Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd
Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd
Beschouwing Risico-analyse en -beheersing 4.1 D O E L E N , A A N PA K E N R E S U LTAT E N 4.1.1 D O E L E N A A N PA K A L G E M E E N Met de beschouwing Risico-analyse en -beheersing zijn de maatregelen en voorzieningen in kaart gebracht om de duikveiligheid bij de brandweer te waarborgen. Door dit op een gestructureerde, modelmatige wijze te doen en gebruik te maken van de inbreng van andere organisaties die duiken, kunnen ook eventuele verborgen risico’s worden geïdentificeerd en beheerst. De opzet en invulling van de deelbeschouwing is gevalideerd aan de hand van de beschikbare informatie over duikongevallen bij de brandweer. Verder is gebruik gemaakt van de - externe - inbreng van diverse deskundigen en van literatuur op het gebied van duikrisicoanalyse. Waar nodig zijn onderdelen ingebracht in de praktijktests, die als onderdeel van de systeembeschouwing zijn gehouden. Ten slotte hebben de andere beschouwingen input voor de beschouwing Risico-analyse en -beheersing geleverd in de vorm van nieuwe risico’s en/of risico’s, die nog niet of onvoldoende worden beheerst, nieuwe beheersmaatregelen et cetera. 4.1.2 R I S I C O A N A LYS E E N R I S I C O B E E L D Uit de oriëntatiefase van de systeembeschouwing is gebleken dat in Nederland momenteel geen echte risico-analyse of -evaluatie voor reddingduiken voorhanden is. Er zijn wel zogenoemde risico-inventarisaties en evaluatie (RI&E) gemaakt, die verplicht zijn op grond van de Arbeidsomstandighedenwet. De aangetroffen RI&E’s komen echter niet verder dan een overzicht van gevaarlijke werkzaamheden, enkelvoudige risicoaspecten van apparatuur en, los daarvan, een overzicht van veiligheidsvoorschriften, maatregelen en voorzieningen en wat hieraan moet worden verbeterd (plan van aanpak). Het platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling heeft een belangrijke stap voorwaarts gezet bij het aanbrengen van meer samenhang in de risico’s en de beheersmaatregelen met de Leidraad Inventarisatie veiligheidsaspecten bij repressief optreden van oktober 2006 (Leidraad IVR). Maar ook deze Leidraad geeft nog geen duidelijk beeld van de potentiële risico’s die onder bepaalde risicoverhogende omstandigheden en in samenhang met andere risicoaspecten tot een ongeval kunnen leiden en hoe de kans hierop kan worden beperkt. Dat beeld is echter wel essentieel om tot effectieve verbeteringen te komen. Ook tijdens de uitvoering van de systeembeschouwing is dit steeds duidelijker geworden. Het risicobeeld is ook een randvoorwaarde voor een goed risicobewustzijn. Het risicobewustzijn is een bekend en lastig aan te pakken knelpunt bij de brandweer. 27 4
Om die redenen wordt dit samenhangende beeld van risico’s en beheersmaatregelen hier uitgewerkt, voor zover dat binnen de beperkte tijd van de systeembeschouwing mogelijk is. Over het risicobeeld en de toepassing bij de RI&E is afgestemd met de Arbeidsinspectie. 4.1.3 D O C U M E N TAT I E VA N D U I K V E I L I G H E I D Het risicobeeld, dat ook terugkomt in de RI&E, vormt de basis voor de verdere uitwerking van het brandweerduiken met bijbehorende veiligheidszorg. In volgorde ziet die uitwerking er als volgt uit: a. De risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) met risicobeeld en plan van aanpak ter verbetering. b. De werkinstructie (algemeen en aanvullend voor bijzondere werkzaamheden en voor niet spoedeisende duikinzetten en oefeningen). c. Bereikbaarheids(inzet)kaarten, aanvullend op de standaardsituaties in de werkinstructie. d. Het format voor de Taak-risico analyse (TRA) voor brandweerduiken met overzichten van gegevens en aandachtspunten per reëel te verwachten situatie. e. Een handzaam kaartje ter ondersteuning van het maken van een ‘mentale’ TRA bij een spoedeisende duikinzet. Bij de start van de beschouwing was er voor onderdeel a basismateriaal voorhanden (zie verder paragraaf 4.2). Voor onderdeel b was er de model Werkinstructie duiken brandweer uit 2004, overigens met een beperkte invulling van het feitelijke duiken en de veiligheidsaspecten. Voor onderdeel c was een format van beperkte strekking beschikbaar in de Leidraad Bestrijding waterongevallen door de brandweer (Leidraad BWB). Voor de overige onderdelen was geen model voorhanden. In de beschikbare documentatie bestond weinig samenhang. Dat is wel noodzakelijk; in ieder geval op het gebied van de veiligheidszorg. 4.1.4 B E O O G D E R E S U LTAT E N De resultaten van de deelbeschouwing zijn als volgt: • Een overzichtelijk en samenhangend risicobeeld voor het eindeffect verdrinking, inclusief de wijze van beheersing. Dit risicobeeld kan de korpsen ook helpen bij het inventariseren en evalueren van hun korpsspecifieke risico’s, het aanvullen van hun werkinstructies, het opstellen van bereikbaarheids(inzet)kaarten en het uitvoeren van Taak-risico analyses voor duikoefeningen en niet-spoedeisende duikinzetten. Het risicobeeld wordt verwerkt in de Leidraad Bestrijding waterongevallen door de brandweer, in de leerstof voor duiker, duikploegleider en duikinstructeur en in een bijscholingscursus voor duikploegleiders en duikinstructeurs. • Een methodiek voor het opstellen van dit samenhangend beeld van de risico’s en de beheersmaatregen. Deze methodiek is ook bruikbaar voor andere brandweertaken. 28
- Page 1 and 2: Veiligheid brandweerduiken beschouw
- Page 3 and 4: I N S P E C T I E O P E N B A R E O
- Page 5 and 6: Onze missie De Inspectie OOV levert
- Page 7 and 8: De laatste drie beschouwingen zijn
- Page 9 and 10: 4 U RG E N T E M A AT R E G E L E N
- Page 11 and 12: . Effectiviteit van de reserveduike
- Page 13 and 14: De signaalhouder onderhoudt vanaf d
- Page 15 and 16: De overige onderdelen veiligheidscu
- Page 17 and 18: mogelijk blijkt, in een vervolgtraj
- Page 19 and 20: Het commitment van de brandweerkorp
- Page 21 and 22: Dit is in verband met de onderlinge
- Page 23 and 24: De toepassing van nieuwe technieken
- Page 25 and 26: ehandeld, maar bij andere onderwerp
- Page 27: lijvendheid niet alleen terug te ki
- Page 31 and 32: genomen preventieve veiligheidsmaat
- Page 33 and 34: 2 Verschillende onderdelen van dit
- Page 35 and 36: Toepassing van de schema’s in de
- Page 37 and 38: De goede werking van het totale vei
- Page 39 and 40: 2 Aanvulling I H O O F D - E N D E
- Page 41 and 42: Detailschema voor ‘Extra drijfver
- Page 43 and 44: 1 Ongewenste situatie: Reguliere lu
- Page 45 and 46: 2 2.2 2.3 (Gedeeltelijk) Falen van
- Page 47 and 48: 2 2.5 3.2 (Gedeeltelijk) Falen van
- Page 49 and 50: 4 Ongewenste situatie: Seinlijn loo
- Page 51 and 52: 6 Ongewenste situatie: Lekkend volg
- Page 53 and 54: 4. Duiker kan gevaren niet goed waa
- Page 55 and 56: 5.3 TA A K F U N C T I E S • Het
- Page 57 and 58: In de leerstof staat ten onrechte d
- Page 59 and 60: 5.5 V E I L I G T O E PA S S E N VA
- Page 61 and 62: De mogelijkheden die een duiker hee
- Page 63 and 64: . Creëren van extra drijfvermogen
- Page 65 and 66: De kosten van het afhuren van een b
- Page 68 and 69: Beschouwing Luchtverbruik, maximale
- Page 70 and 71: Duiktijd op een bepaalde diepte (vo
- Page 72 and 73: 6.6 O V E R G A A N O P R E S E R V
- Page 74 and 75: In de Leidraad BWB en de model Werk
- Page 76 and 77: Bij het onderzoek van ongevallen va
Beschouwing Risico-analyse<br />
en -beheersing<br />
4.1 D O E L E N , A A N PA K E N R E S U LTAT E N<br />
4.1.1 D O E L E N A A N PA K A L G E M E E N<br />
Met de beschouwing Risico-analyse en -beheersing zijn de maatregelen en voorzieningen<br />
in kaart gebracht om de duikveiligheid bij de brandweer te waarborgen. Door<br />
dit op een gestructureerde, modelmatige wijze te doen en gebruik te maken van de<br />
inbreng van andere organisaties die duiken, kunnen ook eventuele verborgen risico’s<br />
worden geïdentificeerd en beheerst.<br />
De opzet en invulling van de deelbeschouwing is gevalideerd aan de hand van de<br />
beschikbare informatie over duikongevallen bij de brandweer. Verder is gebruik<br />
gemaakt van de - externe - inbreng van diverse deskundigen en van literatuur op het<br />
gebied van duikrisicoanalyse. Waar nodig zijn onderdelen ingebracht in de praktijktests,<br />
die als onderdeel van de systeembeschouwing zijn gehouden. Ten slotte hebben<br />
de andere beschouwingen input voor de beschouwing Risico-analyse en -beheersing<br />
geleverd in de vorm van nieuwe risico’s en/of risico’s, die nog niet of onvoldoende<br />
worden beheerst, nieuwe beheersmaatregelen et cetera.<br />
4.1.2 R I S I C O A N A LYS E E N R I S I C O B E E L D<br />
Uit de oriëntatiefase van de systeembeschouwing is gebleken dat in Nederland<br />
momenteel geen echte risico-analyse of -evaluatie voor reddingduiken voorhanden is.<br />
Er zijn wel zogenoemde risico-inventarisaties en evaluatie (RI&E) gemaakt, die verplicht<br />
zijn op grond van de Arbeidsomstandighedenwet. De aangetroffen RI&E’s komen echter<br />
niet verder dan een overzicht van gevaarlijke werkzaamheden, enkelvoudige risicoaspecten<br />
van apparatuur en, los daarvan, een overzicht van veiligheidsvoorschriften,<br />
maatregelen en voorzieningen en wat hieraan moet worden verbeterd (plan van aanpak).<br />
Het platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling heeft een belangrijke stap<br />
voorwaarts gezet bij het aanbrengen van meer samenhang in de risico’s en de beheersmaatregelen<br />
met de Leidraad Inventarisatie veiligheidsaspecten bij repressief optreden<br />
van oktober 2006 (Leidraad IVR). Maar ook deze Leidraad geeft nog geen duidelijk beeld<br />
van de potentiële risico’s die onder bepaalde risicoverhogende omstandigheden en in<br />
samenhang met andere risicoaspecten tot een ongeval kunnen leiden en hoe de kans<br />
hierop kan worden beperkt. Dat beeld is echter wel essentieel om tot effectieve verbeteringen<br />
te komen. Ook tijdens de uitvoering van de systeembeschouwing is dit steeds<br />
duidelijker geworden. Het risicobeeld is ook een randvoorwaarde voor een goed risicobewustzijn.<br />
Het risicobewustzijn is een bekend en lastig aan te pakken knelpunt bij de<br />
brandweer.<br />
27<br />
4