Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd

weerstand (de reservewaarschuwingsinrichting) een druk aan van 55 bar2 .
De reservelucht is een noodvoorraad die altijd beschikbaar moet zijn/blijven om in
noodgevallen de duik veilig af te breken en naar de wal of boot te gaan. Dat is ook een
wettelijke eis3 . Onder normale omstandigheden moet de duiker dus al klaar zijn met zijn
duik voordat hij de reservedruk bereikt.
6.4 L U C H T V E R B R U I K
Het luchtverbruik is enerzijds afhankelijk van de verrichte arbeid onder water, de mate
van stress en de mate waarin de duiker in staat is om daarmee om te gaan. Anderzijds
wordt het feitelijke luchtverbruik hoger naarmate de duiker zich dieper onder water
bevindt.
Het luchtverbruik aan het wateroppervlak, dus zonder rekening te houden met de
diepte, wordt de Surface Air Consumption (SAC) genoemd. Die is vergelijkbaar met
het luchtverbruik van een brandweerman met ademluchtmasker. Het luchtverbruik
kan sterk variëren. Bij normaal zwemmen/flipperen kan worden gedacht aan 20
liter/minuut. Voor middelzware arbeid hanteert de brandweer 40 liter/minuut. Dit is
ook de richtwaarde voor een inzet met ademlucht bij brand. Maar het luchtverbruik is
ook persoonsafhankelijk. Met een goede ademtechniek kan het verbruik aanzienlijk
worden beperkt. Als de duiker extra lood gebruikt en hierdoor de inspanning die nodig
is om zich te verplaatsen groter is, neemt het luchtverbruik ook toe.
Bij stress en/of zware arbeid wordt het verbruik snel hoger. In de ontwerp beoordelingsrichtlijn
voor het onderhoudssysteem duik- en caissonmaterieel wordt als normaal
verbruik 35 liter/minuut aangehouden en bij grote stress, bijvoorbeeld als de duiker
plotseling vast komt te zitten en zijn luchtvoorraad op raakt, een verbruik van 72
liter/minuut.
Het oefenen van noodsituaties is, behalve voor het adequaat uitvoeren van de noodhandelingen,
ook essentieel om stress te beperken en daarmee ook het luchtverbruik.
Het is van belang dat duikploegen inzicht hebben in het luchtverbruik van hun duikers.
Als de duiker afdaalt, wordt de omgevingsdruk hoger en is bij dezelfde inspanning et
cetera meer (atmosferische) lucht nodig. Hierdoor neemt de beschikbare duiktijd af
volgens de grafiek op de volgende pagina.
De ononderbroken lijn geeft de duiktijd voor een flesinhoud van 8 liter, een vuldruk
van 300 bar, een reservedruk van 55 bar en een luchtverbruik van 40 liter/minuut. De
stippellijn geeft de duiktijd bij een luchtverbruik van 72 liter/minuut. Met een
dergelijke grafiek kan de duiktijd op een bepaalde diepte meteen worden afgelezen.
Er is een tool beschikbaar waarmee korpsen hun eigen grafiek kunnen maken.
2 Leidraad BWB. Bijlage 11. Punt 9.3.
3 Beleidsregel duikarbeid in de Arboregelgeving: Met betrekking tot het ter beschikking te stellen
ademgas als bedoeld in artikel 6.15, eerste lid, onder b, is het volgende bepaald:
a. Er is sprake van voldoende ademgas wanneer de duiker gebruik kan maken van een zodanige
hoeveelheid reserve-ademgas dat hij in geval van nood de duik op veilige wijze kan afbreken.
68