Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd

Effectiviteit van de reserveduiker als noodvoorziening
Noodzakelijke maatregelen/voorzieningen Toelichting (huidige situatie, consequenties et cetera)
19 De duiker in nood moet het effect van zijn maatregelen
voor zelfredding en het optreden van de
reserveduiker kunnen voorspellen. Vooral hierdoor
is de duiker in nood in staat om in een noodsituatie
stress tegen te gaan en kan hij optimaal inspelen
op de acties van de reserveduiker. Ook kan zo de
instinctieve reactie van het afrukken van het
gelaatstuk bij plotseling wegvallen van de ademlucht
beter worden onderdrukt.
Elke duikploeg kan in teamverband adequaat en
routinematig optreden bij de meest waarschijnlijke
noodsituaties, onder meer door dit optreden
realistisch te oefenen.
20
21
De geoefendheid als team op dit punt is kritisch.
Bij een duiker in nood is de reserveduiker in staat
om de juiste maatregelen te nemen om het risico
van blijvende gezondheidsschade zo veel mogelijk
te beperken. Dat geldt met name als de duiker in
acute ademnood is, bewusteloos is en/of water
heeft binnengekregen.
De geoefendheid op dit punt en het periodiek
testen zijn kritisch.
Als de duiker in nood onder water vast zit, geen
eigen luchtvoorziening meer heeft en niet meteen
kan worden bevrijd, moet de reserveduiker hem
onmiddellijk noodlucht kunnen geven.
Het toestel van de reserveduiker is hiertoe uitgerust
met een 2 e (gescheiden) automaat met bijtmondstuk
(back-up automaat) of vergelijkbare voorziening.
Een back-up automaat/octopus is iets bedrijfszekerder
dan een octopus, omdat die ook nog werkt
bij een storing in de eerste trap van de normale
luchtvoorziening. Een ‘standaard’ spare air wordt
niet geadviseerd 9 .
Als een duiker in nood nog langere tijd onder water
vast zal zitten, stelt de reserveduiker meteen zijn
luchtvoorziening veilig. Daarmee wordt de duiker
tevens gerust gesteld en dat helpt om een te hoog
luchtverbruik door de stress terug te brengen tot
Gemiddeld genomen wordt momenteel te weinig
aandacht besteed aan de (on)mogelijkheden die de
reserveduiker heeft om een duiker in nood te
kunnen redden. Essentieel is dat de reserveduiker
meteen noodlucht kan toedienen.
In sommige korpsen heeft de reserveduiker geen
enkele voorziening om noodlucht toe te dienen en
in andere korpsen heeft elk toestel een back-up
automaat/octopus en dit terwijl het duikwater in
het verzorgingsgebied, de werkwijze en de rest van
de duikuitrusting vergelijkbaar zijn. Ook komt het
voor dat toestellen wel over een back-up automaat
of octopus beschikken, maar de duikploegen niet
gewend zijn om die te gebruiken.
Als een meerurenaansluiting alleen wordt gebruikt
als noodvoorziening is sprake van een reddingsmiddel,
dus niet van SSE duiken met de hieraan
9 De gebruikelijke spare air (octopus met eigen fles) heeft een flesje met een inhoud van nog geen
halve liter bij een druk van 200 bar. Op een diepte van 6m en bij een normaal luchtverbruik van
40 l/min SAC is dit slechts anderhalve minuut toereikend. Bij grotere flessen spreekt men over een
pony bottle. Als de norm voor de reservelucht wordt gehanteerd van ten minste 2 minuten op de
maximale duikdiepte voor het betreffende korps bij een extra hoog luchtverbruik als gevolg van
stress, is bij 15m diepte een fles van 2 liter nodig. Een extra fles, zeker met die inhoud, is voor
reddingduiken ongewenst omdat die de duiker kan belemmeren bij zijn werk en de kans op vastraken
vergroot.
172