Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd

heden ‘op ons niet van toepassing zijn’. Het rapport ‘Veiligheidsbewustzijn bij brandweerpersoneel’
van de Inspectie OOV bevat aangrijpingspunten voor een cultuuromslag
op dit punt.
Vrijblijvendheid ten aanzien van de toepassing van regels komt ook bij andere brand-
weertaken zoals de rampenbestrijding voor. Anderzijds geeft men aan behoefte te hebben
aan eenduidige regels die er echt toe doen, en die mogen minder vrijblijvend zijn dan
nu het geval is. Bij de implementatie moet dan ook veel aandacht worden besteed aan
het overtuigen van de doelgroep, maar moet tegelijkertijd de vrijblijvendheid
worden teruggedrongen.
Kortgeleden heeft de NVBR de regionale samenwerking bij het duiken in het Platform
Bestrijding waterongevallen door de brandweer (Platform BWB) verstevigd. Tijdens de
systeembeschouwing is gebleken dat de bereidheid in de korpsen om voortvarend mee
te denken en mee te werken aan het verbeteren van de duikveiligheid groot is. Daar ligt
ook van oudsher de kracht van de brandweer. Met een gerichte landelijke coördinatie
en een duidelijk veiligheidskader als referentie valt een wereld te winnen. Desondanks
lijkt ook een professionele ondersteuning van het Platform BWB vooralsnog noodzakelijk,
gelet op het aantal punten uit de systeembeschouwing die nog aandacht vragen,
het ontwikkelen van een arbocatalogus voor het brandweerduiken et cetera.
3 R I S I C O B E E L D E N R I S I C O B E H E E R S I N G
Veilig duiken begint met een goed inzicht in de risico’s hiervan. De beschouwing Risicoanalyse
en -beheersing heeft uitgewezen dat in Nederland momenteel geen echte
risico-analyse of -evaluatie voor reddingduiken voorhanden is. De zogenoemde risicoinventarisaties
en evaluaties (RI&E), gemaakt op grond van de rbeidsomstandighedenwet,
bevatten nog geen duidelijk beeld van de potentiële risico’s die onder bepaalde
risicoverhogende omstandigheden en in samenhang met andere risicoaspecten tot een
ongeval kunnen leiden en hoe de kans hierop kan worden beperkt. Dat beeld is echter
wel essentieel om tot effectieve verbeteringen te komen. Ook tijdens de uitvoering van
de systeembeschouwing is dit steeds duidelijker geworden. Het risicobeeld is ook een
randvoorwaarde voor een goed risicobewustzijn. Het risicobewustzijn is een bekend en
lastig aan te pakken knelpunt bij de brandweer.
In de beschouwing Risico-analyse en -beheersing is voor dit samenhangende beeld van
risico’s en beheersmaatregelen een methodiek aangereikt. Deze is ook bruikbaar voor
andere brandweertaken. Die methodiek is toegepast op het hoofdrisico verdrinking en
het beeld van dit risico, en de beheersing hiervan is uitgewerkt voor zover dat binnen
de beperkte tijd van de systeembeschouwing mogelijk was. De methodiek, het beeld
voor het risico verdrinking en de toepassing bij de RI&E zijn afgestemd met de Arbeidsinspectie.
De korpsen kunnen met dit materiaal een RI&E maken die als praktijkgerichte basis kan
dienen voor de verdere uitwerking van het brandweerduiken met de bijbehorende
veiligheidszorg.
7