de druk en lo
- Page 82: i. Leidraad, model Werkinstructie e
- Page 85: De belangrijkste, voorzienbare nood
- Page 89 and 90: e. Beschikbaarheid van noodlucht Ge
- Page 91 and 92: Die aanvullende maatregelen, zowel
- Page 93 and 94: Tijdens oefeningen zal regelmatig m
- Page 95 and 96: Aanvulling P R A K T I J K P RO E V
- Page 97 and 98: Die functie is van toepassing bij o
- Page 99 and 100: duiken verplicht. Het gaat dus om e
- Page 101 and 102: In een aantal gevallen heeft (eerst
- Page 103 and 104: Daarom mag alleen aan de lijn worde
- Page 105 and 106: De kleur van de seinlijn moet duide
- Page 107 and 108: h. Door middel van een stopmarkerin
- Page 109 and 110: c. Handelingsvolgorde van de duiker
- Page 111 and 112: 110
- Page 113 and 114: De duikploeg wordt bij een spoedeis
- Page 115 and 116: van het duiken en het inschatten va
- Page 117 and 118: Opvallend is dat de bevelvoerder vo
- Page 119 and 120: houder nodig. Bij een duikdiepte to
- Page 121 and 122: e. Overige taken van de TS-bemannin
- Page 123 and 124: 10.3 D U I KO P L E I D I N G E N ,
- Page 125 and 126: Verder kan een verschuiving van (ac
- Page 127 and 128: duik’ worden getoetst1 . Voor dez
- Page 129 and 130: c. Bij het combineren van veilighei
- Page 131 and 132: de Taak-risico analyse wordt de inv
- Page 133 and 134: verleden opgelegde duikverboden met
- Page 135 and 136: geworven binnen het potentieel van
In een noodsituatie telt iedere seconde. Daarom ligt het voor de hand om ook bij een<br />
concrete aanwijzingen van een mogelijke noodsituatie de reserveduiker al het gelaatstuk<br />
op te laten zetten en naar het water te laten gaan. Voorbeelden van zo’n aanwijzing zijn<br />
als de duiker onder water over moet gaan op reservelucht, als de seinlijn van de duiker<br />
vast zit, als de communicatie met de duiker wegvalt, de bellenbaan verdwenen is en<br />
uiteraard als de duiker dit zelf mondeling of met een lijnsein lijkt aan te geven2 .<br />
De reserveduikers die de proeven hebben uitgevoerd waren niet speciaal getraind om<br />
snel te water gaan. De meeste handelingen bij het duiken blijken met enige oefening<br />
aanzienlijk sneller te worden uitgevoerd. Dat kan ook bij ‘te water gaan’ zo zijn.<br />
b. Zwemtijd<br />
De zwemtijd is de tijd die nodig is om in het water de duiker in nood te bereiken. Voor<br />
een afstand van circa 20m was die tijd globaal 40 seconden. Ook hier kan oefening de<br />
prestaties verhogen.<br />
De Leidraad BWB geeft aan dat de reserveduiker naar de duiker in nood moet zwemmen<br />
via diens seinlijn. Zodoende wordt zeker gesteld dat de reserveduiker de duiker<br />
in nood ook bereikt, uiteraard voor zover de seinlijn niet is losgekoppeld. De duiker in<br />
nood kan overigens verder in de problemen raken als de reserveduiker bij het zwemmen<br />
hard aan zijn seinlijn trekt. Goede communicatie is ook daarbij essentieel. Het volgen<br />
van de seinlijn om snel bij de duiker in nood te komen is niet vanzelfsprekend, zo is bij<br />
twee duikongevallen gebleken.<br />
c. Bereiken van de duiker in nood vanaf het eerste noodsignaal<br />
De huidige Leidraad BWB stelt alleen een norm voor de responstijd en niet voor de tijd<br />
waarin de reserveduiker de duiker in nood moet hebben bereikt (responstijd + zwemtijd).<br />
Waar het om gaat is dat de reserveduiker nog op tijd is om de noodzakelijke handelingen<br />
te verrichten bij een duiker die in acute ademnood is en/of water heeft binnengekregen,<br />
en de maximale tijd waarin (vervolgens) de duiker in nood aan de wal is<br />
gebracht en is gestart met de reanimatie.<br />
Bij een moeilijke walkant is de maximale responstijd van 30 seconden soms al niet<br />
meer haalbaar. Ook indien de duiker zijn werkzaamheden op grote afstand van de<br />
walkant uitvoert, kan het lang duren voordat de reserveduiker de duiker in nood heeft<br />
bereikt. Als de duiker zijn duikwerkzaamheden op meer dan 25m uit de walkant<br />
verricht (de helft van een standaard seinlijn van 50m), zal de reserveduiker (zonder<br />
aanvullende maatregelen) meer dan 1 minuut nodig hebben om de duiker in nood te<br />
bereiken.<br />
Hierdoor wordt de kans op overleven van de duiker in nood bij het meest kritische<br />
scenario verkleind. Dit is het scenario dat de duiker onder water vast zit en geen luchtvoorziening<br />
meer heeft.<br />
Daarom is het nodig om vanaf een afstand van 25m (de helft van de standaardseinlijn<br />
van 50m) een of meer van de aanvullende maatregelen in subparagraaf a te nemen om<br />
de tijd, waarin de reserveduiker de duiker in nood bereikt, te verkorten.<br />
2 Zie de model Werkinstructie duiken brandweer 2004, hoofdstuk 6.<br />
86