Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd

Effectiviteit van de reserveduiker als noodvoorziening (vervolg)
Noodzakelijke maatregelen/voorzieningen Toelichting (huidige situatie, consequenties et cetera)
22
een normale waarde. De reserveduiker gebruikt
hiervoor een extra toestel met noodluchtvoorziening,
dat bij de seinlijn van de duiker onder druk
gereed ligt, of een noodluchtvoorziening vanaf de
wal of boot (meerurenaansluiting 10 ) die meteen
naar de duiker in nood kan worden gebracht en
aangesloten. Een meerurenaansluiting is aanzienlijk
veiliger en meer bedrijfszeker dan een extra toestel.
De slang van die aansluiting moet ten minste 3m
langer zijn dan de seinlijn van de duiker.
Als het korps of de uitrukpost slechts over enkele
toestellen met een noodluchtvoorziening beschikt,
moet zijn geregeld en geborgd dat onder alle
omstandigheden de duiker, die als reserveduiker
moet optreden, over één van die toestellen
beschikt. Dit geldt dus ook als de reserveduiker
de (eerste) duiker moet aflossen. Tegelijkertijd
moet dan ook het extra toestel met noodluchtvoorziening
beschikbaar blijven voor het geval
noodlucht voor een langere periode nodig is.
De geoefendheid op dit punt is kritisch.
De duikploegleider moet op basis van het beeld van
de situatie bepalen of hijzelf of de assistent duikploeg
als signaalhouder van de reserveduiker gaat optreden.
De reserveduiker, zijn signaalhouder en de andere
signaalhouders voldoen aan de (nog op te stellen)
aanvullende kwalificaties in de meest waarschijnlijke
noodscenario’s.
De duikploegleider, de reserveduiker, zijn signaalhouder
en voor zover mogelijk de duiker in nood
kunnen de handelingen, die bij die scenario’s
noodzakelijk zijn, routinematig uitvoeren.
verbonden certificering. Dit punt is expliciet
afgestemd met de Arbeidsinspectie 11 .
In een noodsituatie kan het luchtverbruik van de
duiker en reserveduiker zeer hoog worden, vooral
als die niet goed zijn geoefend in ademhalingstechniek
en zelfredmaatregelen. Als die noodlucht
uit de automaat van de reserveduiker moet komen,
wordt de luchtlevering zeer groot, Een extreme
luchtlevering kan bevriezing van de eerste trap van
de ademhalingsautomaat veroorzaken, met name
als er teveel vocht in de fles zit. Dit is bij een duikongeval
ook geconstateerd. Deze stapeling van
risico’s kan worden beperkt door voor de noodlucht
een tweede automaat te kiezen (back-up automaat)
in plaats van een octopus. Bij een octopus stroomt
alle lucht uit eenzelfde automaat.
Ook blijkt hieruit het belang van voldoende
oefening van de noodvoorzieningen en een goede
ademtechniek.
Het risico van bevriezing heeft desondanks aandacht
nodig. Kritische punten zijn het onderhoud
en de controle van de compressor met filters, van
de flessen en zeker te stellen dat er altijd enige
restdruk in een cilinder overblijft.
Advies: De condities waaronder bevriezing op kan
treden nader onderzoeken. De Onderzoeksraad voor
veiligheid besteedt hier aandacht aan in haar onderzoek
naar het duiken bij de brandweer.
Volgens de huidige Leidraad BWB treedt de
assistent duikploeg op als signaalhouder van de
reserveduiker. De assistent duikploeg hoeft geen
duiker te zijn. Alleen het bezit van het certificaat
theorie brandweerduiken is vereist. Als signaalhouder
van de reserveduiker met een moeilijke en
urgente taak is dit niet adequaat.
In de meeste noodsituaties zal de reserveduiker
namelijk de actieve partij zijn die moet optreden,
en niet de duiker in nood. In die gevallen ligt het
meer voor de hand dat de duikploegleider als
signaalhouder van de reserveduiker optreedt.
10 Een meerurenaansluiting voor een SCUBAset als noodluchtvoorziening is nadrukkelijk iets anders
dan duiken met Surface Supply Equipment (SSE), waarbij de primaire luchtvoorziening via een
slang van de oppervlakte komt.
11 De systeembeschouwing is uitgevoerd in afstemming met de Arbeidsinspectie; dus ook de
bevindingen en adviezen voor bepaalde punten die kritisch kunnen zijn op het punt van voldoen
aan de Arboregelgeving is dat nog eens aanvullend gebeurd.
173