Rapport: Veiligheid brandweerduiken beschouwd

De noodzakelijke voorzieningen hebben onder meer betrekking op:
• Het objectief beoordelen van de ‘veiligheidsprestaties’ per duikfunctionaris, zowel bij
het opleiden, het examineren en hercertificeren als tussentijds bij het oefenen.
• Het volwaardig, praktijkgericht opleiden en examineren van duikers en andere duikfunctionarissen
op veiligheidsgebied.
• Het scheppen van ruimte voor praktijktraining door een meer functiegerichte verdeling
van de theorie over de opleidingen voor duiker, duikploegleider en duikinstructeur.
• Het voorzien in bijscholing, zowel in het algemeen als voor nieuwe ontwikkelingen.
• Een stapsgewijze opbouw van het oefenen met een test per stap tot het uitvoeren van
verrichtingen onder praktijkcondities en met extra veiligheidsmaatregelen.
• Het vergroten van de 'veerkracht' om in onvoorziene situaties adequaat te handelen,
stress te beheersen en paniekreacties tegen te gaan.
• Een effectieve totaalregistratie van de bekwaamheid.
7 B E H E E R S M AT I G V E I L I G H E I D S M A N AG E M E N T
In deze paragraaf wordt van het beheersmatige veiligheidsmanagement met name de
niet operationele aansturing van de veiligheid behandeld. De veiligheidszorg voor het
duiken staat in een korps immers niet op zichzelf en de NVBR heeft op het gebied van
bedrijfsvoering en kwaliteitszorg al een aantal instrumenten ontwikkeld.
Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) moet de werkgever zorgen
voor de veiligheid en de gezondheid van de werknemers en een beleid voeren dat is
gericht op zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden. Uit de jurisprudentie blijkt
duidelijk dat de werkgever die zorg niet kan overlaten aan de werknemers en ook niet
kan volstaan met alleen die maatregelen te nemen waar de werknemers achter staan.
De commandant wordt hier verder beschouwd als de functionaris die door de werkgever
(gemeente- of regiobestuur) is gemandateerd om de veiligheidszorg, ook voor
het duiken, aan te sturen. Een duidelijk beeld van de risico’s, de beheersing daavan en
concreet-inhoudelijke sturingsindicatoren zijn daarvoor een eerste vereiste. Beide
waren voor het brandweerduiken nog niet voorhanden en met de Beschouwingen
Risico-analyse en -beheersing en Beheersmatig veiligheidsmanagement is hier invulling
aan gegeven. Daarmee wordt ook het risico beperkt dat het management teveel blind
vaart op degene die het duiken in het korps coördineert. Het duiken is binnen de brandweer
immers een bijzondere activiteit.
De Arbowet vult voor een groot deel het veiligheidsmanagement al in. Bekende onderdelen
zijn de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E), een plan van aanpak, een werkinstructie,
de hulpverlening bij een duiker of andere functionaris in nood, periodiek
Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (PAGO), voorlichting en instructie en onderhoud
en keuring van de duikuitrusting. Die onderdelen zijn al eerder aan de orde gekomen.
13