Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd

Effectiviteit van de reserveduiker als noodvoorziening (vervolg)
Noodzakelijke maatregelen/voorzieningen Toelichting (huidige situatie, consequenties et cetera)
11
12
13
De duikploegleider moet op basis van het beeld van
de situatie bepalen of hijzelf of de assistent duikploeg
als signaalhouder van de reserveduiker gaat
optreden.
De reserveduiker, zijn signaalhouder en de andere
signaalhouders voldoen aan de (nog op te stellen)
aanvullende kwalificaties in de meest waarschijnlijke
noodscenario’s.
De duikploegleider, de reserveduiker, zijn signaalhouder
en voor zover mogelijk de duiker in nood
kunnen de handelingen, die bij die scenario’s noodzakelijk
zijn, routinematig uitvoeren
De geoefendheid als team en het periodiek testen
zijn kritisch.
Het uitgangspunt is dat de reserveduiker binnen
één minuut bij de duiker in nood kan zijn, gerekend
vanaf het moment dat de signaalhouder of de duikploegleider
een noodsignaal van de duiker hebben
doorgekregen of langs andere weg hebben geconstateerd
dat de duiker waarschijnlijk in nood is.
Voor die tijd is uitgegaan van een responstijd van
15 seconden bij een walkant, waar de reserveduiker
zonder problemen te water kan gaan, en een
zwemtijd van 20 seconden per 10m seinlijn.
Wanneer te verwachten valt dat de tijd van één
minuut wordt overschreden, moeten aanvullende
maatregelen worden genomen om de overschrijding
tot het minimum te beperken. Dit kan bijvoorbeeld
door als reserveduiker alvast in het water te
gaan staan of het gelaatstuk al op te zetten bij een
gelaatstuk met ‘verse lucht ventiel’. Als de reserveduiker
vanaf een boot duikt, moet hij ook meteen
de seinlijn van de duiker in nood kunnen volgen!
Die aanvullende maatregelen zijn in ieder geval
nodig bij oefeningen en bij een duikinzet als de
responstijd groter dreigt te worden dan 30
seconden en/of de seinlijnlengte van de duiker
groter wordt dan 25m.
De geoefendheid op dit punt en het periodiek
testen van de responstijd en de zwemtijd zijn kritisch.
De reserveduiker staat in volledige duikuitrusting
en aangelijnd aan de wal gereed en hoeft alleen het
volgelaatstuk op te zetten om het water in te gaan.
De deflator van het droogpak staat open of is zodanig
afgesteld dat genoeg lucht kan ontsnappen
om onmiddellijk onder water te gaan.
Volgens de huidige Leidraad BWB treedt de
assistent duikploeg op als signaalhouder van de
reserveduiker. De assistent duikploeg hoeft geen
duiker te zijn. Alleen het bezit van het certificaat
theorie brandweerduiken is vereist. Als signaalhouder
van de reserveduiker met een moeilijke en
urgente taak is dit niet adequaat.
In de meeste noodsituaties zal de reserveduiker
namelijk de actieve partij zijn die moet optreden,
en niet de duiker in nood. In die gevallen ligt het
meer voor de hand dat de duikploegleider als
signaalhouder van de reserveduiker optreedt.
Tijdens de systeembeschouwing is gebleken dat er
weinig in noodscenario’s wordt gedacht. Dit is wel
noodzakelijk voor een effectieve voorbereiding.
Momenteel is in de Leidraad BWB alleen een norm
gesteld voor de responstijd van maximaal 30
seconden. Waar het echter om gaat is dat de
reserveduiker nog op tijd is (responstijd + zwemtijd)
om de noodzakelijke handelingen te verrichten
bij een duiker die in acute ademnood is en/of water
heeft binnengekregen, en de maximale tijd waarin
(vervolgens) de duiker in nood aan de wal is
gebracht en is gestart met de reanimatie.
Bij een hoge of anderszins moeilijke walkant is de
responstijd van maximaal 30 seconden al niet meer
haalbaar. Als dan tevens de afstand van duiker tot
wal groot is, gaat het lang duren tot de duiker in
nood is bereikt. Bij een (seinlijn)afstand van 50m
en een ongestoorde loop van de seinlijn komt daar
nog circa anderhalve minuut zwemtijd bij.
Volgens de Leidraad BWB moet de reserveduiker
gereed staan zoals aangegeven 9 . Uit de ongevallen
met brandweerduikers blijkt dat het allesbehalve
vanzelfsprekend is dat de reserveduiker zo inzetgereed
staat. Het comfort van de reserveduiker kan
aan de waterkant worden vergroot met een duiker-
9 Paraatheid reserveduiker volgens de Leidraad BWB:
Volgens de Leidraad BWB moet de reserveduiker gereed staan voor directe inzet (in volledige
duikuitrusting, aangelijnd en hoeft slechts het volgelaatstuk op te zetten) en moet direct (binnen
30 seconden) ingezet kunnen worden voor redding van een duiker in nood.
146